Lekcja 3

Temat: Wulkanizm i trzęsienia ziemi w Azji.

1. Azja to największy kontynent świata ( 44,4 mln km2), a razem z

Europą tworzy największy obszar lądowy, zwany Eurazją.

NAJWIĘKSZE PŁYTY LITOSFERY.

Wyróżnia się 7 płyt dużych:
- euroazjatycką,
- afrykańską,
- indoaustralijską,
- pacyficzną,
- północnoamerykańską,
- południowoamerykańską,
- antarktyczną

Obejrzyj: https://www.youtube.com/watch?v=z85CMAOlLgM

2.Na zachodniej krawędzi płyty pacyficznej, w strefie subdukcji – wytworzyły

się rowy oceaniczne, m. in.:
 Rów Mariański (11022 m p.p.m. – najgłębszy na świecie),
 Rów Tonga (10882 m p.p.m.),
 Rów Filipiński (10830 m p.p.m.),
 Rów Bonin (10585 m p.p.m.),
  Rów Atakamski (8180 m p.p.m.),
 Rów Aleucki (7822 m p.p.m.),
 Rów Portoryko (9220 m p.p.m.),
 Rów Sandwich Południowy (8265 m p.p.m.),
 Rów Sundajski (7450 m p.p.m.).

3.Pacyficzny Pierścień Ognia (także Okołopacyficzny Pas Sejsmiczny )jest

strefą częstych trzęsień ziemi i erupcji wulkanicznych.

W „Pierścieniu Ognia” znajdują się 452 wulkany, i występuje tu ok. 90% wszystkich
trzęsień ziemi na świecie.
 4. Trzęsienia Ziemi powstają wskutek przesuwania się płyt skorupy ziemskiej
na głęboko położonej warstwie płynnych skał. Ich siła może doprowadzić do
przemieszczenia się terenu lub do wypiętrzenia góry.

Azja jest kontynentem na którym najczęściej spotyka się

trzęsienia ziemi powstałych na skutek zderzenia się płyty
indyjskiej z azjatycką, tych samych które doprowadziły do
powstania Himalajów.

W 1976 roku trzęsienie ziemi w Tangszan (wschodnie Chiny)

spowodowało śmierć 655 000 osób. Najtragiczniejsze
subdukcja – proces tektoniczny
trzęsienie ziemi miało miejsce w regionie Shaanxi (Chiny),
odpowiedzialny za powstawanie
gdzie zginęło 830 000 osób najsilniejszych trzęsień ziemi

Wielkość trzęsienia ziemi mierzy się w skali tzw. magnitudy opracowanej przez Charlesa
Richtera w 1935 roku. Określa ona energię wyzwoloną w czasie jego trwania. Każdy następny
stopień skali oznacza trzęsienie o energii 60 razy większej. Jest to skala otwarta, do dziś
najsilniejsze zanotowane wstrząsy sejsmiczne nie przekraczały 9,5 stopnia. Dwunastostopniowa
skala Mercallego określa intensywność trzęsienia ziemi na podstawie oceny zniszczeń oraz stopnia
ich odczuwalności przez ludzi.
 DLA ZAINTERESOWANYCH

TOBA

Wulkan Toba nie jest znany, ale warto o nim wspomnieć, ponieważ jego ostatnia erupcja, która
miała miejsce 73 tysiące lat temu zaliczana jest do największych katastrof w historii kuli ziemskiej.
Naukowcy uważają, że jego wybuch był największą ziemską katastrofą na przestrzeni 28 milionów
lat. Erupcja Toba pozostawiła po sobie kalderę Sibandung, w której dziś znajduje się jezioro o
nazwie Toba. Dookoła niego usytuowało się wiele gorących źródeł, oraz dwa małe wulkany, które
wciąż dają o sobie znać. Oznacza to, że wulkan wciąż jest aktywny i może się powtórzyć katastrofa
sprzed milionów lat. Wulkan leży w obszarze Indonezji i stale wpływa na ukształtowanie terenu.

MAYON

Wulkan Mayon należy do grupy tzw. stratowulkanów, czyli stożków utworzonych przez
wydobywającą się z krateru magmę oraz materiał piroklastyczny. Wylew we wszystkich kierunkach
wpływa na formowanie bardzo charakterystycznego kształtu regularnego trójkąta. Jest to niewysoki
stożek, mierzący 2462 m npm, zlokalizowany na Filipinach, na wyspie Luzon. Krater wulkaniczny
jest mały, bo niewielkie są też erupcje wulkanu. Ostatnia z nich miała miejsce w 2006 roku, a
częstotliwość erupcji jest tak duża, że Mayon został uznany za najaktywniejszy w tym rejonie.

KRAKATAU

Wulkan nazywany też Krakatoa lub Krakatao jest usytuowany na wyspie, a właściwie sam tworzy
wyspę o tej samej nazwie. Jego powstanie jest związane z podwodną erupcją, która ukształtowała
wystający w oceanu stożek pomiędzy wyspami Sumatra i Jawa w Indonezji. Przypuszcza się, że
wcześniej istniał w tym miejscu inny prawulkan, który zapadł się tworząc wysepki Verlaten i Lang.
Na miejscu dawnego wulkanu powstały trzy inne stożki Rakata, Danan oraz Perbuwatan, tworząc
obecną wyspę Krakatau. Ostatnia znana i znamienna w skutki erupcja miała miejsce w 1883 roku.
Wstępny wybuch trwał nieprzerwanie trzy miesiące, aż doszło do kulminacji, która została uznana
za największą eksplozję wulkaniczną czasów istnienia ludzkości. Huk wybuchu był słyszalny z
odległości 4300 km, a wysokość słupa popiołów wynosiła 27 m. negatywnym następstwem były fale
tsunami, a dodatkowo chmura piroklastyczna o temperaturze 1200 stopni zniszczyła wszystkie
okoliczne wyspy.

FUJI

Wulkan jest powszechnie znany z uwagi na jego bardzo charakterystyczną sylwetkę, która stała się
jednocześnie symbolem Japonii. Pokryty śniegiem stożek rysuje się na tle nieba samotnie na
horyzoncie, niedaleko japońskiej stolicy Tokio na wyspie Honsiu. W języku japońskim góra
określana jest jako Fuji-san lub Fuji-no-yama. Stożek zaliczany jest do stratowulkanów a swoją
aktywność zawdzięcza ulokowaniu na zbiegu trzech płyt tektonicznych. Na górę składają się trzy
stożki wulkaniczne Średnica głównego krateru wynosi 500 m, głębokość 250 m. Komora magmowa
objętości około 1400 km3 leży na głębokości około 56 km. Ostatnia erupcja wulkanu miała miejsce
w 1707 roku i trwała prawie trzy miesiące. Obecnie wulkan Fuji uznawany jest za aktywny