Pervane balansı:

Pervanede blade ağırlıklarındaki farklılık, bağlantı elemanlarındaki problemler, şaftın eğriliği,

blade açılarındaki farklılık vb nedenlerden dolayı balans bozulabilir. Pervane imalatından
sonra, büyük bakım ve tadilattan sonra veya balans’nin bozulduğu tespit edildikten sonra
mutlaka balanslama işlemleri yapılır. Balans’nin bozulması aşırı gürültü ve vibrasyon
oluşturur ayrıca aerodinamik düzensizliklere neden olur.

1-Statik balanslama:
Pervane elemanlarının ağırlık merkezi dönme ekseninden sapması durumunda statik balans
bozulur. Bunun temel nedeni blade ağırlıklarının birbirinden farklı olmasıdır. Bu balanssızlık
“knife edge (keskin uç)” yöntemi ile kontrol edilir. Bu yöntemde pervane göbeğine bir şaft
yerleştirerek keskin bir yüzeyde blade’ler yatay veya dik doğrultuda olacak şekilde serbest
bırakılır. Ağırlık farklılığı var ise blade’ler hareket eder bu durumda üreticinin önerdiği şekilde
ve limit içinde ağırlık ekleme veya çıkarma yapılarak giderilir. 3 blade’li pervanelerde her bir
blade aşağı bakacak şekilde kontrol yapılır.
2- Dinamik balans:
Pervane ağırlık merkezinin dönme düzleminden kaçması durumunda dinamik balans bozulur.
Bu durumun temel sebebi bağlantı elemanlarının doğru kullanılmaması veya pervane
şaftındaki eğriliktir. Balansın kontrolü için “blade tracking (blade ucu izi kontrolü)” uygulanır.
Bu yöntemde pervane uçak üzerinde veya yerde sabitken blade’nin uç kısmına zarar
vermeyecek bir plaka yerleştirilir daha sonra her bir blade döndürülerek uçlarının çizgi
oluşturması sağlanır, her bir izin arası kontrol edilir, izler arası mesafe üreticinin söylediği
limitler dışında ise dinamik balans bozuktur. Bu durumda bağlantı elemanları ve pervane şaftı
kontrol edilir.
Elektronik balans test ünitesi:
Bu test sistemi ile pervanedeki statik ve dinamik balans kontrol edilir. Sistem test ünitesi,
titreşim ölçen accelerometer, açı ve devrin ölçüldüğü pulse prob ve optik dalgaları takip eden
stobodcobe sensörlerinden meydana gelir. Sensörlerden gelen veriler değerlendirilir ve
balans analizi yapılır.
Aerodinamik balanslama:
Pervane blade’ lerinde oluşan aerodinamik kuvvetlerde farklılık olması durumunda
aerodinamik balans bozulur. Bunun olası sebebi blade açıları arasındaki farklılıktır. Blade’lerin
blade açıları protractor adı verilen elemanla kontrol edilir veya pervane düz bir yüzeye
konulduktan sonra master istasyonunun blade açısını oluşturacak bir düzenek hazırlanır.
Düzenek sabit tutulur ve bütün blade’lerin master istasyonundaki (% 70 noktasındaki çizgi)
açıları kontrol edilir. Bir farklılık olursa pervane göbeği gevşetilir ve blade açısı ayarlanır.
Aerodinamik balans için uygun blade açısın oluşturulmasına “aerodinamik correction factor
veya blade indexing” denir. Acf işlemleri blade’lerdeki trust veya trok için ayrı ayrı yapılabilir.
Bu durumda T ve Q harfleri kullanılarak kayıt altına alınır.