You are on page 1of 23

‫أل َّدرْ سُ آلخا ِمسُ‬

‫‪Cinquième leçon‬‬

‫‪Chapitre des verbes‬‬


‫ِ بابُ آألفـْعـال‬

‫ب ‪ ,‬يَضْ ِربُ ‪,‬‬ ‫ار ٌ‬


‫ع َو أ ْم ٌر[‪ , ]٤١‬نـَحْ َو َ‬
‫ض َر َ‬ ‫ض ِ‬‫أألفـْ َعا ُل ثـَالَثـَة ٌ ‪َ :‬ماض ٍ[‪َ , ]٤٠‬و ُم َ‬
‫‪...‬اِضْ ِربْ‬

‫آآلخ ِر أبَدًا َو آأل ْم ُر َمجْ ُزو ٌم أبَدًا‪...‬‬


‫اضيـ َمفـْـتـُو ُح ِ‬
‫‪...‬فـَآل َم ِ‬
‫[‪]٤٣‬‬
‫ك‬‫ان فِي أ َّولِ ِه إحْ َدى آل َّز َواِئ ِد[‪ ]٤٢‬آألرْ بَ َع ِة آلـَّـتِي يَجْ َم ُعهَا قـ َ ْولـ ُ َ‬
‫ع َما َك َ‬ ‫ار ُ‬
‫ض ِ‬ ‫وآل ُم َ‬
‫از ٌم‬
‫أو َج ِ‬ ‫اصبٌ ْ‬ ‫ـل َعلـ َ ْي ِه نـ َ ِ‬‫ع أبَدًا َحتـَّى يَ ْد ُخ َ‬
‫َوهُ َو َمرْ فـُو ٌ‬ ‫]‬‫‪٤٤‬‬ ‫[‬ ‫‪" ...‬أنـَي ُ‬
‫ْت"‬
‫أن َو لـ َ ْن َو إذ ًا (إذ َْن) َو كـ َ ْي َو ال ُم َك ْي‪...‬‬ ‫صبُ َعـ َش َرة ٌ َو ِه َي ‪ْ :‬‬ ‫فـَآلنـَّوا ِ‬
‫أو‬
‫او َو ْ‬ ‫آلج َوابُ بـِآلـْفـَا ِـء َو آلـْ َو ِ‬
‫[‪]٤٦‬‬
‫َو َحتـَّى َو َ‬ ‫[‪]٤٥‬‬
‫‪َ ...‬و ال ُم آلـْ ُجحُو ِد‬
‫از ُم ثـ َ َمانِيَّة َ َعـ َش َر َو ِه َي ‪ :‬لـ َ ْْم َو لـ َ َّما َو ألـ َ ْم َو ألـ َ َّما َو آال ُم آأل ْم ِر‪...‬‬ ‫آلج َو ِ‬
‫َو َ‬
‫إن َو َما َو َم ْن َو َم ْه َما َو إذ ْ َما‬ ‫َو آل ُّد َعا ِء[‪َ ]٤٧‬و ال فِي آلنـَّه ِْي [‪َ ]٤٨‬و آل ُّد َعا ِء َو ْ‬
‫َّان َو أي َْن َو أنـَّى َو َحـيْـثـ ُُ َما َو كـَـيْـفـ َ َما َو إذ ًا فِي‬ ‫َو أيُّ َو َمتـَى َو أي َ‬
‫ْـر َخاصَّة‬ ‫‪ ً.‬آلشـِّع ِ‬
‫‪Vocabulaire‬‬
‫]‪[٤٠‬‬
‫مضي‬
‫ـضـيًا‬
‫ضى ـِ أو ـ ُ ُم ِ‬ ‫َم َ‬ ‫‪passer, avoir lieu‬‬

‫اضيَّة‬
‫َماض ٍ أل َماضي (م) َم ِ‬ ‫‪qui passe, passé‬‬

‫اضيـ‬ ‫ألـْ َم ِ‬ ‫‪le temps passé, gram. le passé, l’accompli‬‬

‫ضى ب‬ ‫‪َ ِ...‬م َ‬ ‫)‪emporter (qc.‬‬

‫ضى فِي‬ ‫‪َ ...‬م َ‬ ‫‪poursuivre (une action), persévérer dans‬‬

‫ضى َعـلـَى‬ ‫‪َ ...‬م َ‬ ‫‪s’écouler depuis‬‬

‫ث شـُهُو ٌر‬ ‫ك آلـْ َحا َد ِـ‬‫ضى َعـلـَى ذ َلِ َ‬ ‫َم َ‬ ‫‪plusieurs mois se sont écoulés depuis cet‬‬
‫‪événement‬‬
‫]‪[٤١‬‬
‫أمر‬
‫أ َم َر ـ ُ ‪ ,‬أ ِم َر ـ َ ‪ ,‬أ ْمـرًا‬ ‫‪ordonner qc. à qn.‬‬
‫أ ْم ٌر (ج) أوا ِمر‬ commandement, ordre, gram. impératif

‫صيغـَة ُ آأل ْم ِر‬


ِ mode impératif
[٤٢]
‫زيد‬
‫َزا َد ـِ ِزيَا َدة‬ augmenter, s’accroître

‫َزاِئ ٌد‬ superflu, excédent, de trop

‫َزاِئ َدة (ج) َز َواِئد‬ excroissance, gram. affixe

‫َم ِزي ٌد‬ complément, surcharge, gram. augmenté,


dérivé (verbe)
[٤٣]
‫قول‬
‫قـ َ ْو ٌل (ج) أقـْ َوال‬ mot, parole
[٤٤
]
ُ َْ‫أنـَي‬
]‫ت‬,‫ي‬,‫ن‬,‫ت[أ‬ il faut comprendre le mot assemblé par les 4
préfixes de la conjugaison. Bresnier propose
ُ ‫أنـَي‬ »
«  le mot technique ‫ْت‬
[٤٥]
‫جحد‬
‫َج َح َد ـ َ َجحْ دًا‬ nier, rejeter

‫أو جُحو ٌد‬ ْ ‫َجحْ ٌد‬ négation, désaveu, gram. négation du passé
avec inaccompli
[٤٦]
‫جوب‬
‫َج َوابٌ (ج) أجْ ِوبَة‬ réponse, riposte

‫َج َوابُ آل َّشرْ ِط‬ réponse à la condition = apodose

‫ـن هـ‬ْ ‫َج َوابًا َع‬ en réponse à …

‫اب ه َعلـَى هـ‬ ‫أج َـ‬َ IVe forme, répondre (à une question)
répliquer
‫ٌ إجابَة‬
َ réponse, assentiment
[٤٧]
‫دع و‬
ُ ‫َد َعا ـ‬ appeler, convoquer

‫ُد َعا ٌء (ج) أ ْد ِعـيَـة‬ appel, invocation


[٤٨]
‫نهي‬
‫نـَهَا ـ ُ أو ـ َ نـَهْـيًا‬ défendre, prohiber

‫نـ َ ْه ٌي‬ défense, interdiction

Compréhension du texte :

Chapitre des verbes.


Les verbes sont trois (de trois sortes) (1), le passé (l’accompli) (2), l’inaccompli(3) et
l’impératif (4), exemple, il a frappé, il frappe, frappe ! Le passé a toujours une ‫ َـ‬sur la
terminaison (sur la dernière radicale), et l’impératif a toujours un sukun.
Et l’inaccompli est (indiqué par) une des 4 lettres additionnelles qui sont réunies dans le mot
ُ ‫أنـَي‬
‫ْـت‬ et il est toujours terminé par la voyelle ‫ ُـ‬jusqu’à ce qu’il soit sous l’influence d’un
agent du cas direct ou de l’apocopé.
Les agents du cas direct sont dix :

‫أن‬ ْ que, pour que, ( devant un verbe),

‫لـ َ ْن‬ ْ ‫ ال‬non, ne…pas ( devant le subjonctif, indique le futur)
pour ‫أن‬

‫إذ ًا‬ dès lors, dès lors que, dans ce cas là,

‫كـ َ ْي‬ pour que, afin que,

‫لِ َك ْي‬ pour que,

‫ِل‬ lâm de négation (5) ,

‫َحـتـَّى‬ jusqu’à ce que, et même, y compris,

‫ف‬ َ la réponse au f (fa indiquant le but)(6)  : de sorte que…., ensuite,

‫َو‬ même sens (7)

‫أو‬ْ à moins que, ou bien,

Les agents de l’apocopé sont au nombre de dix huit :



‫لـ َ ْم‬ ne……( négatif avec le sens du passé),

‫لـ َ َّما‬ ne…..pas encore,

‫أ َأل ْم‬ est-ce que…ne,

‫أ لـ َ َّما‬ est-ce que ne…pas encore,

‫ِ ل‬ que…. (impératif),

‫ال‬ ne… (prohibitif),

‫إن‬ ْ si,

‫َما‬ quoi que, quelque chose que,

‫َم ْن‬ quiconque,

‫َم ْه َما‬ quelque chose que,

‫إذ ْ َما‬ quand, lorsque, chaque fois que,

ُّ‫أي‬ quelque……que….,

‫َمنـَى‬ aussi longtemps que…., lorsque….,chaque fois que….,

‫َّان‬َ ‫أي‬ de quelque part que….,

‫أي َْن‬ de quelque part que….,

‫أنـَّى‬ de quelque façon que…., en quelque lieu que….,

‫َحيْـثـ ُُ َما‬ partout où….,

‫كـَيْـفـ َ َما‬ de quelque manière que… , (8)

et ‫ إذ ًا‬dans la poésie surtout (la dix neuvième donc).


(1) La description de l’auteur est assez exacte mais comme il traite peu ce sujet (à ce
chapitre la voix active et au chapitre 8 la voix passive) il faut préciser dès maintenant :
* le verbe arabe n’a que deux temps, le temps écoulé (le passé), et celui qui ne l’est
pas. Et la notion n’est plus celle de temps mais d’aspect, et il y en a donc deux,
a) l’action vue dans sa totalité par l’accompli et l’inaccompli ; ce qui revient à
dire que si l’action est terminée on utilise l’accompli (le « temps » du passé), en cas
contraire on utilise l’inaccompli (le « temps » du présent, du subjonctif et du
conditionnel).
b) l’action est vue dans son déroulement, début, temps de l’action, fin de
l’action, situation du locuteur par rapport à l’énonciation, situation de l’action par rapport à
une autre action. Toutes ces subtilités de la langue française qui utilise principalement huit
« temps» - présent, futur, imparfait, passé (simple, antérieur et composé), plus que parfait et
futur antérieur -sont rendues en langue arabe par l’accompli et l’inaccompli plus des outils.
Ces outils sont la particule qad ‫قـ َ ْد‬ , kâna ‫ان‬
َ َ ‫كـ‬ à l’accompli ou à l’inaccompli, et les
préfixes ‫ س‬ou ‫ف‬
َ ‫َس ْو‬ .
* Le verbe a une forme simple, la première forme ou verbe nu ‫ـج َّر ٌد‬
َ ‫فِـ ْع ٌل ُم‬ et des
formes augmentées (verbe augmenté = ‫زي ٌد‬ ِ ‫) فِـعْـ ٌل َم‬. Les grammairiens européens les ont
classées de II à XXVI. Retenons que ces formes augmentées s’obtiennent à partir de 4
augments sur le verbe trilitère à la première forme, pour lui donner un sens différent. Leurs
caractéristiques principales sont :
- le ‫ﺕ‬ peut avoir une valeur réfléchie (l’agent est en même temps le patient,
ex. : je me vois), une valeur de réciprocité, une valeur de moyen.
- le ‫ﻥ‬ induit le caractère intransitif du verbe, l’action résultative,

- la ‫ ﺀ‬peut avoir valeur de causalité ou rendre le verbe transitif,


- le ‫ ﺱ‬a valeur de demande de quelque chose ou de « considérer comme ».

* Les verbes sont intransitifs ‫الزم‬


ِ , se contentent de leur sujet ou sont transitifs
‫ُمتـ َ َع َّدى‬ et demandent un ou plusieurs compléments.

(2) Il n’y a qu’un seul mode pour le passé qu’on nomme accompli indicatif, et, plus
simplement : accompli (dans les grammaires anciennes on trouve la terminologie prétérit
ou parfait). La conjugaison se fait par ajout de désinences après la racine du verbe : on dit
que c’est une conjugaison suffixale et les suffixes sont considérés comme des pronoms
sujets du verbe.

(3) L’inaccompli a trois modes : indicatif (le présent), subjonctif, et conditionnel.

(4) L’impératif vient donc compléter la description de l’auteur car c’est un mode du
verbe arabe, qui ne se conjugue qu’à la deuxième personne. Il n’a pas de forme négative et
pour dire ne…(ordre)… pas, on utilise la négation avec l’inaccompli apocopé (conditionnel).
Ainsi, n’étudiez pas = ‫ال تـَتـ َ َعـلـ َّ ْم‬ .

(5) Le lâm de négation est le ‫ِ ل‬du subjonctif placé devant un verbe à l’inaccompli
qui sert d’attribut au verbe ‫كان‬
َ précédé de la négation ‫ ال‬ou ‫ لـ َ ْم‬.
Ex. : Dieu n’est pas (disposé) à les châtier = ْ‫ان آهَّلل ُ لِـي ُـ َعـذ ِّبَه ُـم‬
َ َ ‫َما كـ‬
Dieu n’était pas (disposé) à leur pardonner = َ ِ‫لـ َ ْم يَكـُن ِ آهَّلل ُ لِـيَـغـْـف‬
ْ‫ـرلـَهُم‬
Les grammairiens arabes disent que les verbes sont ici au mode subjonctif car la particule ‫أن‬ ْ
est sous-entendue après ‫ ِ ل‬. Et donc le ‫ ِ ل‬est alors nommé lâm de négation car il est
précédé d’une expression excluant l’idée de l’existence qui est nommée habituellement
négation = ‫جُحود‬
(6) La conjonction ‫ف‬ َ gouverne le mode subjonctif dans les verbes lorsqu’elle
exprime la cause ou le but d’une action, avec plusieurs significations :
a) après une interrogation, ex. : où est votre maison afin que je la visite ?
‫ك‬ َ ‫ـك فـَا ُز‬
َ ‫ور‬ َ ُ‫أي َْن بَـيْــت‬
b) après un impératif, ex. : frappe Zaïd qu’il redevienne honnête,
‫إضْ ِربْ َز ْيدًا فـَيـَسْـتـَقِـيـ َم‬
c) après une interdiction, ex. : n’injuriez pas Zaïd il pourrait se fâcher,
‫ب‬ َ ‫ال تـ َ ْشـتِـ ْم َز ْيدًا فـَـيَـ ْغ‬
‫ـض َـ‬
d) après une négation, ex. : tu n’as auprès de moi aucune affaire que je puisse
accomplir,
ِ ْ‫ك ِعـنـْ ِدي َش ْي ٌء فـَأقـ‬
ُ‫ضيَه‬ َ َ ‫َما لـ‬
e) après une particule d’incitation, ex. : allons ! descendez chez nous de sorte que vous
trouviez du bien,
ً ‫َخـيْـ‬
‫را‬ ‫هَيَّا آنـْ ِزلْ ِعـنـْ َدنـَا فـَتـ َ ِجـ َد‬
f) après une particule interrogative, ex. : est ce que vous ne descendrez pas chez nous
afin que nous vous traitions avec égards
َ ‫هَلْ ال تـَنـْ ِز ُل ِعـنـْ َدنـَا فـَنـُكـْ ِر َم‬
‫ك‬
g) après un souhait ou une prière, ex. : plût à Dieu que j’ai de la fortune j’en
dépenserais une partie,
َ ‫ْت لِي َماالً فـَأ نـْفِـ‬
ُ‫ق ِمنـْه‬ َ ‫لـَي‬

(7) La conjonction indique la réunion de deux choses. Mais elle sert aussi à indiquer
la simultanéité de deux actions et, dans ce cas, gouverne le cas direct pour les verbes,
ex. ne mangez pas du poisson pendant que vous buvez du lait,
َ ‫ك َو تـ َ ْش َر‬
‫ب آللـَّبـ َ َن‬ َ ‫ال تـَأ ْ كـُل ِ آل َّس َم‬

Ces exemples montrent bien qu’il faut se fier au sens de l’idée, pas à la concordance des mots
pour une traduction. Cette précaution prise, nous proposons, en forme de résumé et en deux
tableaux, une esquisse de compréhension de la concordance des  « temps » entre les langues
arabe et française :

A) pour réaliser une correspondance, il faut combiner les « temps » et les « aspects » :

Langue française Langue arabe Temporalité


présent inaccompli présent, temps de l’énonciateur
futur inaccompli futur, par rapport au temps de
l’énonciateur
imparfait inaccompli passé, par rapport au temps de
l’énonciateur, d’une action dont on ne
connaît pas les bornes
passé simple accompli passé, par rapport au présent de
l’énonciateur (1)
passé antérieur accompli passé ET antériorité (2)
passé composé accompli passé par rapport au présent de
l’énonciateur (1)
plus que parfait accompli passé ET antériorité (2)
futur antérieur accompli futur ET suite

(1) les deux temps français passé simple et passé composé présentent les mêmes
caractéristiques de « temps » : on ne s’étonnera pas que la langue arabe les rende par
la même formulation.

(2) les deux temps français passé antérieur et plus que parfait présentent les mêmes
caractéristiques de « temps » : on ne s’étonnera pas que la langue arabe les rende par
la même formulation.

B) Ces notions sont rendues à l’aide des outils déjà cités selon la correspondance suivante :

Français Arabe
Présent ُ ‫ار‬
‫ع‬ ِ ‫ض‬َ ‫ال ُم‬
Futur proche ‫ع‬ُ ‫ار‬
ِ ‫ض‬َ ‫ال ُم‬ + ‫َسـ‬
Futur lointain ُ ‫ار‬
‫ع‬ ِ ‫ض‬َ ‫ال ُم‬ + ‫ف‬
َ ‫َس ْو‬
Imparfait ‫ع‬ُ ‫ار‬
ِ ‫ض‬َ ‫ال ُم‬ + ‫ان‬
َ َ ‫كـ‬
passé simple ‫ضي‬
ِ ‫ال َما‬
passé antérieur ‫ضي‬
ِ ‫ال َما‬ + ‫قـ َ ْد‬ + ‫ان‬
َ َ ‫كـ‬
passé composé ‫ضي‬
ِ ‫ال َما‬ + ‫قـ َ ْد‬
plus que parfait ‫ضي‬
ِ ‫ال َما‬ + ‫قـ َ ْد‬ + ‫ان‬
َ َ ‫كـ‬
futur antérieur ‫ضي‬
ِ ‫ال َما‬ + ‫قـ َ ْد‬ + ُ ُ ‫يَـكـ‬
‫ون‬
Ce qui ne signifie pas, pour autant, qu’il faille « coller » systématiquement le temps utilisé en
français par celui indiqué ci-dessus : le meilleur exemple est fourni par la phrase

conditionnelle (l’action n’est pas faite, n’est pas « accomplie »), «si tu vas à l’école tu
deviendras peut-être fonctionnaire un jour »,
َ ْ‫ت لِلـْ َم ْد َر َس ِة ُربَّ َما َأصْ بَح‬
‫ت يَ ْو ًما ُم َوظـ َّفـًا‬ َ ‫ِإذا ذ َهَـ ْبـ‬
(on se reportera avec intérêt au chapitre « de l’emploi du temps des verbes » de la
« grammaire arabe » de Charles SCHIER, Leipzig, 1849, consultable sous format PDF sur
Google, books.google.fr/, pages 205 à 225)
(8)
Le mot ‫ما‬ a de nombreux emplois et exprime, entre autres, l’idée la plus étendue et se
place à la fin de certains mots pour en élargir le sens : on le nomme le ‫َما‬ de généralité.
Exemples :
Où = ُ ‫َحي‬
‫ْث‬ et partout où = ‫حيْـثـُما‬َ ; à la manière de = ‫ْف‬ َ ‫كـَي‬et de quelque manière
que = ‫ كـَيْـفـ َ َما‬totalité = ٌّ‫ كـُـل‬et toutes les fois que = ‫كـُلـَّـ َما‬ .
Il ne peut être détaché du mot qui le précède afin de ne pas être confondu avec le nom
indéterminé ‫ما‬ qui signifie « ce que ». Exemple, tout ce que = ‫ما‬ ٌّ‫كـُـل‬
En complément de cette leçon donnons tout d’abord deux tableaux essentiels pour la
conjugaison du verbe sain :
‫)‪Tableau synoptique de la conjugaison d’un verbe sain (voie active‬‬
‫‪Verbe :‬‬ ‫فـَ َص َل ـِ = ‪séparer, retrancher qc.‬‬
‫‪Accompli‬‬ ‫‪Inaccompli‬‬ ‫‪Inaccompli‬‬ ‫‪Inaccompli‬‬ ‫‪Impératif‬‬
‫‪indicatif‬‬ ‫‪subjonctif‬‬ ‫‪conditionnel‬‬
‫ألماضي‬
‫ِ‬ ‫ضار ُ‬
‫ع‬ ‫ِ‬ ‫أل ُم‬ ‫ضار ُ‬
‫ع‬ ‫ِ‬ ‫أل ُم‬ ‫ضار ُ‬
‫ع‬ ‫ِ‬ ‫أل ُم‬ ‫أأل ْم ُر‬
‫آل َمرْ فوع‬ ‫آل َمنـْصوب‬ ‫آل َمجْ زوم‬
‫‪SINGULIER‬‬
‫‪1ère pers.‬‬ ‫ت‬‫صلـْ ُ‬‫فـ َ َ‬ ‫ص ُل‬‫َأفـْ ِ‬ ‫ص َل‬‫أفـْ ِ‬ ‫صلْ‬‫أفـْ ِ‬
‫‪2 pers.‬‬ ‫ت‬ ‫صلـْ َ‬‫فـ َ َ‬ ‫ص ُل‬ ‫تـَفـْ ِ‬ ‫ص َل‬ ‫تـَفـْ ِ‬ ‫صلْ‬‫تـَفـْ ِ‬ ‫صلْ‬
‫إفـْ ِ‬
‫‪ème‬‬

‫‪masc.‬‬
‫‪2ème pers.‬‬
‫‪fém.‬‬
‫ت‬
‫صلـْ ِ‬ ‫فـ َ َ‬ ‫ين‬
‫صلِ َ‬ ‫تـَفـْ ِ‬ ‫صلِي‬ ‫تـَفـْ ِ‬ ‫صلِي‬ ‫تـَفـْ ِ‬ ‫صلِي‬
‫إفـْ ِ‬
‫‪3ème pers.‬‬
‫‪masc.‬‬
‫ص َل‬‫فـ َ َ‬ ‫ص ُل‬
‫يَفـْـ ِ‬ ‫ص َل‬‫يَفـْ ِ‬ ‫صلْ‬
‫يَفـْ ِ‬
‫‪3ème pers.‬‬ ‫صلـ َ ْ‬
‫ت‬ ‫فـ َ َ‬ ‫ص ُل‬
‫تـَفـْ ِ‬ ‫ص َل‬ ‫تـَفـْ ِ‬ ‫صلْ‬
‫تـَفـْ ِ‬
‫‪fém.‬‬
‫‪DUEL‬‬
‫‪2ème pers.‬‬ ‫صلـْـتـُما‬
‫فـ َ َ‬ ‫صالن‬
‫ِ تـَفـْ ِ‬ ‫صال‬
‫تـَفـْ ِ‬ ‫صال‬
‫تـَفـْ ِ‬ ‫صال‬
‫إفـْ ِ‬
‫‪3 pers.‬‬ ‫صال‬ ‫فـ َ َ‬ ‫صالن‬‫ِ يَفـْ ِ‬ ‫صال‬‫يَفـْ ِ‬ ‫صال‬‫يَفـْ ِ‬
‫‪ème‬‬

‫‪masc.‬‬
‫‪3ème pers.‬‬
‫‪fém.‬‬
‫صلـَـتا‬
‫فـ َ َ‬ ‫صالن‬
‫ِ تـَفـْ ِ‬ ‫صال‬
‫تـَفـْ ِ‬ ‫صال‬
‫تـَفـْ ِ‬
‫‪PLURIEL‬‬
‫‪1ère pers.‬‬ ‫صلـْـنا‬ ‫فـ َ َ‬ ‫ص ُل‬
‫نـَفـْ ِ‬ ‫ص َل‬
‫نـَفـْ ِ‬ ‫صلْ‬
‫نـَفـْ ِ‬
‫‪2 pers.‬‬ ‫صلـْـتـ ُْـم‬‫فـ َ َ‬ ‫ون‬
‫صلـ ُ َ‬ ‫تـَفـْ ِ‬ ‫صلـُوا‬ ‫تـَفـْ ِ‬ ‫صلـُواـ‬ ‫تـَفـْ ِ‬ ‫صلـُواـ‬
‫إفـْ ِ‬
‫‪ème‬‬

‫‪masc.‬‬
‫‪2ème pers.‬‬
‫‪fém.‬‬
‫صلـْـتـ ُ َّن‬ ‫فـ َ َ‬ ‫صلـْ َن‬
‫تـَفـْ ِ‬ ‫صلـْ َن‬
‫تـَفـْ ِ‬ ‫صلـْ َن‬
‫تـَفـْ ِ‬ ‫صلـْ َن‬
‫إفـْ ِ‬
‫‪3ème pers.‬‬
‫‪masc.‬‬
‫صلوا‬ ‫فـ َ َ‬ ‫ون‬
‫صلـ ُ َ‬ ‫يَفـْ ِ‬ ‫صلـُواـ‬ ‫يَفـْ ِ‬ ‫صلـُوا‬ ‫يَفـْ ِ‬
‫‪3ème pers.‬‬
‫‪fém.‬‬
‫صلـْ َن‬
‫فـ َ َ‬ ‫صلـْ َن‬
‫يَفـْ ِ‬ ‫صلـْ َن‬
‫يَـفـْ ِ‬ ‫صلـْ َن‬
‫يَـَفـْ ِ‬
Tableau des onze premières formes augmentées (voix active) (1)
Masdar Participe Impératif Inaccompli Accompli
actif
‫أل َمصْ َد ُر‬ ‫إ ْس ُم‬ ‫أأل ْم ُر‬ ُ ‫ضار‬
‫ع‬ ِ ‫أل ُم‬ ‫ألماضي‬
ِ
‫اعـل‬ ِ َ ‫آلفـ‬ ‫آل َمرْ فوع‬
‫صيـ ٌل‬ ِ ْ‫تـَفـ‬ ‫ُمفـَصِّـ ٌل‬ ْ‫فـَصِّ ـل‬ ‫يُفـَصِّـ ُل‬ ‫َّـل‬
َ ‫فـَص‬ IIème
‫صلـَة‬ ِ ْ‫ٌ تـَفـ‬
‫صا ٌل‬ َ ِ‫ف‬ ‫صـ ٌل‬ ِ ‫ُمفـَا‬ ‫ـل‬ ‫اص ْـ‬ ِ َ ‫فـ‬ ‫ـاصـ ُل‬ ِ َ ‫يُفـ‬ ‫ـل‬ َ ‫اص‬ َ َ ‫فـ‬ IIIème
‫صـلـَة‬ َ ‫ٌ ُمفـَا‬
‫صا ٌـل‬ َ ْ‫إفـ‬ ‫صـ ٌل‬ ِ ْ‫ُمفـ‬ ‫ـل‬ ‫ص ْـ‬ ِ ْ‫أفـ‬ ‫صـ ُل‬ ِ ْ‫يُفـ‬ ‫صـ َل‬ َ ْ‫أفـ‬ IVème
‫تـَفـَصُّ ـ ٌل‬ ‫ُمتـَفـَصِّـ ٌل‬ ْ‫تـَفـَصَّـل‬ ‫يَتـَفـَصَّـ ُـل‬ ‫َّـل‬
‫تـَفـَص َـ‬ Vème
‫صـ ٌـل تـَـقـَاصُـ ٌل‬ ِ ‫ُمتـَفـَا‬ ‫ـل‬‫اص ْـ‬ َ َ ‫اصـ ُل تـَفـ‬ َ َ ‫ـل يَتـَفـ‬ ‫اص َـ‬ َ َ ‫تـَفـ‬ VIème
‫ـصا ٌـل‬ َ ِ‫صـ ٌل اِنـْف‬ ِ َ ‫ُمنـْفـ‬ ‫ـل‬ ‫ص ْـ‬ ِ َ ‫اِنـْفـ‬ ‫صـ ُـل‬ ِ َ ‫يَنـْفـ‬ ‫صـ َل‬ َ َ ‫اِنـْفـ‬ VIIème
‫صا ٌل‬ َ ِ‫ص ٌل اِفــْت‬ ِ َ ‫ُمفـْـتـ‬ ‫ص ْـ‬
‫ـل‬ ِ َ ‫صـ ُل اِفـْـتـ‬ ِ َ ‫ـل يَفـْـتـ‬ ‫ص َـ‬ َ َ ‫اِفـْتـ‬ VIIIème
‫صال ٌل‬ ِ ْ‫اِفـ‬ ٌّ‫صـل‬ َ ْ‫ُمفـ‬ ْ‫صـلِل‬ َ ْ‫اِفـ‬ ‫صـل‬ َ ْ‫ُّ يَفـ‬ ‫صـ َّل‬ َ ْ‫اِفـ‬ IXème
‫صا ٌل‬ َ ْ‫صـ ٌل إسْـتِـف ْـ‬ ِ ْ‫صـلْ ُمسْـتـَف ْـ‬ ِ ْ‫صـ ُـل إسْـتـَف ْـ‬ ِ ْ‫ـل يَسْـتـَف ْـ‬
‫ص َـ‬ َ ْ‫إسْـتـَف ْـ‬ Xème
‫صيال ٌل‬ ِ ْ‫اِفـ‬ ٌّ‫صال‬ َ ْ‫ُمفـ‬ ‫صالـِ ْـل‬ َ ْ‫إفـ‬ ُّ‫صال‬ َ ْ‫يَفـ‬ ‫صا َّل‬ َ ْ‫اِفـ‬ XIème
‫صا ٌـل‬ َ ‫صي‬ ِ ْ‫ص ٌل إفـ‬ ِ ‫ص ْو‬ َ ْ‫صلْ ُمفـ‬ ِ ‫ص ْو‬ َ ْ‫ص ُل اِفـ‬ ِ ‫ص ْو‬ َ ْ‫ص َـل يَفـ‬ َ ‫ص ْو‬ َ ْ‫اِفـ‬ XIIème
(1)
Aucun verbe arabe n’est vraiment utilisé à toutes ces formes. Ainsi le modèle choisi,
outre le sens de la Ière forme (séparer) est usité à la II ème forme (mettre en morceaux), à la IIIème
forme (rompre avec qn.) à la VIIème forme (se séparer, être séparé) et à la VIIIème forme
(transplanter un palmier). Les autres formes présentées constituent donc des modèles.
A. Périer présente des tableaux jusqu’à la vingt sixième forme (page 42) et précise qu’on ne
rencontre « …presque jamais… » de verbe à partir de la XIIIème forme. Sachant que depuis
quelques dizaines d’années les formes XI et XII sont plus nombreuses, du fait de la création
de mots modernes.

Nous indiquons maintenant les conjugaisons des verbes faibles (verbe sourd, verbe hamzé,
verbe assimilé, verbe concave, verbe défectueux) selon la forme des grammaires arabes. En
indiquant successivement les premières personnes, sing. et pluriel, les secondes, singulier
masc., singulier fém., duel, masc. pluriel et fém. pluriel, et enfin les troisièmes personnes,
masc., fém., duel masculin et duel féminin, pluriel masc. et pluriel féminin

Enfin, la forme passive de ces verbes est donnée leçon 8.


‫)‪I‬‬ ‫‪Le verbe sourd (le verbe redoublé),‬‬

‫‪Le verbe sourd est celui qui a sa seconde et sa troisième radicale de même nature comme‬‬
‫ـر َر ‪َ pour‬سـ َّر‬ ‫‪َ .‬س َ‬
‫ـف هُ َو َما كـَانـ َ ْ‬
‫ت َعـيْـنـُهُ َو ال ُمهُ ِم ْن جـِنـْس ٍ َوا ِح ٍد نـَحْ َو َسـ َّر‬ ‫ألـْفِعْـ ُـل آلـْ ُمضـَا َع ُ‬
‫ـر َر‬
‫‪.‬لِ َس َ‬

‫‪Conjugaison du verbe sourd trilitère, modèle‬‬ ‫)‪َ (réjouir‬س َّر ـ ُ يَسُرُّ‬


‫ألـْ َم ْعـلـُوم ‪Voie active,‬‬
‫ضار ُ‬
‫ع‬ ‫ِ‬ ‫أل ُم‬ ‫ضار ُ‬
‫ع‬ ‫ِ‬ ‫أل ُم‬ ‫ضار ُ‬
‫ع‬ ‫ِ‬ ‫أل ُم‬ ‫ضي‬
‫ألما ِ‬
‫آل َمجْ زومـ‬ ‫آل َمنـْصوب‬ ‫آل َمرْ فوع‬
‫أسُـ َّر [أسْـرُرْ ]‬ ‫أسُـ َّر‬ ‫أسُـرُّ‬ ‫ت‬ ‫ـررْ ُ‬ ‫َس َ‬ ‫م‬ ‫‪ُ .‬متـَكـَلـِّم‬
‫نـَسُرُّ [نـَسْـرُرْ ]‬ ‫نـَسُـ َّر‬ ‫نـَسُـرُّ‬ ‫ـررْ نـَا‬ ‫َس َ‬ ‫ج‬ ‫‪ُ .‬متـَكـَلـِّم‬
‫تـ َ ُسرَّ[تـَسْـرُرْ ]‬ ‫تـَسُـ َّر‬ ‫تـَسُـرُّ‬ ‫ت‬ ‫ـررْ َ‬ ‫َس َ‬ ‫‪ُ .‬مخـَاطـَب م‬
‫تـَسُـ ِّري‬ ‫تـَسُـرِّ ي‬ ‫يـن‬
‫تـَسُـ ِّر َ‬ ‫ت‬ ‫ـررْ ِ‬ ‫َس َ‬ ‫‪ُ .‬مخـَاطـَبَة م‬
‫تـَسُـرَّا‬ ‫تـَسُـرَّا‬ ‫ِ تـَسُـرَّان‬ ‫ـررْ تـ ُ َما‬ ‫َس َ‬ ‫‪ُ .‬مخـَاطـَب مث‬
‫تـَسُـرُّ وا‬ ‫تـَسُـرُّ وا‬ ‫ون‬ ‫تـَسُـرُّ َ‬ ‫ـررْ تـ ُ ْم‬ ‫َس َ‬ ‫‪ُ .‬مخـَاطـَب ج‬
‫تـَسْـرُرْ َن‬ ‫تـَسْـرُرْ َن‬ ‫تـَسْـرُرْ َن‬ ‫ـررْ تـ ُ َّن‬ ‫َس َ‬ ‫‪ُ .‬مخـَاطـَبَة ج‬
‫يَ ُس َّر [يَسْـرُرْ ]‬ ‫يَسُـ َّر‬ ‫يَـسُـرُّ‬ ‫َسـ َّر‬ ‫م‬ ‫‪.‬غـَائـِب‬
‫تـ َ ُسرَّ[تـَسْـرُرْ ]‬ ‫تـَسُـ َّر‬ ‫تـَسُـرُّ‬ ‫َسـر ْ‬
‫َّت‬ ‫م‬ ‫‪.‬غـَاِئـبَة‬
‫يَسُـرَّا‬ ‫يَسُـرَّا‬ ‫ِ يَـسُـرَّان‬ ‫َسـرَّا‬ ‫‪.‬غـَائـِب مث‬
‫تـ َ ُسرَّا‬ ‫تـ َ ُسرَّا‬ ‫ِ تـَسُـرَّان‬ ‫َسـرَّتـَا‬ ‫‪.‬غـَاِئـبَة مث‬
‫يَـسُـرُّ وا‬ ‫يَـسُـرُّ وا‬ ‫ون‬ ‫يَـسُـرُّ َ‬ ‫َسـرُّ وا‬ ‫ج‬ ‫‪.‬غـَائـِب‬
‫يَـسْـرُرْ َن‬ ‫يَـسْـرُرْ َن‬ ‫يَـسْـرُرْ َن‬ ‫َسـ َررْ َن‬ ‫‪.‬غـَاِئـبَة ج‬
Les verbes augmentés, ‫زي َدة‬
ِ ‫آلـْ َم‬ ‫ُ ألـْأفـْ َعا ُـل‬

Masdar Participe Impératif Inaccompli Accompli


actif
‫أل َمصْ َد ُر‬ ‫إ ْس ُم‬ ‫أأل ْم ُر‬ ُ ‫ضار‬
‫ع‬ ِ ‫أل ُم‬ ‫ألماضي‬
ِ
‫اعـل‬ ِ َ ‫آلفـ‬ ‫آل َمرْ فوع‬
‫سُـ ٌّر‬ ٌّ‫َسـار‬ ْ‫أ ُسْـرُر‬ ُّ‫يَسُـر‬ ‫َسـ َّر‬ Ière
‫ْـري ٌر‬ ِ ‫تـَس‬ ‫ُم َسـرِّ ٌر‬ ْ‫َسـ ِّرر‬ ‫يُ َسـرِّ ُر‬ ‫َسـ َّر َر‬ IIème
‫ِسـ َرا ٌر‬ ٌّ‫ُم َسـار‬ ْ‫ـارر‬
ِ ‫َس‬ ُّ‫يُ َسار‬ ‫َسـا َّر‬ IIIème
‫ٌ ُم َسـارَّة‬
‫إسْـ َرا ٌر‬ ٌّ‫ُم ِسـر‬ ْ‫ْـرر‬
ِ ‫أس‬ ُّ‫ي ُِسـر‬ ‫أ َسـ َّر‬ IVème
‫تـ َ َســرُّ ٌر‬ ‫ُمتـ َ َسـرِّ ٌر‬ ْ‫تـ َ َسـرَّر‬ ‫يَـتـ َ َسـ َّر ُر‬ ‫تـ َ َسـر ََّر‬ Vème
‫تـ َ َسـا ٌّر‬ ٌّ‫ُمتـ َ َسـار‬ ْ‫تـ َ َسـا َرر‬ ُّ‫يَـتـ َ َسار‬ ‫تـ َ َسـا َّر‬ VIème
‫اِنـْ ِسـ َرا ٌر‬ ٌّ‫ُمنـْ َسـر‬ ْ‫ـارر‬ ِ ‫اِنـْ َس‬ ُّ‫يَـنـْ َسـر‬ ‫اِنـْ َسـ َّر‬ VIIème
‫اِسْـتِـ َرا ٌر‬ ٌّ‫ُمسْـتـَر‬ ْ‫اِسْـتـ َ ِرر‬ ُّ‫يَـسْـتـَر‬ ‫اِسْـتـ َ َّر‬ VIIIème
‫ْـر َرا ٌر‬ ِ ‫اِس‬ ٌّ‫ْـرر‬ َ ‫ُمس‬ ْ‫ْـر ِرر‬ َ ‫اِس‬ ‫يَـسْـ َّر ُر‬ ‫اِسْـ َر َّر‬ IXème
‫اِسْـتِسْـ َرا ٌر‬ ٌّ‫ُمسْـتـ َ ِسـر‬ ْ‫ْـرر‬ ِ ‫اِسْـتـَس‬ ُّ‫يَـسْـتـ َ ِسـر‬ ‫اِسْـتـ َ َسـ َّر‬ Xème
II) Le verbe hamzé,

Le verbe hamzé est celui dont une des consonnes est une hamza,
َ َ ‫ً ألـْفِعْـ ُـل آلـْ َم ْه ُمو ُز هُ َو َما كـ‬...
‫ان أ َح ُد أ ُصُولِ ِه هَ ْم َزة‬
Et il est de trois sortes : le verbe hamzé sur le fa (la 1ère radicale), hamzé sur le εain (la 2ème
radicale), et hamzé sur le lâm (la 3ème radicale), comme « il a invité », « il a demandé », « il
s’est trompé » …
ُ َ ‫َوهُ َو ثـ‬
َ ‫ َم ْه ُمو ُز آلـْـفـَا ِء َو َم ْه ُمو ُز آلـْ َعـيْـن ِ َو َم ْه ُمو ُز آللـ ّ ِام نـَحْ َو أ َد‬: ٍ ‫الث أنـْ َواع‬
‫ب‬
‫ـأل َو خـ َ ِطَئ‬
َ ‫و َس‬...
َ
Ils convient de savoir que les grammairiens européens contestent la particularité de la
conjugaison des verbes hamzés et déclarent, en général, que ces verbes se conjuguent
normalement, les spécificités étant inhérentes à la graphie de la hamza.
‫‪Conjugaison du verbe hamzé trilitère, modèle‬‬ ‫ب ـِ يَأ ْ ِدبُُ‬
‫أ َد َ‬ ‫‪inviter‬‬
‫ألـْ َم ْعـلـُوم ‪Voie active,‬‬
‫ضار ُ‬
‫ع‬ ‫ِ‬ ‫أل ُم‬ ‫ضار ُ‬
‫ع‬ ‫ِ‬ ‫أل ُم‬ ‫ضار ُ‬
‫ع‬ ‫ِ‬ ‫أل ُم‬ ‫ضي‬
‫ألما ِ‬
‫آل َمجْ زومـ‬ ‫آل َمنـْصوب‬ ‫آل َمرْ فوع‬
‫آ ِدبْ‬ ‫ب‬‫آ ِد َ‬ ‫آ ِدبُ‬ ‫أ َدب ُ‬
‫ْـت‬ ‫م‬ ‫‪ُ .‬متـَكـَلـِّم‬
‫نـَأ ْ ِدبْ‬ ‫ب‬ ‫نـَأ ْ ِد َ‬ ‫نـَأ ْ ِدبُ‬ ‫أ َدبْـنـَا‬ ‫ج‬ ‫‪ُ .‬متـَكـَلـِّم‬
‫تـَأ ْ ِدبْ‬ ‫ب‬ ‫تـَأ ْ ِد َ‬ ‫تـَأ ْ ِدبُ‬ ‫أ َدب َ‬
‫ْـت‬ ‫‪ُ .‬مخـَاطـَب م‬
‫تـَأ ْ ِدبـِي‬ ‫تـَأ ْ ِدبـِي‬ ‫ين‬
‫تـَأ ْ ِدبـِ َ‬ ‫ت‬
‫أ َدبْـ ِ‬ ‫‪ُ .‬مخـَاطـَبَة م‬
‫تـَأ ْ ِدبَـا‬ ‫تـَأ ْ ِدبَـا‬ ‫ِ تـَأ ْ ِدبَـان‬ ‫أ َدبْـتـ ُ َما‬ ‫‪ُ .‬مخـَاطـَب مث‬
‫تـَأ ْ ِدبُُوا‬ ‫تـَأ ْ ِدبُُوا‬ ‫ُون‬
‫تـَأ ْ ِدب َ‬ ‫أ َدبْـتـ ُ ْم‬ ‫‪ُ .‬مخـَاطـَب ج‬
‫ْـن‬
‫تـَأ ْ ِدب َ‬ ‫ْـن‬
‫تـَأ ْ ِدب َ‬ ‫ْـن‬‫تـَأ ْ ِدب َ‬ ‫أ َدبْـتـ ُ َّن‬ ‫‪ُ .‬مخـَاطـَبَة ج‬
‫يَأ ْ ِدبْ‬ ‫ب‬ ‫يَأ ْ ِد َ‬ ‫يَأ ْ ِدبُ‬ ‫ب‬ ‫أ َد َ‬ ‫م‬ ‫‪.‬غـَائـِب‬
‫تـَأ ْ ِدبْ‬ ‫ب‬ ‫تـَأ ْ ِد َ‬ ‫تـَأ ْ ِدبُ‬ ‫ـت‬ ‫أ َدبَ ْ‬ ‫م‬ ‫‪.‬غـَاِئـبَة‬
‫يَأ ْ ِدبَا‬ ‫يَأ ْ ِدبَا‬ ‫ِ يَأ ْ ِدبَان‬ ‫أ َدبـَا‬ ‫‪.‬غـَائـِب مث‬
‫تـَأ ْ ِدبَا‬ ‫تـَأ ْ ِدبَا‬ ‫ِ تـَأ ْ ِدبَان‬ ‫أ َدبَـتـَا‬ ‫‪.‬غـَاِئـبَة مث‬
‫يَأ ْ ِدبُوا‬ ‫يَأ ْ ِدبُوا‬ ‫ُون‬
‫يَأ ْ ِدب َ‬ ‫أ َدبُوا‬ ‫ج‬ ‫‪.‬غـَائـِب‬
‫ْـن‬
‫يَأ ْ ِدب َ‬ ‫ْـن‬
‫يَأ ْ ِدب َ‬ ‫ْـن‬
‫يَأ ْ ِدب َ‬ ‫ْـن‬‫أ َدب َ‬ ‫‪.‬غـَاِئـبَة ج‬
‫زي َدة ‪Les verbes augmentés,‬‬ ‫ألـْأفـْ َعا ُل آلـْ َم ِ‬
‫أل َمصْ َد ُر‬ ‫إ ْس ُم‬ ‫أأل ْم ُر‬ ‫ضار ُ‬
‫ع‬ ‫ِ‬ ‫أل ُم‬ ‫ألماضي‬
‫ِ‬
‫اعـل‬ ‫آلفـ َ ِ‬ ‫آل َمرْ فوع‬
‫سَُؤ ا ٌل‬ ‫َسـاِئـ ٌل‬ ‫إسْـألْ‬ ‫يَسْـأ ُل‬ ‫أل‬‫َس َ‬ ‫‪Ière‬‬
‫تـَسْـِئـيـ ٌل‬ ‫ُم َسـئـِّـ ٌل‬ ‫َسـئـِّـلْ‬ ‫يُ َسـئـِّـ ُل‬ ‫َسأ ََّل‬ ‫‪IIème‬‬
‫ٌ تـَسْـِئـلـَة‬
‫ِسـَئـا ٌل‬ ‫ُمـ َسـاِئـ ٌل‬ ‫َساِئـلْ‬ ‫يُ َسائـِ ُل‬ ‫َسا َء َل‬ ‫‪IIIème‬‬
‫ٌ ُم َسا َءلـَة‬
‫إسْـآ ٌل‬ ‫ُمـسْـِئـ ٌل‬ ‫أسْـِئـلْ‬ ‫يُ ْسِئـِ ُل‬ ‫ْأل‬
‫أس َ‬ ‫‪IVème‬‬
‫تـ َ َسُّؤ ٌل‬ ‫ُمـتـ َ َسـئـِّـ ٌل‬ ‫تـ َ َسأ َّلْ‬ ‫يَتـ َ َسـأ َّ ُل‬ ‫تـ َ َسأ ََّل‬ ‫‪Vème‬‬
‫تـ َ َساُؤ ٌل‬ ‫ُمـتـ َ َساِئـ ٌل‬ ‫تـ َ َسا َءلْ‬ ‫يَتـ َ َسـا َء ُل‬ ‫تـ َ َسا َء َل‬ ‫‪VIème‬‬
‫اِنـْ ِسـئـَا ٌل‬ ‫ُمـنـْ َسـاِئـ ٌل‬ ‫اِنـْ َسـِئـلْ‬ ‫يَنـْ َسـئـِـ ُل‬ ‫أل‬
‫إنـْ َس َ‬ ‫‪VIIème‬‬
‫اِسْـتِـئـَا ٌل‬ ‫ُمـسْـتـَِئـ ٌل‬ ‫اِسْـتـَِئـلْ‬ ‫يَسْـتـَئـِـ ُل‬ ‫أل‬
‫اِسْـتـ َ َ‬ ‫‪VIIIème‬‬
‫اِسْـِئـال ٌل‬ ‫ُمـسْـألٌّ‬ ‫اِسْـألِـلْ‬ ‫يَسْـألُّ‬ ‫إسْـأ َّل‬ ‫‪IXème‬‬
‫اِسْـتِـسْـآ ٌل‬ ‫ُمـسْـتـَسْـِئـ ٌل‬ ‫اِسْـتـَسْـِئـلْ‬ ‫يَسْـتـَسْـِئـ ُل‬ ‫ْـأل‬
‫اِسْـتـَس َ‬ ‫‪Xème‬‬
‫‪Conjugaison du verbe hamzé trilitère, modèle‬‬ ‫‪ ُ se tromper‬خـ َ ِطَئ ـ َ يَخـْطـَأ‬
‫ألـْ َم ْعـلـُوم ‪Voie active,‬‬
‫ضار ُ‬
‫ع‬ ‫ِ‬ ‫أل ُم‬ ‫ضار ُ‬
‫ع‬ ‫ِ‬ ‫أل ُم‬ ‫ضار ُ‬
‫ع‬ ‫ِ‬ ‫أل ُم‬ ‫ضي‬
‫ألما ِ‬
‫آل َمجْ زومـ‬ ‫آل َمنـْصوب‬ ‫آل َمرْ فوع‬
‫ْ‬
‫ْ أخطـَأ‬ ‫ْ‬
‫َ أخطـَأ‬ ‫ْ‬
‫ُ أخطـَأ‬ ‫َخ ِطئـْ ُ‬
‫ـت‬ ‫م‬ ‫‪ُ .‬متـَكـَلـِّم‬
‫ْ‬
‫ْ نـخطـَأ‬ ‫َ نـ َ ْخطـَأ‬ ‫ُ نـ َ ْخطـَأ‬ ‫َخ ِطئـْـنـَا‬ ‫ج‬ ‫‪ُ .‬متـَكـَلـِّم‬
‫ْ تـ َ ْخطـَأ‬ ‫َ تـ َ ْخطـَأ‬ ‫ُ تـ َ ْخطـَأ‬ ‫ـت‬‫َخ ِطئـْ َ‬ ‫‪ُ .‬مخـَاطـَب م‬
‫تـ َ ْخطـَِئي‬ ‫تـ َ ْخطـَِئي‬ ‫تـ َ ْخطـَِئ َ‬
‫يـن‬ ‫َخ ِطئـْـ ِ‬
‫ت‬ ‫‪ُ .‬مخـَاطـَبَة م‬
‫تـ َ ْخطـَآ‬ ‫تـ َ ْخطـَآ‬ ‫ِ تـ َ ْخطـَآن‬ ‫َخ ِطئـْـتـ ُ َما‬ ‫‪ُ .‬مخـَاطـَب مث‬
‫تـ َ ْخطـَُؤ وا‬ ‫تـ َ ْخطـَُؤ وا‬ ‫تـ َ ْخطـَُؤ َ‬
‫ون‬ ‫َخ ِطئـْـتـ ُ ْم‬ ‫‪ُ .‬مخـَاطـَب ج‬
‫تـ َ ْخطـَأ َْن‬ ‫تـ َ ْخطـَأ َْن‬ ‫تـ َ ْخطـَأ َْن‬ ‫َخ ِطئـْـتـ ُ َّن‬ ‫‪ُ .‬مخـَاطـَبَة ج‬
‫ْ يَ ْخطـَأ‬ ‫َ يَ ْخطـَأ‬ ‫ُ يَ ْخطـَأ‬ ‫َخ ِطَئ‬ ‫م‬ ‫‪.‬غـَائـِب‬
‫ْ تـ َ ْخطـَأ‬ ‫َ تـ َ ْخطـَأ‬ ‫ُ تـ َ ْخطـَأ‬ ‫ـت‬ ‫َخ ِطئـ َ ْ‬ ‫م‬ ‫‪.‬غـَاِئـبَة‬
‫يَ ْخطـَآ‬ ‫يَ ْخطـَآ‬ ‫ِ يَ ْخطـَآن‬ ‫َخ ِطئـَا‬ ‫‪.‬غـَائـِب مث‬
‫تـ َ ْخطـَآ‬ ‫تـ َ ْخطـَآ‬ ‫ِ تـ َ ْخطـَآن‬ ‫َخ ِطئـَـتـَا‬ ‫‪.‬غـَاِئـبَة مث‬
‫يَ ْخطـَُؤ وا‬ ‫يَ ْخطـَُؤ وا‬ ‫ون‬‫يَ ْخطـَُؤ َ‬ ‫َخ ِطئـُوا‬ ‫ج‬ ‫‪.‬غـَائـِب‬
‫يَ ْخطـَأ َْن‬ ‫يَ ْخطـَأ َْن‬ ‫يَ ْخطـَأ َْن‬ ‫َخ ِطئـْ َن‬ ‫‪.‬غـَاِئـبَة ج‬
‫زي َدة ‪Les verbes augmentés,‬‬ ‫ألـْأفـْ َعا ُل آلـْ َم ِ‬
‫‪Masdar‬‬ ‫‪Participe‬‬ ‫‪Impératif‬‬ ‫‪Inaccompli‬‬ ‫‪Accompli‬‬
‫‪actif‬‬
‫أل َمصْ َد ُر‬ ‫إ ْس ُم‬ ‫أأل ْم ُر‬ ‫ضار ُ‬
‫ع‬ ‫ِ‬ ‫أل ُم‬ ‫ألماضي‬
‫ِ‬
‫اعـل‬ ‫آلفـ َ ِ‬ ‫آل َمرْ فوع‬
‫ٌ َخطـَأ‬ ‫اطٌئ‬ ‫َخ ِ‬ ‫ْ‬
‫ْ إخـطـَا‬ ‫ُ يَ ْخطـَأ‬ ‫َ خطـَأ‬‫َ‬ ‫‪Ière‬‬
‫ٌ تـ َ ْخطـِئـَة‬ ‫ُم َخطـٌِّئ‬ ‫َخطـِّْئ‬ ‫ي َُخطـُِّئ‬ ‫ََ َخطـَّأ‬ ‫‪IIème‬‬

‫ِخطـَا ٌء‬ ‫ُم َخاطـٌِّئ‬ ‫َخاطـِّْئ‬ ‫ي َُخاطـُِئ‬ ‫َ‬


‫َ خاطـَأ‬ ‫‪IIIème‬‬
‫ٌ ُم َخاطـَأة‬
‫إخطـَا ٌء‬ ‫ْ‬ ‫ُم ْخطـٌِّئ‬ ‫أخـطـِْئ‬ ‫ْ‬ ‫ي ُْخطـُِئ‬ ‫َ أخطـَأ‬‫ْ‬ ‫‪IVème‬‬
‫تـ َ َخطـٌُّؤ‬ ‫ُمتـ َ َخـطـٌِّئ‬ ‫ْ تـ َ َخـطـ ََّا‬ ‫َُ يَتـ َ َخطـَّأ‬ ‫َ تـ َ َخطـَّـأ‬ ‫‪Vème‬‬
‫تـ َ َخاطـٌُؤ‬ ‫ُمتـ َ َخاطـٌِّئ‬ ‫ْ تـ َ َخاطـَأ‬ ‫ُ يَتـ َ َخاطـَأ‬ ‫َ تـ َ َخاطـَأ‬ ‫‪VIème‬‬
‫اِنـْ ِخطـَا ٌـء‬ ‫ُمنـْ َخـطـٌِّئ‬ ‫ـطْئ‬ ‫اِنـْ َخ ِ‬ ‫يَنـْ َخطـُِئ‬ ‫َ اِنـْ َخطـَـأ‬ ‫‪VIIème‬‬
‫اِ ْخـتِطـَا ٌـء‬ ‫ُم ْخـتـَطـٌِّئ‬ ‫اِ ْخـتـ َ ِطْئ‬ ‫يَ ْخـتـ َ ِطُئ‬ ‫َ اِ ْخـتـَطـَأ‬ ‫‪VIIIème‬‬
‫اِ ْخ ِطَئا ٌء‬ ‫ٌّ ُم ْخطـَأ‬ ‫اِ ْخطـَِئْئ‬ ‫ُّ يَ ْخطـَا‬ ‫َّ اِ ْخطـَأ‬ ‫‪IXème‬‬
‫اِسْـتِ ْخطـَا ٌء‬ ‫ُمسْـتـ َ ْخ ِطٌئ‬ ‫اِسْـتـ َ ْخ ِطُئ‬ ‫يَسْـتـ َ ْخ ِطُئ‬ ‫ـخطـَأ‬ ‫َ اِسْـتـ َ ْ‬ ‫‪Xème‬‬
III) Les verbes faibles :

Le verbe faible est de trois sortes, v.assimilé, v.concave et v. défectueux,


ُ ‫آألج ْو‬
‫ف َو آلـْفِعْـ ُل‬ ُ َ ‫ألـْفِـعْـ ُـل آلـْ ُمعْـتـَلُّ ثـ‬
َ ‫ ألـْـفِعْـ ُـل آلـْ ِمثـَا ُل َو آلـْفِعْـ ُل‬: ٍ ‫الث أنـْ َواع‬
ُ‫آلنـَّاقِص‬...

* on appelle verbe assimilé celui dont la première radicale est un ‫و‬ ou un ‫ي‬
comme il est arrivé ou il est orphelin,
َ ‫أو يَا ًء نـَحْ َو َو‬
‫ص َل‬ ْ ‫ف آلـْـفـَا ِـء َوا ًوا‬ َ َ ‫يُـ َس ََّمى آلـْـفِـعْـ ُـل آلـْ ِمثـَا ُل َما كـ‬
ُ ْ‫ان َحر‬
‫أو يَـتـ َ َم‬...
ْ

* on appelle verbe concave celui dont la seconde radicale est un ‫و‬ ou un ‫ ي‬et on
dit le verbe concave par le ‫و‬ ou le verbe concave par le ‫ي‬ comme il a dit ou il est
allé,
‫ـيـل‬
َ ِ‫أو يَا ًء َو ق‬ْ ‫ف آلتـَّانِي َوا ًوا‬ ُ ْ‫ان َحر‬ ُ ‫يُـ َس ََّمى آلـْـفِـعْـ ُـل آلـْأجْ َو‬
َ َ ‫ف َما كـ‬
‫أو‬
ْ ]‫ال [قـ َ َو َل‬ ُ ‫أو آلـْـفِعْـ ُـل آلـْأجْ َو‬
َ َ ‫ف آلـْيَاِئ ُّي نـَحْ َو قـ‬ ْ ُّ‫اوي‬ ُ ‫آلـْـفِعْـ ُـل آلـْأجْ َو‬
ِ ‫ف آلـْ َو‬
]‫ار [ َسيَ َر‬
َ ‫ َس‬...

* on appelle verbe défectueux celui dont la dernière radicale est un ‫ و‬ou un ‫ي‬
comme il a été généreux ou il a été satisfait,
‫ض َي‬ ْ ‫أو يَا ًء نـَحْ َو َسر َُو‬
ِ ‫أو َر‬ ْ ‫آألخ ِر َوا ًوا‬
ِ ‫ف‬ َ َ ‫يُـ َس ََّمى آلـْـفِـعْـ ُـل آلنـَّاقِـصُ َما كـ‬
ُ ْ‫ان َحر‬
‫‪III-1) les verbes assimilés:‬‬

‫‪ à‬و ‪ِ perdent le‬ـ ‪, inaccompli en‬و ‪III-1-1) les v. assimilés par‬‬


‫‪l’inaccompli de la première forme, exemple, conjugaison du verbe assimilé trilitère, modèle‬‬
‫صـ ُل‬
‫صـ َل ـِ يَ ِ‬
‫َو َ‬

‫ضار ُ‬
‫ع‬ ‫ِ‬ ‫أل ُم‬ ‫ضار ُ‬
‫ع‬ ‫ِ‬ ‫أل ُم‬ ‫ضار ُ‬
‫ع‬ ‫ِ‬ ‫أل ُم‬ ‫ضي‬
‫ألما ِ‬
‫آل َمجْ زومـ‬ ‫آل َمنـْصوب‬ ‫آل َمرْ فوع‬
‫صـلْ‬ ‫أ ِ‬ ‫َ أصـل‬ ‫ِ‬ ‫أصـ ُل‬ ‫ِ‬ ‫ت‬ ‫صـلـْ ُ‬ ‫َو َ‬ ‫م‬ ‫‪ُ .‬متـَكـَلـِّم‬
‫صـلْ‬ ‫نـ َ ِ‬ ‫صـل‬ ‫َ نـ َ ِ‬ ‫صـ ُل‬ ‫نـ َ ِ‬ ‫صـلـْنـَا‬ ‫َو َ‬ ‫ج‬ ‫‪ُ .‬متـَكـَلـِّم‬
‫صـلْ‬ ‫تـ َ ِ‬ ‫صـل‬ ‫َ تـ َ ِ‬ ‫صـ ُل‬ ‫تـ َ ِ‬ ‫ت‬ ‫صـلـْ َ‬ ‫َو َ‬ ‫‪ُ .‬مخـَاطـَب م‬
‫صـلِي‬ ‫تـ َ ِ‬ ‫صـلِي‬ ‫تـ َ ِ‬ ‫صـلِ َ‬
‫يـن‬ ‫تـ َ ِ‬ ‫ت‬
‫َوصـَلـْ ِ‬ ‫‪ُ .‬مخـَاطـَبَة م‬
‫صـال‬ ‫تـ َ ِ‬ ‫صـال‬ ‫تـ َ ِ‬ ‫صـالن‬ ‫ِ تـ َ ِ‬ ‫صـلـْـتـ ُ َما‬ ‫َو َ‬ ‫‪ُ .‬مخـَاطـَب مث‬
‫صـلـُوا‬ ‫تـ َ ِ‬ ‫صـلـُوا‬ ‫تـ َ ِ‬ ‫ون‬
‫صـلـ ُ َ‬ ‫تـ َ ِ‬ ‫صـلـْـتـ ُ ْم‬ ‫َو َ‬ ‫‪ُ .‬مخـَاطـَب ج‬
‫ـن‬
‫صـلـْ َ‬ ‫تـ َ ِ‬ ‫ـن‬
‫صـلـْ َ‬ ‫تـ َ ِ‬ ‫ـن‬ ‫صـلـْ َ‬ ‫تـ َ ِ‬ ‫صـلـْتـ ُ َّ‬
‫ـن‬ ‫َو َ‬ ‫‪ُ .‬مخـَاطـَبَة ج‬
‫صـلْ‬ ‫يَـ ِ‬ ‫صـل‬ ‫َ يَـ ِ‬ ‫ـصـ ُل‬ ‫يَ ِ‬ ‫ـل‬
‫ص َ‬ ‫َو َ‬ ‫م‬ ‫‪.‬غـَائـِب‬
‫صـلْ‬ ‫تـَـ ِ‬ ‫ـصـل‬ ‫َ تـ َ ِ‬ ‫ـصـ ُل‬ ‫تـ َ ِ‬ ‫ت‬ ‫صـلـ َ ْ‬ ‫َو َ‬ ‫م‬ ‫‪.‬غـَاِئـبَة‬
‫صـال‬ ‫يَـ ِ‬ ‫ـصـال‬ ‫يَ ِ‬ ‫صـالن‬ ‫ِ يَـ ِ‬ ‫صـال‬ ‫َو َ‬ ‫‪.‬غـَائـِب مث‬
‫صـال‬ ‫تـ َ ِ‬ ‫صـال‬ ‫تـ َ ِ‬ ‫صـالن‬ ‫ِ تـ َ ِ‬ ‫صـلـَتـَا‬ ‫َو َ‬ ‫‪.‬غـَاِئـبَة مث‬
‫صـلـُوا‬ ‫يَـ ِ‬ ‫ـصـلـُوا‬ ‫يَ ِ‬ ‫ون‬
‫ـصـلـ ُ َ‬ ‫يَ ِ‬ ‫صـلـُوا‬ ‫َو َ‬ ‫ج‬ ‫‪.‬غـَائـِب‬
‫صـلـْ َن‬ ‫يَـ ِ‬ ‫ـصـلـْ َن‬ ‫يَ ِ‬ ‫صـلـْ َن‬ ‫يَـ ِ‬ ‫ـن‬
‫صـلـْ َ‬ ‫َو َ‬ ‫‪.‬غـَاِئـبَة ج‬
‫زي َدة ‪Les verbes augmentés,‬‬
‫آلـْ َم ِ‬ ‫ألـْأفـْ َعا ُل‬

‫‪Masdar‬‬ ‫‪Participe‬‬ ‫‪Impératif‬‬ ‫‪Inaccompli‬‬ ‫‪Accompli‬‬


‫‪actif‬‬
‫أل َمصْ َد ُر‬ ‫إ ْس ُم‬ ‫أأل ْم ُر‬ ‫ضار ُ‬
‫ع‬ ‫ِ‬ ‫أل ُم‬ ‫ألماضي‬
‫ِ‬
‫آلفـَا ِعـل‬ ‫آل َمرْ فوع‬
‫صلـَة‬ ‫ٌ وصْ ـلٌ‪ِ ,‬‬ ‫َ‬ ‫اصـ ٌل‬‫َو ِ‬ ‫صـلْ‬ ‫ِ‬ ‫ـصـ ُل‬
‫يَ ِ‬ ‫ـل ـِ‬ ‫ص َ‬‫َو َ‬ ‫‪Ière‬‬
‫صـيـ ٌل‬ ‫تـ َ ْو ِ‬ ‫ُم َوصِّـ ٌل‬ ‫صـلْ‬ ‫َو ِّ‬ ‫يُ َوصِّـ ُل‬ ‫َّـل‬
‫َوص َ‬ ‫‪IIème‬‬
‫صا ٌل‬ ‫ِو َ‬ ‫اصـ ٌل‬ ‫ُم َو ِ‬ ‫اصـلْ‬‫َو ِ‬ ‫اصـ ُل‬ ‫يُ َو ِ‬ ‫اصـل‬
‫َ‬ ‫َو‬ ‫‪IIIème‬‬
‫صـلـَة‬ ‫ٌ ُم َوا َ‬
‫صا ٌل‬ ‫إي َ‬ ‫وصـ ٌل‬
‫ُم ِ‬ ‫صـلْ‬‫أو ِ‬
‫ْ‬ ‫ُوصـ ُل‬
‫ي ِ‬ ‫ـل‬
‫ص َ‬‫أو َ‬
‫ْ‬ ‫‪IVème‬‬
‫تـ َ َوصُّ ـ ٌل‬ ‫ُمتـ َ َوصـِّـ ٌل‬ ‫تـ َ َوصَّـلْ‬ ‫يَـتـ َ َوصَّـ ُل‬ ‫َّـل‬
‫تـ َ َوص َ‬ ‫‪Vème‬‬
‫تـ َ َواصُـ ٌل‬ ‫اصـ ٌل‬‫ُمتـ َ َو ِ‬ ‫اصـلْ‬
‫تـ َ َو َ‬ ‫اصـ ُل‬ ‫يَـتـ َ َو َ‬ ‫ـل‬
‫اص َ‬‫تـ َ َو َ‬ ‫‪VIème‬‬
‫‪inusitée‬‬ ‫‪inusitée‬‬ ‫‪inusitée‬‬ ‫‪inusitée‬‬ ‫‪inusitée‬‬ ‫‪VIIème‬‬
‫اِتـِّـصـا ٌل‬ ‫ـصـ ٌل‬
‫ُمـتـ َّ ِ‬ ‫صـلْ‬
‫اِتـ َّ ِ‬ ‫صـ ُل‬
‫يَـتـ َّ ِ‬ ‫ـل‬
‫ص َ‬‫اِتـ َّ َ‬ ‫‪VIIIème‬‬
‫‪inusitée‬‬ ‫‪inusitée‬‬ ‫‪inusitée‬‬ ‫‪inusitée‬‬ ‫‪inusitée‬‬ ‫‪IXème‬‬
‫اِ ْستِـيـ َ‬
‫صا ٌل‬ ‫صـلْ ُمسْـتـ َ ْو ِ‬
‫صـ ٌل‬ ‫صـ ُل اِسْـتـ َ ْو ِ‬
‫ـل يَسْـتـ َ ْو ِ‬
‫ص َ‬‫اِسْـتـ َ ْو َ‬ ‫‪Xème‬‬
‫‪َ ou‬ـ ‪, inaccompli en‬و ‪III-1-2) les v. assimilés par‬‬ ‫ُـ‬ ‫‪et tous les verbes‬‬
‫‪ conservent la lettre faible à l’inaccompli de la première forme, exemple,‬ي ‪assimilés par‬‬
‫‪conjugaison du verbe assimilé trilitère, modèle‬‬ ‫س ـ َ يَـيْـبَسُ‬
‫‪ il a été sec‬يَـبـِ َ‬
‫ضار ُ‬
‫ع‬ ‫ِ‬ ‫أل ُم‬ ‫ضار ُ‬
‫ع‬ ‫ِ‬ ‫أل ُم‬ ‫ضار ُ‬
‫ع‬ ‫ِ‬ ‫أل ُم‬ ‫ضي‬
‫ألما ِ‬
‫آل َمجْ زومـ‬ ‫آل َمنـْصوب‬ ‫آل َمرْ فوع‬
‫أيْـبـِسْ‬ ‫س‬ ‫أيْـبـِ َ‬ ‫أيْـبـِسُ‬ ‫يَـبـِس ُ‬
‫ْـت‬ ‫م‬ ‫‪ُ .‬متـَكـَلـِّم‬
‫نـَيْـبـِسْ‬ ‫س‬‫نـَيْـبـِ َ‬ ‫نـَيْـبـِسُ‬ ‫يَـبـِسْـنـَا‬ ‫ج‬ ‫‪ُ .‬متـَكـَلـِّم‬
‫تـَيْـبـِسْ‬ ‫س‬ ‫تـَيْـبـِ َ‬ ‫تـَيْـبـِسُ‬ ‫يَـبـِس َ‬
‫ْـت‬ ‫‪ُ .‬مخـَاطـَب م‬
‫تـَيْـبـِ ِسي‬ ‫تـَيْـبـِ ِسي‬ ‫يـن‬
‫تـَيْـبـِ ِس َ‬ ‫ت‬
‫يَـبـِسْـ ِ‬ ‫‪ُ .‬مخـَاطـَبَة م‬
‫تـَيْـبـِـ َسا‬ ‫تـَيْـبـِ َساِ‬ ‫ِ تـَيْـبـِ َسان‬ ‫يَـبـِسْـتـ ُ َما‬ ‫‪ُ .‬مخـَاطـَب مث‬
‫تـَيْـبـِسُوا‬ ‫تـَيْـبـِسُوا‬ ‫ُون‬
‫تـَيْـبـِس َ‬ ‫يَـبـِسْـتـ ُ ْم‬ ‫‪ُ .‬مخـَاطـَب ج‬
‫ْـن‬
‫تـَيْـبـِس َ‬ ‫ْـن‬
‫تـَيْـبـِس َ‬ ‫ْـن‬‫تـَيْـبـِس َ‬ ‫يَـبـِسْـتـ ُ َّن‬ ‫‪ُ .‬مخـَاطـَبَة ج‬
‫يَـيْـبـِسْ‬ ‫س‬ ‫يَـيْـبـِ َ‬ ‫يَـيْـبـِسُ‬ ‫س‬‫يَـبـِ َ‬ ‫م‬ ‫‪.‬غـَائـِب‬
‫تـَيْـبـِسْ‬ ‫س‬ ‫تـَيْـبـِ َ‬ ‫تـَيْـبـِسُ‬ ‫ـت‬ ‫يَـبـِ َس ْ‬ ‫م‬ ‫‪.‬غـَاِئـبَة‬
‫يَـيْـبـِ َسا‬ ‫يَـيْـبـِ َسا‬ ‫ِ يَـيْـبـِ َسان‬ ‫يَـبـِ َسـا‬ ‫‪.‬غـَائـِب مث‬
‫تـَـيْـبـِ َسا‬ ‫تـَـيْـبـِ َسا‬ ‫ِ تـَـيْـبـِ َسان‬ ‫يَـبـِ َسـتـَا‬ ‫‪.‬غـَاِئـبَة مث‬
‫يَـيْـبـِسُوا‬ ‫يَـيْـبـِسُوا‬ ‫ُون‬
‫يَـيْـبـِس َ‬ ‫يَـبـِسُـوا‬ ‫ج‬ ‫‪.‬غـَائـِب‬
‫ْـن‬
‫يَـيْـبـِس َ‬ ‫ْـن‬
‫يَـيْـبـِس َ‬ ‫ْـن‬ ‫يَـيْـبـِس َ‬ ‫ْـن‬‫يَـبـِس َ‬ ‫‪.‬غـَاِئـبَة ج‬
‫زي َدة ‪Les verbes augmentés,‬‬
‫‪ il a été facile‬يَ ِس َر ـ ُ يَـيْـ َس ُر ‪ , modèle‬ألـْأفـْ َعا ُل آلـْ َم ِ‬
‫‪Masdar‬‬ ‫‪Participe‬‬ ‫‪Impératif‬‬ ‫‪Inaccompli‬‬ ‫‪Accompli‬‬
‫‪actif‬‬
‫أل َمصْ َد ُر‬ ‫إ ْس ُم‬ ‫أأل ْم ُر‬ ‫ضار ُ‬
‫ع‬ ‫ِ‬ ‫أل ُم‬ ‫ألماضي‬
‫ِ‬
‫اعـل‬ ‫آلفـ َ ِ‬ ‫آل َمرْ فوع‬
‫يَـسْــ ٌر‬ ‫ـاسـ ٌر‬‫يَ ِ‬ ‫إي َسـرْ‬ ‫يَـيْـ َسـ ُر‬ ‫يَـ ِسـ َر‬ ‫‪Ière‬‬
‫تـَيْـ ِسـيـ ٌر‬ ‫ُمـيَـسِّـ ٌر‬ ‫يَـ ِّسـرْ‬ ‫يُـيَـسِّـ ُر‬ ‫يَـسَّـ َر‬ ‫‪IIème‬‬
‫يـِـ َسـا ٌر‬ ‫ُمـيَـا ِسـ ٌر‬ ‫يَـا ِسـرْ‬ ‫يُـيَـا ِسـ ُر‬ ‫ـر‬
‫يَا َس َ‬ ‫‪IIIème‬‬
‫ٌ ُمـيَا َسـ َرة‬
‫إيـ َسـا ٌر‬ ‫ُمـو ِسـ ٌر‬ ‫ْـسـرْ‬‫أي ِ‬ ‫ُـوسـ ُر‬
‫ي ِ‬ ‫أيْـ َسـ َر‬ ‫‪IVème‬‬
‫تـَيَـسُّـ ٌر‬ ‫ُمـتـَيَـسِّـ ٌر‬ ‫تـَيَـسَّـرْ‬ ‫يَـتـَيَـسَّـ ُر‬ ‫َّـر‬
‫تـَيَـس َ‬ ‫‪Vème‬‬
‫تـَيَـاسُـ ٌر‬ ‫ـاسـ ٌر‬ ‫ُمـتـَيَ ِ‬ ‫تـَيَـا َسـرْ‬ ‫يَـتـَيَا َسـ ُر‬ ‫ـر‬
‫تـَيَـا َس َ‬ ‫‪VIème‬‬
‫اِتـِّـ َسـا ٌر‬ ‫ـسـ ٌر‬‫ُمـتـ َّ ِ‬ ‫اِتـ َّ ِسـرْ‬ ‫ـسـ ُر‬‫يَـتـ َّ ِ‬ ‫اِتـ َّ َسـ َر‬ ‫‪VIIIème‬‬
‫ْـسـ ٌر اِسْـتِـيـ َسـا ٌر‬ ‫ُمـسْـتـَي ِ‬ ‫اِسْـتـَيْـ ِسـرْ‬ ‫يَـسْـتـَيْـ ِسـ ُر‬ ‫ـر‬
‫اِسْـتـَيْـ َس َ‬ ‫‪Xème‬‬
‫‪III-2) les verbes concaves:‬‬
‫ال [قـ َ َو َل] ـ ُ ‪III-2-1) le v. concave du modèle‬‬
‫قـ َ َ‬
‫‪ il a dit‬يَقـُو ُل‬
‫ضار ُ‬
‫ع‬ ‫ِ‬ ‫أل ُم‬ ‫ضار ُ‬
‫ع‬ ‫ِ‬ ‫أل ُم‬ ‫ضار ُ‬
‫ع‬ ‫ِ‬ ‫أل ُم‬ ‫ضي‬
‫ألما ِ‬
‫آل َمجْ زومـ‬ ‫آل َمنـْصوب‬ ‫آل َمرْ فوع‬
‫أقـُلْ‬ ‫أقـُو َل‬ ‫أقـُو ُل‬ ‫ت‬ ‫قـُـلـْ ُـ‬ ‫م‬ ‫‪ُ .‬متـَكـَلـِّم‬
‫نـَـقـُلْ‬ ‫نـَـقـُو َل‬ ‫نـَـقـُو ُل‬ ‫قـُـلـْـنـَا‬ ‫ج‬ ‫‪ُ .‬متـَكـَلـِّم‬
‫تـَـقـُلْ‬ ‫تـَـقـُو َل‬ ‫تـَـقـُو ُل‬ ‫ت‬ ‫قـُـلـْ َـ‬ ‫‪ُ .‬مخـَاطـَب م‬
‫تـَـقـُولِي‬ ‫تـَـقـُولِي‬ ‫يـن‬
‫تـَـقـُولِ َ‬ ‫ت‬
‫قـُـلـْ ِـ‬ ‫‪ُ .‬مخـَاطـَبَة م‬
‫تـَقـُوال‬ ‫تـَقـُوال‬ ‫ِ تـَقـُوالن‬ ‫قـُـلـْـتـ ُ َماـ‬ ‫‪ُ .‬مخـَاطـَب مث‬
‫تـَقـُولـُوا‬ ‫تـَقـُولـُوا‬ ‫ون‬
‫تـَقـُولـ ُ َ‬ ‫قـُـلـْـتـ ُ ْم‬ ‫‪ُ .‬مخـَاطـَب ج‬
‫تـَـقـُلـْ َن‬ ‫تـَـقـُلـْ َن‬ ‫تـَـقـُلـْ َن‬ ‫قـُـلـْـتـ ُ َّن‬ ‫‪ُ .‬مخـَاطـَبَة ج‬
‫يَـقـُلْ‬ ‫ول‬
‫يَـقـ ُ َ‬ ‫يَـقـُو ُل‬ ‫ال‬
‫قـ َ َ‬ ‫م‬ ‫‪.‬غـَائـِب‬
‫تـَـقـُلْ‬ ‫تـَـقـُو َل‬ ‫تـَـقـُو ُل‬ ‫ت‬ ‫قـَالـ َ ْـ‬ ‫م‬ ‫‪.‬غـَاِئـبَة‬
‫يَـقـُوال‬ ‫يَـقـُوال‬ ‫ِ يَـقـُوالن‬ ‫قـَالـَا‬ ‫‪.‬غـَائـِب مث‬
‫تـَـقـُوال‬ ‫تـَـقـُوال‬ ‫ِ تـَـقـُوالن‬ ‫قـَالـَـتـَا‬ ‫‪.‬غـَاِئـبَة مث‬
‫يَـقـُلـُوا‬ ‫يَـقـُلـُوا‬ ‫ون‬
‫يَـقـُلـ ُ َ‬ ‫قـَالـُـواـ‬ ‫ج‬ ‫‪.‬غـَائـِب‬
‫يَـقـُلـْ َن‬ ‫يَـقـُلـْ َن‬ ‫يَـقـُلـْ َن‬ ‫قـُـلـْ َن‬ ‫‪.‬غـَاِئـبَة ج‬
‫‪III-2-2) le v. concave du modèle‬‬ ‫ف] ـ َ يَ َخافُ‬ ‫اف َ‬
‫[خ ِو َ‬ ‫‪َ il a craint‬خ َ‬
‫ضار ُ‬
‫ع‬ ‫ِ‬ ‫أل ُم‬ ‫ضار ُ‬
‫ع‬ ‫ِ‬ ‫أل ُم‬ ‫ضار ُ‬
‫ع‬ ‫ِ‬ ‫أل ُم‬ ‫ضي‬
‫ألما ِ‬
‫آل َمجْ زومـ‬ ‫آل َمنـْصوب‬ ‫آل َمرْ فوع‬
‫ـف‬ ‫أخ ْ‬
‫َ‬ ‫اف‬ ‫ا َخ َ‬ ‫اف‬ ‫اخ ُ‬
‫َ‬ ‫ـت‬ ‫ِخـفـْ ُ‬ ‫م‬ ‫‪ُ .‬متـَكـَلـِّم‬
‫نـ َ َخ ْ‬
‫ـف‬ ‫نـ َ َخ َ‬
‫اف‬ ‫نـ َ َخ ُ‬
‫اف‬ ‫ِخـفـْـنـَا‬ ‫ج‬ ‫‪ُ .‬متـَكـَلـِّم‬
‫ـف‬‫تـ َ َخ ْ‬ ‫تـ َ َخ َ‬
‫اف‬ ‫تـ َ َخ ُ‬
‫اف‬ ‫ـت‬ ‫ِخـفـْ َ‬ ‫‪ُ .‬مخـَاطـَب م‬
‫تـ َ َخافِـي‬ ‫تـ َ َخافِـي‬ ‫تـ َ َخافِ َ‬
‫ـيـن‬ ‫ت‬ ‫ِخـفـْـ ِ‬ ‫‪ُ .‬مخـَاطـَبَة م‬
‫تـ َ َخافـَـا‬ ‫تـ َ َخافـَـا‬ ‫ِ تـ َ َخافـَـان‬ ‫ِخـفـْـتـ ُ َماـ‬ ‫‪ُ .‬مخـَاطـَب مث‬
‫تـ َ َخافـُـواـ‬ ‫تـ َ َخافـُـواـ‬ ‫تـ َ َخافـ ُ َ‬
‫ـون‬ ‫ِخـفـْـتـ ُ ْم‬ ‫‪ُ .‬مخـَاطـَب ج‬
‫تـ َ َخـفـْ َ‬
‫ـن‬ ‫تـ َ َخـفـْ َ‬
‫ـن‬ ‫ـن‬‫تـ َ َخـفـْ َ‬ ‫ِخـفـْـتـ ُ َّن‬ ‫‪ُ .‬مخـَاطـَبَة ج‬
‫ـف‬ ‫يَ َخ ْ‬ ‫اف‬ ‫يَ َخ َ‬ ‫اف‬ ‫يَ َخ ُ‬ ‫َخ َ‬
‫اف‬ ‫م‬ ‫‪.‬غـَائـِب‬
‫ـف‬ ‫تـ َ َخ ْ‬ ‫اف‬‫تـ َ َخ َ‬ ‫اف‬‫تـ َ َخ ُ‬ ‫ت‬ ‫َخافـ َ ْ‬ ‫م‬ ‫‪.‬غـَاِئـبَة‬
‫يَ َخافـَـا‬ ‫يَ َخافـَـا‬ ‫ِ يَ َخافـَـان‬ ‫َخافـَـا‬ ‫‪.‬غـَائـِب مث‬
‫تـ َ َخافـَـا‬ ‫تـ َ َخافـَـا‬ ‫ِ تـ َ َخافـَـان‬ ‫َخافـَـتـَاـ‬ ‫‪.‬غـَاِئـبَة مث‬
‫يَ َخافـُوا‬ ‫يَ َخافـُوا‬ ‫يَ َخافـ ُ َ‬
‫ون‬ ‫َخافـُوا‬ ‫ج‬ ‫‪.‬غـَائـِب‬
‫يَ َخـفــْ َن‬ ‫يَ َخـفــْ َن‬ ‫يَ َخـفــْ َن‬ ‫ـن‬
‫ِخـفـْ َ‬ ‫ج‬ ‫‪.‬غـَاِئـبَة‬

‫‪III-2-3) le v. concave du modèle‬‬ ‫ـسـيـ ُر‬


‫ـر] ـِ يَ ِ‬
‫ـار [ َسـيَ َ‬
‫‪َ il est allé‬س َ‬

‫ضار ُ‬
‫ع‬ ‫ِ‬ ‫أل ُم‬ ‫ضار ُ‬
‫ع‬ ‫ِ‬ ‫أل ُم‬ ‫ضار ُ‬
‫ع‬ ‫ِ‬ ‫أل ُم‬ ‫ضي‬
‫ألما ِ‬
‫آل َمجْ زومـ‬ ‫آل َمنـْصوب‬ ‫آل َمرْ فوع‬
‫أ ِسـرْ‬ ‫أسـيـ َر‬‫ِ‬ ‫أ ِسـيـ ُر‬ ‫ت‬ ‫ِسـرْ ُ‬ ‫م‬ ‫‪ُ .‬متـَكـَلـِّم‬
‫نـ َ ِسـرْ‬ ‫نـ َ ِسـيـ َر‬ ‫نـ َ ِسـيـ ُر‬ ‫ِسـرْ نـَا‬ ‫ج‬ ‫‪ُ .‬متـَكـَلـِّم‬
‫تـ َ ِسـرْ‬ ‫تـ َ ِسـيـ َر‬ ‫تـ َ ِسـيـ ُر‬ ‫ت‬ ‫ِسـرْ َ‬ ‫‪ُ .‬مخـَاطـَب م‬
‫ـيـري‬ ‫تـ َ ِس ِ‬ ‫ـيـري‬ ‫تـ َ ِس ِ‬ ‫يـن‬
‫ـيـر َ‬ ‫تـ َ ِس ِ‬ ‫ت‬‫ِسـرْ ِ‬ ‫‪ُ .‬مخـَاطـَبَة م‬
‫ـيـرا‬
‫تـ َ ِس َ‬ ‫ـيـرا‬‫تـ َ ِس َ‬ ‫ِ تـ َ ِسـيـ َران‬ ‫ِسـرْ تـ ُ َما‬ ‫‪ُ .‬مخـَاطـَب مث‬
‫تـ َ ِسـيـرُوا‬ ‫تـ َ ِسـيـرُوا‬ ‫ُون‬
‫تـ َ ِسـيـر َ‬ ‫ِسـرْ تـ ُ ْم‬ ‫‪ُ .‬مخـَاطـَب ج‬
‫تـ َ ِسـرْ َن‬ ‫تـ َ ِسـرْ َن‬ ‫تـ َ ِسـرْ َن‬ ‫ِسـرْ تـ ُ َّ‬
‫ـن‬ ‫‪ُ .‬مخـَاطـَبَة ج‬
‫ـسـرْ‬‫يَ ِ‬ ‫يَـ ِسـيـ َر‬ ‫ـسـيـ ُر‬‫يَ ِ‬ ‫َسـا َر‬ ‫م‬ ‫‪.‬غـَائـِب‬
‫تـَـ ِسـرْ‬ ‫ـسـيـ َر‬ ‫تـ َ ِ‬ ‫تـَـ ِسـيـ ُر‬ ‫ت‬ ‫ـار ْ‬ ‫َس َ‬ ‫م‬ ‫‪.‬غـَاِئـبَة‬
‫ـيـرا‬
‫يَـ ِس َ‬ ‫ـيـرا‬ ‫يَـ ِس َ‬ ‫ـسـيـ َران‬ ‫ِ يَ ِ‬ ‫ـارا‬
‫َس َ‬ ‫‪.‬غـَائـِب مث‬
‫ـيـرا‬
‫تـ َ ِس َ‬ ‫ـيـرا‬ ‫تـ َ ِس َ‬ ‫ـيـران‬ ‫ـس َ‬ ‫ِ تـ َ ِ‬ ‫ـارتـَا‬ ‫َس َ‬ ‫‪.‬غـَاِئـبَة مث‬
‫يَـ ِسـيـرُوا‬ ‫ـسـيـرُوا‬ ‫يَ ِ‬ ‫ُون‬
‫ـسـيـر َ‬ ‫يَ ِ‬ ‫َسـارُوا‬ ‫ج‬ ‫‪.‬غـَائـِب‬
‫يَـ ِسـرْ َن‬ ‫ـسـرْ َن‬ ‫يَ ِ‬ ‫ـسـرْ َن‬ ‫يَ ِ‬ ‫ِسـرْ َن‬ ‫‪.‬غـَاِئـبَة ج‬
‫زي َدة ‪Les verbes augmentés,‬‬
‫آلـْ َم ِ‬ ‫ألـْأفـْ َعا ُل‬

‫‪Masdar‬‬ ‫‪Participe‬‬ ‫‪Impératif‬‬ ‫‪Inaccompli‬‬ ‫‪Accompli‬‬


‫‪actif‬‬
‫أل َمصْ َد ُر‬ ‫إ ْس ُم‬ ‫أأل ْم ُر‬ ‫ع‬‫ضار ُ‬ ‫ِ‬ ‫أل ُم‬ ‫ألماضي‬
‫ِ‬
‫اعـل‬ ‫آلفـ َ ِ‬ ‫آل َمرْ فوع‬
‫قـ َ ْو ٌل‬ ‫قـَـاِئـ ٌـل‬ ‫قـُـلْ‬ ‫يَـقـُو ُل‬ ‫ال‬
‫قـ َ َ‬ ‫‪Ière‬‬
‫َسـيْـ ٌر‬ ‫َسـاِئـ ٌر‬ ‫ِسـرْ‬ ‫ـسيـ ُر‬ ‫يَ ِ‬ ‫َسـا َر‬
‫تـَـقـْ ِويـ ٌل‬ ‫ُمـقـ َ ِّو ٌل‬ ‫ـولْ‬ ‫قـ َ ِّ‬ ‫ـو ُل‬ ‫يُـقـ َ ِّ‬ ‫قـَـ َّو َل‬ ‫‪IIème‬‬
‫تـَسْـيـِــيـ ٌر‬ ‫ُمـ َسـيَّـ ٌر‬ ‫َسـيِّـرْ‬ ‫يُـ َسـيِّـ ُر‬ ‫َسـيَّـ َر‬
‫ُمـقـَا َولـَة‬ ‫او ٌل‬ ‫ُمـقـ َ ِ‬ ‫ـاولْ‬ ‫قـ َ ِ‬ ‫او ُل‬ ‫يُـقـ َ ِ‬ ‫قـَـا َو َل‬ ‫‪IIIème‬‬
‫ٌٌ ُمـ َسـايَـ َرة‬ ‫ُمـ َسـايـِـ ٌر‬ ‫َسـايـِ ْـ‬
‫ــر‬ ‫يُـ َسـايـِـ ُر‬ ‫َسـايَـ َر‬
‫ٌ إقـَـالـَة‬ ‫ُمـقِـيـ ٌل‬ ‫أقـِـلْ‬ ‫يُـقِـيـ ُل‬ ‫أقـَـا َـل‬ ‫‪IVème‬‬
‫ـو ٌل‬ ‫تـَقـ َ ُّ‬ ‫ُمـتـَـقـ َ ِّو ٌل‬ ‫تـَـقـَـ َّولْ‬ ‫يَـتـَـقـ َ َّو ُل‬ ‫تـَقـ َ َّو َل‬ ‫‪Vème‬‬
‫تـ َ َمـيُّـ ٌز‬ ‫ُمـتـ َ َمـيِّـ ٌز‬ ‫َّـز‬‫تـ َ َمـي ْ‬ ‫يَـتـ َ َمـيَّـ ُز‬ ‫تـ َ َمـي َ‬
‫َّـز‬
‫تـَقـَا ُو ٌل‬ ‫او ٌل‬ ‫ُمـتـَقـ َ ِ‬ ‫تـَـقـَـا َولْ‬ ‫ـاو ُـل‬ ‫يَـتـَقـ َ َ‬ ‫تـَقـَـا َو َل‬ ‫‪VIème‬‬
‫تـ َ َمـايُـ ٌز‬ ‫ُمـتـ َ َمـايـِـ ٌز‬ ‫ـز‬ ‫تـ َ َمـايَ ْ‬ ‫يَـتـ َ َمـايَـ ُز‬ ‫ـز‬‫تـ َ َمـايَ َ‬
‫اِنـْـقِـيَـ ٌل‬ ‫ُمـنـْـقـَا ٌل‬ ‫اِنـْـقـَـلْ‬ ‫يَـنـْـقـَا ُـل‬ ‫اِنـْـقـَا َـل‬ ‫‪VIIème‬‬
‫اِقـْـتِـيَـ ٌـل‬ ‫ُمـقـْـتـَا ٌل‬ ‫ـل‬ ‫اِقـْـتـ َ ْـ‬ ‫يَـقـْـتـَا ُـل‬ ‫اِقـْـتـَا َل‬ ‫‪VIIIème‬‬
‫ـوال ٌل‬ ‫اِقـْ ِ‬ ‫ُمـقـْ َولٌّ‬ ‫ـل‬ ‫ـولِ ْـ‬ ‫اِقـْ َ‬ ‫ـولُّ‬ ‫يَـقـْ َ‬ ‫ـو َّل‬ ‫اِقـْ َ‬ ‫‪IXème‬‬
‫ٌ اِسْـتِـقـَالـَة‬ ‫ُمـسْـتـَقِـيـ ٌـل‬ ‫إسْـتـَـقـِ ْـ‬
‫ـل‬ ‫يَـسْـتـَقِـيـ ُل‬ ‫ـال‬
‫اِسْـتـَقـ َ َ‬ ‫‪Xème‬‬
‫‪Notes :‬‬ ‫‪le v.‬‬ ‫َسـا َر‬ ‫‪n’est utilisé qu’aux trois premières formes,‬‬
‫‪‬‬
‫ر ‪aller, s’en aller,‬‬
‫َسـا َ‬
‫‪‬‬
‫سـي َّـر ‪conduire, diriger,‬‬ ‫َ َ‬
‫‪‬‬
‫ر ‪s’adapter à, s’ajuster à,‬‬ ‫َسـايَـ َ‬
‫‪ème‬‬
‫تـ َ َمـيَّـ َ‬
‫ز ‪ est utilisée à le 2 forme, apprécier, caractériser alors que‬مـيـر ‪la racine‬‬ ‫‪= se‬‬
‫‪caractériser, se différentier et que la 6‬‬ ‫‪ème‬‬
‫‪forme est un v. intransitif signifiant différer, trancher (une couleur).‬‬
‫‪Les racines en‬‬ ‫و‬ ‫‪et en‬‬ ‫ي‬ ‫‪se confondent aux formes IV, VII, VIII, IX et X.‬‬
‫‪III-3) Les verbes défectueux:‬‬

‫‪ du modèle‬و ‪III-3-1) le v. défectueux par‬‬ ‫‪ il a éprouvé‬بَال [بَلـ َ َو] ـ ُ‬


‫ضار ُ‬
‫ع‬ ‫ِ‬ ‫أل ُم‬ ‫ضار ُ‬
‫ع‬ ‫ِ‬ ‫أل ُم‬ ‫ضار ُ‬
‫ع‬ ‫ِ‬ ‫أل ُم‬ ‫ضي‬
‫ألما ِ‬
‫آل َمجْ زومـ‬ ‫آل َمنـْصوب‬ ‫آل َمرْ فوع‬
‫أبْـ ُل‬ ‫أبْـلـ ُ َو‬ ‫أبْـلـُو‬ ‫ت‬‫ـو ُ‬ ‫بَلـ َ ْ‬ ‫م‬ ‫‪ُ .‬متـَكـَلـِّم‬
‫نـَبْـ ُل‬ ‫نـَبْـلـ ُ َو‬ ‫نـَبْـلـُو‬ ‫ـونـَا‬ ‫بَلـ َ ْ‬ ‫ج‬ ‫‪ُ .‬متـَكـَلـِّم‬
‫تـَبْـ ُل‬ ‫تـَبْـلـ ُ َو‬ ‫تـَبْـلـُو‬ ‫ت‬ ‫ـو َ‬ ‫بَلـ َ ْ‬ ‫‪ُ .‬مخـَاطـَب م‬
‫تـَبْـلِـي‬ ‫تـَبْـلِـي‬ ‫ـيـن‬
‫تـَبْـلِ َ‬ ‫ت‬
‫ـو ِ‬ ‫بَلـ َ ْ‬ ‫‪ُ .‬مخـَاطـَبَة م‬
‫تـَبْـل َوا‬ ‫تـَبْـلـ ُ َوا‬ ‫ِ تـَبْـلـ ُ َوان‬ ‫ـوتـ ُ َما‬ ‫بَلـ َ ْ‬ ‫‪ُ .‬مخـَاطـَب مث‬
‫تـَبْـلـُوا‬ ‫تـَبْـلـُوا‬ ‫ون‬
‫تـَبْـلـ ُ َ‬ ‫ـوتـ ُ ْم‬ ‫بَلـ َ ْ‬ ‫‪ُ .‬مخـَاطـَب ج‬
‫ون‬
‫تـَبْـلـ ُ َ‬ ‫ون‬
‫تـَبْـلـ ُ َ‬ ‫ون‬‫تـَبْـلـ ُ َ‬ ‫ـوتـ ُ َّن‬ ‫بَلـ َ ْ‬ ‫‪ُ .‬مخـَاطـَبَة ج‬
‫يَـبْـ ُل‬ ‫يَـبْـلـ ُ َو‬ ‫يَـبْـلـُو‬ ‫بَال‬ ‫م‬ ‫‪.‬غـَائـِب‬
‫تـَـبْـ ُل‬ ‫تـَـبْـلـ ُ َو‬ ‫تـَـبْـلـُو‬ ‫ـت‬‫بَلـ َ ْ‬ ‫م‬ ‫‪.‬غـَاِئـبَة‬
‫يَـبْـلـ ُ َوا‬ ‫يَـبْـلـ ُ َوا‬ ‫ِ يَـبْـلـ ُ َوان‬ ‫ـوا‬‫بَلـ َ َ‬ ‫‪.‬غـَائـِب مث‬
‫تـَـبْـلـ ُ َوا‬ ‫تـَـبْـلـ ُ َوا‬ ‫ِ تـَـبْـلـ ُ َوان‬ ‫بَلـَـتـَا‬ ‫‪.‬غـَاِئـبَة مث‬
‫يَـبْـلـُوا‬ ‫يَـبْـلـُوا‬ ‫ون‬ ‫يَـبْـلـ ُ َ‬ ‫بَلـ َ ْوا‬ ‫ج‬ ‫‪.‬غـَائـِب‬
‫ون‬
‫يَـبْـلـ ُ َ‬ ‫ون‬
‫يَـبْـلـ ُ َ‬ ‫ون‬ ‫يَـبْـلـ ُ َ‬ ‫بَلـ َ ْو َن‬ ‫‪.‬غـَاِئـبَة ج‬
‫‪III-3-2) le v. défectueux par‬‬ ‫‪du modèle‬ى‬ ‫[ر َم َى] ـِ‬
‫‪َ il‬ر َمى َ‬ ‫‪a‬‬
‫‪lancé‬‬
‫ضار ُ‬
‫ع‬ ‫ِ‬ ‫أل ُم‬ ‫ضار ُ‬
‫ع‬ ‫ِ‬ ‫أل ُم‬ ‫ضار ُ‬
‫ع‬ ‫ِ‬ ‫أل ُم‬ ‫ضي‬
‫ألما ِ‬
‫آل َمجْ زومـ‬ ‫آل َمنـْصوب‬ ‫آل َمرْ فوع‬
‫أرْ ِم‬ ‫أرْ ِم َي‬ ‫أرْ ِمي‬ ‫َر َمـي ُ‬
‫ْـت‬ ‫م‬ ‫‪ُ .‬متـَكـَلـِّم‬
‫نـَرْ ِم‬ ‫نـَرْ ِم َي‬ ‫نـَرْ ِمي‬ ‫َر َمـيْـنـَا‬ ‫ج‬ ‫‪ُ .‬متـَكـَلـِّم‬
‫تـَرْ ِم‬ ‫تـَرْ ِم َي‬ ‫تـَرْ ِمي‬ ‫َر َمـي َ‬
‫ْـت‬ ‫‪ُ .‬مخـَاطـَب م‬
‫تـَرْ ِمـي‬ ‫تـَرْ ِمـي‬ ‫تـَرْ ِم َ‬
‫ـيـن‬ ‫ت‬
‫َر َمـيْـ ِ‬ ‫‪ُ .‬مخـَاطـَبَة م‬
‫تـَرْ ِمـيَا‬ ‫تـَرْ ِمـيَا‬ ‫ِ تـَرْ ِمـيَان‬ ‫َر َمـيْـتـ ُ َما‬ ‫‪ُ .‬مخـَاطـَب مث‬
‫تـَرْ ُمـوا‬ ‫تـَرْ ُمـوا‬ ‫ـون‬‫تـَرْ ُم َ‬ ‫َر َمـيْـتـ ُ ْم‬ ‫‪ُ .‬مخـَاطـَب ج‬
‫تـَرْ ِم َ‬
‫ـيـن‬ ‫تـَرْ ِم َ‬
‫ـيـن‬ ‫تـَرْ ِم َ‬
‫ـيـن‬ ‫َر َمـيْـتـ ُ َّن‬ ‫‪ُ .‬مخـَاطـَبَة ج‬
‫يَرْ ِم‬ ‫يَرْ ِم َي‬ ‫يَرْ ِمي‬ ‫َر َمى‬ ‫م‬ ‫‪.‬غـَائـِب‬
‫تـَرْ ِم‬ ‫تـَرْ ِم َي‬ ‫تـَرْ ِمي‬ ‫َر َم ْ‬
‫ـت‬ ‫م‬ ‫‪.‬غـَاِئـبَة‬
‫يَـرْ ِمـيَا‬ ‫يَـرْ ِمـيَا‬ ‫ِ يَـرْ ِمـيَان‬ ‫َر َمـيَا‬ ‫‪.‬غـَائـِب مث‬
‫تـَرْ ِمـيَا‬ ‫تـَرْ ِمـيَـا‬ ‫ِ تـَرْ ِمـيَان‬ ‫َر َمـتـَا‬ ‫‪.‬غـَاِئـبَة مث‬
‫يَـرْ ُمـوا‬ ‫يَـرْ ُمـوا‬ ‫ـون‬ ‫يَـرْ ُم َ‬ ‫ـوا‬ ‫َر َم ْ‬ ‫ج‬ ‫‪.‬غـَائـِب‬
‫يَـرْ ِم َ‬
‫ـيـن‬ ‫يَـرْ ِم َ‬
‫ـيـن‬ ‫يَـرْ ِم َ‬
‫ـيـن‬ ‫َر َمـي َْن‬ ‫‪.‬غـَاِئـبَة ج‬
‫ي ‪III-3-3) le v. défectueux par‬‬ ‫‪du modèle‬‬
‫ض َي ـِ‬ ‫‪َ il a été satisfait‬ر ِ‬
‫ضار ُ‬
‫ع‬ ‫ِ‬ ‫أل ُم‬ ‫ضار ُ‬
‫ع‬ ‫ِ‬ ‫أل ُم‬ ‫ضار ُ‬
‫ع‬ ‫ِ‬ ‫أل ُم‬ ‫ضي‬
‫ألما ِ‬
‫آل َمجْ زومـ‬ ‫آل َمنـْصوب‬ ‫آل َمرْ فوع‬
‫ض‬ ‫أرْ َ‬ ‫ضى‬ ‫أرْ َ‬ ‫ضى‬ ‫أرْ َ‬ ‫ض ُ‬
‫ـيـت‬ ‫َر ِ‬ ‫م‬ ‫‪ُ .‬متـَكـَلـِّم‬
‫ض‬ ‫نـَرْ َ‬ ‫ضى‬ ‫نـَرْ َ‬ ‫ضى‬ ‫نـَرْ َ‬ ‫ضـيـنـَاـ‬ ‫َر ِ‬ ‫ج‬ ‫‪ُ .‬متـَكـَلـِّم‬
‫ض‬ ‫تـَرْ َ‬ ‫ضى‬ ‫تـَرْ َ‬ ‫ضى‬ ‫تـَرْ َ‬ ‫ـيـت‬‫ض َ‬ ‫َر ِ‬ ‫‪ُ .‬مخـَاطـَب م‬
‫ْـن‬
‫ضـي َ‬ ‫تـَرْ َ‬ ‫ْـن‬
‫ضـي َ‬ ‫تـَرْ َ‬ ‫ْـن‬
‫ضـي َ‬ ‫تـَرْ َ‬ ‫ت‬ ‫ضـيـ ِ‬ ‫َر ِ‬ ‫‪ُ .‬مخـَاطـَبَة م‬
‫ضـيَا‬ ‫تـَرْ َ‬ ‫ضـيَا‬ ‫تـَرْ َ‬ ‫ضـيَان‬ ‫ِ تـَرْ َ‬ ‫ضـيـتـ ُ َما َ‬ ‫َر ِ‬ ‫‪ُ .‬مخـَاطـَب مث‬
‫ـوا‬‫ض ْ‬ ‫تـَرْ َ‬ ‫ـوا‬‫ض ْ‬ ‫تـَرْ َ‬ ‫ـو َن‬
‫ض ْ‬ ‫تـَرْ َ‬ ‫ضـيـتـ ُ ْم‬ ‫َر ِ‬ ‫‪ُ .‬مخـَاطـَب ج‬
‫ـي‬
‫ض ْ‬ ‫تـَرْ َ‬ ‫ـي‬
‫ض ْ‬ ‫تـَرْ َ‬ ‫ْـن‬
‫ضـي َ‬ ‫تـَرْ َ‬ ‫ـن‬‫ضـيـتـ ُ َّ‬ ‫َر ِ‬ ‫‪ُ .‬مخـَاطـَبَة ج‬
‫ض‬ ‫يَرْ َ‬ ‫ضى‬ ‫يَرْ َ‬ ‫ضى‬ ‫يَرْ َ‬ ‫ـي‬
‫ض َ‬ ‫َر ِ‬ ‫م‬ ‫‪.‬غـَائـِب‬
‫ض‬ ‫تـَرْ َ‬ ‫ضى‬ ‫تـَرْ َ‬ ‫ضى‬ ‫تـَرْ َ‬ ‫ـت‬ ‫صـيَ ْ‬ ‫َر ِ‬ ‫م‬ ‫‪.‬غـَاِئـبَة‬
‫ضـيَا‬ ‫يَرْ َ‬ ‫ضـيَا‬ ‫يَرْ َ‬ ‫ضـيَان‬ ‫ِ يَرْ َ‬ ‫ضـيَا‬
‫َر ِ‬ ‫‪.‬غـَائـِب مث‬
‫ضـيَا‬ ‫تـَرْ َ‬ ‫ضـيَا‬ ‫تـَرْ َ‬ ‫ضـيَان‬ ‫ِ تـَرْ َ‬ ‫ضـيَـتـَاـ‬ ‫َر ِ‬ ‫‪.‬غـَاِئـبَة مث‬
‫ـوا‬‫ض ْ‬ ‫يَرْ َ‬ ‫ـوا‬‫ض ْ‬ ‫يَرْ َ‬ ‫ـو َن‬
‫ض ْ‬ ‫يَرْ َ‬ ‫َرضُوا‬ ‫ج‬ ‫‪.‬غـَائـِب‬
‫ْـن‬ ‫يَرْ َ‬
‫ضـي َ‬ ‫ْـن‬ ‫يَرْ َ‬
‫ضـي َ‬ ‫ْـن‬ ‫يَرْ َ‬
‫ضـي َ‬ ‫ـيـن‬
‫ض َ‬ ‫َر ِ‬ ‫ج‬ ‫‪.‬غـَاِئـبَة‬

‫زي َدة ‪Les verbes augmentés,‬‬


‫آلـْ َم ِ‬ ‫ألـْأفـْ َعا ُل‬

‫‪d’après le modèle‬‬ ‫[ر َم َى] ـِ‬


‫‪َ il‬ر َمى َ‬ ‫‪a lancé, tableau qui s’applique aux formes dérivées de‬‬
‫‪tous les verbes défectueux‬‬

‫‪Masdar‬‬ ‫‪Participe‬‬ ‫‪Impératif‬‬ ‫‪Inaccompli‬‬ ‫‪Accompli‬‬


‫‪actif‬‬
‫أل َمصْ َد ُر‬ ‫إ ْس ُم‬ ‫أأل ْم ُر‬ ‫ضار ُ‬
‫ع‬ ‫ِ‬ ‫أل ُم‬ ‫ألماضي‬
‫ِ‬
‫اعـل‬ ‫آلفـ َ ِ‬ ‫آل َمرْ فوع‬
‫َر ْمـ ٌي‬ ‫َر ٍام‬ ‫إرْ ِم‬ ‫يَـرْ ِمـي‬ ‫َر َمـى‬ ‫‪Ière‬‬
‫ٌ تـَرْ ِمـيَـة‬ ‫ـر ٍّم‬‫ُم َ‬ ‫َر ِّم‬ ‫يُـ َّر ِمي‬ ‫َر َّمـى‬ ‫‪IIème‬‬
‫ِر َمـا ٌء‬ ‫ُمـ َر ٍام‬ ‫َر ِام‬ ‫يُـ َرا ِمي‬ ‫َرا َمـى‬ ‫‪IIIème‬‬
‫ٌ ُمـ َرا َمـة‬
‫إرْ َمـا ٌء‬ ‫ُمـرْ ٍم‬ ‫أرْ ِم‬ ‫يُـرْ ِمي‬ ‫أرْ َمـى‬ ‫‪IVème‬‬
‫تـ َ َر ٍّم‬ ‫ُمـتـ َ َر ٍّم‬ ‫تــ َ َر َّم‬ ‫ـر َّمى‬
‫يَـتـ َ َ‬ ‫تـ َ َر َّمـى‬ ‫‪Vème‬‬
‫تـ َ َر ٍام‬ ‫ُمـتـ َ َر ٍام‬ ‫ـرا َم‬ ‫تـ َ َ‬ ‫يَـتـ َ َرا َمى‬ ‫تـ َ َرا َمـى‬ ‫‪VIème‬‬
‫ـر َما ٌء‬ ‫اِنـْ ِ‬ ‫ُمـنـْ َر ٍم‬ ‫ـر ِم‬ ‫اِنـْ َ‬ ‫يَـنـْ َر ِمي‬ ‫اِنـْ َر َمـى‬ ‫‪VIIème‬‬
‫اِرْ تِـ َما ٌء‬ ‫ُمـتـْ َر ٍم‬ ‫اِرْ تـ َ ِم‬ ‫يَـرْ تـَـ ِمي‬ ‫اِرْ تـ َ َمـى‬ ‫‪VIIIème‬‬
‫اِسْـتِـرْ َما ٌء‬ ‫ُمـسْـتـَرْ ٍم‬ ‫اِسْـتـَرْ ِم‬ ‫يَـسْـتـَرْ ِمي‬ ‫اِسْـتـَرْ َمـى‬ ‫‪Xème‬‬

You might also like