BAB 1 Aplikasi Teknologi REKABENTUK MEKATRONIK TINGKATAN 3

1.1.1 Menyatakan Maksud Reka Bentuk Mekatronik

Maksud
Ialah Mekatronik
aplikasi olehteknologi
elektronik dan Tetsurokomputer
Mori unutk mengawal peergerakan sistem
mekanikal suatu produk

Maksud
Ialah rekaReka
bentukBentuk
produk Mekatronik
atau sistem yang menggabungkan disiplin ilmu elektrik,
mekanikal, elektronik, kawalan dan pengaturcaraan untuk mencapai tujuan yang
dikehendaki

Istilah Mekatronik

automatik Separa automatik

Sejarah Perkembangan Revolusi Industri

REVOLUSI INDUSTRI 1.0 REVOLUSI INDUSTRI 3.0
Penggunaan reka Penggunaan reka bentuk
bentuk mekanikal bagi elektronik dan
menggantikan tenaga seterusnya
manusia untuk penggabungan reka
bentuk bagi
menghasilakn suatu
menghasilkan reka
produk
bentuk mekatronik

REVOLUSI INDUSTRI 2.0

REVOLUSI INDUSTRI 4.0
Penggunaan reka Penggunaan reka bentuk
bentuk tenaga elektrik mekatronik bersama
yang membolehkan internet benda, data
produk dihasilkan raya dan
daslam kuantiti lebih pengkomputeraan awan
besar dan cepat bagi membentuk sistem
pengeluaran pintar

1 Jnd
BAB 1 Aplikasi Teknologi REKABENTUK MEKATRONIK TINGKATAN 3

Sembilan Teras dalam Revolusi Industri 4.0

Robot berautonomi

Keselamatan siber Perpaduan sistem

Data raya Internet benda

Reality erimbuh (AR)

simulasi

Pengkomputeran awan Pembuatan bahan tambah

2 Jnd
BAB 1 Aplikasi Teknologi REKABENTUK MEKATRONIK TINGKATAN 3

1.1.2 Mengenal Pasti Elemen Mekatronik

Elemen Asas Mekatronik

A B
Sistem elektrik Sistem mekanikal

C D
Sistem elektronik Sistem kawalan dan
pengaturcaraan

A Sistem elektrik B Sistem mekanikal

-merujuk sistem yang guna arus

terus(AT) atau ulang-alik(AU)
- dalam mekatronik sistem ini
berfungsi untuk membekalkan arus
elektrik bagi membolehkan peranti
mekatronik menjalankan fungsi yang
ditetapkan
- Aspek yang diambil kira dalam
mekatronik keselamatan, kedudukan
peranti dalam litar dan sambungan
litar
-merupakan gabungan beberapa
omponen mekanikal yang berfungsi
sebagai penghantaar unutk
memindahkan suatu gerakan(motor)
kepada bentuk yang lain
- membolehkan sesuatu produk itu
berfungsi sama ada secaara bergerak
atau berputar

3 Jnd
BAB 1 Aplikasi Teknologi REKABENTUK MEKATRONIK TINGKATAN 3

C Sistem elektronik D Sistem kawalan dan pengaturcaraan

-Dalam mekatronik sistem ini adalah
bertujuan untuk menjalankan operasi
sesuatu sistem
-Sistem kawalan merupakan satu kaedah
kawalan sistem yang digunakan untuk
mengurus, mengarah atau mengawal atur
tindakan bagi memastikan reka bentuk
mekatronik berfungsi secara automatik
dengan sempurna

–Pengaturcaraan ialah proses untuk

membangunkan atur cara komputer
dengan menggunakan bahasa
pengaturcaraan seperti Java, Pyhthon,
Visual Basic dan C++

1.1.3 Menerangkan Fungsi Elemen Mekatronik pada Produk Sedia Ada

A. Kereta Kawalan Jauh

Sistem mekanikal Sistem elektronik

-berfungsi untuk menerima dan

-berfungsi untuk mengurangkan atau
menukarkan isyarat input dari alat
meningkatkan halaju dan menambah
kawalan jauh kepada isyarat elektrik
daya kilas(torque) motor
bagi memacu motor AT

Sistem elektrik Sistem kawalan dan pengaturcaraan

-berfungsi sebagai sumber tenaga -berfungsi untuk mengawal halaju dan

elektrik arah putaran motor AT

4 Jnd
BAB 1 Aplikasi Teknologi REKABENTUK MEKATRONIK TINGKATAN 3

Sistem mekanikal
Sistem elektronik

-berfungsi unutk mengesan sebarang

pergerakan dan memberikan isyarat
-berfungsi untuk membuka dan
kepada sistem kawalan
menutup pintu

B. Pintu Gelangsar automatik

Sistem elektrik Sistem kawalan dan pengaturcaraan

-berfungsi untuk memproses isyarat

-berfungsi unutk membekalkan tenaga input dari penderia gerakan dan
elektrik pada keseluruhan sistem menghantar isyarat output kepada
pemacu motor AT

5 Jnd
BAB 1 Aplikasi Teknologi REKABENTUK MEKATRONIK TINGKATAN 3

Sistem kawalan dan pengaturcaraan Sistem elektronik

- mikropengawal diatur cara untuk menghasilkan

tindakan kawalan terhadap sistem elektrik, sistem
elektronik dan sistem mekanikal dalam mesin basuh
automatik
- butang pada panel kawalan digunakan oleh
pengguna untuk memberikan arahan seperti
ON/OFF, PAUSE, START dan lain-lain

- fungsi kawalan bergantung kepada pengaturcaraan yang - antara komponen elektronik ialah kapasitor
direka dan tindakan kawalan yang dimasukkan pada panel
dan diod pada papan litar tercetak
kawalan mesin basuh automatik

C. Pintu Gelangsar automatik

Sistem elektrik Sistem mekanikal

- membekalkan tenaga elektrik kepada - antara komponen mekanikal ialah

sistem kawalan motor dan motor AU takal, tali sawat, gear,dram dan galas
bebola. Gabungan komponen ini
- antara komponen elektrik ialah
menghasilkan putaran pada dram
pengubah dan motor AU
ketika mencuci pakaian

6 Jnd
BAB 1 Aplikasi Teknologi REKABENTUK MEKATRONIK TINGKATAN 3

1.1.4 Menghasilkan Gambar Rajah Blok ( Block Diagram )

Produk Mekatronik Sedia Ada

-Gambar Rajah blok ialah suatu lukisan yang mewakili litar atau elemen yang dilukis
dalam bentuk blok

-Bahagian Input ialah bahagian yang berfungsi menerima dan menghantar isyarat
daripada peranti masukan kepada bahagian pengawal untuk diproses

-Isyarat akan diproses mengikut pengaturcaraan yang telah ditetapkan

-Bahagian Output akan menjalankan tindakan selanjutnya melalui peranti keluaran

setelah menerima isyarat daripada bahagian pengawal

7 Jnd
BAB 1 Aplikasi Teknologi REKABENTUK MEKATRONIK TINGKATAN 3

Melukis Gambar rajah Blok

Panel kawalan mikropengawal Pemacu

tanpa wayar motor
Roda
Motor berputar
AT
Kereta Kawalan Jauh

Penderia mikropengawal Motor

gerakan AT
Pergerakan
Takal dan membuka dan
tali sawat menutup pintu

Pemacu
Pintu Gelangsar Automatik motor

Mod Motor AU
pilihan mikropengawal
Takal dan Dram
penderia berpusing
tali sawat

Pemacu
Mesin Basuh Automatik motor

8 Jnd
BAB 1 Aplikasi Teknologi REKABENTUK MEKATRONIK TINGKATAN 3

1.1.5 Menghasilkan Lakaran Bahagian Reka Bentuk Produk Yang

akan Diubah Suai Berdasarkan Gambar Rajah Blok yang
Terlibat

Langkah yang perlu dilakukan dalam menghasilkan bahagian Reka Bentuk Produk
Yang akan diubah

Kaedah penyelesaian masalah inventif

Mengenal pasti masalah

Lakaran perkembangan idea Gambar rajah blok produk yang diubah suai

Gambarajah blok bahagian kereta kawalan jauh yang diubah suai

Panel kawalan Pemacu motor

tanpa wayar Roda berputar
Langkah yang perlu dilakukan dalam menghasilkan bahagian Reka Bentuk Produk Yang akan
Motor AU
Penderia diubah
inframerah mikropengawal
pembaz bunyi
Perintang peka
cahaya(LDR) Lampu LED cahaya

9 Jnd
BAB 1 Aplikasi Teknologi REKABENTUK MEKATRONIK TINGKATAN 3

Lakaran perkembangan idea pada bahagian reka bentuk produk yang akan diubah
suai berdasarkan gambar rajah blok.

Lakaran Idea 1

-Pengubahsuaian yang dilakukan ialah menambah penderia

inframerah pada bahagian hadapan kereta kawalan jauh

Lakaran Idea 2

-Pengubahsuaian yang dilakukan ialah menambah penderia

inframerah pada bahagian hadapan dan pembaz pada
bahagian atas bumbung kereta kawalan jauh

Lakaran Idea 3

-Pengubahsuaian yang dilakukan ialah menambah penderia

inframerah, LDR dan lampi LED pada bahagian hadapan kereta
kawalan jauh. Manakala, pembaz pada bahagian atas bumbung
kereta kawaln jauh

10 Jnd
BAB 1 Aplikasi Teknologi REKABENTUK MEKATRONIK TINGKATAN 3

1.1.6 Membuat penambahbaikan kepada produk berdasarkan

lakaran yag telah dibuat.

Bahagian Kereta Cadangan Jusifikasi Tindakan

Kawalan Jauh Penambahbaikan
Hadapan kereta LDR -LDR mengesan tahap - memasang komponen
pencahayaan yang baharu, iaitu LDR dan lampu
ditetapkan dan LED
menghantar isyarat input
kepada mikropengawal - membangunkan
pengaturcaraan supaya LDR
-mikropengawal dapat mengesan tahap
memberikan arahan pencahayaan dan
kepada lampu LED supaya mikropengawal
menyala apabila tahap menghidupkan lampu LED
Lampu LED pencahayaan berada do
luar julat yang ditetapkan

Penderia inframerah -penderia inframerah - memasang komponen

mengesan halangan pada baharu, iaitu penderia
jarak yang ditetapkna dan inframerah dan pembaz
menghantar isyarat input
kepada mikropengawal - membangunkan
pengaturcaraan supaya
-mikropengawal penderia inframerah dapat
memberikan memberikan mengesan halangan dan
arahan kepada pembaz mikropengawal
Atas bumbung kereta pembaz supaya berbunyi apabila memberhentikan motor AT
jarak di antara kereta serta menghidupkan pembaz
dengan halangan berada secara serentak
dalam julat yang
ditetapkan

11 Jnd
BAB 1 Aplikasi Teknologi REKABENTUK MEKATRONIK TINGKATAN 3

Langkah-langkah proses penambahbaikan pada kereta kawalan jauh

Membuat lakaran

Produk akhir Memilih bahan

Membuat kemasan Membuat pengaturcaraan

Membina dan memasang

12 Jnd
BAB 1 Aplikasi Teknologi REKABENTUK MEKATRONIK TINGKATAN 3

1.1.7 Membuat Penilaian kefungsian Produk yang telah diubah

suai.

Jenis Ujian Penambahbaikan Ujian Parameter Keputusan

Ujian kefungsian LDR dan lampu LED -kereta kawalan jauh digerakkan ke kawasan yang gelap Lampu LED
bagi menguji kefungsian lampu LED berfungsi
apabila kereta
kawalan jauh
melalui kawasan
yang gelap

Penderia inframerah -kereta kawasan jauh digerakkan ke kawasan yang Kereta kawalan
mempunyai halangan bagi menguji kefungsian penderia jauh akan
inframerah berhenti secara
- ujian dijalankan sebanyak 3 kali automatik
apabila terdapat
halangan kereta
kawalan jauh
pembaz -pengujian untuk menguji kefungsian pembaz apabila Kereta kawalan
penderia inframerah mengesan halangan di hadapan jauh
kereta kawalan jauh mengeluarkan
bunyi apabila
terdapat
halangan di
hadapan kereta
kawalan jauh

Kekuatan dan Kelemahan Serta cadangan penambahbaikan produk kereta kawalan

Lampu LED, LDR, penderia inframerah dan pembaz berfungsi dengan baik untuk kereta
KEKUATAN kawalan jauh

Kurang kualiti dan keupayaan

KELEMAHAN

Meningkatkan kemampuan kawalan supaya kereta kawalan jauh dapat dikawal dengan
CADANGAN menggunakan pergerakan isyarat tangan
PENAMBAHBAIKAN

13 Jnd
BAB 1 Aplikasi Teknologi REKABENTUK MEKATRONIK TINGKATAN 3

14 Jnd