İSO SANAYİDE AR-GE VE

TASARIM MERKEZLERİ
WEBİNARI
Kavramsal Çerçeve & İndirim, İstisna, Destek ve Teşvik Unsurları
15-12-2020
Ajanda
• Kavramsal Çerçeve
• İndirim, İstisna, Destek ve Teşvik Unsurları
• 5746 Sayılı Kanundaki Son Değişiklikler

2
5746 Sayılı Kanun
• Araştırma, Geliştirme ve Tasarım Faaliyetlerinin Desteklenmesi
Hakkında Kanun
• teknolojik bilgi üretilmesini,
• üründe ve üretim süreçlerinde yenilik yapılmasını,
• ürün kalitesi ve standardının yükseltilmesini,
• teknolojik bilginin ticarileştirilmesini,
• Ar-Ge’ye ve yeniliğe yönelik doğrudan yabancı sermaye yatırımlarının ülkeye
girişinin hızlandırılmasını,
• Ar-Ge personeli ve nitelikli işgücü istihdamının artırılmasını sağlamak ve teşvik
etmek.

3
5746 Sayılı Kanun
• Özel sektör tarafından kurulan Ar-Ge ve Tasarım Merkezleri
• Ulusal ve uluslararası kurumlarca desteklenen Ar-Ge projeleri
• Rekabet Öncesi İşbirliği Projeleri
• Teknogirişim Sermayesi Desteği

4
Ar-Ge Merkezi
• Ar-Ge Merkezinde araştırmacı ve teknisyen statüsünde çalışacak en
az 15 Tam Zaman Eşdeğer Ar-Ge personeline sahip olunması
• Ar-Ge Merkezinde Ar-Ge veya tasarım projelerinin bulunması
• Ar-Ge ve destek personelinin Ar-Ge Merkezinde çalıştığının fiziki
kontrolünü yapacak mekanizmalara sahip olunması
• Ar-Ge veya tasarım faaliyetlerinin yurt içinde gerçekleştirilmesi
• Ar-Ge Merkezlerinin ayrı bir birim şeklinde örgütlenmiş ve tek bir
yerleşke veya fiziki mekan içinde yer alması

5
Ar-Ge Personeli
Araştırmacı Teknisyen
• Ar-Ge faaliyetleri ile ilgili projelerin • Meslek Liselerinin veya Meslek
yönetilmesi süreçlerinde yer alan en az Yüksekokullarının
lisans mezunu kişiler • Tasarım
• Teknik
• Fen
• Sağlık programlarından mezun kişiler

Destek Personeli
• Ar-Ge veya tasarım faaliyetlerine katılan
veya bu faaliyetlerle doğrudan ilişkili
yönetici, teknik eleman, laborant,
sekreter, işçi gibi kişiler
• Yurtdışı üniversitede eğitim görmüş ve
YÖK denkliği olmayan kişiler

6
Ar-Ge Projesi
• Ar-Ge faaliyetlerinin her safhasını belirleyecek mahiyette ve bilimsel
esaslar çerçevesinde gerçekleştirilen ve araştırmacı tarafından
yürütülen proje
• Sistematik bir temelde yürütülen yaratıcı çalışmalar, çevre uyumlu
ürün tasarımı veya yazılım faaliyetler ile alanında:
• Bilimsel ve teknolojik gelişme sağlayan,
• Bilimsel ve teknolojik bir belirsizliğe odaklanan,
• Çıktıları özgün,
• Deneysel, bilimsel ve teknik içerik taşıyan faaliyetler

7
Tasarım Merkezi
• Tasarım Merkezinde tasarımcı ve teknisyen statüsünde çalışacak en
az 10 Tam Zaman Eşdeğer Tasarım personeline sahip olunması
• Tasarım Merkezinde tasarım projelerinin bulunması
• Tasarım ve destek personelinin Tasarım Merkezinde çalıştığının fiziki
kontrolünü yapacak mekanizmalara sahip olunması
• Tasarım faaliyetlerinin yurt içinde gerçekleştirilmesi
• Tasarım Merkezlerinin ayrı bir birim şeklinde örgütlenmiş ve tek bir
yerleşke veya fiziki mekan içinde yer alması

8
Tasarım Personeli
Tasarımcı Teknisyen
• Mühendislik • Meslek Liselerinin veya Meslek
• Mimarlık Yüksekokullarının
• Tasarım bölümlerinden lisans mezunu • Tasarım
• Tasarım alanlarından lisansüstü mezunu • Teknik
kişiler • Fen
• Sağlık programlarından mezun kişiler

Destek Personeli
• Tasarım faaliyetlerine katılan veya bu
faaliyetlerle doğrudan ilişkili yönetici,
teknik eleman, laborant, sekreter, işçi
gibi kişiler
• Yurtdışı üniversitede eğitim görmüş ve
YÖK denkliği olmayan kişiler

9
Tasarım Projesi
• Tasarım faaliyetlerinin her safhasını belirleyecek mahiyette ve
bilimsel esaslar çerçevesinde gerçekleştirilen ve tasarımcı tarafından
yürütülen proje
• Sanayi alanında ve Bakanlar Kurulunun uygun göreceği diğer alanlarda
katma değer ve rekabet avantajı yaratma potansiyelini haiz, ürün veya
ürünlerin işlevselliğini artırma, geliştirme, iyileştirme ve
farklılaştırmaya yönelik yenilikçi faaliyetlerin tümü

10
Tasarım Faaliyetleri

Sanayi Alanları
• Sanayi Siciline Kayıtlı Tüm İşletmeler

Sanayi Dışı Alanlar

• 59.11 - Sinema Filmi, Video ve Televizyon Programları Yapım Faaliyetleri
• 59.12 - Sinema Filmi, Video ve Televizyon Programları Çekim Sonrası Faaliyetleri
• 74.10 - Uzmanlaşmış Tasarım Faaliyetleri
• 90.02 - Gösteri Sanatlarını Destekleyici Faaliyetler
• 90.03 - Sanatsal Yaratıcılık Faaliyetleri

11
5746 Sayılı Kanun Teşvikleri
Ar-Ge Merkezi
Ar-Ge İndirimi 100%
Gelir Vergisi Stopajı Teşviki 80-95%
SGK İşveren Hissesi Desteği 50%
Damga Vergisi İstisnası 100%
Gümrük Vergisi İstisnası 100%
Tasarım Merkezi
Tasarım İndirimi 100%
Gelir Vergisi Stopajı Teşviki 80-95%
SGK İşveren Hissesi Desteği 50%
Damga Vergisi İstisnası 100%
Gümrük Vergisi İstisnası 100%
12
5746 Sayılı Kanun Teşvikleri
• Gelir Vergisi Stopajı Teşviki

Doktora 95%
Yüksek Lisans 90%
Lisans, Ön Lisans, Meslek Lisesi 80%
Temel Bilimler – Yüksek Lisans 95%
Temel Bilimler - Lisans 90%

13
5746 sayılı Kanundaki Ar-Ge ve Tasarım
İndirimi Uygulaması
• İlk Madde ve Malzeme Giderleri
• Amortismanlar
• Personel Giderleri
• Genel Giderler
• Dışarıdan Sağlanan Fayda ve Hizmetler
• Vergi, Resim ve Harçlar

14
İleri Düzey Araştırmanın Desteklenmesi
• Doktora sonrası araştırma kavramı YÖK kanununda tanımlanarak, bu
çalışmaları gerçekleştiren araştırmacılar Ar-Ge personeli kapsamına
dahil edilmesi ve kendilerine gelir vergisi stopajı desteği sağlanması
• Öğretim üyelerinin Ar-Ge ve Tasarım Merkezlerinde kısmi süreli ya da
sürekli çalışabilmeleri ve bu sayede elde ettikleri gelirin Teknoloji
Geliştirme Bölgeleri’nde olduğu gibi döner sermaye kapsamı dışında
tutulması sağlanarak bilgini ticarileştirilmesi teşvik edilecektir.

15
Siparişe Dayalı Ar-Ge ve Tasarım Projesi

Sözleşme

KOBİ’ler Tasarım Merkezi

Büyük Firmalar Ar-Ge Merkezi

Bilgilendirme

50% Ar-Ge / Tasarım İndirimi 50%

16
Temel Bilimler Personeli Asgari Ücret Desteği

Ar-Ge ve Tasarım
Temel Bilimler Brüt Asgari Merkezinde
Matematik, Fizik, Kimya, Ücret x2 Yıl Çalışan
Biyoloji Personelin 10%
Kadarı

Sanayi ve Ar-Ge ve
Teknoloji Tasarım
Bakanlığı Merkezi
17
Dışarıda Geçirilen Süreler Destek Kapsamı

Laboratuvar,
Analiz, Test
Bilimsel Saha ve Deney
Etkinlikler Araştırmaları Çalışmaları
100%
Oranında
İstisna
Prototip Diğer Ar-Ge COVID-
Geliştirme ve Tasarım 19
Merkezinde Ekim 2021
Yapılan tarihine
Çalışmalar kadar

18
Dışarıda Geçirilen Süreler Destek Kapsamı
• Üniversiteden alınacak haftalık ders programı
• Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’na bildirim, ön onay

Yüksek
Doktora
Lisans
2 Yıl
1.5 Yıl

19
İlave Ar-Ge İndirimi
• Ar-Ge harcamasının toplam ciro içindeki payı
• Tescil edilen ulusal veya uluslararası patent sayısı
• Uluslararası destekli proje sayısı
• Lisansüstü dereceli araştırmacı sayısının toplam Ar-Ge personeli
sayısına oranı
• Toplam araştırmacı sayısının toplam Ar-Ge personeli sayısına oranı
• Ar-Ge sonucu ortaya çıkan yeni ürünlerden elde edilen cironun
toplam ciroya oranı
Göstergelerden herhangi birinde bir önceki yıla göre en az %20
artış sağlayan Ar-Ge merkezlerinde, o yıl yapılan Ar-Ge, yenilik ve
tasarım harcamalarının bir önceki yıla göre artış tutarının %50’si
ekstra olarak Ar-Ge indirimine konu edilecektir. 20
5746 Sayılı Kanundaki Bazı Değişiklik Teklifleri
• TEŞVİKLERİN SÜRESİ UZATILIYOR
• Araştırma, Geliştirme ve Tasarım Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanunu kapsamında
yer alan teşviklerin süresi, 31 Aralık 2023'ten 31 Aralık 2028'e kadar uzatılıyor.
• KAZANCIN VEYA İNDİRİMİN GİRİŞİMCİLERE SERMAYE OLARAK KONULMASI
ŞARTI
• Ar-Ge Merkezleri için yıllık beyanname üzerinden yararlanılan indirim tutarı 1 milyon lira ve
üzerinde olan gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri tarafından, bu tutarın yüzde 2'si pasifte
geçici bir hesaba aktarılacak.
• Bu tutarın, geçici hesabın oluştuğu yılın sonuna kadar Türkiye'de yerleşik girişimcilere yatırım
yapmak üzere kurulmuş girişim sermayesi yatırım fonu paylarının satın alınması veya
girişim sermayesi yatırım ortaklıkları ya da bu kanun kapsamındaki kuluçka merkezlerinde
faaliyette bulunan diğer girişimcilere sermaye olarak konulması şart olacak.

21
5746 Sayılı Kanundaki Bazı Değişiklik Teklifleri
• ESNEK ÇALIŞMA İÇİN DÜZENLEME YAPILIYOR
• İşletmelerde gelir vergisi stopajı teşvikine konu edilen toplam çalışma sürelerinin yüzde
20'sini aşmamak kaydıyla ilgili personelin, bölge dışında geçirdikleri süreler de gelir vergisi
stopajı teşviki kapsamında olacak.
• AR-GE MERKEZİNDE PROJE DEĞERLENDİRMELERİNİ TEKNOPARK YÖNETİCİ
ŞİRKETLER YAPACAK
• 5746 Sayılı Kanun Kapsamında gerçekleştirilen Ar-Ge, yenilik ve tasarım faaliyetlerine ilişkin
yerindelik ve uygunluk denetimleri, Bakanlıkça yetkilendirilmiş Teknoloji Geliştirme Bölgeleri
şirketleri tarafından gerçekleştirilir.
• AR-GE TASARIM MERKEZLERİNDEKİ DENETİM SÜRECİ
• Denetim süresi 2 yıldan 3 yıla çıkarılacaktır.

22
5746 Sayılı Kanundaki Bazı Değişiklik Teklifleri
• 5746 SAYILI KANUNDAKİ TEMEL BİLİMLER TANIMI DESTEKLENECEK
PROGRAMLAR OLARAK DEĞİŞTİRİLMESİ TEKLİF EDİLDİ
• «Desteklenecek Programlar: Yükseköğretim kurumlarının matematik, fizik, kimya ve biyoloji
lisans programları ile Bakanlıkça belirlenecek diğer programları» şeklide ifade edilerek
kapsama alanı genişletilmiştir.
• DIŞARIDA EĞİTİM İÇİN GEÇİRİLEN SÜRELERDEKİ EN AZ 1 YIL ÇALIŞMA ŞARTI
KALDIRILIYOR
• Ar-Ge Tasarım Merkezlerinde yer alan işletmelerde Ar-Ge ve tasarım personelinin yüksek
lisans yapanlar için bir buçuk yılı, doktora yapanlar için iki yılı geçmemek üzere Bölge dışında
geçirdiği sürelere ilişkin ücretler için gelir vergisi stopajı teşviki kapsamında
değerlendirilebilmesi için bölgede yer alan firmada, Ar-Ge ve tasarım Merkezi firmalarında en
az 1 yıl çalışma şartı kaldırılması önerilmiştir.

23
 TEŞEKKÜRLER
melek.evirgen@sistemglobal.com.tr

24