ARTEVELDEHOGESCHOOL Campus Brusselsepoortstraat, Brusselsepoortstraat 93 – 9000 Gent

Educatieve bachelor lager onderwijs

Naam student: Silke Debrabander Leergroep OLO2A2

Naam mentor: Marion Claeys Klas 6A Aantal lln.: 18
School: VLS De Lieve

…DAG / / Handtekening mentor + datum:

Van tot 70 min

Leergebied(onderdeel): Media
Lesonderwerp: Sociale media

Leerplandoelen: Leerplan: ZILL – OVSG – GO! – andere

 MEmw3: Media doordacht en zorgzaam aanwenden
- 9-12j: Ervaren en inzien dat er ook in de communicatie via media normen gelden en
afspraken nodig zijn
- 9-12j: Ervaren en vaststellen hoe bepaalde mediacontent positieve en negatieve gevolgen
kan hebben voor het eigen welzijn en dat van anderen - zich daarover uitdrukken - bij het
ontwerpen van mediacontent rekening houden met de mogelijke gevolgen ervan voor
zichzelf en anderen
 MEmw2: Mediacontent en mediagebruik van zichzelf en anderen kritisch beoordelen naar vorm
en inhoud
- 9-12j: Kritisch omgaan met URL's en informatie op het internet
- 9-12j: Een kritische en reflecterende houding ontwikkelen ten opzichte van de eigen en
andermans omgang met media en met de mediawereld - eigen criteria hanteren bij het
beoordelen van eigen en andermans mediagebruik

Leerinhoud:
 Fake news = nepnieuws, vals nieuws. Niet al het nieuws dat gedeeld wordt op sociale media is
waar.
- Ik kijk wie het bericht gepost heeft.
- Als ik de bron niet betrouw ga ik de informatie na op een erkend nieuwsaccount. Via de
krant, via het tv-nieuws, via andere betrouwbare bronnen.
 Beseffen dat niet alles is wat het lijkt op sociale media.
- Mensen tonen enkel maar wat ze willen dat je ziet. Ze tonen niet hun hele leven maar
meestal enkel de mooie momenten.
- Ik kijk genuanceerd door te beseffen dat ook die mensen, gewoon mensen zijn met af en toe
verdriet en frustratie.
 Wat moet ik doen met haatberichten en ongepaste berichten?
- Waarover gaat het bericht?  Is het viserend, kwetsend voor iemand? Is het seksueel of
gewelddadig?
- Ik rapporteer het bericht via de rapporteer knop op de sociale media.
 Welke regels gelden er voor sociale media?
- Vanaf 13 jaar mag je sociale media volgens de Belgische wet. Vroeger kan mits toestemming
van de ouders.
- Je bent beleefd zodat het leuk blijft voor iedereen. Ik denk ‘zou ik zelf graag zo een bericht
krijgen?’ als ik een comment achterlaat, een berichtje post of een persoonlijk bericht stuur.
- Elk sociale media platform heeft zijn eigen regels meer verduidelijkt. Ik lees deze goed door
als ik een account heb of wil aanmaken op een sociale media platform.

1
ARTEVELDEHOGESCHOOL Campus Brusselsepoortstraat, Brusselsepoortstraat 93 – 9000 Gent
Educatieve bachelor lager onderwijs

 Positieve gevolgen
- Je blijft gemakkelijk in contact met mensen ook al zie je ze niet fysiek.
- Het kan je zelfvertrouwen boosten
- Je kan online steun vinden bij elkaar.
- Je kan informatie vinden op sociale media van bv. nieuwsaccounts.
 Negatieve gevolgen
- Sociale media kan verslavend zijn
- Het kan je stress bezorgen om alles gezien te hebben.
- Je kan FOMO krijgen -> fear of missing out = je bent bang om dingen te missen.
- Haatberichten -> niet iedereen is vriendelijk. Sommige mensen laten gemene berichten
achter die kwetsend kunnen zijn.
- Cyberpesten -> mensen kunnen je altijd vinden en berichtjes sturen, bereiken… je kan
online gepest worden.
- Sociale media kunnen je onzeker maken. Je kan denken ‘ die heeft iets wat ik niet heb’
waardoor je onzeker kan worden.

Lesdoelen:
De leerlingen kunnen...
1. Verwoorden dat niet alles wat je online ziet, waarheidsgetrouw is. (MEmw2)
2. Verwoorden wat fake news is. (MEmw2)
3. Mondeling uitleggen wat ze moeten doen met haatberichten/ ongepaste berichten op sociale
media. (MEmw3)
4. Verwoorden welke regels er gelden rond sociale media. (MEmw3)
5. Verwoorden wat de positieve en negatieve gevolgen zijn van sociale media. (MEmw3)

Beginsituatie specifiek voor deze les:

Situering in het leerproces: aanbrengen inoefenen
Waarop bouwt deze les verder?
 De leerlingen weten hoe sociale media in elkaar zit. (berichten posten, liken, comments geven,
profiel…) Ze kennen de termen en weten wat ze inhouden.
Leerling specifieke gegevens + acties:
 Alle leerlingen zijn al in contact gekomen met sociale media. Sommigen bezitten over een eigen
sociale media account.

Bronnen: volgens de APA-normen

 https://assets.mediawijs.be/2021-08/03_edubox_-_sociaal_mediawijs_digitaal_compleet.pdf
 https://www.mediawijs.be/nl/artikels/de-impact-van-sociale-media-op-nieuws
 https://www.youtube.com/watch?v=TE0jtDNfQL4

Bijlagen: bordschema, ingevulde werkbladen, teksten …

 Bijlage 1: QR-code learningapss
 Bijlage 2: QR-code genially
 Bijlage 3: samenvatting mindmap les

Materiaal / locatiewijziging:
 Tablet per 2
 Papier

2
ARTEVELDEHOGESCHOOL Campus Brusselsepoortstraat, Brusselsepoortstraat 93 – 9000 Gent
Educatieve bachelor lager onderwijs

 Kleurpotloden of stiften
 Digitaal bord met Prowise Presenter:
https://presenter10.prowise.com/share/resource/c70kCDszkJFVH2lh5Pp1GVBLqpJmrl4TsCE6Q8
5BQKgiLSPPsEQ9kbTbQmNIYQmQ

Lesopbouw

1. Klassikaal: sociale media matchen + wat zijn jullie ervaringen? 15’

oriënteren verwerven verwerken afronden
n.v.t.
Organisatie: per 2 wordt er een tablet uitgedeeld.
Instructie
Oké 6A vandaag gaan we het hebben over sociale media.? Ik heb een oefeningetje voor jullie. Jullie
mogen allemaal de QR-code scannen en de duo’s vormen. (https://learningapps.org/display?
v=p2rmh5cmn22)
Enkele vragen:
- Wie zit er al op sociale media?
- Welke gebruiken jullie?
- Zijn er regels thuis? Welke?
- Wat vind je er van dat je op sociale media zit?
2. Klassikaal: wat is sociale media? 20’
oriënteren verwerven verwerken afronden
1,2,4
Hoe oud moet je minimum zijn om wettelijk op sociale media te mogen? (13j)
Eigenlijk mag je pas vanaf je 13 jaar zelf op sociale media zitten. Als je jonger bent kan je ook op
sommige sociale media ALS je toestemming hebt van je ouders. Maar die minimum leeftijd wordt
niet voor niets gegeven.
Waarom denken jullie dat ze die regel gemaakt hebben? (omdat je dan al meer bewust bent van de
gevaren, omdat je dan al wat volwassener bent, …) Dat zijn allemaal goede antwoorden. Als je op
sociale media zit moet je op een goede manier kunnen reageren en weten hoe je met dingen moet
omgaan. Dat komt pas vanaf je 13de. Jullie hebben dan al wat meer levenskennis en jullie weten dan
al goed wat het inhoud en wat de gevaren kunnen zijn.

Maar, wat is sociale media nu eigenlijk? Wat houdt dat eigenlijk allemaal in?
 Sociale media is een verzamelnaam voor alle online platformen en kanalen die interactie
tussen de gebruikers mogelijk maken.
Gebruikers op social media staan met elkaar in verbinding, bijvoorbeeld door online ‘vrienden’ met
elkaar te worden en kunnen zo communiceren.

Op sociale media deel je informatie, verhalen, kennis en ervaringen met elkaar: bijvoorbeeld een
foto, nieuwtje of filmpje. Anderen kunnen daarop reageren en/of de informatie ook delen. Steeds
vaker worden social media ingezet als marketingmiddel. Dat wil zeggen dat het ingezet wordt om
reclame te maken voor iets, om zaken te verkopen, om iets te promoten,…)

Ik heb voor jullie een foto bij van het profiel van iemand die jullie sowieso kennen.
Ik toon het profiel van Camille Dhont.

3
ARTEVELDEHOGESCHOOL Campus Brusselsepoortstraat, Brusselsepoortstraat 93 – 9000 Gent
Educatieve bachelor lager onderwijs

- Wat vinden jullie van de foto’s als jullie zo eens snel kijken? (mooi ,leuk, …)
- Welk gevoel krijgen jullie bij die foto’s.
- Wat zeggen de foto’s over Camille haar leven?
- Zien jullie verdrietige of boze foto’s van Camille? (nee)

Lieve schatten, de sociale media toont enkel wat ze willen dat je ziet. Niemand toont graag dat ze
verdrietig zijn, of boos zijn, of gefrustreerd maar die mensen voelen zich echt ook wel zo eens. Het is
belangrijk dat je dat in je achterhoofd houd en dat jullie je eigen leven daar niet mee vergelijken.
Bijvoorbeeld het profiel van Camille. Hier zie je enkel mooie foto’s als ze lacht en plezier heeft maar
zij moet ook hard werken en repeteren en zei zal ook wel eens moe zijn, zich niet goed voelen maar
dat delen mensen bijna nooit.
Geloof dus niet zomaar alles wat je ziet op sociale media want meestal zit er heel wat achter dat je
NIET ziet.

Misschien doen jullie dat (nog) niet maar veel mensen gebruiken ook sociale media als bron van
informatie. Want ook nieuwssites hebben tegenwoordig een account maar ook mensen die niet de
waarheid vertellen.

Zo gaat er op sociale media ook veel fake news rond. Weet iemand wat dat is?
Dat is nepniews, nieuws dat niet echt is en een leugen is. Wees daar altijd voor attent, en geloof niet
zomaar alles. Als je iets ziet van nieuws en je weet niet of het echt is, kan je altijd echte officiële
nieuwssites checken. Zoals het Nieuwsblad of De Standaard. Sommige mensen geloven wel dat
nepnieuws en gaan dat dan gaan verkondigen en zo kunnen er problemen komen zoals protesten,
opstanden.
Een voorbeeld hiervan is bijvoorbeeld Trump, die kennen jullie ook allemaal. De voorganger van
president Biden van Amerika. Trump deed dikwijls een post op zijn Twitter met uitspraken die niet
waar waren, totaal niet op feiten gebaseerd. En sommige mensen geloofden hem en door veel zulke
dingen zijn er uiteindelijk rellen gekomen bij het Capitool.

3. Klassikaal: Gevaren van sociale media + rapporteren 15’

oriënteren verwerven verwerken afronden
3,4,5
Nu dat gezegd is, dat is een van de ‘gevaren’ van sociale media. Jullie gaan zo meteen naar een klein
quizje rond fabels en feiten over sociale media. Jullie mogen die per 2 maken. Het is belangrijk dat je
de uitleg telkens goed leest want we gaan er daarna mee verder.
Oké, scan maar de QR-code met je tablet.
(https://view.genial.ly/63aef10212e4fc0018c39e9b/interactive-content-feit-of-fabel-sociale-media )

Oké, nu in een van de laatste deeltjes van de quiz ging het ergens over ‘haatberichten’. Wat zijn dat
juist?

Ik heb een filmpje voor jullie over hoe je best omgaat op sociale media .
(https://www.youtube.com/watch?v=TE0jtDNfQL4 )

Dat melden/rapporteren wat is dat nu juist? Je kan ook rapporteren voor berichten over geweld,
seksuele getinte berichten, of als mensen geen toestemming gegeven hebben om een bericht te
delen. Dan mag je dat allemaal rapporteren. Elk sociale media platform heeft nog zijn eigen
specifiekere regels dus die moet je zeker eens goed bekijken als je op een platform gaat. Zo blijft
sociale media veilig en leuk voor iedereen.

4
ARTEVELDEHOGESCHOOL Campus Brusselsepoortstraat, Brusselsepoortstraat 93 – 9000 Gent
Educatieve bachelor lager onderwijs

Hierbij ook een oproep om altijd beleefd te zijn. Zo ben jij nooit in fout en is het aangenaam voor
iedereen. Wees lief, beleefd en heb respect. Ook al ken je mensen niet. Eigenlijk, daarom juist. Je
weet nooit want de persoon aan de andere kant van het scherm mee maakt of heeft doorstaan.
Houdt dat goed in je achterhoofd. Denk zo ‘zou ik graag hebben dat iemand dat naar mij stuurt?’. Als
het antwoord ‘nee’ is, stuur het dan niet.

4. Klassikaal vastzetting leerinhouden via mindmap. 20’

oriënteren verwerven verwerken afronden
1,2,3,4,5
Organisatie: ik laat leerlingen papier, pen en kleurpotloden/stiften nemen.
6A, we zullen doorheen het jaar nog werken rond media, sociale media, online communiceren etc.
We gaan even alles wat we gezien hebben in deze les op een rijtje zetten en vastleggen op papier.

Ik stel vragen over de les om zo tot 1 geheel te komen dat we samen verwerken in een mindmap.

Evaluatie: Evalueer hier je eigen pedagogisch, didactisch en/of organisatorisch handelen. Wat deed je goed en
waarom? Wat ging niet goed en waarom? (Denk aan voorbereiding en realisatie.) Doe een verbetervoorstel.

Bijlage 1: QR-code learningapps

5
ARTEVELDEHOGESCHOOL Campus Brusselsepoortstraat, Brusselsepoortstraat 93 – 9000 Gent
Educatieve bachelor lager onderwijs

Bijlage 2 QR-code genially.

Bijlage 3: samenvatting mindmap

6
ARTEVELDEHOGESCHOOL Campus Brusselsepoortstraat, Brusselsepoortstraat 93 – 9000 Gent
Educatieve bachelor lager onderwijs