Advantages of having a large maaaring gumawa sapagkat bigay ito
population: ng Panginoon.
● Mas tataas ang ekonomiya ng POPULATION GROWTH
isang bansa. RATE: ● Mas mataas ang posibilidad - Ito ang bilis ng pagdami ng ang mas maraming tao. magde-develop at mag-aalaga - Ang Birth Rate ay ang bilang ng mga likas na yaman. ng mga sanggol na ● Mas maraming magtu-tulong ipinapanganak ng buhay sa loob tulong para umunlad ang isang ng isang taon. bansa. - Ang Death Rate ay ang bilang ng taong namamatay sa loob ng Disadvantages of having a large isang taon. population: - Formula for calculating the ‘ population growth rate: ● Kahirapan (number 1 effect) ● Maaaring tumaas ang pollution Population growth rate = Birth rate rate - Death rate ● Kakulangan sa pagkain o food shortage Remember: ● Overpopulation ● Madaling mauubos ang mga - Kapag mas mataas ang birth likas na yaman. rate sa death rate, mas ● Maaaring mahihirapan tumataas ang population umunlad. growth rate o mas dumadami ● Dadami ang mga walang taong ang tao sa isang taon. walang trabaho. Paalala: - Kapag mas mataas ang death Maaari nating masabi na mas matindi rate sa birth rate, bababa ang ang disadvantages ng pagkakaroon ng population growth rate o mas malaking populasyon. nababawasan ang tao sa isang taon. Maaari tayong magtanim ng mga puno o mga likas na yaman, ngunit di tayo - Kapag mas mabilis dumami ang mga tao sa isang bansa, ang Populasyon
gobyerno ay nagpapatupad ng - Mayroong malaking kaparusahan
batas para mas mapabagal ito. kapag ang batas na ito ay di sinunod, ngunit mayroon ding malaking pabuya EXAMPLE PROGRAM OF sa mga sumunod sa batas na ito. DOH: ● Mayroong ginawa na - Kapag ang isang mag-asawa ay infomercial ang DOH tungkol nagkaroon ng isang anak, sila ay sa epekto ng pagkakaroon ng magkakaroon ng isang birth maraming anak ng mga tao at certificate. hindi pagkakaroon ng family planning. - Walang parusa kapag kambal ang naging anak ng mag-asawa sapagkat ● Ginawa itong infomercial na ito hindi natin ito kontrol. upang ipaalam sa mga tao sa ating bansa ang mga masamang Tandaan: epekto na maaaring mangyari Ang China ang pinaka-malaking sa pagkakaroon ng maraming populasyon sa buong mundo. anak at di pagkakaroon ng family planning. ● INDONESIA - Ipinatupad sa bansang ito ang MGA BATAS SA IBA’T “Quality Family -2015- Indonesia. IBANG BANSA SA ASYA Dito ay hinihikayat ang mga tao sa TUNGKOL SA paggawa ng family planning. POPULASYON ● CHINA - Ang target dito ay mga lalaki. - Noong 1979, ipinatupad ang batas Sapagkat ang Indonesia ay na “One Child Policy of China”. Sa mayroong populasyon na karamihan batas na ito, sa mag-asawa ay ay mga muslim. Sa relihiyon ng Islam, nararapat na isa lang dapat ang anak ay ang isang lalaking muslim ay nito. Ito ay hindi na ipinapatupad maaaring magkaroon ng asawa na ngayon. higit sa isa at hanggang apat kung - Ngunit sa ibang mga parte lalo na kaya nilang suportahan lahat ito. sa rural areas, kung ang kanilang anak ay babae o may kapansanan, - Hindi naging matagumpay ang batas maaari pa silang magkaroon ng anak na ito dahil sa kultura ng mga muslim ulit. sa pagkakaroon ng maraming asawa. Populasyon
POPULATION EXPLOSION ● Kapag may matandang
- Biglaan o hindi inaasahang populasyon ang isang bansa, paglobo ng populasyon. ibig sabihin ay maganda ang services ng isang bansa sa mga KOMPOSISYON NG tao. POPULASYON ● Ang pagtutuunan ng pansin ng gobyerno sa matandang ● Edad o ayon sa edad populasyon ay healthcare. - Batang populasyon ● Bata ang populasyon kapag mas Mga disadvantage ng pagkakaroon ng malaking percentage ng matandang populasyon: population ay may edad na - Karamihan ay di 0-15 years old. makakapag-trabaho. ● Ang pinagtutuunan ng pansin - Walang reserbang mga labor ng gobyerno kapag bata ang force. populasyon ay mga kailangan ng mga bata tulad ng health DEPENDENCY RATIO - Bilang ng mga tao na umaasa sa services at education. mga taong nagtatrabaho o ● Ang benepisyo ng batang naghahanapbuhay upang populasyon ay mayroon kang mabuhay. reserba para sa hinaharap na maaaring magtrabaho at Mga dapat tandaan: magtayo ng mga bagay na makakatulong sa bansa. - Inaalam din ang bilang ng ● Mas mabilis dumami ang kasarian sa bawat bahay. growth rate sa batang populasyon. - Kapag mas maraming babae, inaasahan ng gobyerno na mas - Matandang populasyon dadami o mas mabilis ang ● Mas marami ang bilang ng tao paglaki ng populasyon. na may edad na 60 years old pataas. ● Isang bansa na mayroong matandang populasyon ay Japan. Populasyon
USAPING nagtatrabaho at kumikita ang
PANG-HANAPBUHAY parehong mamamayan at pamahalaan at makakapagbigay ● Employment rate - bilang ng ng mga kailangan nila para mga taong may trabaho mabuhay. ● Unemployment rate- bilang ng mga tao na walang trabaho ● Per Capita GDP ● Underemployment rate - mga - Ito ang inaasahan na kita o taong may trabaho ngunit income ng isang tao sa isang malayo ang trabaho sa tinapos taon. na kurso. - Formula for calculating Per Capita GDP: Mga dahilan ng pag-alam ng gobyerno sa usaping pang hanapbuhay: Population / GDP = Per Capita - Inaalam ng gobyerno ang may GDP mga trabaho upang alam nila ang mga taong nangangailangan Halimbawa ng Per Capita GDP: at bibigyan nila ng trabaho. - Kukunti ang kita ng ● Philippines = 4100 US dollars o mamamayan kapag mataas ang 233, 700 o 230,000 pesos sa unemployment rate. Kung isang taon. kukunti ang kita ng mamamayan, kukunti rin ang ● Kuwait = 62,664 US dollars o kita ng pamahalaan. 3,571,848 o 3.5 million pesos sa isang taon. USAPIN SA HANAPBUHAY AT KAUNLARAN USAPING ● Gross Domestic Product (GDP) PANGKALUSUGAN - Ito ay tumutukoy sa kabuuang ● Birth Rate - Kapag mabilis ang halaga ng produkto at serbisyo dami ng ipinapanganak sa loob na nagawa o nalikha ng isang ng isang taon, ibig sabihin ay bansa sa loob ng isang taon. mataas ang fertility rate ng - Kapag ang isang bansa ay may isang bansa o mabilis dumami mataas na GDP, ibig sabihin na ang mga tao. maunlad ito. Sapagkat ● Death Rate - Marami ang maraming mamamayan nito ay namamatay sa loob ng isang Populasyon
taon. Isa sa mga gagawin ng umunlad sa ibang bansa kaysa
gobyerno ay aalamin nila ang sa bansang kanilang tinitirhan sanhi ng pagkamatay ng mga o mas may maayos na tao at ipinapabuti ang health kapaligiran sa ibang bansa. services para sa mga tao. - Ang masamang epekto ng ● Life Expectancy - Ito ang migrasyon ay tinatawag na inaasahang haba ng buhay ng “Brain Drain”. Ito ay ang mga tao. magagaling na tao na nag-aral - Kapag mataas ang life sa ating bansa ngunit expectancy, dahil ito sa nagtatrabaho sa ibang bansa. magandang health services na nabibigay ng bansang ito. Kapag maunlad ang isang bansa, mas mataas ang posibilidad na mataas ang Life Expectancy nila. - At kapag mahirap ang isang bansa, kabaligtaran ng epekto sa mayamang bansa ang epekto nito. USAPING PANG-EDUKASYON ● Literacy Rate - bilang ng mga tao na marunong bumasa at sumulat. - Mahalaga ang isang tao na may alam upang maging yaman ng bansa ngunit hindi ibig sabihin na mataas ang Literacy Rate ng isang bansa ay automatico na itong uunlad.
MIGRASYON - Ginagawa ito ng mga tao sapagkat mas nakikita nila na may mas malaking oportunidad