BỘ CÔNG THƯƠNG

ĐẠI HỌC CÔNG NGHIỆP TP. HỒ CHÍ MINH

Bài giảng

KỸ THUẬT ĐIỆN – ĐIỆN TỬ

ELECTRICITY AND ELECTRONICS

Lecturer : Le Ngoc Tran, PhD

Email : lengoctran@iuh.edu.vn
 Chương 3: Phân tích mạch DC

Định luật kirchoff dòng và áp

Ghép điện trở nối tiếp và song song

Phương pháp chia áp - dòng

Phương pháp điện thế nút – siêu nút

Phương pháp dòng mắt lưới – siêu mắt lưới

Phương pháp tương đương Thévenin-Norton

Nguyên lý xếp chồng

Le Ngoc Tran, PhD Electric Circuit Analysis 2

 3.1 Định luật Kirchhoff dòng

Tổng đại số của dòng điện đi vào và ra khỏi nút bằng không

N: Tổng số nhánh nối vào nút

in: dòng thứ n đi vào (hoặc ra khỏi) nút

o Quy ước:
- Dòng điện đi vào nút mang dấu (-), dòng điện đi ra khỏi nút
mang dấu (+).
- Hoặc ngược lại

Le Ngoc Tran, PhD Electric Circuit Analysis 3

 3.1 Định luật Kirchhoff dòng

Ví dụ định luật Kirchoff dòng- Find currents go across the paths

Le Ngoc Tran, PhD Electric Circuit Analysis 4

 3.2 Định luật Kirchhoff áp

Le Ngoc Tran, PhD Electric Circuit Analysis 5

 3.2 Định luật Kirchhoff áp

PROBLEM 1:
1. Find vx (a & b) and Ix;
2. Find equations of of Kirchhoff’s Voltage Laws (c)

(a) (b)

(c)

Le Ngoc Tran, PhD Electric Circuit Analysis 6

 3.2 Định luật Kirchhoff áp

PROBLEM 2: Find current equations (I1, I2, I3)

Le Ngoc Tran, PhD Electric Circuit Analysis 7

 3.2 Định luật Kirchhoff áp

PROBLEM 3: Find current equations (I1 -> I6)

Le Ngoc Tran, PhD Electric Circuit Analysis 8

 3.2 Định luật Kirchhoff áp

PROBLEM 4:
Find equations of of Kirchhoff’s Current and Voltage Laws
Chose the best solution?

Le Ngoc Tran, PhD Electric Circuit Analysis 9

 3.3. Cách ghép nguồn nối tiếp và song song

Equivalent voltage and current sources

Le Ngoc Tran, PhD Electric Circuit Analysis 10

 3.3. Cách ghép nguồn nối tiếp và song song

Problem 5:
Find current?

Le Ngoc Tran, PhD Electric Circuit Analysis 11

 3.3. Cách ghép nguồn nối tiếp và song song

Problem 6:
Determine the voltage v the circuit by first combining the
sources into a single equivalent current source?

Le Ngoc Tran, PhD Electric Circuit Analysis 12

 3.4. Điện trở mắc nối tiếp và song song

Resistors in Serials

Le Ngoc Tran, PhD Electric Circuit Analysis 13

 3.4. Điện trở mắc nối tiếp và song song

Resistors in parallel

Le Ngoc Tran, PhD Electric Circuit Analysis 14

 3.4. Điện trở mắc nối tiếp và song song

Problem 7: find vx

Le Ngoc Tran, PhD Electric Circuit Analysis 15

 3.4. Điện trở mắc nối tiếp và song song

Problem 8

Le Ngoc Tran, PhD Electric Circuit Analysis 16

 3.4. Điện trở mắc nối tiếp và song song

Problem 9

Le Ngoc Tran, PhD Electric Circuit Analysis 17

 3.5. Phương pháp chia áp-dòng

Voltage division

Le Ngoc Tran, PhD Electric Circuit Analysis 18

 3.5. Phương pháp chia áp-dòng

Voltage division
Prove

▪ Applying the Ohm Law:

V1=R1*I, v2=R2*I,
▪ Applying Kirchoff’s voltage law (K2):

V=V1+V2=(R1+R2)I,
=> I=V/(R1+R2)

R1
 V1 = V
R1 + R2

R2
 V2 = V
R1 + R2
Le Ngoc Tran, PhD Electric Circuit Analysis 19
 3.5. Phương pháp chia áp-dòng

Current division

Le Ngoc Tran, PhD Electric Circuit Analysis 20

 3.5. Phương pháp chia áp-dòng

Current division
Prove

▪ Applying the Ohm Law:

I1=V/R1; I2=V/R2
▪ Applying Kirchoff’s current law (K1):
I=I1+I2 => I=(1/R1+1/R2)*V
R1  R2
V = I
R1 + R2
V R1  R2 R2
 I1 = = I= I
R1 R1 ( R1 + R2 ) R1 + R2
V R1  R2 R1
 I2 = = I= I
R2 R2 ( R1 + R2 ) R1 + R2
Le Ngoc Tran, PhD Electric Circuit Analysis 21
 3.5. Phương pháp chia áp-dòng

Problem 10: Find current i1-i4

Problem 11:

io i1 i2
v

Le Ngoc Tran, PhD Electric Circuit Analysis 22

 3.5. Phương pháp chia áp-dòng

Problem 12: Find io and vo

Le Ngoc Tran, PhD Electric Circuit Analysis 23

 3.5. Phương pháp chia áp-dòng

Problem 13:
Problem of voltage and current division

Le Ngoc Tran, PhD Electric Circuit Analysis 24

 3.6. Phương pháp điện thế nút

Example 4: Finding node voltages in circuit (Figure a)

N-node circuit will need (N−1) voltages and (N−1) equations

Note: Applying the Kirchoff’s current law (k1)

Le Ngoc Tran, PhD Electric Circuit Analysis 25
 3.6. Phương pháp điện thế nút

Finding node voltages :

Applying the Kirchoff’s current law (k1)

1
2
• At node 1 we obtain:

(1)

• At node 2 we obtain:

(2)
26

Le Ngoc Tran, PhD Electric Circuit Analysis

 3.6. Phương pháp điện thế nút

Summary of Basic Nodal Analysis Procedure

1. Count the number of nodes (N)
2. Designate a reference node. The number of terms in your nodal
equations can be minimized by selecting the node with the greatest
number of branches connected to it.
3. Label the nodal voltages (there are N-1 of them).
4. Write a KCL equation for each of the non-reference nodes. Sum the
currents flowing into a node from sources on one side of the equation. On
the other side, sum the currents flowing out of the node through resistors.
Pay close attention to “-” signs.
5. Express any additional unknowns such as currents or voltages
other than nodal voltages in terms of appropriate nodal voltages.
This situation can occur if voltage sources or dependent sources appear
in our circuit.
6. Organize the equations. Group terms according to nodal voltages.
Le Ngoc Tran, PhD Electric Circuit Analysis 27
 3.6. Phương pháp điện thế nút

Example 5:
Determine the current flowing left to right through the 15Ω resistor.

Le Ngoc Tran, PhD Electric Circuit Analysis 28

 3.6. Phương pháp điện thế nút

Solution of Example 5:
Determine the current flowing left to right through the 15Ω resistor.

Le Ngoc Tran, PhD Electric Circuit Analysis 29

 3.6. Phương pháp điện thế nút

Problem 16:
For the circuit determine the nodal voltages v1 and v2

Le Ngoc Tran, PhD Electric Circuit Analysis 30

 3.6. Phương pháp điện thế nút

Problem 17:
Determine the voltages at the nodes in Figure

Le Ngoc Tran, PhD Electric Circuit Analysis 31

 3.6. Phương pháp điện thế nút

Problem 18:
Determine the voltages at the nodes in Figure

Le Ngoc Tran, PhD Electric Circuit Analysis 32

 3.6. Phương pháp điện thế nút

HOMEWORK 1

Le Ngoc Tran, PhD Electric Circuit Analysis 33

 3.6. Phương pháp điện thế nút

HOMEWORK 2

Le Ngoc Tran, PhD Electric Circuit Analysis 34

 3.6. Phương pháp siêu nút (Supernode)
If the voltage source (dependent or independent) is connected between two
nonreference nodes, the two nonreference nodes form a supernode; we
apply both KCL and KVL to determine the node voltages.
Example 6

Le Ngoc Tran, PhD Electric Circuit Analysis 35

 3.6. Phương pháp siêu nút (Supernode)
Solution of Example 6

v1 = 10 V (1)

• KCL must be satisfied at a supernode like

any other node
i1 + i4 = i2 + i3

or

16v1 − 15v2 − 10v3 = 0 (2)

• To apply Kirchhoff’s voltage law to a supernode

(3)

From Eqs. (1), (2), and (3) we obtain node voltages.

v1 = 10 V, V2=8,4, V3=3,4
Le Ngoc Tran, PhD Electric Circuit Analysis 36
 3.6. Phương pháp siêu nút (Supernode)

Summary of Supernode Analysis Procedure

1. Count the number of nodes (N)
2. Designate a reference node. The number of terms in your nodal
equations can be minimized by selecting the node with the greatest
number of branches connected to it.
3. Label the nodal voltages (there are N-1 of them).
4. If the circuit contains voltage sources, form a supernode about each
one. This is done by enclosing the source, its two terminals, and any
other elements connected between the two terninals within a broken-line
enclosure.
5. Write a KCL equation for each of the nonreference nodes and for
each supernode that does not contain the reference node. Sum the
currents flowing into a node/supernode from current sources on one side
of the equation. On the other side, sum the currents flowing out of the
node/supernode through resistors. Pay close attention to “-” signs.

Le Ngoc Tran, PhD Electric Circuit Analysis 37

 3.6. Phương pháp siêu nút (Supernode)

Summary of Supernode Analysis Procedure

6. Relate the voltage across each voltage source to nodal

voltages. This is accomplished by simple application of KVL; one
such equation os needed for each suppernode defined.
7. Express any additional unknowns (i.e., currents or voltages
other than nodal voltages) in terms of appropriate nodal
voltages. This situation can occur if dependent sources appear in
our circuit.
8. Organize the equations. Group terms according to nodal
voltages.
9. Solve the system of equations for the nodal voltages (there
will be N-1 of them).

Le Ngoc Tran, PhD Electric Circuit Analysis 38

 3.6. Phương pháp siêu nút (Supernode)

Problem 19:

Find the node voltages.

Le Ngoc Tran, PhD Electric Circuit Analysis 39

 3.6. Phương pháp siêu nút (Supernode)

Solution problem 19: Suppernode

Applying KCL: Applying KVL:

Le Ngoc Tran, PhD Electric Circuit Analysis 40

 3.6. Phương pháp siêu nút (Supernode)
Solution
problem 19:

Applying KCL to the supernode:

2=i+i+7 1 2 (1)

Expressing i1 and i2 in terms of the node voltages

or (2)

Le Ngoc Tran, PhD Electric Circuit Analysis 41

 3.6. Phương pháp siêu nút (Supernode)
Solution problem 19:

Applying KVL to the circuit

(3)

From Eqs. (2) and (3), we write

or
V2 = -5.333V

Le Ngoc Tran, PhD Electric Circuit Analysis 42

 3.6. Phương pháp siêu nút (Supernode)

Problem 20:
Find the node voltages in the circuit of Figure.

Le Ngoc Tran, PhD Electric Circuit Analysis 43

 3.6. Phương pháp siêu nút (Supernode)

Solution Problem 20:

Find the node voltages in the circuit of Figure.
Suppernode 2
Suppernode 1

Le Ngoc Tran, PhD Electric Circuit Analysis 44

 3.6. Phương pháp siêu nút (Supernode)

Solution Problem 20:

We apply KCL to the two supernodes
▪ At supernode 1-2:

Expressing this in terms of the node voltages,

or

(1)
▪ At supernode 3-4,

or (2)
Le Ngoc Tran, PhD Electric Circuit Analysis 45
 3.6. Phương pháp siêu nút (Supernode)

Solution Problem 20:

We now apply KVL to the branches involving the voltage sources

• For loop 1, (3)
• For loop 2,
(4)
• For loop 3

(5)

Le Ngoc Tran, PhD Electric Circuit Analysis 46

 3.6. Phương pháp siêu nút (Supernode)
Solution Problem 20:
We can eliminate one node voltage so that we solve three simultaneous
equations instead of four.

From Eq. (3), v2 = v1 - 20. Substituting this into Eqs. (1) and (2), respectively, gives

(6)

and (7)

Equations (4), (6), and (7) can be cast in matrix form as

Le Ngoc Tran, PhD Electric Circuit Analysis 47

 3.6. Phương pháp siêu nút (Supernode)
Solution Problem 20:

and v2 = v1 - 20 = 6.667 V. We have not used Eq. (5); it can be used

to cross check results.

Le Ngoc Tran, PhD Electric Circuit Analysis 48

 3.6. Phương pháp siêu nút (Supernode)

HOMEWORK 1
Find v and i in the circuit in Figure.

Answer: -0.2 V, 1.4 A.

Le Ngoc Tran, PhD Electric Circuit Analysis 49

 3.6. Phương pháp siêu nút (Supernode)

HOMEWORK 2
Find v1, v2, and v3 in the circuit in Figure using nodal analysis.

Answer: v1 = 3.043 V, v2 = -6.956 V, v3 = 0.6522 V

Le Ngoc Tran, PhD Electric Circuit Analysis 50

 3.6. Phương pháp siêu nút (Supernode)

HOMEWORK 3
Determine the nodal voltages in the circuit

Le Ngoc Tran, PhD Electric Circuit Analysis 51

 3.7 Phương pháp dòng mắt lưới (Mesh current)

▪ A mesh is a loop that does not contain any other loop within it.
▪ Nodal analysis applies KCL to find unknown voltages in a
given circuit, while mesh analysis applies KVL to find unknown
currents.

Le Ngoc Tran, PhD Electric Circuit Analysis 52

 3.7 Phương pháp dòng mắt lưới (Mesh current)

Example 7:
Finding currents I1 and I2

Solution E7:
▪ Step 1: Assign mesh currents i1, i2 in to the 2 meshes
▪ Step 2: Applying KVL to 2 meshes:
o Applying KVL to mesh 1, we obtain:
or (1)

o Applying KVL to mesh 2, we obtain:

or (2)

▪ Step 3: Solving for the mesh currents.

Le Ngoc Tran, PhD Electric Circuit Analysis 53
 3.7 Phương pháp dòng mắt lưới (Mesh current)
Example 8:
For the circuit in Figure, find the branch currents I1, I2, and I3 using mesh
analysis.

Solution E8:
▪ Step 1: Assign mesh currents i1, i2 in to the 2 meshes
▪ Step 2: Applying KVL to 2 meshes:
For mesh 1: or (1)

or (2)
For mesh 2:
Le Ngoc Tran, PhD Electric Circuit Analysis 54
 3.7 Phương pháp dòng mắt lưới (Mesh current)

To use Cramer’s rule, we cast Eqs. (1) and (2) in matrix form as

Le Ngoc Tran, PhD Electric Circuit Analysis 55

 3.7 Phương pháp dòng mắt lưới (Mesh current)

Example 9:

Use mesh analysis to find the current io in the circuit in Figure.

Le Ngoc Tran, PhD Electric Circuit Analysis 56

 3.7 Phương pháp dòng mắt lưới (Mesh current)

Solution E9:
We apply KVL to the three meshes:
▪ For mesh 1:

or (1)
▪ For mesh 2:

or (2)
▪ For mesh 3:
But at node A, io = i1 - i2, so that

or (3)

Le Ngoc Tran, PhD Electric Circuit Analysis 57

 3.7 Phương pháp dòng mắt lưới (Mesh current)

To use Cramer’s rule, we cast Eqs. (1), (2) and (2) in matrix form as

We obtain the determinants as

We calculate the mesh currents using Cramer’s rule as

Le Ngoc Tran, PhD Electric Circuit Analysis 58

 3.7 Phương pháp dòng mắt lưới (Mesh current)

Le Ngoc Tran, PhD Electric Circuit Analysis 59

 3.7 Phương pháp dòng mắt lưới (Mesh current)
HOMEWORK 1
Calculate the mesh currents i1 and i2 in the circuit of Figure.

HOMEWORK 2
Using mesh analysis, find io in the circuit in Fig. 3.21.

Le Ngoc Tran, PhD Electric Circuit Analysis 60

 3.8 Phương pháp siêu mắt lưới (Supermesh)
When a current source exists between two meshes: Consider the circuit in
Figure(a). We create a supermesh by excluding the current source and any
elements connected in series with it, as shown in Figure (b). Thus,

A supermesh results when two meshes have a (dependent or

independent) current source in common.

(a) Two meshes having a current source in common, (b) a supermesh, created by excluding the
current source.

Le Ngoc Tran, PhD Electric Circuit Analysis 61

 3.8 Phương pháp siêu mắt lưới (Supermesh)

Note the following properties of a supermesh:

1. The current source in the supermesh is not completely ignored; it provides the
constraint equation necessary to solve for the mesh currents.
2. A supermesh has no current of its own.
3. A supermesh requires the application of both KVL and KCL.

Le Ngoc Tran, PhD Electric Circuit Analysis 62

 3.8 Phương pháp siêu mắt lưới (Supermesh)
Example 10: Use mesh analysis to find the current i1 and i2 the circuit in Figure.

Solution E10:
Applying KVL to the supermesh in Figure(b) gives
or (1)

We apply KCL to a node in the branch where the two meshes intersect (node 0)
(2)
Solving Eqs. (1) and (2), we get

Le Ngoc Tran, PhD Electric Circuit Analysis 63

 3.8 Phương pháp siêu mắt lưới (Supermesh)
Example 11: For the circuit in Figure, find i1 to i4 using mesh analysis

Le Ngoc Tran, PhD Electric Circuit Analysis 64

 3.8 Phương pháp siêu mắt lưới (Supermesh)

Solution E11: For the circuit in Figure, find i1 to i4 using mesh analysis

Applying KVL to the larger supermesh,

or (1)

For the independent current source, we apply KCL to node P : (2)

For the dependent current source, we apply KCL to node Q:

(3)
Le Ngoc Tran, PhD Electric Circuit Analysis 65
 3.8 Phương pháp siêu mắt lưới (Supermesh)

Solution E11:

Applying KVL in mesh 4,

or (4)
From Eqs. (1) to (4),

Le Ngoc Tran, PhD Electric Circuit Analysis 66

 3.8 Phương pháp siêu mắt lưới (Supermesh)

Le Ngoc Tran, PhD Electric Circuit Analysis 67

 3.8 Phương pháp siêu mắt lưới (Supermesh)

HOMEWORK 1

Use mesh analysis to determine i1, i2, and i3 in Figure?

Le Ngoc Tran, PhD Electric Circuit Analysis 68

 3.9 Phương pháp tương đương Thévenin-Norton

Le Ngoc Tran, PhD Electric Circuit Analysis 69

 3.9 Phương pháp tương đương Thévenin-Norton

Example 12:

Finding the Thévenin Equivalent with a Independent Source

Le Ngoc Tran, PhD Electric Circuit Analysis 70

 3.9 Phương pháp tương đương Thévenin-Norton
Solution E12: Finding Vth and Rth
Solution#1: a,b open
V1
Find Vth

Find Rth

(5//20)nt4

Le Ngoc Tran, PhD Electric Circuit Analysis 71

 3.9 Phương pháp tương đương Thévenin-Norton

V2
Solution#2: a,b close

Find Rth

Le Ngoc Tran, PhD Electric Circuit Analysis 72

 3.9. Phương pháp tương đương Thévenin-Norton

Example 13:
Finding the Thévenin Equivalent with a Dependent Source

Le Ngoc Tran, PhD Electric Circuit Analysis 73

 3.9 Phương pháp tương đương Thévenin-Norton
Solution of Example 13:

Le Ngoc Tran, PhD Electric Circuit Analysis 74

 3.10. Nguyên lý xếp chồng

 Phát biểu 1:
Đáp ứng của nhiều nguồn kích thích tác động đồng thời thì
bằng tổng các đáp ứng tạo bởi mỗi nguồn kích thích tác
động riêng lẻ
 Cách phát biểu khác:
Trong mạch gồm nhiều nguồn (Nguồn áp, dòng độc lập)
dòng điện qua một nhánh bằng tổng đại số các dòng điện qua
nhánh đó do tác dụng riêng rẻ của từng nguồn, các nguồn
khác xem như bằng 0.

 Lưu ý: Nhiều nguồn kích thích (có thể áp hoặc dòng) độc
lập. Nguồn dòng thì cho hở mạch còn nguồn áp thì ngắn
mạch
Le Ngoc Tran, PhD Electric Circuit Analysis 75
 3.10. Nguyên lý xếp chồng

Ví dụ 1:

Solution:
Cho từng nguồn tác động:
• Bước 1: E1 tác động: E2=0

• Bước 2: E2 tác động: E1=0

Le Ngoc Tran, PhD Electric Circuit Analysis 76

 3.10. Nguyên lý xếp chồng

Vậy có thể tóm tắt như sau:

Le Ngoc Tran, PhD Electric Circuit Analysis 77

 3.10. Nguyên lý xếp chồng

Ví dụ 2: Dùng phương pháp xếp chồng tìm dòng điện I?

Le Ngoc Tran, PhD Electric Circuit Analysis 78

 3.10. Nguyên lý xếp chồng
Giải Ví dụ 2:
❖ TH1: Xét nguồn 38V tác động (Các nguồn còn lại cho bằng 0)

Le Ngoc Tran, PhD Electric Circuit Analysis 79

 3.10. Nguyên lý xếp chồng
Giải Ví dụ 2:

❖ TH2: Nguồn 5A tác động (Các nguồn còn lại cho bằng 0)

Le Ngoc Tran, PhD Electric Circuit Analysis 80

 3.10. Nguyên lý xếp chồng
Giải Ví dụ 2:
❖ TH3: Nguồn 2A tác động (Các nguồn còn lại cho bằng 0)

Le Ngoc Tran, PhD Electric Circuit Analysis 81

 3.10. Nguyên lý xếp chồng
Ví dụ 3:
Cho mạch điện như hình vẽ. Tìm dòng điện các nhánh và điện áp trên
điện trở 4Ω.

+
_+ _

Le Ngoc Tran, PhD Electric Circuit Analysis 82

 3.10. Nguyên lý xếp chồng

o TH1: Mạch điện chỉ có nguồn 125V tác động hủy nguồn 90V

4 2 I1' =
125
= 28,87 A
4 / /2 = = 1,33
4+2 3 + 1,33
Dùng công thức chia dòng, ta có:

2 '
I 3' = I1 = 9, 62 A I 2' = I1' − I 3' = 28,87 − 9, 62 = 19, 25 A
4+2

Le Ngoc Tran, PhD Electric Circuit Analysis 83

 3.10. Nguyên lý xếp chồng

o TH2: Mạch điện chỉ có nguồn 90V tác động hủy nguồn 125V

43
4 / /3 = = 1, 71
4+3
90
I 2" = = 24, 26 A
2 + 1, 71
4 "
Dùng công thức chia dòng, ta có: I1" = I 2 = 13,86 A
4+3
I 3" = I 2" − I1" = 24, 26 − 13,86 = 10, 4 A
KL: Dòng điện trong các nhánh khi có cả 2 nguồn làm việc:
I1 = I1' − I1" = 28, 7 − 13,86 = 15 A
I 2 = I 2" − I 2' = 24, 26 − 19, 25 = 5 A
I 3 = I1 − I 2 = 15 + 5 = 20 A

Le Ngoc Tran, PhD Electric Circuit Analysis 84

 3.10. Nguyên lý xếp chồng

HOMEWORK 1

Use the superposition theorem to find v in the circuit

Answer: V=10 V

Le Ngoc Tran, PhD Electric Circuit Analysis 85

 3.10. Nguyên lý xếp chồng

HOMEWORK 2
Use the superposition theorem to find Find iO in the circuit

Answer:

Le Ngoc Tran, PhD Electric Circuit Analysis 86

 THANK
YOU

Le Ngoc Tran, PhD Electric Circuit Analysis 87