Основни свесни модели на
О Д Н О С Д О К Т О Р
односот доктор-пациент
Моделот на активност –
пасивност : Тhomas Szasz и Marc
Hollender ги опишале трите основни модели
на односот доктор – пациент.Првиот модел,
активност – пасивност, историски е најстар.
Тој не е вистинска интеракција, туку попрво
врска, однос во кој активниот доктор му
прави нешто на пасивниот реципиент –
пациентот. Ова е модел на многу од
достигнувањата на модерната медицина,
како што се хирургијата и анестезијата и е
најмногу прилагоден за третман на итните
случаи.
Моделот на водење – соработка :
Овој модел е во основата на голем дел од
модерната медицинска пракса. Ова е
интеракција во која пацентот, оптеретен со
симптоми како што се оние на акутното
воспаление, активно бара помош од
докторот, кој му кажува на пациентот што
да прави и очекува пациентот да “се
покорува“ и да соработува со
препорачаниот третман.
Модел на взаемно учество: Ова е
модел во кој и двете страни, докторот и
пациентот имаат приближно иста моќ во
соработувањето или сојузот и во кој и
двајцата се стремат кон заедничко
согласување во врска со целта. Во овој
модел докторот му помага на пациентот да
си помогне самиот на себеси. Ова е
пригоден модел за речиси сите форми на
психотерапија и исто така е неопходен во
третманот на повеќето хронични болести,
каде што третманот е понесен примарно од
пациентот.
Група 34
П А Ц И Е Н Т
Очекувања на пациентот
Без разлика дали пациентот го посетува
докторот за првпат или после неколку пати, тој
има одредени очекувања кои ги носи со себе.
Едно од очекувањата е дека докторот ќе има
знаење во врска со здравјето и болеста и може
да ја каже разликата помеѓу двете;
Второто очекување е дека докторот ќе биде од
помош;
Третото очекување е дека докторот ќе му
дозволи на пациентот да учествува во овој
процес на дијагноза и третман до
максималниот можен степен.
Видови на однос на
пациентот кон
докторот
Позитивен трансфер:
Пациентите можат да имааат некои многу силни
позитивни чувства за нивните доктори и имаат
непроменлива доверба во него. Ова може да
доведе до потешкотии во унапредувањето на
знаењата на докторите во нивната област, бидејќи
пациентите сакаат да го задоволат докторот, исто
како што сакале да ги задоволат своите родители
во детството. Во вакви случаи многу често
пациентите ќе очекуваат докторот да им возврати
на воодушевувањето.
Негативен трансфер :
Пациентите можат да развијат интензивен,
навредлив бес кон докторот, особено доколку
нивните моментални желби и очекувања не се
остварени.. На свесно ниво, пациентот може да
прави работи кои што се бараат од него, меѓутоа
несвесно пациентот сака да го фрустрира
докторот. Лековите може да не ги зема или
препораките во врска со терапјата да не бидат
следени од негова страна.Понекогаш единствена
карактеристика на докторот може да има огромно
емоционално значење за пациентот и може многу
да го промени видот на трансфер кој се развива
меѓу нив.
Контратрансфер :
“Контра” во овој случај не значи против, туку
спротивно дејствување. Овој однос се однесува на
конфликтните чувства од детството на докторот.
Како и пациентите, така и докторите можат да
одговорат нереално и ирационално кон своите
пациенти. Докторот може да најде одредено
задоволство да биде сметан за прекрасна,
неверојатна, почитувана личност. Многу често
овие чувства се резултат на раните желби од
детството да се биде сезнаен, магичен и семоќен.
Тоа ќе придонесе во многу ситуации како што се
хроничните болести или реконвалесценцијата од
акутните болести, пациентот да функционира и да
соработува како активен и еднаков партнер во
третманот, заедно со докторот.