ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI

TRƯỜNG ĐH KHOA HỌC XÃ HỘI & NHÂN VĂN

KHOA VIỆT NAM HỌC & TIẾNG VIỆT

-------------------------------

TIỂU LUẬN

MÔN NHẬP MÔN KHOA HỌC DU LỊCH

PGS.TS Phạm Hồng Long

TS Đỗ Hải Yến - ThS Nguyễn Hoàng Phương

Sinh viên trường: ĐH Khoa học Xã hội & Nhân văn

Khoa: Việt Nam học & Tiếng Việt

Lớp: K65 Việt Nam học

Họ tên: Đỗ Thị Ngọc Huyền

Hà Nội, 2020
 ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƯỜNG ĐH KHOA HỌC XÃ HỘI & NHÂN VĂN

KHOA VIỆT NAM HỌC & TIẾNG VIỆT

-------------------------------

ĐỀ TÀI

VAI TRÒ CỦA THOMAS COOK TRONG PHÁT

TRIỂN DU LỊCH

Sinh viên trường: ĐH Khoa học Xã hội & Nhân văn

Khoa: Việt Nam học & Tiếng Việt

Lớp: K65 Việt Nam học

Họ tên: Đỗ Thị Ngọc Huyền

Hà Nội, 2021
 MỤC LỤC

I. PHẦN MỞ ĐẦU ...................................................................................................................................4

II. Tổng quan về Thomas Cook và ngành du lịch lữ hành hiện đại..................................................4
2.1 Thomas Cook: ...............................................................................................................................4
2.1.1 Tiểu sử:..........................................................................................................................................4
2.1.2 Sự nghiệp: .....................................................................................................................................5
2.2 Tổng quan về những đóng góp của Thomas Cook đối với ngành du lịch lữ hành: ......................6
2.2.1 Tổng quan về ngành du lịch nước Mỹ và thế giới: ........................................................................6
2.2.2 Tổng quan về những đóng góp của Thomas Cook đối với ngành du lịch: ....................................7
III. Vai trò của Thomas Cook trong việc phát triển ngành du lịch ....................................................7
3.1 Thomas góp phần thúc đẩy sự biến chuyển từ Du lịch Truyền thống (Traditional Tourism)
sang Du lịch Đại chúng (Mass Tourism): ...............................................................................................7
3.2 Thomas Cook sụp đổ - bài học kinh nghiệm đắt giá cho ngành du lịch:.................................8
IV. Kết luận .............................................................................................................................................9
[DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO] ...............................................................................................10
[DANH MỤC HÌNH ẢNH, BẢNG BIỂU MINH HỌA] .........................................................................10
 VAI TRÒ CỦA THOMAS COOK TRONG PHÁT TRIỂN DU LỊCH

Tóm tắt
Trong bài luận sẽ bao gồm những nội dung liên quan đến Thomas Cook và vai trò của ông
trong việc phát triển ngành du lịch lữ hành. Tiểu sử, quá trình phát triển sự nghiệp, sự thất bại, ý
nghĩa của thất bại đó cũng như bài học kinh nghiệm đắt giá mà ông đã để lại cho đời sau. Đó là tất
cả những gì sẽ được trình bày trong bài luận dưới đây.
Từ khóa
Thomas Cook; vai trò của Thomas Cook trong phát triển du lịch; ngành du lịch lữ hành;
“Thomas Cook & Son”; “ông tổ” của ngành lữ hành.
I. PHẦN MỞ ĐẦU
Nếu Thomas Edison là “cha đẻ” của bóng đèn điện thì Thomas Cook là “ông tổ" của ngành
lữ hành hiện đại. Có một điều mà chúng ta không thể phủ nhận được đó chính là vai trò vô cùng to
lớn của ông trong việc đặt nền móng vững chắc và phát triển ngành du lịch lữ hành trên toàn thế
giới. Mặc dù đã thất bại nhưng những bài học kinh nghiệm đắt giá của ông đã để lại những giá trị
bền vững và còn tồn tại đến ngày nay cho ngành du lịch nói chung và các nhà kinh doanh, những
người trẻ nói riêng. Vậy cụ thể Thomas Cook đã đem lại cho ngành du lịch những gì? Tất cả sẽ
được trình bày chi tiết ở phần nội dung.

[NỘI DUNG]
II. Tổng quan về Thomas Cook và ngành du lịch lữ hành hiện đại
2.1 Thomas Cook:
2.1.1 Tiểu sử:

Hình 1. Thomas Cook (1808-1892)

Nguồn: Ông tổ nghề du lịch Thomas Cook
 Thomas Cook – người sáng lập nên công ty du lịch “Cook’s Tours” (tiền thân của
“Thomas Cook & Son”) cũng có một khởi đầu bình thường như bao người khác. Năm 1818,
cậu bé Thomas khi đó chỉ mới 10 tuổi đã bắt đầu công việc đầu tiên, đó chính là phụ giúp
cho một người làm vườn với tiền công là 10 pence 1 tuần. Sau đó, ông làm nghề làm vườn
rồi một thời gian sau đó thì trở thành thợ mộc tại miền Trung nước Anh. Đến năm 33 tuổi,
ông mới thành lập xưởng kinh doanh đầu tiên của mình. 3 năm sau, ông đã mở một hang
lữ hành tại Leicester. Năm 1850, Thomas đã xuất bản cuốn sách đầu tay với tựa đề “The
Excursionist”. Tiếp nối những thành công sau đó là chuyến đi cho 165.000 du khách tại
London, Anh Quốc vào ngay 1 năm sau đó. Có thể nói sự kiện này đã đánh dấu bước ngoặt
trên con đường sự nghiệp của Thomas khi ông tổ chức thành công liên tiếp các tour du lịch
trải dài trên khắp lục địa Châu Âu. Cho đến năm 57 tuổi, ông đã nhường doanh nghiệp cho
con trai là Jack Mason Cook tiếp quản, và Jack cũng đã không phụ sự kỳ vọng của ông khi
tiếp tục đưa công ty phát triển vượt bậc, mở rộng các tour đến Palestin và Ai Cập. Sau một
cuộc tranh cãi cùng con trai, ông đã qua đời vào năm 1892.
2.1.2 Sự nghiệp:
Thomas bắt đầu sự nghiệp từ rất sớm, tuy nhiên đến tuổi 33 mới là thời kỳ “hoàng
kim” khi ông thành lập “Cook’s Tours”. Ông đã phát minh và đóng góp rất nhiều cho ngành
du lịch của nước Mỹ nói riêng và thế giới nói chung.

Hình 2: Bức tượng của Thomas Cook bên ngoài ga xe lửa Leicester
Nguồn: Thomas Cook là ai? Ông tổ ngành du lịch hiện đại.
 2.2 Tổng quan về những đóng góp của Thomas Cook đối với ngành du lịch lữ hành:
2.2.1 Tổng quan về ngành du lịch nước Mỹ và thế giới:
Giai đoạn XVIII – XIX: Ngành du lịch bấy giờ tại Mỹ chưa thực sự phát triển, cũng
như không được đa dạng các loại hình du lịch như hiện nay. Bên cạnh đó, du lịch chưa thực
sự được chú trọng, đầu tư để phát triển, và cũng chưa có các phương hướng phát triển cụ
thể.
Không chỉ ngành du lịch của nước Mỹ nói riêng, ngành du lịch của thế giới nói chung
thời bấy giờ cũng trong tình trạng như vậy. Giai đoạn này, vẫn chưa có sự xuất hiện của
một tổ chức kinh doanh lữ hành chính thức nào.
Giai đoạn XIX – XX: Cùng với sự phát triển của công nghiệp thười kỳ này, đặc biệt là
sự ra đời của các loại phương tiện đường dài như: ô tô, tàu hỏa, máy bay, du lịch cũng dẫn
trở thành một nhu cầu thiết yếu trong đời sống của con người. Lúc này, du lịch với vai trò
là một ngành kinh tế mới xuất hiện.1

Hình 3. Khách sạn Wawonna, công viên Yosemite, Hoa Kỳ

Nguồn: Yosemite National Park

1
ThS. Trần Thúy Lan, CN. Nguyễn Đình Quang (2005), Giáo trình Tổng quan Du lịch dùng trong các trường TH
chuyên nghiệp, Sở GD&ĐT Hà Nội, NXB HN, tr28.
 2.2.2 Tổng quan về những đóng góp của Thomas Cook đối với ngành du lịch:
Thomas đã tổ chức thành công chuyến đi đông người đầu tiên tại Mỹ, sau đó là mở
rộng các tour du lịch sang nước ngoài. Không chỉ vậy, ông còn sáng lập ra tổ chức kinh
doanh lữ hành đầu tiên trên thế giới, chính là “Thomas & Son” sau này. Bên cạnh những
bài học kinh nghiệm đắt giá mà ông để lại, Thomas còn mở ra kỷ nguyên du lịch hiện đại
của loài người với các phát minh về: Tour du lịch trọn gói (package), Giá vé đoàn,
“Circular Notes”, “Hotel Coupon”.
III. Vai trò của Thomas Cook trong việc phát triển ngành du lịch
3.1 Thomas góp phần thúc đẩy sự biến chuyển từ Du lịch Truyền thống (Traditional
Tourism) sang Du lịch Đại chúng (Mass Tourism):
Du lịch đại chúng nổi lên trong những thập kỷ qua chủ yếu là do sự tăng trưởng của
tầng lớp trung lưu, sự gia tăng tổng thể về thời gian nghỉ có lương và sự phát triển trong
lĩnh vực vận tải và nhà nghỉ.
Theo thời gian, một số quốc gia đã trở nên phổ biến và trở thành điểm đến du lịch lớn.
Một trong những tiêu chí có ảnh hưởng nhất xác định du lịch đại chúng là lượng du khách
không hợp lý tại cùng một địa điểm. Sự quá đông đúc của một điểm đến có thể có tác động
tiêu cực đến cả du khách và những người đã đến thăm, như tắc nghẽn đường xá, dịch vụ và
các điểm du lịch, khách sạn và ký túc xá thiếu khả năng cung cấp dẫn đến việc chuyển đổi
nhà ở thành nhà cho thuê nghỉ dưỡng, chi phí tăng đáng kể cuộc sống, cuộc di cư của cư
dân đến các thành phố nổi tiếng và căng thẳng lớn đối với cơ sở hạ tầng địa phương và
thiên nhiên xung quanh.
Một đặc điểm khác của du lịch đại chúng là sự thiếu cân nhắc của du khách đối với
thành phố chủ nhà của họ, đó là những cân nhắc về kinh tế, xã hội, văn hóa hoặc môi trường,
có thể dẫn đến sự phân cực của sự giàu có, suy thoái tài nguyên thiên nhiên và sự thù địch
giữa người dân địa phương và du khách.
Mặc dù vậy, Du lịch Đại chúng vẫn góp một phần rất lớn vào sự tăng trưởng kinh tế
của nhóm ngành dịch vụ, đồng thời đem lại nhiều nguồn lợi khác cho đất nước đó.
 Hình 4. Biểu đồ số lượt khách quốc tế đến Đà Nẵng giai đoạn 2011-2019

Nguồn: Đánh giá hiện trạng thị trường một số khách du lịch quốc tế đến Đà Nẵng

3.2 Thomas Cook sụp đổ - bài học kinh nghiệm đắt giá cho ngành du lịch:
Dưới sự dẫn dắt của 2 cha con Thomas Cook và Jack Mason Cook, ‘Thomas Cook &
Son” đã có những bước tiến vượt bậc và trở thành công ty lữ hành hàng đầu thế giới vào
đầu thế kỷ XX.
Được mệnh danh là “người khổng lồ” trong ngành du lịch và vận tải, “Thomas Cook
& Son” là “công ty tiên phong trong lĩnh vực cung cấp kỳ nghri trọn gói và giúp cho hang
triệu người trên thế giới có cơ hội đi du lịch”.2 Theo như thống kê của UNWTO (Tổng cục
Du lịch Thế giới), tính đến năm 2019, doanh nghiệp này đã vận hành hoàng laojt khách sạn,
nhà hàng, khu nghỉ dưỡng và một hang hàng không riêng mang thương hiệu Thomas Cook.
Tính bình quân mỗi năm, “Thomas Cook & Son” đã phục vụ hơn 19 triệu khách hàng trên
16 quốc gia/vùng lãnh thổ. Doanh thu năm 2018 đạt đến 9,6 tỷ bảng Anh, và có đến 21
nghìn người đang làm việc trực thuộc doanh nghiệp này. 3

2
Trích lời phát biểu của Peter Fankhauser – Giám đốc điều hành của Thomas Cook (2014-2019) tại buổi họp báo vào
ngày doanh nghiệp này phá sản 23/09/2019.
3
Hoàng Hà, Bài học từ câu chuyện về “người khổng lồ” Thomas Cook, Báo Nhân Dân, ngày đăng 24/09.2019.
 Hình 5. Biểu đồ thống kê thu nhập của Thomas & Cook giai đoank 2016-2019.
Nguồn: Báo cáo tài chính Thomas Cook
Nhìn vào biểu đồ trên, ta có thể thấy được sự xuống dốc của “Thomas Cook & Son”
trong giai đoạn gần đây. Vậy nguyên nhân của sự sụp đổ này là gì?
Theo báo cáo của Hiệp hội Thương mại Du lịch Anh (ABTA), 60% người dân Anh
đã lựa chọn kỳ nghỉ ở nước ngoài trong năm 2018, tăng 57% so năm 2017. Con số này cho
thấy thói quen du lịch của người dân “quốc đảo sương mù” đã thay đổi nhanh chóng. Ngoài
ra, trong thời đại công nghệ số, khách hàng dần chuyển sang thực hiện các giao dịch trực
tuyến để phục vụ chuyến đi của mình. Trong khi đó, Thomas Cook lại đầu tư vào khoảng
560 cửa hàng đặt tại các đường lớn với chi phí đắt đỏ. Theo ABTA, trong bảy người Anh
thì chỉ có một người tìm đến các đại lý du lịch trên các khu phố thương mại. Khách hàng
lựa chọn đặt vé trực tiếp tại đại lý thuộc nhóm khách hàng hơn 65 tuổi và chi tiêu không
“mạnh tay”.4
Đồng thời, cuộc khủng hoảng khí hậu tại châu Âu vào tháng 5-2018 và vấn đề Brexit5
cũng góp phần khiến doanh nghiệp này phải oằn mình sụp đổ. Có thể thấy được, việc
“Thomas Cook & Son” phá sản là một điều tất yếu bởi công ty này đã không thể gánh nổi
những khoản đầu tư thất bại ngay từ đầu những năm 2010.

[KẾT LUẬN]
IV. Kết luận
Tuy “Thomas Cook & Son” đã phá sản sau hơn 178 năm tổn tại và phát triển, chúng
ta cũng không thể phủ nhận những đóng góp không nhỏ mà doanh nghiệp này đem lại cho
ngành du lịch của nước Mỹ nói riêng và thế giới nói chung. Và người đứng sau những thành
tựu đó, không ai khác chính là “cha đẻ” của ngành du lịch lữ hành Thomas Cook.

4
Hoàng Hà, Bài học từ câu chuyện về “người khổng lồ” Thomas Cook, Báo Nhân Dân, ngày đăng 24/09.2019.
5
“Brexit là từ ghép của 2 chữ gồm “Britain” là nước Anh và “exit” là sự ra đi. Britain chính là ám chỉ việc Vương
quốc Anh ly khai khỏi Liên hiệp Châu Âu và thay đổi mối quan hệ giữ Anh với Liên minh Châu Âu EU về an ninh,
thương mại và di dân.”, theo Taxplus.vn.
 [DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO]
ThS. Trần Thúy Lan, CN. Nguyễn Đình Quang (2005), Giáo trình Tổng quan Du lịch dùng
trong các trường TH chuyên nghiệp, Sở GD&ĐT Hà Nội, NXB HN, tr28.

Trích lời phát biểu của Peter Fankhauser – Giám đốc điều hành của Thomas Cook (2014-
2019) tại buổi họp báo vào ngày doanh nghiệp này phá sản 23/09/2019.

Hoàng Hà, Bài học từ câu chuyện về “người khổng lồ” Thomas Cook, Báo Nhân Dân
(https://nhandan.vn/binh-luan-quoc-te/bai-hoc-tu-cau-chuyen-ve-nguoi-khong-lo-thomas-
cook-371831) xem 20/1/2022.

[DANH MỤC HÌNH ẢNH, BẢNG BIỂU MINH HỌA]

Hình 1: Ông tổ nghề du lịch Thomas Cook

Hình 2: Thomas Cook là ai? Ông tổ ngành du lịch hiện đại.

Hình 3: Yosemite National Park

Hình 4: Đánh giá hiện trạng thị trường một số khách du lịch quốc tế đến Đà Nẵng

Hình 5: Báo cáo tài chính Thomas Cook