Bài tập thi vi mô có 2 dạng chính.

Cung cầu (chương 2,3)

Tối đa hóa lợi nhuận (chương 5,6,7)

I. CUNG – CẦU

Cần nhớ công thức tính hệ số co giãn điểm.

Cần nhớ cách tính CS, PS (học sau)
Cần nhớ cách xây dựng phương trình đường cung, đường cầu mới khi chính phủ đánh
thuế hay trợ cấp. Phân chia thuế, trợ cấp.

Bài tập mẫu.

PS = 10 + Q
PD = 100 – Q
1. Tính PE , QE
2. Tính EDP. Nêu ý nghĩa. Muốn tăng doanh thu thì nên tăng hay giảm giá ?
3. Tính CS, PS
4. Chính phủ đặt giá P= 80 thì điều gì sẽ xảy ra với thị trường?
5. Tính giá , lượng cân bằng mới và phân chia thuế, trợ cấp khi :
a. CP đánh thuế người tiêu dùng 8/đvsp
b. CP trợ cấp người tiêu dùng 8/đvsp
c. CP đánh thuế người sản xuất 8/đvsp
d. CP trợ cấp người sản xuất 8/đvsp
Bài làm
1. Tính PE , QE
Chú ý: không cần chuyển vế sang dạng QS = QD
Thị trường cân bằng khi :
PS = PD
 10 + Q = 100 – Q
 2Q = 90
 QE = 45
 {
PE = 55
2. Tính EDP. Nêu ý nghĩa. Muốn tăng doanh thu thì nên tăng hay giảm giá ?
1 P 1 55 11
EDP = ∙ Q = -1 ∙ 45 = = -1,22
(PD )'Q 9

P
(EDP = Q' ∙ Q Công thức này cũng cần nhớ)

Chú ý: khi tính hệ số co giãn của cầu theo giá phải lấy đạo hàm từ hàm cầu chứ ko phải từ
hàm cung.
Ý nghĩa : Tại mức giá cân bằng, khi P hàng hoá tăng 1% thì lượng cầu hàng hoá giảm 1,22% và
ngược lại
Có |𝐸𝐷𝑃 | = |−1,22| > 1 => TR và P nghịch biến
=> Muốn tăng doanh thu thì phải giảm giá
3. Tính CS, PS (vẽ đồ thị kèm theo)
(100-55)×45
CS = =1012,5
2
(55-10)×45
PS = =1012,5
2

4. Chính phủ đặt giá P= 80 thì điều gì sẽ xảy ra với thị trường?
Khi CP đặt giá PS = 80 thì QS = 70 ; QD = 20
=> Thị trường xuất hiện tình trạng dư thừa 50
5. Tính giá , lượng cân bằng mới và phân chia thuế, trợ cấp khi :
CHÚ Ý: KHI CP ĐÁNH THUẾ HAY TRỢ CẤP VÀO NGƯỜI TIÊU DÙNG THÌ BIẾN
ĐỔI HÀM CẦU, VÀO NSX BIẾN ĐỔI HÀM CUNG.
a. CP đánh thuế người tiêu dùng 8/đvsp
PD = 100 – Q
PDthuế = PD – thuế = 100 – Q – 8 = 92 - Q
Khi đó, để thị trường cân bằng thì :
PS = PDthuế
10 + Q = 92 - Q
 82 = 2Q
Q = 41
{
P = 51
Có : PE = 55 ; PE’ = 51
Mức giá mà NTD phải trả sau khi có thuế là PNTD = 51 + 8 = 59 (CP đánh thuế người tiêu
dùng 8/đvsp)
NTD phải trả nhiều hơn trước là 59 – 55 = 4
Mức giá mà NSX nhận được là PNSX = 51
NSX nhận ít hơn trước: 55 – 51 = 4
Vậy gánh nặng thuế được phân chia như sau:
NTD :4/đvsp
{
NSX :4/đvsp
b. CP trợ cấp người tiêu dùng 8/đvsp
PDtrợ cấp = PD + trợ cấp = 100 - Q + 8 = 108 - Q
Thị trường cân bằng khi :
PS = PDtrợ cấp
 10 + Q = 108 - Q
Q=49
{
P=59
Mức giá mà NTD phải trả khi có trợ cấp: PNTD = 59 – 8 = 51 (CP trợ cấp người tiêu dùng
8/đvsp)
NTD trả ít hơn trước : 55 – 51 = 4
Mức giá mà NSX nhận được là PNSX = 59
NSX nhận nhiều hơn trước là 59 – 55 = 4
NTD :4/đvsp
Phân chia trợ cấp: {
NSX :4/đvsp
c. CP đánh thuế người sản xuất 8/đvsp
PSthuế = PS + thuế = 10 + Q + 8 = 18 + Q
Thị trường cân bằng khi :
PSthuế = PD
 18 + Q = 100 – Q
Q=41
{
P=59
Mức giá mà NTD phải trả khi có thuế là PNTD = 59
NTD phải trả nhiều hơn trước là 59 – 55 = 4
Mức giá mà NSX nhận được là PNSX = 59 – 8 = 51 (CP đánh thuế người sản xuất 8/đvsp)
NSX nhận ít hơn trước: 55 – 51 = 4
 Vậy gánh nặng thuế được phân chia như sau:
NTD :4/đvsp
=> {
NSX :4/đvsp
d. CP trợ cấp người sản xuất 8/đvsp
PStrợ cấp = PS – trợ cấp = 10 + Q - 8 = 2 + Q
Thị trường cân bằng khi :
PStrợ cấp = PD
 2 + Q = 100 – Q
 2Q = 98
Q=49
{
P=51
Mức giá mà NTD phải trả khi có trợ cấp: PNTD = 51
NTD trả ít hơn trước 55 – 51 = 4
Mức giá mà NSX nhận được là PNSX = 51 + 8 = 59 (CP trợ cấp người sản xuất 8/đvsp)
NSX nhận nhiều hơn trước 59 – 55 = 4
NTD :4/đvsp
Phân chia trợ cấp: {
NSX :4/đvsp
PSthuế = PS + thuế
PDthuế = PD – thuế
PStrợ cấp = PS – trợ cấp
PDtrợ cấp = PD + trợ cấp

P
S P

Q Q
Khi đầu bài cho hàm Qd, Qs có thể chuyển vế rồi làm như trên hoặc sử dụng các pt như cô đã
dạy trên lớp.
2. Cho biểu cung cầu về thị trường hàng hoá X như sau:
Giá ($/đơn vị SP) 12 11 10 9 8 7
Lượng cung (triệu SP) 18 16 14 12 10 8
Lượng cầu (triệu SP) 6 8 10 12 14 16

a. Xác định phương trình cung cầu. Tính giá và sản lượng cân bằng của hàng hoá X.
b. Nếu chính phủ áp đặt mức giá trần P = 8$/đvsp thì điều gì xảy ra?
c. Nếu chính phủ áp đặt mức giá sàn P = 10$/ đvsp thì điều gì xảy ra?
d. Nếu chính phủ đánh thuế 2$/đvsp bán ra thì giá mới sẽ là bao nhiêu? Thuế tác động đến người
mua và người bán như thế nào?
e. Nếu chính phủ trợ cấp 2$/đvsp bán ra thì giá mới sẽ là bao nhiêu? Mỗi bên được hưởng bao
nhiêu trợ cấp?
f. Tính hệ số co giãn của cầu theo giá tại mức giá cân bằng. Nêu ý nghĩa của hệ số co giãn.
Doanh nghiệp muốn tăng doanh thu thì nên tăng hay giảm giá?
Bài giải
a. Phương trình cung cầu có dạng tổng quan: P = aQ + b và căn cứ vào các số liệu đã cho có thể
viết được phương trình cung cầu như sau:
Phương trình cung: Ps = 0,5Q + 3 hay Qs = 2P - 6
Phương trình cầu : PD = - 0,5Q + 15 hay QD = 30 – 2P
Trạng thái cân bằng có đặc trưng : Qs = QD
2P – 6 = 30 – 2P
Vậy Pe = 9$/đvsp; Qe = 12 triệu sản phẩm
b. Thay P = 8 vào phương trình cung cầu ta xác định được: Qs = 10 và QD = 14.
Vậy khi chính phủ áp đặt giá trần P = 8$/đvsp sẽ xuất hiện thiếu hụt hàng hoá (Qs < QD). Lượng
thiếu hụt là 4 triệu sản phẩm.
c. Thay P = 10 vào phương trình cung cầu ta xác định được: Qs = 14 và QD = 10.
Vậy khi chính phủ áp đặt giá sàn P = 10$/đvsp sẽ xuất hiện dư thừa hàng hoá (Qs > QD). Lượng
dư thừa là 4 triệu sản phẩm.
d. Khi chính phủ đánh thuế 2$/đvsp đường cung mới sẽ có dạng:
Pt = Ps + 2 = 0,5Q + 3 + 2 = 0,5Q + 5
Giải phương trình Pt = PD ta có giá và lượng cân bằng mới:
P = 10$/đvsp
và Q = 10 triệu sản phẩm.
So sánh với giá trước thuế Pe = 9$ ta thấy giá tăng lên 1$/đvsp. Vậy người mua sẽ chịu 1$ tiền
thuế và người bán sẽ chịu 1$.
e. Khi chính phủ trợ cấp 2$/đvsp đường cung mới sẽ có dạng:
Ptrc = Ps - 2 = 0,5Q + 3 - 2 = 0,5Q + 1
Giải phương trình Ptrc = PD ta có giá và lượng cân bằng mới:
P = 8$/đvsp
và Q = 14 triệu sản phẩm.
Người bán được trợ cấp 2$/đvsp
và nhận từ người mua 8$/đvsp. Vậy người bán nhận 10$/đvsp.
So sánh với giá trước khi có trợ cấp Pe = 9$ người bán được hưởng mức trợ cấp 1$/đvsp. Người
mua được hưởng phần còn lại của trợ cấp là 1$/đvsp.
f. EDP = 1/(P)’Q* P/Q = 1/-0,5 * 9/12 = -1,5.
Vậy khi giá hàng hoá X thay đổi 1% thì lượng cầu hàng hoá X thay đổi 1,5%.
|EDP| >1. Hàng hoá X có cầu co giãn. Vậy tại mức P = 9$ hãng muốn tăng doanh thu thì hãng
phải giảm giá bán sản phẩm.