Βπευική ηλικία: γλωσσική

ανάπτςξη

Αναπτυξιακό Ψυχολογύα Ι

9. Βρεφικό ηλικύα: γλωςςικό ανϊπτυξη Α.Μ. Ρϊλλη

 Σχζδιο μακιματοσ
 Σι εύναι η γλώςςα

 Σα θεμελιώδη ςτοιχεύα τησ γλώςςασ

 Δυο βαςικϋσ διαςτϊςεισ τησ γλώςςασ: κατανόηςη και παραγωγό

 ΢τϊδια γλωςςικόσ ανϊπτυξησ
 Πρώιμοι όχοι και επικοινωνύα
 Οι πρώτεσ λϋξεισ
 Οι πρώτεσ προτϊςεισ

 Χαρακτηριςτικϊ τησ πρώιμησ γλώςςασ

 Θεωρύεσ για τη γλωςςικό ανϊπτυξη

 Ο απευθυνόμενοσ ςτα βρϋφη λόγοσ των ενηλύκων

9. Βρεφικό ηλικύα: γλωςςικό ανϊπτυξη Α.Μ. Ρϊλλη

 Τι είναι η γλώσσα;

9. Βρεφικό ηλικύα: γλωςςικό ανϊπτυξη Α.Μ. Ρϊλλη

 Τι είναι η γλώσσα;

 Η γλώςςα εύναι ϋνα πολύπλοκο ςυμβολικό ςύςτημα

που πρωταρχικό ςκοπό ϋχει να κϊνει δυνατό την
επικοινωνύα ανϊμεςα ςτουσ ανθρώπουσ. Κατεξοχόν
ςύμβολα τησ γλώςςασ εύναι οι λϋξεισ.

 Μπορεύ να ϋχει δύο μορφϋσ:

 τη μη λεκτική επικοινωνία
 τη λεκτική επικοινωνία

9. Βρεφικό ηλικύα: γλωςςικό ανϊπτυξη Α.Μ. Ρϊλλη

 Τα κεμελιώδθ ςτοιχεία τθσ γλώςςασ

 Φωνολογικόρ τομέαρ (υθόγγοι, κανόνερ για

σςναπμολόγηση υθόγγων σε λέξειρ)

 Σημασιολογικόρ τομέαρ (έννοιερ, κανόνερ για

σςναπμολόγηση εννοιών σε νοήματα)

 Σςντακτικόρ τομέαρ (λέξειρ, κανόνερ

σςναπμολόγησηρ των λέξεων σε πποτάσειρ)

 Ππαγματολογικόρ τομέαρ (πποτάσειρ,

κανόνερ σπήσηρ τοςρ για την επικοινωνία)

9. Βρευική ηλικία: γλωσσική ανάπτυξη Α.Μ. Ράλλη

 Δυο βαςικζσ διαςτάςεισ τθσ
γλώςςασ:
κατανόθςθ και παραγωγι

9. Βρεφικό ηλικύα: γλωςςικό ανϊπτυξη Α.Μ. Ρϊλλη

 Σχιμα 5.5 Η κατανόθςθ προθγείται τθσ γλωςςικισ παραγωγισ

Καθ’ όλη τη διϊρκεια τησ βρεφικόσ ηλικύασ, η κατανόηςη

τησ παραγωγόσ λόγου
 Στάδια γλωςςικισ ανάπτυξθσ

9. Βρεφικό ηλικύα: γλωςςικό ανϊπτυξη Α.Μ.

Ρϊλλη
 Πρώιμοι ιχοι και επικοινωνία

 Προγλωςςική επικοινωνία
 Βϊβιςμα
 Καθολικϊ εμφανιζόμενο
 Επανϊληψη όχων

9. Βρεφικό ηλικύα: γλωςςικό ανϊπτυξη Α.Μ. Ρϊλλη

 Βρζφθ με προβλιματα ακοισ

 Βϊβιςμα με τα χϋρια αντύ για όχουσ

 Σο βϊβιςμα με κινόςεισ και αυτό με όχουσ

ενεργοποιούν τα ύδια νευρικϊ κϋντρα

9. Βρεφικό ηλικύα: γλωςςικό ανϊπτυξη Α.Μ. Ρϊλλη

 Πορεία προγλωςςικισ επικοινωνίασ
 Η ϋκθεςη του βρϋφουσ ςε όχουσ μιασ ςυγκεκριμϋνησ
γλώςςασ αρχικϊ δεν επηρεϊζει το βϊβιςμα

 ΢τουσ 6 μόνεσ το βϊβιςμα αντικατοπτρύζει την

ομιλούμενη γλώςςα

 Διακριτό το βϊβιςμα διαφορετικών γλωςςών

 Χρόςη όχων και κινόςεων για την επικοινωνύα

9. Βρεφικό ηλικύα: γλωςςικό ανϊπτυξη Α.Μ. Ρϊλλη

 Οι πρώτεσ λζξεισ
 Αυξϊνονται με πολύ γρόγορο ρυθμό

 10οσ έωσ 14οσ μήνασ: Η πρώτη λϋξη

 Μέχρι τουσ 15 μήνεσ: 10 λϋξεισ

 Μέχρι τουσ 18 μήνεσ: Σϋλοσ του ςταδύου των

ολοφρϊςεων (ςυγκρητικού λόγου)

 16οσ-24οσ μήνασ: Γλωςςικό ϋκρηξη με αύξηςη του

λεξιλογύου από τισ 50 ςτισ 400 λϋξεισ

9. Βρεφικό ηλικύα: γλωςςικό ανϊπτυξη Α.Μ. Ρϊλλη

 Οι πρώτεσ προτάςεισ
 Εμφανύζονται 8-12 μόνεσ μετϊ τισ πρώτεσ λϋξεισ

 Επιτρϋπουν/Δεύχνουν την κατονομαςία

αντικειμένων αλλϊ και τισ ςχέςεισ μεταξύ τουσ

 Αποτελούν απλέσ παρατηρήςεισ παρϊ απαιτόςεισ

 Χρηςιμοποιούν τισ λϋξεισ ςε ςειρά όπωσ και ςτον λόγο

ενηλύκων αλλϊ δεν ςυμπεριλαμβϊνει όλεσ τισ
απαραύτητεσ λϋξεισ (Τηλεγραφικόσ λόγοσ)

9. Βρεφικό ηλικύα: γλωςςικό ανϊπτυξη Α.Μ. Ρϊλλη

 Χαρακτθριςτικά τθσ πρώιμθσ γλώςςασ

 Τποϋκταςη/Κυριολεξύα

 Τπερϋκταςη/Τπεργενύκευςη

 Περιγραφικόσ λόγοσ

 Εκφραςτικόσ λόγοσ

https://www.ted.com/talks/deb_roy_the_birth_of
_a_word

9. Βρεφικό ηλικύα: γλωςςικό ανϊπτυξη Α.Μ. Ρϊλλη

 Θεωρίεσ για τθ γλωςςικι ανάπτυξθ

9. Βρεφικό ηλικύα: γλωςςικό ανϊπτυξη Α.Μ. Ρϊλλη

 Θεωρίεσ για τθ γλωςςικι ανάπτυξθ
 Θεωρύα τησ μϊθηςησ

 Η απόκτηςη τησ γλώςςασ ακολουθεύ τουσ βαςικούσ

νόμουσ τησ ενίςχυςησ και τησ εξαρτημένησ μάθηςησ

 Μϋςω τησ διαδικαςύασ τησ ςταδιακήσ διαμόρφωςησ, ο

λόγοσ του βρϋφουσ τεύνει όλο και περιςςότερο να μοιϊζει
με τον λόγο των ενηλύκων

9. Βρεφικό ηλικύα: γλωςςικό ανϊπτυξη Α.Μ. Ρϊλλη

 Κριτικι τθσ κεωρίασ τθσ μάκθςθσ
 Δεν εξηγεύ επαρκώσ πώσ το παιδύ κατανοεύ και
χρηςιμοποιεύ τουσ γλωςςικούσ κανόνεσ τόςο
εύκολα

 Δεν εξηγεύ πώσ το παιδύ προχωρεύ πϋρα από

εκφρϊςεισ που ϋχει ακούςει και επινοεύ νέεσ
φράςεισ-προτϊςεισ

 Δεν εξηγεύ πώσ το παιδύ εφαρμόζει γλωςςικούσ

κανόνεσ ςε λέξεισ χωρίσ νόημα

9. Βρεφικό ηλικύα: γλωςςικό ανϊπτυξη Α.Μ. Ρϊλλη

 Γενετικζσ προςεγγίςεισ
 Γενετικϊ προκαθοριςμϋνοσ, εγγενήσ μηχανιςμόσ
που κατευθύνει τη γλωςςικό ανϊπτυξη

 Σο παιδύ γεννιϋται με την εγγενό ικανότητα να

χρηςιμοποιεύ τη γλώςςα, η οπούα εμφανύζεται, λύγο
ώσ πολύ, αυτόματα, λόγω τησ ωρίμανςησ

 Μηχανιςμόσ κατάκτηςησ τησ γλώςςασ (L A D)

9. Βρεφικό ηλικύα: γλωςςικό ανϊπτυξη Α.Μ. Ρϊλλη

 Αξιολόγθςθ τθσ γενετικισ προςζγγιςθσ
Υπέρ Κατά
• Έχει εντοπιςτεύ • Αμφιςβητεύται η
ςυγκεκριμϋνο γονύδιο, μοναδικότητα τησ
ςχετικό με την ανθρώπινησ γλώςςασ
παραγωγό του λόγου
• Παρϊ την πιθανό γενετικό
• Η γλωςςικό αφετηρύα, η χρόςη τησ
επεξεργαςύα ςτα βρϋφη γλώςςασ προώποθϋτει την
εμπλϋκει εγκεφαλικϋσ ύπαρξη ςημαντικών
δομϋσ, παρόμοιεσ με κοινωνικών εμπειριών για
εκεύνεσ των ενηλύκων να εύναι αποτελεςματικό
 Θεωρία τθσ αλλθλεπίδραςθσ
 Συνδυαςμόσ γενετικϊ καθοριςμϋνων προδιαθϋςεων
και περιβαλλοντικών ςυνθηκών

 Η πορεύα τησ γλωςςικόσ ανϊπτυξησ καθορύζεται από

τη γλώςςα ςτην οπούα εκτύθεται το παιδύ και από την
ενίςχυςη που λαμβϊνει για τη χρόςη τησ

 Οι κοινωνικοί παράγοντεσ παύζουν ζωτικόσ

ςημαςύασ ρόλο, το ύδιο και τα κίνητρα

9. Βρεφικό ηλικύα: γλωςςικό ανϊπτυξη Α.Μ. Ρϊλλη

Ο απευκυνόμενοσ ςτα βρζφθ λόγοσ
των ενθλίκων

9. Βρεφικό ηλικύα: γλωςςικό ανϊπτυξη Α.Μ. Ρϊλλη

Ο απευκυνόμενοσ ςτα βρζφθ λόγοσ των ενθλίκων
 Εύδοσ λεκτικόσ επικοινωνύασ με το βρϋφοσ

 ΢ύντομεσ, απλϋσ προτϊςεισ

 Τψηλότεροσ τόνοσ φωνόσ, διευρυμϋνα όρια ηχητικόσ

ςυχνότητασ, ποικύλοσ επιτονιςμόσ

 Επανϊληψη λϋξεων και περιοριςμϋνα θϋματα

 Οριςμϋνεσ φορϋσ, διαςκεδαςτικού όχοι, που δεν εύναι καν

λϋξεισ

 Λύγη τυπικό δομό, παρόμοια με τηλεγραφικό λόγο

9. Βρεφικό ηλικύα: γλωςςικό ανϊπτυξη Α.Μ. Ρϊλλη

 Πώσ αλλάηει ο απευκυνόμενοσ προσ τα βρζφθ
λόγοσ των ενθλίκων;
 Περύ το τϋλοσ του 1ου ϋτουσ παύρνει χαρακτηριςτικϊ
τησ γλώςςασ των ενηλύκων

 Οι προτϊςεισ γύνονται μεγαλύτερεσ και πιο ςύνθετεσ,

παρόλο που η κϊθε λϋξη ςυνεχύζει να εκφωνεύται αργϊ

 Ο τόνοσ τησ φωνόσ χρηςιμοποιεύται για να κατευθυνθεύ

η προςοχό του παιδιού ςε ςυγκεκριμϋνεσ, ςημαντικϋσ
λϋξεισ

9. Βρεφικό ηλικύα: γλωςςικό ανϊπτυξη Α.Μ. Ρϊλλη

Σθμαςία του απευκυνόμενου ςτα βρζφθ λόγου των
ενθλίκων
 Παύζει ςημαντικό ρόλο ςτην κατϊκτηςη τησ γλώςςασ εκ
μϋρουσ του βρϋφουσ

 Εμφανύζεται ςε ολόκληρο τον κόςμο, αν και υπϊρχουν

πολιτιςμικϋσ διαφορϋσ

 Σα νεογϋννητα τον προτιμούν

 Βρϋφη που ϋχουν εμπειρύα αυτού του εύδουσ λόγου νωρύσ

ςτη ζωό, φαύνεται να αρχύζουν την ομιλύα –και
παρουςιϊζουν ϊλλεσ μορφϋσ γλωςςικόσ επϊρκειασ–
νωρύτερα από ϊλλα παιδιϊ

9. Βρεφικό ηλικύα: γλωςςικό ανϊπτυξη Α.Μ. Ρϊλλη

 Διαφορζσ φφλου
 Ο λόγοσ των ενηλύκων διαφοροποιεύται ανϊλογα με το
φύλο του παιδιού

 Αγόρια
 ΢ταθερόσ, ςαφόσ και ευθύσ

 Κορίτςια
 Περιςςότερα υποκοριςτικϊ
 Περιςςότερο όπιεσ φρϊςεισ
 Περιςςότερεσ εναλλακτικϋσ προτϊςεισ

9. Βρεφικό ηλικύα: γλωςςικό ανϊπτυξη Α.Μ. Ρϊλλη

 https://www.youtube.com/watch?v=y8qc8Aa3weE&ab_ch
annel=TEDxTalks

9. Βρεφικό ηλικύα: γλωςςικό ανϊπτυξη Α.Μ. Ρϊλλη