คู่มือการปฏิบัติงาน

(Work Manual)

กระบวนงาน การสารองและกู้คืนข้อมูลสารสนเทศ (Backup and Recovery)

ศูนย์เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร

สานักงานปลัดกระทรวงกระทรวงคมนาคม

ศูนย์เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร
สานักงานปลัดกระทรวงคมนาคม
กุมภาพันธ์ 2562
 คานา
กลุ ่ม บริห ารระบบคอมพิว เตอร์แ ละเครือ ข่า ย ศูน ย์เ ทคโนโลยีส ารสนเทศและการสื ่อ สาร
สานักงานปลัดกระทรวงคมนาคม ได้จัดทาคู่มือการปฏิบัติงาน สาหรับกระบวนงาน “การสารองและกู้คืน
ข้ อ มู ล สารสนเทศ (Backup and Recovery)” เพื่ อ เป็ น แนวทางการด าเนิ น งานส ารองและกู้ คื น ข้ อ มู ล
สารสนเทศของระบบคอมพิวเตอร์แม่ข่ายที่ให้บริการระบบบริหารและบริการอิเล็กทรอนิกส์ ระบบข้อมูลสารสนเทศ
ระบบฐานข้อมูล ของสานักงานปลัดกระทรวงคมนาคม/สานักงานรัฐมนตรี โดยมีขั้นตอนการดาเนินงานอย่างเป็นระบบ
และกาหนดเงื่อนไขความสาเร็จเพื่อการควบคุมมาตรฐานคุณภาพของการดาเนินการตามกระบวนงานดังกล่าว

ศูนย์เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร
สานักงานปลัดกระทรวงคมนาคม
กุมภาพันธ์ 2562
 สารบัญ

หน้า
1. วัตถุประสงค์ของการจัดทาคู่มือ 1
2. ขอบเขต 1
3. คาจากัดความ 1
4. หน้าที่ความรับผิดชอบ 2
5. Work Flow กระบวนงาน 3
6. ขั้นตอนการปฏิบัติงาน 4
7. มาตรฐานคุณภาพงาน 7
8. ระบบติดตามประเมินผล 9
9. เอกสารอ้างอิง 9
10. แบบฟอร์มที่ใช้ 9

ภาคผนวก
1. ตัวอย่างแบบฟอร์ม
2. รายชื่อผู้จัดทา
 คู่มือการปฏิบัติงาน
กระบวนงาน การสารองและกู้คืนข้อมูลสารสนเทศ (Backup and Recovery)
ศูนย์เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร สานักงานปลัดกระทรวงคมนาคม

1. วัตถุประสงค์
1.1 เพื่อให้ศูนย์เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร สานักงานปลัดกระทรวงคมนาคมมีการจัดทา
คู่มือการปฏิบัติงานที่ชัดเจน อย่างเป็นลายลักษณ์อักษร ที่แสดงถึงรายละเอียดขั้นตอนการปฏิบัติงานของกิ จกรรม/
กระบวนงาน และสร้างมาตรฐานการปฏิบัติงานที่มุ่งไปสู่การบริหารคุณภาพทั่วทั้งองค์กรอย่ างมีประสิทธิภาพ
เกิดผลงานที่ได้มาตรฐานเป็นไปตามเป้าหมาย ได้ผลผลิตหรือการบริการที่มีคุณภาพ และบรรลุข้อกาหนด
ที่สาคัญของกระบวนงาน
1.2 เพื่อเป็นหลักฐานแสดงวิธีการทางานที่สามารถถ่ายทอดให้กับผู้เข้ามาปฏิบัติงานใหม่ พัฒนา
ให้การทางานเป็นมืออาชีพ และใช้ประกอบการประเมินผลการปฏิบัติงานของบุคลากร รวมทั้ง แสดงหรือเผยแพร่
ให้กับบุคคลภายนอก หรือผู้ใช้บริการ ให้สามารถเข้าใจและใช้ประโยชน์จากกระบวนงานที่มีอยู่เพื่อขอรับบริการ
ที่ตรงกับความต้องการ
1.3 เพื่อเป็น แนวทางในการสารองและกู้คืนข้อมูล สารสนเทศของระบบคอมพิวเตอร์แม่ ข่ าย
ที่ให้บริการระบบบริหารและบริการอิเล็กทรอนิกส์ ระบบข้อมูลสารสนเทศ และระบบฐานข้อมูล ของสานักงาน
ปลัดกระทรวงคมนาคม/สานักงานรัฐมนตรี
2. ขอบเขต
คู่มือ การปฏิบัติ ง านนี้ ครอบคลุม ขั้น ตอนการบริห ารจัด การสารองและกู้คืน ข้อ มูล สารสนเทศ
ของระบบคอมพิวเตอร์ แม่ข่าย (Server) ที่ติดตั้งระบบบริหารและบริการอิเล็ กทรอนิกส์ ซึ่งเป็นโปรแกรม
ประยุ ก ต์ (Application) รวมถึ ง ที่ ติ ด ตั้ ง ระบบข้ อ มู ล สารสนเทศ (MIS) และระบบฐานข้ อ มู ล สารสนเทศ
(Database) โดยก าหนดให้ มี ขั้ น ตอนปฏิ บั ติ ง านเป็ น ไปตามกระบวนการในการส ารองและกู้ คื น ข้ อ มู ล
สารสนเทศ (Backup and Recovery Procedures) ของสานักงานปลัดกระทรวงคมนาคม ซึ่งเป็นส่วนหนึ่ง
ของนโยบายและระเบียบปฏิบัติในการรักษาความมั่นคงปลอดภัยของระบบเทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร
ของสานักงานปลัดกระทรวงคมนาคม
3. คาจากัดความ
มาตรฐาน คือ สิ่งที่เอาเกณฑ์สาหรับเทียบกาหนด ทั้งในด้านปริมาณ และคุณภาพ (พจนานุกรม
ฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. 2542)
มาตรฐานการปฏิบัติงาน (Performance Standard) เป็นผลการปฏิบัติงานนระดับใดระดับหนึ่ง
ซึ่งถือว่าเป็นเกณฑ์ที่น่าพอใจหรื ออยู่ในระดับที่ผู้ปฏิบัติงานส่วนใหญ่ทาได้ โดยจะมีกรอบในการพิจารณา
กาหนดมาตรฐานหลายๆ ด้าน อาทิ ด้านปริมาณ คุณภาพ ระยะเวลา ค่าใช้จ่าย หรือพฤติกรรมของผู้ปฏิบัติงาน
ผู้ใช้งาน คือ ผู้ใช้งานระบบคอมพิวเตอร์ หรือระบบเครือข่าย หรือระบบงานประยุกต์ ที่ให้บริการ
โดยศูนย์เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร สานักงานปลัดกระทรวงคมนาคม โดยผู้ใช้งานดังกล่าวหมายรวมถึง
 2

ผู้บริหารระดับสูงของกระทรวงคมนาคม ผู้อานวยการ ข้าราชการ เจ้าหน้าที่ และลูกจ้าง กลุ่ม/ศูนย์/กอง /

สานักงาน ของสานักงานปลัดกระทรวงคมนาคม/สานักงานรัฐมนตรี และหน่วยงานในสังกัดกระทรวงคมนาคม
หน่วยงานภายในสานักงานปลัดกระทรวงคมนาคม/สานักงานรัฐมนตรี ประกอบด้วย สานักงานรัฐมนตรี
กลุ่มพัฒนาบริหารระบบ กลุ่มตรวจสอบภายใน ศูนย์ปฏิบัติการต่อต้านการทุจริต ศูนย์เทคโนโลยีสารสนเทศ
และการสื่อสาร กองกลาง กองกฎหมาย กองการต่างประเทศ กองตรวจราชการ กองบริหารการคลัง กอง
บริหารทรัพยากรบุคคล กองเผยแพร่และประชาสัมพันธ์ กองยุทธศาสตร์และแผนงาน กองอุทธรณ์เงินค่า
ทดแทน ส านั ก งานคณะกรรมการค้ น หาและช่ ว ยเหลื อ อากาศยานและเรื อ ที่ ป ระสบภั ย ส านั ก งาน
คณะกรรมการสอบสวนอุบัติเหตุและอุบัติการณ์ของอากาศยาน
ระบบคอมพิวเตอร์แม่ข่าย คือ เครื่องคอมพิวเตอร์ประมวลผลระดับสูง ที่มีเสถียรภาพ ทั้งในด้านการบริหาร
จัดการหน่วยจัดเก็บข้อมูล หน่วยความจา การเชื่อมต่อระบบเครือข่าย และการใช้พลังงานไฟฟ้า โดยทางาน
ในการให้บริการระบบโปรแกรมประยุกต์ (Application) ระบบข้อมูลสารสนเทศ (MIS) และระบบฐานข้อมูล
(Database) แก่ผู้ใช้งาน (User) ผ่านเว็บไซต์ (Website) หรือโปรแกรมคอมพิวเตอร์ลูกข่าย (Client Server
Software) บนระบบเครือข่ายภายใน (Intranet) และระบบเครือข่ายอินเทอร์เน็ต (Internet)
การสารองข้อมูลสารสนเทศ (Backup) คือ กระบวนการจัดเก็บข้อมูลของเครื่องคอมพิวเตอร์
ทั้งระบบปฏิบัติการ (Operation System) ข้อมูลการตั้งค่า (Configuration Data) และข้อมูลอื่น ๆ (Data)
โดยการคัดลอกข้ อ มูล ของเครื่ อ งคอมพิว เตอร์ ที่ ใช้ งานอยู่ ในปัจ จุบั น บนสื่ อบันทึกข้ อ มู ล ภายนอกเครื่ อ ง
คอมพิวเตอร์ เพื่อป้องกันข้อมูลเสียหาย (Data Corruption) และข้อมูลสูญหาย (Data Deletion / Data Loss)
จากความตั้งใจ หรือความประมาทของผู้ใช้งาน รวมถึง การเกิดภัยพิบัติ (Disaster) ที่มีผลกระทบต่อเครื่องคอมพิวเตอร์ดังกล่าว
การกู้คืนข้อมูลสารสนเทศ (Recovery) คือ กระบวนการแก้ไขปัญหาที่เกิดกับข้อมูลของเครื่อง
คอมพิวเตอร์ จากสื่อบันทึกข้อมูลที่สารองข้อมูลสารสนเทศ
กระบวนการในการสารองและกู้คืนข้อมูลสารสนเทศ (Backup and Recovery Procedures)
ของสานักงานปลัดกระทรวงคมนาคม คือ กระบวนการที่ศูนย์เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร สานักงาน
ปลั ดกระทรวงคมนาคม กาหนดเป็ น ภาคผนวกของนโยบายและระเบียบปฏิบัติในการรั ก ษาความมั่ น คง
ปลอดภัยของระบบเทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่ อสาร ของสานักงานปลัดกระทรวงคมนาคม เพื่อเป็น
แนวทางในการดาเนินการสารองข้อมูลสารสนเทศ ของระบบสารสนเทศที่สนับสนุนการปฏิบัติราชการของ
ผู้ใช้งาน และระบบสารสนเทศที่ให้บริการบุคคลภายนอก รวมถึง เป็นแนวทางในกู้คืนระบบสารสนเทศที่
ดาเนินการสารองข้อมูล ซึ่งกระบวนการดังกล่าวเป็นการรักษาความมั่นคงปลอดภัยของระบบเทคโนโลยี
สารสนเทศและการสื่อสาร ทาให้มีความสมบูรณ์ และพร้อมใช้งานได้ตลอดเวลา
4. หน้าที่ความรับผิดชอบ
ผู้อานวยการศูนย์เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร มีหน้าที่ความรับผิดชอบ ในการกากับดูแล
กาหนดแนวทางการดาเนินงานในภาพรวม และติดตามผลการดาเนินงานตามระยะเวลาที่กาหนด
หัวหน้ากลุ่มบริหารระบบคอมพิวเตอร์และเครือข่าย ศูนย์เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร มีหน้าที่
ความรับผิดชอบ ในการกาหนดแผนการปฏิบัติงานของกลุ่มบริหารระบบคอมพิวเตอร์และเครือข่าย และกากับ
ดูแล ติดตามการดาเนินงานของเจ้าหน้าที่ผู้ปฏิบัติงานภายในกลุ่มบริหารระบบคอมพิวเตอร์และเครือข่าย
 3

นักวิชาการคอมพิวเตอร์ กลุ่มบริหารระบบคอมพิวเตอร์และเครือข่าย ศูนย์เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร

มีหน้าที่ความรับผิดชอบ ในการดาเนินงานด้านวิชาการ ปฏิบัติงานด้านเทคนิคในเชิงลึก และสรุปผลการดาเนินงาน
ตามระยะเวลาที่กาหนด
5. Work Flow กระบวนงาน
ชื่อกระบวนการ : การสารองและกู้คืนข้อมูลสารสนเทศ (Backup and Recovery)
ข้อกาหนดที่สาคัญ : ความสาเร็จในการดาเนินงานสารอง และกู้คืนข้อมูลสารสนเทศ ของระบบคอมพิวเตอร์แม่ข่าย
เพื่อป้องกันปัญหาเกีย่ วกับข้อมูลสารสนเทศ เนื่องจากข้อมูลสารสนเทศสูญหาย หรือระบบคอมพิวเตอร์แม่ข่ายเสียหาย
ตัวชี้วัด :
1) ร้อยละความสาเร็จการดาเนินการสารองข้อมูลสารสนเทศแบบอัตโนมัติ
2) ร้อยละความสาเร็จการทดสอบการกู้คืนข้อมูลสารสนเทศ
ขั้นตอนปฏิบัติงานของกระบวนการ
การสารองและกู้คืนข้อมูลสารสนเทศ (Backup and Recovery) ประกอบด้วยขั้นตอนการปฏิบัติงาน ดังนี้
ขั้นตอนการสารองข้อมูลสารสนเทศ (Backup)
ขั้นตอนการทางาน ผังงาน ระยะเวลา ผู้รับผิดชอบ
(Work Flow) (Flow Chart) (นาที) (ตาแหน่ง / กลุ่ม / ฝ่าย)
1. พิจารณาเครื่องคอมพิวเตอร์แม่ข่ายตามรายการ 5 นาที นักวิชาการคอมพิวเตอร์ / กลุ่มบริหาร
การสารองข้อมูล ของกระบวนการในการสารองและกู้ พิจารณา ระบบคอมพิวเตอร์และเครือข่าย
เครื่องคอมพิวเตอร์แม่ข่าย
คืนข้อมูลสารสนเทศ(Backup and Recovery Procedures)
ของสานักงานปลัดกระทรวงคมนาคม
2. ติ ดตั้ งโปรแกรมส ารองข้ อมู ล (Backup Agent) 60 นาที นักวิชาการคอมพิวเตอร์ / กลุ่มบริหาร
ในเครื่องคอมพิวเตอร์แม่ข่ายที่กาหนด ติดตั้งโปรแกรมสารองข้อมูล ระบบคอมพิวเตอร์และเครือข่าย
(Backup Agent)

3. ตรวจสอบความพร้อมสื่อบันทึกข้อมูล ตรวจสอบความพร้อมสื่อ
10 นาที นักวิชาการคอมพิวเตอร์ / กลุ่มบริหาร
บันทึกข้อมูล ระบบคอมพิวเตอร์และเครือข่าย

4. ตั้ง ค่า ระบบสารองข้อ มูล ตามกระบวนการ 10 นาที นักวิชาการคอมพิวเตอร์ / กลุ่มบริหาร

ในการส ารองและกู้ คื น ข้ อ มู ล สารสนเทศของ ตั้งค่าระบบสารองข้อมูล
สานักงานปลัดกระทรวงคมนาคม
5. ตรวจสอบผลการสารองข้อมูลสารสนเทศ ไม่สาเร็จ
ตรวจสอบผล
การสารองข้อมูล
สาเร็จ
6. บันทึกผลการสารองข้อมูลสารสนเทศ
บันทึกผล
ระบบคอมพิวเตอร์และเครือข่าย
10 นาที นักวิชาการคอมพิวเตอร์ / กลุ่มบริหาร
ระบบคอมพิวเตอร์และเครือข่าย
10 นาที นักวิชาการคอมพิวเตอร์ / กลุ่มบริหาร
ระบบคอมพิวเตอร์และเครือข่าย
 4

ขั้นตอนการกู้คืนข้อมูลสารสนเทศ (Recovery)
ขั้นตอนการทางาน ผังงาน ระยะเวลา ผู้รับผิดชอบ
(Work Flow) (Flow Chart) (นาที) (ตาแหน่ง / กลุ่ม / ฝ่าย)
1. กาหนดเครื่องคอมพิวเตอร์ แม่ข่า ยที่จ ะกู้ คื น กาหนด 5 นาที นักวิชาการคอมพิวเตอร์ / กลุ่มบริหาร
ข้อมูลสารสนเทศ เครื่องคอมพิวเตอร์แม่ข่าย ระบบคอมพิวเตอร์และเครือข่าย

2. พิ จ ารณาสถานการณ์ ข องการกู้ คื น ข้ อ มู ล 3 นาที นักวิชาการคอมพิวเตอร์ / กลุ่มบริหาร

สารสนเทศ พิจารณาสถานการณ์ ระบบคอมพิวเตอร์และเครือข่าย
ดาเนินการทดสอบ ดาเนินการจริง
3. คั ด ลอกไฟล์ ส ารองข้ อ มู ล สารสนเทศเพื่ อ 60 นาที นักวิชาการคอมพิวเตอร์ / กลุ่มบริหาร
ทดสอบการกู้คืนข้อมูลสารสนเทศ คัดลอกไฟล์สารองข้อมูล ระบบคอมพิวเตอร์และเครือข่าย

4. ดาเนินการกู้คืนข้อมูลสารสนเทศตามกระบวนการ ดาเนินการกู้คืน 5 นาที นักวิชาการคอมพิวเตอร์ / กลุ่มบริหาร

ในการส ารองและกู้ คื น ข้ อ มู ล สารสนเทศของ ข้อมูลสารสนเทศ ระบบคอมพิวเตอร์และเครือข่าย
สานักงานปลัดกระทรวงคมนาคม
5. ตรวจสอบผลการกู้คืนข้อมูลสารสนเทศ ไม่สาเร็จ 10 นาที นักวิชาการคอมพิวเตอร์ / กลุ่มบริหาร
ตรวจสอบผล
การกู้คืนข้อมูล ระบบคอมพิวเตอร์และเครือข่าย
สาเร็จ
6. บันทึกผลการกู้คืนข้อมูลสารสนเทศ 10 นาที นักวิชาการคอมพิวเตอร์ / กลุ่มบริหาร
บันทึกผล ระบบคอมพิวเตอร์และเครือข่าย

6. ขั้นตอนการปฏิบัติงาน
6.1 ขั้นตอนการสารองข้อมูลสารสนเทศ (Backup)
1) พิจารณาเครื่องคอมพิวเตอร์แม่ข่ายตามรายการการสารองข้อมูลของกระบวนการในการสารอง
และกู้คืนข้อมูลสารสนเทศ (Backup and Recovery Procedures) ของสานักงานปลัดกระทรวงคมนาคม
ผู้รับผิดชอบ
นั ก วิ ช าการคอมพิ ว เตอร์ กลุ่ ม บริ ห ารระบบคอมพิ ว เตอร์ แ ละเครื อ ข่ า ย ศู น ย์ เ ทคโนโลยี
สารสนเทศและการสื่อสาร
เงื่อนไขความสาเร็จ
ระบุเครื่องคอมพิวเตอร์แม่ข่ายที่จะดาเนินการสารองข้อมูลสารสนเทศได้อย่างถูกต้อง ครบถ้วน
2) ติดตั้งโปรแกรมสารองข้อมูล (Backup Agent) ในเครื่องคอมพิวเตอร์แม่ข่ายที่กาหนด
ผู้รับผิดชอบ
นั ก วิ ช าการคอมพิ ว เตอร์ กลุ่ ม บริ ห ารระบบคอมพิ ว เตอร์ แ ละเครื อ ข่ า ย ศู น ย์ เ ทคโนโลยี
สารสนเทศและการสื่อสาร
เงื่อนไขความสาเร็จ
ดาเนินการติดตั้งโปรแกรมสารองข้อมูล (Backup Agent) แล้วเสร็จภายในระยะเวลาที่กาหนด
 5

3) ตรวจสอบความพร้อมสื่อบันทึกข้อมูล
ผู้รับผิดชอบ
นั ก วิ ช าการคอมพิ ว เตอร์ กลุ่ ม บริ ห ารระบบคอมพิ ว เตอร์ แ ละเครื อ ข่ า ย ศู น ย์ เ ทคโนโลยี
สารสนเทศและการสื่อสาร
เงื่อนไขความสาเร็จ
ตรวจสอบความพร้อมและพื้นที่ในการจัดเก็บข้อมูลของสื่อบันทึกข้อมูลสาหรับการสารองข้อมูล
สารสนเทศ โดยดาเนินการให้แล้วเสร็จภายในระยะเวลาที่กาหนด
4) ตั้ ง ค่ า ระบบส ารองข้ อ มู ล ตามกระบวนการในการส ารองและกู้ คื น ข้ อ มู ล สารสนเทศของ
สานักงานปลัดกระทรวงคมนาคม
ผู้รับผิดชอบ
นั ก วิ ช าการคอมพิ ว เตอร์ กลุ่ ม บริ ห ารระบบคอมพิ ว เตอร์ แ ละเครื อ ข่ า ย ศู น ย์ เ ทคโนโลยี
สารสนเทศและการสื่อสาร
เงื่อนไขความสาเร็จ
ตั้งค่าระบบสารองข้อมูลตามขั้นตอนการสารองข้อมูล ของกระบวนการในการสารองและกู้คืน
ข้อมูลสารสนเทศ (Backup and Recovery Procedures) ของสานักงานปลัดกระทรวงคมนาคม โดยกาหนด
รอบระยะเวลา และวิธีการในการสารองข้อมูลสารสนเทศ รวมถึง กาหนดสื่อบันทึกข้อมูลภายนอก เพื่อให้
ระบบสารองข้อมูลสารสนเทศดาเนินการแบบอัตโนมัติ
5) ตรวจสอบผลการสารองข้อมูลสารสนเทศ
ผู้รับผิดชอบ
นั ก วิ ช าการคอมพิ ว เตอร์ กลุ่ ม บริ ห ารระบบคอมพิ ว เตอร์ แ ละเครื อ ข่ า ย ศู น ย์ เ ทคโนโลยี
สารสนเทศและการสื่อสาร
เงื่อนไขความสาเร็จ
พิจ ารณา Log ของระบบสารองข้อ มูล สารสนเทศ เพื่อตรวจสอบความครบถ้ว น ถูกต้อ ง
ของไฟล์สารองข้อมูลสารสนเทศ โดยดาเนินการแล้วเสร็จภายในระยะเวลาที่กาหนด
6) บันทึกผลการสารองข้อมูลสารสนเทศ
ผู้รับผิดชอบ
นั ก วิ ช าการคอมพิ ว เตอร์ กลุ่ ม บริ ห ารระบบคอมพิ ว เตอร์ แ ละเครื อ ข่ า ย ศู น ย์ เ ทคโนโลยี
สารสนเทศและการสื่อสาร
เงื่อนไขความสาเร็จ
บันทึกผลการสารองข้อมูลสารสนเทศของเครื่องคอมพิวเตอร์แม่ข่ายแต่ละเครื่องใน Backup
Data Source Manifest แล้วเสร็จภายในระยะเวลาที่กาหนด
 6

6.2 ขั้นตอนการกู้คืนข้อมูลสารสนเทศ (Recovery)

1) กาหนดเครื่องคอมพิวเตอร์แม่ข่ายที่จะกู้คืนข้อมูลสารสนเทศ
ผู้รับผิดชอบ
นั ก วิ ช าการคอมพิ ว เตอร์ กลุ่ ม บริ ห ารระบบคอมพิ ว เตอร์ แ ละเครื อ ข่ า ย ศู น ย์ เ ทคโนโลยี
สารสนเทศและการสื่อสาร
เงื่อนไขความสาเร็จ
ระบุเครื่องคอมพิวเตอร์แม่ข่าย ที่จะดาเนินการกู้คืนข้อมูลสารสนเทศ
2) พิจารณาสถานการณ์ของการกู้คืนข้อมูลสารสนเทศ
ผู้รับผิดชอบ
นั ก วิ ช าการคอมพิ ว เตอร์ กลุ่ ม บริ ห ารระบบคอมพิ ว เตอร์ แ ละเครื อ ข่ า ย ศู น ย์ เ ทคโนโลยี
สารสนเทศและการสื่อสาร
เงื่อนไขความสาเร็จ
พิจารณาสถานการณ์การกู้คืนข้อมูลสารสนเทศระหว่างการดาเนินการเพื่อทดสอบการกู้คืน
ข้อมูลสารสนเทศ กับการดาเนินการเพื่อกู้คืนข้อมูลสารสนเทศของเครื่องคอมพิวเตอร์แม่ข่ายที่เกิดปัญหา
ข้อมูลสูญหาย หรือข้อมูลเสียหาย
3) คัดลอกไฟล์สารองข้อมูลสารสนเทศเพื่อทดสอบการกู้คืนข้อมูลสารสนเทศ
ผู้รับผิดชอบ
นั ก วิ ช าการคอมพิ ว เตอร์ กลุ่ ม บริ ห ารระบบคอมพิ ว เตอร์ แ ละเครื อ ข่ า ย ศู น ย์ เ ทคโนโลยี
สารสนเทศและการสื่อสาร
เงื่อนไขความสาเร็จ
ดาเนินการคัดลอกไฟล์สารองข้อมูลสารสนเทศแล้วเสร็จ ภายในระยะเวลาที่กาหนด
4) ดาเนินการกู้คืนข้อมูลสารสนเทศตามกระบวนการในการสารองและกู้คืนข้อมูลสารสนเทศของ
สานักงานปลัดกระทรวงคมนาคม
ผู้รับผิดชอบ
นั ก วิ ช าการคอมพิ ว เตอร์ กลุ่ ม บริ ห ารระบบคอมพิ ว เตอร์ แ ละเครื อ ข่ า ย ศู น ย์ เ ทคโนโลยี
สารสนเทศและการสื่อสาร
เงื่อนไขความสาเร็จ
ดาเนินการตามขั้นตอนการกู้คืนข้อมูลสารสนเทศ ของกระบวนการในการส ารองและกู้ คืน
ข้อมูลสารสนเทศของสานักงานปลัดกระทรวงคมนาคม ได้อย่างถูกต้อง ครบถ้วน และสามารถดาเนินการได้
ภายในระยะเวลาที่กาหนด
5) ตรวจสอบผลการกู้คืนข้อมูลสารสนเทศ
ผู้รับผิดชอบ
นั ก วิ ช าการคอมพิ ว เตอร์ กลุ่ ม บริ ห ารระบบคอมพิ ว เตอร์ แ ละเครื อ ข่ า ย ศู น ย์ เ ทคโนโลยี
สารสนเทศและการสื่อสาร
 7

เงื่อนไขความสาเร็จ
ตรวจสอบการทางานของเครื่องคอมพิวเตอร์ แม่ข่ายที่กู้คืนข้อมูลสารสนเทศ ให้สามารถทางาน
ได้เป็นปกติ และมีข้อมูลสารสนเทศครบถ้วน ถูกต้อง เป็นไปตามไฟล์สารองข้อมูลสารสนเทศ
6) บันทึกผลการกู้คืนข้อมูลสารสนเทศ
ผู้รับผิดชอบ
นั ก วิ ช าการคอมพิ ว เตอร์ กลุ่ ม บริ ห ารระบบคอมพิ ว เตอร์ แ ละเครื อ ข่ า ย ศู น ย์ เ ทคโนโลยี
สารสนเทศและการสื่อสาร
เงื่อนไขความสาเร็จ
บั น ทึ ก ผลการกู้ คื น ข้ อ มู ล สารสนเทศของเครื่ อ งคอมพิ ว เตอร์ แ ม่ ข่ า ยใน Recovery Data
Source Manifest แล้วเสร็จภายในระยะเวลาที่กาหนด
7. มาตรฐานคุณภาพงาน
7.1 ขั้นตอนการสารองข้อมูลสารสนเทศ (Backup)
ลาดับ กระบวนการ ระยะเวลา รายละเอียดงาน มาตรฐานคุณภาพงาน ผู้รับผิดชอบ
(นาที) (ตาแหน่ง / กลุ่ม / ฝ่าย)
1 5 นาที พิจารณาเครื่องคอมพิวเตอร์แม่ข่าย ระบุเ ครื่อ งคอมพิว เตอร์ นั ก วิ ชาการคอมพิ ว เตอร์ /
พิจารณา ตามรายการการส ารองข้อ มูล แม่ ข่ า ยที่ จ ะด าเนิ น การ กลุ่มบริหารระบบคอมพิวเตอร์
เครื่องคอมพิวเตอร์แม่ข่าย ของกระบวนการในการสารองและ สารองข้อ มูล สารสนเทศ และเครือข่าย
กู้คืนข้อมูลสารสนเทศ ของสานักงาน ได้อย่างถูกต้อง ครบถ้วน
ปลัดกระทรวงคมนาคม
2 60 นาที ติ ด ตั้ ง โปรแกรมส ารองข้ อ มู ล ติดตั้งโปรแกรมสารองข้อมูล นักวิชาการคอมพิวเตอร์ /
ติดตั้งโปรแกรมสารองข้อมูล (Backup Agent) ในเครื่องคอมพิวเตอร์ (Backup Agent) แล้ วเสร็ จ กลุม่ บริหารระบบคอมพิวเตอร์
(Backup Agent) แม่ข่ายที่กาหนด ภายในระยะเวลาที่กาหนด และเครือข่าย

3 10 นาที ตรวจสอบความพร้อมสื่อบันทึกข้อมูล ตรวจสอบความพร้อมและ นักวิชาการคอมพิวเตอร์ /

ตรวจสอบความพร้อมสื่อ พื้นที่ในการจัดเก็บข้อมูล กลุ่มบริหารระบบคอมพิวเตอร์
บันทึกข้อมูล ของสื่อบันทึกข้อมูลแล้วเสร็จ และเครือข่าย
ภายในระยะเวลาที่กาหนด
4 10 นาที ตั้ ง ค่ า ระบบส ารองข้ อ มู ล ตาม ตั้ ง ค่ า ระบบส ารองข้ อ มู ล นักวิชาการคอมพิวเตอร์ /
กระบวนการในการสารองและกู้คืน ตามขั้นตอนการสารองข้อมูล กลุ่มบริหารระบบคอมพิวเตอร์
ตั้งค่าระบบสารองข้อมูล
ข้ อ มู ล สารสนเทศของส านั กงาน เพื่อให้ระบบสารองข้อมูล และเครือข่าย
ปลัดกระทรวงคมนาคม สารสนเทศดาเนินการแบบ
อัตโนมัติ
5 ไม่สาเร็จ 10 นาที ตรวจสอบผลการส ารองข้ อ มู ล พิ จ ารณา Log ของระบบ นักวิชาการคอมพิวเตอร์ /
สารสนเทศ ส ารองข้ อ มู ล สารสนเทศ กลุ่มบริหารระบบคอมพิวเตอร์
ตรวจสอบผล
การสารองข้อมูล เพื่อตรวจสอบความครบถ้วน และเครือข่าย
ถู ก ต้ อ งของไฟล์ ส ารอง
ข้ อ มู ล สารสนเทศ โดย
สาเร็จ
ด า เ นิ น ก า ร แ ล้ ว เ ส ร็ จ
ภายในระยะเวลาที่กาหนด
 8

ลาดับ กระบวนการ ระยะเวลา รายละเอียดงาน มาตรฐานคุณภาพงาน ผู้รับผิดชอบ

(นาที) (ตาแหน่ง / กลุ่ม / ฝ่าย)
6 10 นาที บั น ทึ ก ผ ล ก า ร ส า ร อ ง ข้ อ มู ล บันทึกผลการสารองข้อมูล นักวิชาการคอมพิวเตอร์ /
สารสนเทศ สารสนเทศของเครื่ อ ง กลุม่ บริหารระบบคอมพิวเตอร์
คอมพิวเตอร์แม่ข่ายแต่ละ และเครือข่าย
บันทึกผล เครื่ อ งใน Backup Data
Source Manifest แล้วเสร็จ
ภายในระยะเวลาที่กาหนด
7.2 ขั้นตอนการกู้คืนข้อมูลสารสนเทศ (Recovery)
ลาดับ กระบวนการ ระยะเวลา รายละเอียดงาน มาตรฐานคุณภาพงาน ผู้รับผิดชอบ
(นาที) (ตาแหน่ง / กลุ่ม / ฝ่าย)
1 5 นาที กาหนดเครื่องคอมพิวเตอร์แม่ข่าย ระบุ เครื่ องคอมพิ วเตอร์แม่ นักวิชาการคอมพิวเตอร์ /
กาหนด ที่จะกู้คืนข้อมูลสารสนเทศ ข่าย ที่ จ ะด าเนิ นการกู้คืน กลุม่ บริหารระบบคอมพิวเตอร์
เครื่องคอมพิวเตอร์แม่ข่าย ข้อมูลสารสนเทศ และเครือข่าย

2 3 นาที พิจารณาสถานการณ์ของการกู้คืน พิจารณาสถานการณ์การกู้คืน นักวิชาการคอมพิวเตอร์ /

พิจารณาสถานการณ์ ข้อมูลสารสนเทศ ข้ อมู ลสารสนเทศ ได้ อย่ าง กลุม่ บริหารระบบคอมพิวเตอร์
เหมาะสมกับการดาเนินงาน และเครือข่าย
ดาเนินการ ดาเนินการ
ทดสอบ จริง
3 60 นาที คั ด ล อ ก ไ ฟ ล์ ส า ร อ ง ข้ อ มู ล ดาเนินการคัดลอกไฟล์สารอง นักวิชาการคอมพิวเตอร์ /
คัดลอกไฟล์ สารสนเทศเพื่ อ ทดสอบการกู้ คื น ข้ อมู ลสารสนเทศแล้ วเสร็ จ กลุม่ บริหารระบบคอมพิวเตอร์
สารองข้อมูล ข้อมูลสารสนเทศ ภายในระยะเวลาที่กาหนด และเครือข่าย

4 5 นาที ดาเนินการกู้คืนข้อมูลสารสนเทศ ดาเนินการตามขั้นตอนการกู้ นักวิชาการคอมพิวเตอร์ /

ตามกระบวนการในการสารองและ คื นข้ อมู ลสารสนเทศ ของ กลุ่มบริหารระบบคอมพิวเตอร์
กู้ คื น ข้ อ มู ล ส า ร ส น เ ท ศ ข อ ง
กระบวนการในการสารองและ และเครือข่าย
ดาเนินการกู้คืน สานักงานปลัดกระทรวงคมนาคม กู้ คื นข้ อมู ลสารสนเทศของ
ข้อมูลสารสนเทศ
ส านั ก งานปลั ด กระทรวง
คมนาคม ได้ อย่ างถู กต้ อง
ครบถ้ วน และสามารถ
ด า เ นิ น ก า ร ไ ด้ ภ า ย ใ น
ระยะเวลาที่กาหนด
5 ไม่สาเร็จ 10 นาที ต ร วจ ส อบ ผล กา รกู้ คื นข้ อ มู ล ตรวจสอบการทางานของ นักวิชาการคอมพิวเตอร์ /
สารสนเทศ เครื่องคอมพิวเตอร์แม่ข่าย กลุ่มบริหารระบบคอมพิวเตอร์
ตรวจสอบผล
การกู้คืนข้อมูล ที่ กู้ คื น ข้ อ มู ล สารสนเทศ และเครือข่าย
ให้สามารถทางานได้เป็นปกติ
และมี ข้ อ มู ล สารสนเทศ
สาเร็จ
ครบถ้วน ถูกต้อง เป็นไปตาม
ไฟล์สารองข้อมูลสารสนเทศ
 9

ลาดับ กระบวนการ ระยะเวลา รายละเอียดงาน มาตรฐานคุณภาพงาน ผู้รับผิดชอบ

(นาที) (ตาแหน่ง / กลุ่ม / ฝ่าย)
6 10 นาที บันทึกผลการกู้คืนข้อมูลสารสนเทศ บั น ทึ ก ผลการกู้ คื น ข้ อมู ล นักวิชาการคอมพิวเตอร์ /
สารสนเทศของเครื่ อง กลุ่มบริหารระบบคอมพิวเตอร์
คอมพิ ว เตอร์ แ ม่ ข่ า ยใน และเครือข่าย
บันทึกผล Recovery Data Source
Manifest แล้ วเสร็ จภายใน
ระยะเวลาที่กาหนด

8. ระบบติดตามประเมินผล
ติดตาม ประเมิน ผลทุก 6 เดือน เพื่อรักษามาตรฐานการดาเนินงาน และเพื่อทบทวนรายการ
เครื่องคอมพิวเตอร์แม่ข่าย และวิธีการในการสารองข้อมูลสารสนเทศ ให้มีความครบถ้วน ครอบคลุมการให้บริการ
ระบบบริหารและบริการงานอิเล็กทรอนิกส์ ระบบข้อมูลสารสนเทศ และระบบฐานข้อมูล ในปัจจุบัน โดยมี
ข้อกาหนด ดังนี้
1) กาหนดให้มีการทบทวนกระบวนการในการสารองและกู้คืนข้อมูลสารสนเทศ (Backup and
Recovery Procedures) ของสานักงานปลัดกระทรวงคมนาคม ให้เป็นปัจจุบันทุกปี
2) กาหนดให้มีการจัดทาแผนการดาเนินงานสารองและทดสอบการกู้คืนข้อมูลสารสนเทศ
3) กาหนดให้มีการวัดผลความสาเร็จการดาเนินงานสารองและกู้คืนข้อมูลสารสนเทศ
9. เอกสารอ้างอิง
กระบวนการในการสารองและกู้คืนข้อมูลสารสนเทศ (Backup and Recovery Procedures) ของสานักงาน
ปลัดกระทรวงคมนาคม
10. แบบฟอร์มที่ใช้
1) Backup Data Source Manifest
2) Recovery Data Source Manifest
ภาคผนวก
 ภาคผนวก 1
ตัวอย่างแบบฟอร์ม
 แบบฟอร์ม
Backup Data Source Manifest
 แบบฟอร์ม
Recovery Data Source Manifest
ภาคผนวก 2
รายชื่อผู้จัดทา
 รายชื่อผู้จัดทา

นายถิรายุ เพชระบูรณิน
นักวิชาการคอมพิวเตอร์ชานาญการ
ศูนย์เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร
สานักงานปลัดกระทรวงคมนาคม

นายศรัณยู สวัสดิ์มงคล
นักวิชาการคอมพิวเตอร์ปฏิบัติการ
ศูนย์เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร
สานักงานปลัดกระทรวงคมนาคม