Vragen bij H 5.

3 De sociale kwestie

1. Geef een omschrijving van de sociale kwestie?

De mensen die in de industrie werken worden slecht betaald en ze werken in
een slechte omgeving.
2. Waardoor is de sociale kwestie ontstaan?
De mensen moesten heel veel werken maar ze vonden het niet erg want ze
moesten geld verdienen voor hun familie. De ‘bazen’ maakte daar misbruik
van.
3. Wat is een sociale wet?
Door de wetten konden de overheid steun geven.
4. Gebruik onderstaande tekening die is gemaakt door Albert Hahn.
De tekening heeft als onderwerp de kinderarbeid.
Hoe denkt Albert Hahn over kinderarbeid? Ondersteun je antwoord met drie
elementen uit de tekening
Hij maakte prenten tegen kinderarbeid en politiek. Zoals je kan zien op deze prent
staat er een man met een zweep tegen een hele grote groep kleine kinderen te
slaan alsof ze koeien zijn.

5. De eerste sociale wet was de Kinderwet van van Houten.

Wat was de inhoud van de wet?
Dat kinderen onder de 12 niet meer mochten werken in fabrieken, ze mochten
nog wel werken op de landbouw, maar dit werd later de tijd ook steeds minder.
6. Waarom werkte de wet niet goed?
Omdat het verboden werd voor kinderen onder de 12 jaar. Moesten veel meer
kinderen boven de 12 meer kinderarbeid doen. Dus er moest nog een wet
komen. Kinderarbeid onder 16 jaar is verboden.
7. De Kinderwet van van Houten was een initiatiefwet. Wat is dat?
Het was een voorstel van van Houten. Een initiatief wet is een voorstel voor
een wet.
8. Gebruik de onderstaande afbeelding.
 1 2
De Leerplichtwet van 1900 maakte
een definitief einde aan de
kinderarbeid.

Een huisvader zegt tot de minister ‘Eerst

een warme jas en voedzaam eten en dan
rekenen en schrijven.’

De minister antwoordt: ‘Dat is een kwestie

van voorkeur. Ik zeg: Eerst lezen, rekenen
en schrijven - en dan een warme jas en
voedzaam eten’.
a. Tot welke sociale klasse hoort persoon 1 en tot welke sociale klasse
hoort
Persoon 2?
Het 1ste persoon hoort tot de arme klasse, de 2de persoon tot de rijke
b. Niet alle ouders waren blij met deze leerplichtwet. Leg uit waarom en
gebruik in antwoord een element uit de bron
School kost geld en dat hebben de meeste mensen niet. Zoals je ook op de
prent kan zien zijn de kleren van de 3 mensen achter de 2 mannen niet zo
heel duur. Als een kind kon helpen in bijvoorbeeld de mijnen dan kregen de
ouders daar ook nog geld van. I.p.v. geld uitgeven.
c. Heeft de tekenaar de meeste sympathie voor het standpunt van de
huisvader of van de minister? Antwoord uitleggen
Voor de huisvader, want je ziet zijn hele familie en je kan duidelijk zien dat ze
erg arm zijn. De minister zit helemaal aan de zijkant. Daar valt je oog minder
snel op dan op de arme huisvader met zijn vrouw en kinderen.

9. De regering kon wat voor arbeiders doen via sociale wetten, maar de
arbeiders konden ook voor zichzelf opkomen om hun situatie te
verbeteren. Hoe?
Door te demonstreren en zich tegen de regering te keren konden ze
misschien een overeenkomst maken over op een goede manier werken. Want
ze wilden allemaal gelijke rechten net zoals nu met black live Matters.
10. Er waren ook politieke partijen die opkwamen voor de arbeiders,
bijvoorbeeld de SDAP. Dit is een socialistische partij. Wat was het doel
van de socialisten?
De SDAP streefde op democratische wijze naar een socialistische
maatschappij waarin voor de arbeidersklasse beter levensvoorwaarden
zouden bestaan dan onder het kapitalisme.

11. De Strijd voor Algemeen Kiesrecht. Wie mag kiezen en wie niet?
In 1848 werd het Censuskiesrecht = kiesrecht voor de rijke mannen ingevoerd.
Vooral na 1870 begonnen allerlei mensen dit onrechtvaardig te vinden.

Prent 4 Albert Hahn in de Notenkraker, 11-9-1904

 Titel van de prent :'Zoo moet het!'

1 been van een arbeider

2 machthebbers

a. Toon met behulp van twee elementen uit de tekening aan dat Albert
Hahn een voorstander is van algemeen kiesrecht.
In de prent laat hij zien dat arbeiders echt de machthebbers weggeschopt
hebben en dat ze voor zichzelf durven op te komen voor gelijke rechten
b. Van welke partij zal Albert Hahn waarschijnlijk lid zijn geweest. Antwoord
uitleggen.
Van de socialisten, hij was tegen harde arbeid voor weinig levensmiddelen en
geld.