Zaburzenia afektywne (emocje i struktura zachowania), zaburzenia nastroju
(emocje) ZABURZENIA NASTROJU ➔ 15-30 ➔ Częściej kobiety niż mężczyźni ➔ Częściej występują epizody depresyjne niż dwubiegunowe zaburzenia afektywne ➔ Zaburzenia nastroju są znacznie częstsze niż schizofrenia, czy inne zespoły paranoidalne DEPRESJA F32, F33, F34 ➔ Silny komponent genetyczny, 60% środowisko GENY ROLA ZNACZĄCA ALE NIE DECYDUJĄCA 40% ➔ Depresja właściwa (endogenna, jednobiegunowa) – zaburzenia w układzie nerwowym i hormonalnym (spadek serotoniny, noradrenaliny) Objawy resztkowe!!! ➔ Doświadczenie wczesnej utraty ➔ Czynnikiem spustowym jest często ponowne doświadczenie utraty bądź rozczarowania ➔ Depresja jest ekspresją złości do wewnątrz, co prowadzi do umniejszania swojej wartości Czynniki zwiększające podatność na depresję - doświadczenia z wczesnego dzieciństwa: Zaniedbywanie, strata poniesiona w dzieciństwie, rodzice emocjonalnie niedostępni, nadmiernie surowi -czynniki dziedziczne -czynniki biologiczne Przewlekły stres, zmiany hormonalne, niepożądane działania leków, nadużywanie alkoholu i środków psychotropowych, choroba somatyczna -czynniki działające aktualnie lub w niedawnej przeszłości Utrata bliskiej osoby, straty egzystencjalne, świadomość własnej śmiertelności DEPRESJA – KWESTIONARIUSZ ZMIAN ŻYCIOWYCH SKALA DEPRESJI BECKA OBJAWY KLINICZNE DEPRESJI ➔ Widoczne zmęczenie ➔ Unikanie kontaktu wzrokowego ➔ Spowolnienie ruchów lub nerwowość ➔ Zaniedbanie ➔ Obniżenie nastroju, poczucie beznadziejności, smutku, apatia, drażliwość ➔ Uczucie zmęczenia, wyczerpania ➔ Zmniejszenie/zwiększenie apetytu/wagi ➔ Anhedonia ➔ Okołodobowe zmiany nastroju ➔ Utrzymujący się smutek ➔ Utrata zainteresowań ➔ Lęk, niepokój ➔ Zniechęcenie ➔ Problemy z libido ➔ Trudności w koncentracji ➔ Zaburzenia snu ➔ Myśli i próby samobójcze RODZINA ZAUWAŻA TENDENCJĘ DO IZOLACJI, ZOBOJĘTNIENIE EMOCJONALNE
„jest inny świat”
EPIZOD DEPRESYJNY F32 (ŁAGODNY, UMIARKOWANY, CIĘŻKI) Typowy epizod depresyjny – łagodny, umiarkowany lub ciężki – charakteryzuje się obniżonym nastrojem itd ➔ Epizod depresyjny w tych trzech postaciach rozpoznaje się wtedy, gdy zmiany nastroju i napędu psychoruchowego obejmują odpowiednią liczbę objawów oraaz utrzymują się przez co najmniej dwa tygodnie ➔ W lżejszych stanach pacjenci mają poczucie choroby i cierpią z powodu swojej niemocy, w umiarkowanym mają wyraźne trudności z wykonywaniem pracy i obowiązków domowych, w ciężkich epizodach prawie zawsze występują objawy somatyczne, a towarzyszącemu stanowi przygnębienia i braku wartości i braku wartości towarzyszy ryzyko samobójstwa ➔ W epizodzie ciężkim z objawami psychotycznymi pacjenci są przekonani, że dokonali wielkiego przestępstwa za które powinni ponieść karę OBJAWY OSIOWE – obniżony nastrój, anhedonia, zmniejszona energia, utrata zainteresowań ŁAGODNY F32.0 – łączna liczba objawów wynosi 4 lub więcej UMIARKOWANY F32.1 – łączna liczba objawów wynosi 5 lub więcej F32.2 – EPIZOD DEPRESJI CIĘŻKI BEZ OBJAWÓW PSYCHOTYCZNYCH CIĘŻKI F32.3 – liczba łączna wynosi 7 lub więcej w tym 3 osiowe, ciężkie z objawami psychotycznymi: epizod z urojeniami, omamami oraz nasilonym zahamowaniem psychoruchowym, aż do osłupienia, połączone z mutyzmem, towarzyszą temu nasilone objawy somatyczne DEPRESJA NAWRACAJĄCA F33 ➔ Przypadają zazwyczaj na piątą dekadę życia i charakteryzują się co najmniej 2 epizodami trwającymi nie krócej niż dwa tygodnie ➔ Czas trwania tych epizodów mieści się w przedziale od 3 do 12 miesięcy, okresy między nawrotami przyjmują postać powrotu do pełnego zdrowia albo niewyraźnych zaburzeń nastroju ➔ Poszczególne epizody są często wyzwalane przez wydarzenia życiowe ➔ Dwukrotnie częstsze u kobiet REMISJA – WYGASZENIE OBJAWÓW UPORCZYWE (UTRWALONE) ZABURZENIA – DYSTYMIA F34 ➔ Szczególna postać depresji, przejawia się przewlekle obniżonym nasrojem, ale nie spełnia kryteriów nawracających zaburzeń depresyjnych ➔ osoby z dystymią miewają okresy dobrego samopoczucia, ale przez większość czasu u nich uczucia zmęczenia i przygnębienia, wszystko robią z ogromnym wysiłkiem i brakiem zadowolenia. Nie są w stanie wywiązywać się z codziennych obowiązków, są zniechęcone i cierpiące, skarżą się na zaburzenia snu. Są w stanie pracować. ➔ Zazwyczaj zaczyna się w młodości i przez wiele lat utrzymuje na podobnym poziomie CYKLOTYMIA ➔ Stałe wahania nastroju spontaniczne w postaci licznych epizodów łagodnej depresji i stanów wzmożonego samopoczucia NIE MA STRESORA ZEWNĘTRZNEGO ➔ Nie powoduje zwykle upośledzenia w funkcjonowaniu społecznym, szczególnie w odgrywanych rolach zawodowych i rodzinnych. Co najwyżej otoczenie obserwuje u osoby raz okres wzmożonej aktywności, dążenia do realizacji wielu celów, podejmowania się bardzo ambitnych zadań, czasami wyraźnie przerastających jej siły i możliwości; drugi raz okres wycofania się z podjętych przedsięwzięć i realizowanych zadań, narastającego zmęczenia i rozdrażnienia, unikanie ludzi i wrogie do nich nastawienie MELANCHOLIA ANTONI KĘPIŃSKI DEPRESJA POPORODOWA F53 Dyssymulować – zaprzeczać Kobiety doświadczają różnych postaci zaburzeń przypominających stany depresyjne na krótko przed menstruacją, po urodzeniu dziecka i w okresie menopauzy. Te wszystkie sytuacje łączy spadek poziomu estrogenu. W okresie poporodowym można rozpoznać trzy odrębne zjawiska depresyjne: ➔ Poporodowe przygnębienie – większość kobiet po urodzeniu dziecka przeżywa stany obniżonego nastroju. Stają się one płaczliwe, przygnębione, zalęknione i tracą apetyt. Temu samopoczuciu często towarzyszy przekonanie o własnej bezradności i bezsilności w sprawowaniu opieki nad dzieckiem. Po kilku dniach podczas których w organizmie kobiety dochodzi do wyrównania obniżonego na skutek porodu poziomu estrogenu i progesteronu następuje poprawa. ➔ Depresja poporodowa – w postaci pojedynczego epizodu albo uporczywie powracającego zaburzenia depresyjnego. Stan psychofizyczny kobiety spełnia kryteria wielkiej depresji, czyli objawy występują co najmniej dwa tygodnie i dotyczą różnych sfer funkcjonowania. Obniżeniu nastroju towarzyszą zaburzenia w sferze relacji społecznych, motywacji do działania oraz zaburzenia rytmu biologicznego i liczne objawy somatyczne. Istnieje też poważne zagrożenie wystąpienia prób samobójczych. Ponieważ tylko 10-15% kobied zapada na depresję poporodową stąd przyjmuje się, że już przedtem doświadczały one znacznego stresu lub cierpiały z powodu depresji. ➔ Psychotyczna depresja poporodowa – zaburzeniom nastroju towarzyszą urojenia i halucynacje na temat dziecka. Urojenia, że dziecko jest demonem lub wcieleniem zła powodują, że matka zachowuje się w sposób niebezpieczny dla noworodka
NEUROPRZEKAŹNIKI MONOAMINOWE SEROTONINA 5-HT DOPAMINA DA NORADRENALINA NA GABA KWAS GAMMA AMINOMASŁOWY
KATECHOLAMINOWY MODEL ZABURZEŃ AFEKTYWNYCH
Niedobór neuroprzekaźników monoaminowych powoduje depresję, a ich nadmiar manię JEST TO BŁĘDNY MODEL!!!!!!!!!!