PTSD, ZABURZENIA OBSESYJNO KOMPULSYWNE

OCD – F42

➔ „nerwica natręctw”; skrupulatyzm

➔ 2,5% populacji
➔ Obsesja - natrętne powracające myśli I/LUB
➔ Kompulsja – natrętne przymusowe czynnośći, zrytualizowane działania, które osoba chora
musi wykonywać aby osłabić lęk; rytuał który pomaga mi zminimalizować napięcie; mam
kontrolę nad swoimi myślami

PROBLEMY OSÓB CIERPIĄCYCH

➔ Rytuały związane ze sprawdzaniem – zogniskowane wokół natrętnej niepewności czy

określone czynności zostały wykonane
➔ Rytuały związane ze sprzątaniem i myciem
➔ Rytuały mogą przyjmować postać skomplikowanych sekwencji czynności i wiązać się z
określoną ilością powtórzeń czynności/sekwencji czynności
➔ Przymusowe zbieranie przedmiotów

Pacjent postrzega je jako zapobiegające wysoce nieprawdopodobnym wydarzeniom, często

związanym z zapobieganiem krzywdy

OBSESJA JEST UARGUMENTOWANA

OBJAW EGODYSTOMICZNY – NIEZGODNY Z EGO, MOGĘ KRYTYCZNIE NA TO SPOJRZEĆ

OBJAW EGOSYNTONICZNY – WSPÓŁGRA Z MOIM EGO (często omamy, urojenia)

PACJENCI NIE SĄ PSYCHOTYCZNYMI

➔ Myśli natrętne, obsesje o nawracającym, bluźnierczym charakterze niezgodnym ze

światopoglądem danej osoby, myśli agresywne
➔ Ruminacje – obsesyjne powracające myśli, wątpliwości co do np. wykonanych czynności

Pacjent jest świadom dziwaczności myśli i rytuałów – są one egodystomiczne

➔ Wysoki poziom lęku wymaga farmakologii

➔ Często współtowarzyszy depresja fobie tiki
➔ Podobna częstotliwość u kobiet i mężczyzn zwykle zaczyna się w dzieciństwie lub wczesnym
okresie wieku dorosłego

TERAPIA CBT, TERAPIA RODZINNA

REAKCJE NA CIĘŻKI STRES I ZABURZENIA ADAPTACYJNE F43

OSTRA REAKCJA NA STRES F43.0

➔ Przez okres do 1 miesiąca po traumatycznym wydarzeniu ma wiele objawów takich jak

natrętne wspomnieniee lub koszmary, amnezja dotycząca aspektów wydarzenia, niezdolność
do przeżywania radości lub miłości do drugiej osoby, poczucie odrealnienia
 ➔ Reakcja na wyjątkowy stres fizyczny luub psychiczny u osoby nie przejawiającej wcześniej
żadnego zaburzenia psychicznego
➔ Reakcja na sytuacje zagrożenia bezpieczeństwa lub fizycznej nienaruszalności własnej lub
bliskiej osoby: wypadek katastrofa napad gwałt
➔ Objawy pojawiają się wcześniej nie utrzymują się dłużej niż 4 tygodnie, mogą znikać nawet w
ciągu godzin lub kilku dni
➔ Dodatkowo występują: niemożność przypomnienia sobie ważnych aspektów urazu,
ograniczony kontakt z otoczeniem, subiektywne poczucie odrętwienia od rzeczywistości oraz
braku wrażliwości emocjonalnej, tzw „oszołomienie”

PTSD ZESPÓŁ STRESU POURAZOWEGO F43.1

➔ Spowodowany przez stres o dużej sile, powodujący kryzys psychiczny, przekraczający ludzkie
przeżywanie (wojna, gwałt, sekta religijna)
➔ Czas trwania powyżej miesiąca (80% pacjentów z nierozpoznanym wcześniej F43.0 ma
rozpoznane PTSD)
➔ W każdym wieku, po urazie, częstsze u kobiet

OBJAWY:

➔ Ponowne przeżywanie traumatycznego wydarzenia przy jednoczesnej niechęci do wracania

do wydarzeń
➔ Omamy i złudzenia
➔ Zaczynają przejawiąć pesymistyczne myślenie
➔ Poczucie odrętwienia, izolacji od ludzi, obcości
➔ Unikanie bodźców przypominających przebyty uraz

PTSD U DZIECI

W miejsce uporczywego powtarzania myyśli czy obrazów u dzieci pojawiają się uporczywie
powtarzane zabawy czy gry w których odgrywają pewne aspekty wydarzeń lub przeżyć związanych z
traumą

Prawdopodobieństwo reagowania klasycznymi objawami jest niskie – wynosi od 1 do 12 % w wieku

przedszkolnym niż u dzieci starszych

ZABURZENIA ADAPTACYJNE F43.2

➔ Stresor powoduje u kogoś depresję, lęk lub objawy behawioralne – ale reakcaj wykracza poza
to, czego byśmy oczekiwali w przypadku większości ludzi w podobnych okolicznościach
➔ Stan subiektywnego distresu i zaburzeń emocjonalnych zwykle przeszkadzający w
społecznym funkcjonowaniu i działaniu w okresie adaptacji do istotnych zmian życiowych lub
do następstw stresującego wydarzenia życiowego
➔ Po zakończeniu działania stresora objawy mogą nadal się utrzymywać ale nie dłużej niż 6
kolejnych miesięcy
➔ Rozpoczyna się w ciągu 3 miesięcy od zadziałania stresora, ustępuje w ciągu 6 miesięcy po
zakończeniu jego działania
➔ Diagnoza różnicowa (prawie wszystko co można nazwać: zaburzenia związane z używaniem
substancji psychoaktywnychm zaburzenia somatyczne, zaburzenia nastroju i lękowe,
zaburzenia związane z traumą, zaburzenie z objawami somatycznymi, zaburzenia
psychotyczne i inne łagodniejsze reakcje na stresy życiowe, normalna żałoba)
➔ Indywidualne predyspozycje lub wrażliwość odgrywają tu większą rolę w kształtowaniu
ryzyka wystąpienia i charakteru objawów
➔ Ale przyjmuje się że omawiane zaburzenia nie wystąpiłyby bez działania czynnika
stresującego

OBJAWY:
➔ Nastrój depresyjny, lęk, zamartwianie się
➔ Poczucie niemożnośći poradzenia sobiem zaplanowania czy pozostawiana nadal w obecnej
sytuacji oraz w pewnym stopniu ograniczoną zdolność do skutecznego wykonywania
codziennych czynności
➔ Osoba może przejawiać skłonność do dramatycznych zachowań czy wybuchów zachowań
gwałtownych, ale pojawiają się one rzadko.