ZABURZENIA NASTROJU

→ 2 objawy podstawowe, 2-4 objawy dodatkowe, 4 objawy Objawy dodatkowe:

somatyczne • pogorszenie koncentracji
Zaburzenia Objawy podstawowe: • zmniejszona samoocena i pewność siebie
depresyjne • obniżenie nastroju • idee winy i małej wartości
nawracające • zmniejszony zakres zainteresowań i odczuwanie • zaburzenia snu
(depresja) przyjemności • utrata apetytu
• zaburzenia napędu psychoruchowego • myśli i próby samobójcze

• typ depresji charakteryzujący się przewlekłym (trwającym minimum 2 lata lub dłużej) obniżeniem nastroju o przebiegu
Dystymia łagodniejszym niż w przypadku depresji endogennej.
• myśli i tendencje samobójcze występują prawie dwa razy rzadziej niż w dużej depresji

Wystąpienie co najmniej jednego epizodu depresyjnego
/maniakalnego/hipomaniakalnego
Zaburzenie dwubiegunowe typu 1 (min. jeden epizod manii)
Epizod depresyjny (min. 5 objawów depresji się przez min, 2
tygodnie)
Epizod maniakalny (objawy min. tydzień):
Zaburzenia nastroju • Podwyższone poczucie własnej wartości
(afektywne) • Zwiększona aktywność ruchowa, mało snu
dwubiegunowe • Przymus mówienia, mowa maniakalna
• Dobry humor, nieuwaga
• Od euforii do drażliwości
• Podwyższone libido
• Utrata zdolności rozsądnej oceny
• Kończy się hospitalizacją i farmakoterapią
Zaburzenie dwubiegunowe typu 2 (min. jeden
epizod depresji i hipomanii)
Epizod depresyjny (min. 5 objawów depresji się przez
min, 2 tygodnie)
Epizod hipomaniakalny (Przez min. 4 dni muszą się
utrzymywać min. 3 objawy):
• Lekka mania
• Niższy stopień dyskomfortu funkcjonowania
• Zmiana nastroju z wylewnego na drażliwy
• Przez min. 4 dni muszą się utrzymywać min. 3
objawy (4 objawy jeśli nastrój jest drażliwy)

• zaburzenie afektywne polegające na utrzymujących się stale wahaniach nastroju i aktywności w postaci łagodnych
epizodów subdepresji i hipomanii, które występują zamiennie zwykle bez związku z wydarzeniami życiowymi.
Cyklotymia • Objawy cyklotymii pojawiają się zwykle w późnej młodości, choć znane są przypadki jej pojawienia się w wieku dojrzałym
• Do rozpoznania wymagane są minimum 2 lata niestabilności nastroju, obejmującego kilka okresów depresji lub hipomanii
ZABURZENIA LĘKOWE
• Wyraźny lęk lub niepokój dotyczący określonego przedmiotu lub sytuacji
• Pacjent unika przedmiotu budzącego lęk lub sytuacji fobicznej,
• Nasilenie lęku lub niepokoju jest nieadekwatne do poziomu zagrożenia, jakie niesie ze sobą określony przedmiot lub
sytuacja, i do kontekstu społeczno-kulturowego.
Fobia swoista • Lęk, niepokój i unikanie są utrwalone i zwykle trwają 6 miesięcy lub dłużej.
• Lęk, niepokój i potrzeba unikania powodują znaczące klinicznie cierpienie lub upośledzenie funkcjonowania
• Zakłócenia nie można lepiej wyjaśnić występowaniem objawów innego zaburzenia psychicznego,
Należy określić, czy dotyczy: Zwierząt, Środowiska naturalnego, Krwi-zastrzyków-ran
→ niemożliwe do przewidzenia, nawracające napady ostrego lęku (stany paniki), które nie są ograniczone do
konkretnych okoliczności,
→ nagłe występowanie kołatania serca, bólu w klatce piersiowej, uczucia duszności, zawrotów głowy, depersonalizacji
lub derealizacji,
Zaburzenie lękowe → Często: wtórny strach przed śmiercią, obawa przed utratą kontroli czy chorobą psychiczną,
z napadami paniki → Występują też objawy depresyjne, natręctwa lub elementy fobii,
Nie należy stawiać rozpoznania lęku panicznego jako rozpoznania podstawowego, jeżeli u pacjenta w okresie
pojawienia się napadów paniki stwierdzono zaburzenie depresyjne; w takim wypadku napady lękowe są
prawdopodobnie wtórne w stosunku do depresji.”

SCHIZOFRENIA
A. obecność minimum dwóch z poniższych objawów (musi wystąpić 1.,. 2. lub 3.):
1. Urojenia
2. Omamy
3. Dezorganizacja mowy (np. częste ześlizgiwanie się lub niespójność)
4. Zachowanie rażąco zdezorganizowane lub katatoniczne
5. Objawy negatywne (np. spłycenie afektywne lub awolicja)
B. Zakłócenia w minimum jednym z obszarów takich jak praca, związki interpersonalne, troska o siebie (przez istotną część czasu) –są znacznie poniżej poziomu
osiągniętego przed zachorowaniem
C. Ciągłe oznaki zakłócenia co najmniej 6 miesięcy, w tym co najmniej 1 miesiąc objawów z kryterium A.
D. Wykluczono zaburzenie schizoafektywne i większe zaburzenie depresyjne i Zaburzenie dwubiegunowe
E. Zakłócenie nie jest spowodowane fizjologicznym działaniem substancji ani stanem ogólnomedycznym

W schizofrenii paranoidalnej dominują stosunkowo trwałe urojenia, często paranoidalne, którym zwykle towarzyszą omamy, w szczególności słuchowe
Schizofrenia hebefreniczna - zmiany afektywne są bardzo nasilone, urojenia i omamy – zwiewne i urywkowe, zachowania – nieodpowiedzialne i
nieprzewidywalne, a manieryzmy – powszechne.
W schizofrenii katatonicznej dominują nasilone zaburzenia psychomotoryczne, oscylujące pomiędzy takimi skrajnościami jak pobudzenie i osłupienie lub
automatyczna uległość i negatywizm.
ZABURZENIA OSOBOWOŚCI – WIĄZKA A

1. Wiara w bycie oszukiwanym, wykorzystywanym lub ranionym przez innych, bez posiadania dowodów
2. Wątpienie w lojalność lub szczerość innych
3. Brak powierzania sekretów innym ze strachu przed zdradzeniem sekretu
Osobowość 4. Interpretowanie dwuznacznych lub przyjaznych uwag jako raniące lub zagrażające
paranoiczna 5. Chowanie urazy
6. Uważanie, że ich reputacja jest atakowana przez innych przy braku dowodów oraz chęć zemsty
7. Zazdrość oraz podejrzliwość względem swoich partnerów życiowych bez dowodów na to, że są niewierni
Wykluczenie występowania innych zaburzeń

→ Wszechobecny wzorzec oderwania od relacji społecznych i ograniczony zakres wyrażania emocji w kontaktach międzyludzkich,
rozpoczynający się we wczesnej dorosłości i obecny w różnych kontekstach, na co wskazują 4 (lub więcej) z poniższych:
1. Nie pragnie ani nie lubi bliskich związków, w tym bycia częścią rodziny.
2. Prawie zawsze wybiera samotne zajęcia.
Osobowość 3. Ma niewielkie, jeśli w ogóle, zainteresowanie doświadczeniami seksualnymi z inną osobą.
schizoidalna 4. Odczuwa przyjemność w niewielu, jeśli w ogóle, czynnościach.
5. Brak bliskich przyjaciół lub powierników innych niż krewni pierwszego stopnia.
6. Wydaje się obojętny na pochwały lub krytykę innych.
7. Wykazuje emocjonalny chłód, dystans lub spłaszczoną afektywność.
→ Wykluczenie występowania innych zaburzeń

→ Co najmniej 3 objawy przez co najmniej 2 lata oraz wykluczenie schizofrenii.

→ Objawy mogą obejmować:
• chłodny lub niedostosowany afekt
• anhedonię
• dziwne lub ekscentryczne zachowanie
Osobowość
• skłonność do społecznego wycofywania się
schizotypowa
• paranoidalne i dziwaczne idee nieosiągające poziomu rzeczywistych urojeń
• zaburzenia myślenia i postrzegania
• niekiedy przemijające epizody quasi-psychotyczne z nasilonymi iluzjami, omamami słuchowymi lub innymi oraz myślami
podobnymi do urojeń, zwykle pojawiające się bez udziału czynników zewnętrznych
• nie ma wyraźnego początku, a rozwój i przebieg mają zwykle cechy właściwe zaburzeniom osobowości
ZABURZENIA OSOBOWOŚCI – WIĄZKA B
Zaburzenie osobowości charakteryzujące się
• płytką i chwiejną uczuciowością,
• tendencją do dramatyzowania, teatralności,
Osobowość • sugestywnością,
histrioniczna • egocentryzmem,
• pobłażliwością wobec siebie,
• nadmierną uraźliwością
• pragnieniem admiracji, uznania
• potrzebą podniet.

1. Wielkościowe przekonanie co do swojej wartości

2. Pochłonięcie wyobrażeniami o nieograniczonych zdolnościach: sukcesie, władzy, doskonałości, pięknie lub miłości idealnej.
3. Przekonanie o byciu kimś wyjątkowym i niepowtarzalnym,
Osobowość 4. Nadmierna potrzeba wycia podziwianym.
narcystyczna 5. Poczucie bycia uprzywilejowanym
6. Relacje interpersonalne opiera na wykorzystywaniu (tj. wykorzystuje innych do osiągania własnych celów).
7. Brak zdolności współodczuwania: niechęć do poznania lub identyfikowania się z uczuciami albo potrzebami innych osób.
8. Częste poczucie zazdrości wobec innych lub przekonanie o tym, że inni są zazdrośni.
9. Aroganckie, wyniosłe zachowywanie się lub postawa

Cechuje się wyraźną tendencją do działań impulsywnych bez przewidywania konsekwencji tych działań. Nastrój zmienny i nie dający się
przewidzieć. Występuje też skłonność do wybuchów emocjonalnych, niezdolność do kontrolowania działań impulsywnych, tendencja do
Osobowość zachowań zaczepnych i konfliktów z innymi, szczególnie wtedy, gdy te zachowania są potępiane lub kończą się niepowodzeniem.
z pogranicza → Typ impulsywny, którego cechą dominującą jest niestabilność emocjonalna i brak kontroli działań impulsywnych
→ Typ „borderline”, w którym dodatkowo zaburzony jest obraz samego siebie, swoich celów i preferencji, stałe uczucie pustki wewnętrznej,
skłonność do wchodzenia w intensywne i nietrwałe związki z innymi oraz tendencja do działań samouszkadzających, w tym do gróźb i prób
samobójczych.
• ukończone 18 lat do diagnozy
• Pacjenci z tym zaburzeniem ujawniają w wywiadzie niszczenie własności, poważne naruszanie reguł lub agresję wobec ludzi lub zwierząt
przed ukończeniem 15. roku życia (czlli spełniają kryteria zaburzenia zachowania).
• czasami w wielu sytuacjach kłamią i oszukują lub posługują się pseudonimem, kiedy podejmują działania skutkujące aresztowaniem (bez
Osobowość względu na to czy rzeczywiście zostaną zatrzymani, czy nie)
antyspołeczna • mają tendencję do wywoływania bójek lub napaści na innych
• na ogół nie planują swoich działań, kierując się zwykle impulsami
• żadne z tych zachowań nie powoduje w nich wyrzutów sumienia, jest im przykro gdy zostaną złapani
• nie chcą spłacać swoich długów ani utrzymywać stałej pracy
• mogą nieodpowiedzialnie narażać siebie lub innych na niebezpieczeństwo.
ZABURZENIA OSOBOWOŚCI – WIĄZKA C

Utrwalona, nadmierna potrzeba doznawania opieki, prowadząca do uległości, kurczowego trzymania się bliskich i lęku przed
rozłąką, która pojawia się we wczesnej dorosłości
1. jednostka ma problem z podejmowaniem codziennych decyzji bez rad i wsparcia ze strony innych ludzi
Osobowość 2. potrzebuje innych, żeby wzięli odpowiedzialność za większość głównych obszarów jej życia
zależna 3. ma trudności z wyrażaniem sprzeciwu wobec innych z obawy, że utraci wsparcie lub spotka się z dezaprobatą
4. ma trudności z inicjowaniem przedsięwzięć
5. zrobi wszystko, by zyskać opiekę i wsparcie innych ludzi; w tym celu gotowa jest nawet zrobić rzeczy dla siebie nieprzyjemne
6. kiedy jest sama odczuwa niepokój i bezradność z powodu wyolbrzymionych obaw, że nie da sobie rady/zostanie porzucona
7. kiedy bliski związek się rozpadnie, pilnie poszukuje następnego jako kolejnego źródła opieki i wsparcia

Wszechobecny wzorzec zahamowania społecznego, poczucia nieadekwatności i nadwrażliwości na negatywną ocenę,

rozpoczynający się we wczesnej dorosłości i występujący w różnych kontekstach, na co wskazują cztery (lub więcej) z poniższych:
1. Unika czynności zawodowych, które wymagają znaczących kontaktów międzyludzkich z powodu obawy przed krytyką,
dezaprobatą lub odrzuceniem.
Osobowość 2. Niechętnie angażuje się w kontakty z ludźmi, chyba że jest pewien, że zostanie polubiony.
unikająca 3. Wykazuje powściągliwość w relacjach intymnych z powodu obawy przed zawstydzeniem lub ośmieszeniem.
4. Jest zaabsorbowany byciem krytykowanym lub odrzucanym w sytuacjach społecznych.
5. Jest zahamowany w nowych sytuacjach interpersonalnych z powodu poczucia nieadekwatności.
6. Postrzega siebie jako osobę nieudolną społecznie, nieatrakcyjną lub gorszą od innych.
7. Niezwykle niechętnie podejmuje ryzyko osobiste lub angażuje się w nowe działania, ponieważ mogą się one okazać krępujące.

Wszechobecny wzorzec zaabsorbowania uporządkowaniem, perfekcjonizmem oraz kontrolą umysłową i wewnętrzną, kosztem
elastyczności, otwartości i skuteczności, rozpoczynający się we wczesnej dorosłości i występujący w różnych kontekstach, na co
wskazują cztery (lub więcej) czynników:
1. Jest zaabsorbowany szczegółami, regułami, listami, porządkiem, organizacją lub harmonogramami
2. Wykazuje perfekcjonizm, który przeszkadza w wykonaniu zadania
3. Nadmiernie poświęca się pracy i produktywności z pominięciem zajęć rekreacyjnych i przyjaźni
Osobowość 4. Jest nadmiernie sumienny, skrupulatny i nieugięty w sprawach moralności, etyki lub wartości (nie jest to związane z identyfikacją
obsesyjno-
kulturową lub religijną).
kompulsywna 5. Nie jest w stanie wyrzucić zużytych lub bezwartościowych przedmiotów, nawet jeśli nie mają one wartości sentymentalnej.
6. Niechętnie deleguje zadania lub współpracuje z innymi, chyba że podporządkują się dokładnie jego lub jej sposób robienia
rzeczy.
7. Przyjmuje skąpy styl wydawania pieniędzy zarówno w stosunku do siebie, jak i innych; pieniądze są postrzegane jako coś, co
należy przechowywać na wypadek przyszłych katastrof.
8. Wykazuje sztywność i upór.
9. Mogą pojawiać się uporczywe, niepożądane myśli czy popędy, które nie osiągają nasilenia zaburzeń obsesyjno-kompulsyjnych.
ZABURZENIA OBSESYJNO-KOMPULSYJNE
→ występowanie obsesji (myśli natrętnych), kompulsji (czynności natrętnych) lub obu:
• Obsesje- nawracające i utrwalone myśli, impulsy lub wyobrażenia, które w jakimś okresie trwania zakłócenia są
przeżywane jako natrętne lub nieodpowiednie i u większości osób powodują znaczny lęk lub cierpienie. Osoba podejmuje
próby ignorowania lub neutralizowania ich za pomocą innych myśli lub czynności.
• Kompulsje - Powtarzane zachowania lub czynności umysłowe (np. modlenie się), w stosunku do których dana osoba
odczuwa przymus wykonywania w reakcji na obsesję lub w myśl stosowania się do reguł, które muszą być realizowane.
Opisane zachowania lub czynności umysłowe, mają zapobiegać lub zmniejszać nasilenie niepokoju oraz cierpienia albo
zapobiegać pewnym zdarzeniom lub sytuacjom budzącym lęk.

→ Obsesje lub kompulsje są czasochłonne (np. zajmują więcej niż 1 godzinę dziennie) lub powodują istotny klinicznie niepokój
lub upośledzenie w społecznym, zawodowym lub innych ważnych obszarach funkcjonowania.
→ Objawy obsesyjno-kompulsyjne nie są przypisywane fizjologicznym skutkom substancji (np. narkotyku, leku) lub innego stanu
chorobowego.
→ Zaburzenie nie jest lepiej wyjaśnione przez objawy innego zaburzenia psychicznego

DYSOCJACYJNE ZABURZENIE TOŻSAMOŚCI

→ Zakłócenia tożsamości charakteryzujące się dwoma lub więcej odrębnymi stanami osobowości, które można opisać w
niektórych kulturach jako doświadczenie owładnięcia. Zakłócenie tożsamości wiąże się z wyraźną nieciągłością poczucia
siebie i poczucia woli, któremu towarzyszą powiązane zmiany w afekcie, zachowaniu, świadomości, pamięci, percepcji,
poznaniu i/lub funkcjonowaniu czuciowo-ruchowym. Te oznaki i objawy mogą być zauważane przez innych lub zgłaszane
przez pacjenta.
→ Powtarzające się luki w przypominaniu codziennych zdarzeń, ważnych informacji autobiograficznych i/lub traumatycznych
wydarzeń, wykraczające poza „zwykłe zapominanie”.
→ Objawy powodują znaczące kliniczne dolegliwości lub pogorszenie funkcjonowania społecznego, zawodowego bądź w
innych ważnych obszarach.
→ Zaburzenie nie jest normalną częścią̨ szeroko akceptowanej praktyki kulturowej lub religijnej.
→ Objawy te nie wynikają̨ z fizjologicznych skutków działania substancji (np. utraty przytomności lub chaotycznego zachowania
podczas zatrucia alkoholem) ani z innego schorzenia (np. napadów drgawkowych częściowych złożonych).
ZABURZENIA ZWIĄZANE Z TRAUMĄ I STRESEM
A. Narażenie na rzeczywistą lub grożącą śmierć, poważne obrażenia lub przemoc seksualną w jeden (lub więcej) z następujących sposobów:
• Bezpośrednie doświadczenie traumatycznego zdarzenia
• Bycie świadkiem zdarzenia traumatycznego
• Dowiedzenie się, że traumatyczne wydarzenie (wydarzenia) dotyczyły bliskiego członka rodziny lub bliskiego przyjaciela.
• Doświadczanie powtarzających się lub ekstremalnych ekspozycji na awersyjne szczegóły traumatycznego zdarzenia (zdarzeń)
B. Obecność jednego (lub więcej) z następujących objawów intruzji związanych z traumatycznym wydarzenie, począwszy od mmomentu wystąpienia
traumatycznego wydarzenia:
• Nawracające, mimowolne i natrętne przykre wspomnienia traumatycznego zdarzenia
• Powtarzające się niepokojące sny, w których treść i/lub afekt snu są związane z traumatycznym wydarzeniem
• Reakcje dysocjacyjne (np. retrospekcje), w których osoba czuje się lub działa tak, jakby traumatyczne wydarzenie (wydarzenia) powtarzało się.
• Intensywne lub długotrwałe cierpienie psychiczne w wyniku kontaktu bodźcami kojarzącymi się z traumą
PTSD • Wyraźne reakcje fizjologiczne na bodźce kojarząc się z traumą
C. Uporczywe unikanie bodźców związanych z traumatycznym wydarzeniem
D. Zmiany w pobudzeniu i reaktywności związane z traumatycznym wydarzeniem
• Drażliwe zachowanie i wybuchy gniewu (bez lub z niewielką prowokacją) wyrażające się zwykle agresją słowną lub fizyczną w stosunku do
osób lub przedmiotów (w tym skrajne napady złości).
• Nadmierna czujność.
• Przesadna reakcja na zaskoczenie.
• Problemy z koncentracją.
• Zaburzenia snu (np. trudności z zasypianiem lub utrzymaniem snu, niespokojny sen).
E. Czas trwania zaburzeń jest dłuższy niż 1 miesiąc
F. Zaburzenia nie można przypisać fizjologicznym skutkom działania substancji (np. leków lub alkoholu) lub innego stanu chorobowego.
A. Dana osoba przeżyła zdarzenie traumatyczne
B. W trakcie przeżywania zdarzenia traumatycznego lub po u osoby tej wystąpiły trzy (lub więcej) spośród następujących symptomów dysocjacyjnych:
1. Subiektywne odczucie odrętwienia, obojętności lub braku reaktywności emocjonalnej;
2. Zmniejszenie świadomości własnego otoczenia (na przykład „bycie oszołomionym”);
3. Derealizacja;
4. Depersonalizacja;
5. Amnezja dysocjacyjna (to znaczy niezdolność przypomnienia sobie ważnych aspektów traumy).

C. Zdarzenie traumatyczne jest nieustannie przeżywane na nowo przynajmniej na jeden z następujących sposobów: poprzez nawracające obrazy,
ASD myśli, sny, złudzenia, przebłyski pamięci albo poczucie ponownego przeżywania doświadczenia traumatycznego; lub poprzez cierpienie
emocjonalne pojawiające się na skutek ekspozycji na coś, co przypomina o zdarzeniu traumatycznym.
D. Wyraźne unikanie bodźców, które przypominają o traumie (myśli, uczuć, rozmów, czynności, miejsc, ludzi).
E. Wyraźne symptomy lęku lub zwiększonego pobudzenia (np. trudności z zasypianiem, drażliwość, słaba koncentracja, nadmierna czujność)
F. Zaburzenia prowadzą do klinicznie istotnych poziomów cierpienia lub do upośledzenia funkcjonowania
G. Zaburzenia trwają co najmniej 2 dni, ale nie dłużej niż 4 tygodnie i występują w okresie 4 tygodni po zdarzeniu traumatycznym.
H. Zaburzenia nie są bezpośrednim skutkiem stosowania substancji psychoaktywnej (na przykład narkotyku lub leku) lub schorzenia
ogólnomedycznego, nie wyjaśnia ich lepiej krótkotrwałe zaburzenie psychotyczne i nie są po prostu nasileniem uprzednio istniejącego zaburzenia
osi I lub II.
ZABURZENIA ODŻYWIANIA
A. Ograniczenie podaży energii w stosunku do wymagań, prowadzące do wystąpienia niedostatecznej masy ciała, określonej w odniesieniu do
wieku, płci, krzywej rozwoju (trajektorii rozwoju) i stanu zdrowia. Niedostateczna masa ciała utrzymująca się poniżej minimalnej prawidłowej
masy ciała lub, w przypadku dzieci i osób dorastających, poniżej oczekiwanej masy ciała.
B. Silna obawa o zwiększenie masy ciała lub przytycie albo utrzymujące się zachowania wpływające na zmniejszenie masy ciała, nawet w
przypadku niedostatecznej masy ciała.
C. Zakłócenia w zakresie postrzegania masy ciała lub kształtu własnego ciała, nadmierny wpływ masy ciała lub kształtu ciała na samoocenę albo
Anoreksja uporczywy brak postrzegania niedostatecznej masy ciała jako problemu.
D. Zaburzenia hormonalne (np. zatrzymanie miesiączki, utrata zainteresowań seksualnych).

Stopnie nasilenia w zależności od BMI:

- łagodny (BMI ≥17kg/m2)
- umiarkowany (BMI 16–16,99 kg/ m2)
- ciężki (BMI ≥15–15,99kg/ m2)
- bardzo ciężki ((BMI <15 kg/ m2)

A. nawracające epizody objadania się, które charakteryzuje:

1. spożycie ilości pożywienia większej niż charakterystyczna dla większości ludzi w takich samych okolicznościach, w takim samym czasie
2. Poczucie braku kontroli nad ilością spożywanego jedzenia
B. nawracające zachowania kompensacyjne mające zapobiec przytyciu, takie jak prowokowanie wymiotów, zażywanie środków
Bulimia przeczyszczających, głodowanie, nadmierne ćwiczenia fizyczne
C. zarówno epizody objadania się jak i zachowań kompensacyjnych występują co najmniej raz w tygodniu przez okres trzech miesięcy
D. samoocena pozostaje pod nadmiernym wpływem kształtu i masy ciała
E. często w następstwie dochodzi do wystąpienia różnego rodzaju powikłań somatycznych
F. często poprzedzony okresem jadłowstrętu psychicznego – od kilku miesięcy do kilku lat wstecz

ZESPÓŁ ZALEŻNOŚCI ALKOHOLOWEJ

• Spożywanie alkoholu w większych ilościach lub przez dłuższy czas niż zamierzano
• Uporczywe pragnienie picia alkoholu albo towarzyszące temu nieudane próby ograniczenia lub kontrolowania picia
• Poświęcanie dużej ilości czasu na aktywności związane ze zdobywaniem alkoholu, piciem i likwidowaniem negatywnych skutków picia
• Nawracające spożywanie alkoholu powodujące zaniedbywanie głównych obowiązków w pracy, szkole czy w domu
• Spożywanie alkoholu pomimo ciągłych lub nawracających problemów społecznych i interpersonalnych spowodowanych lub pogłębionych przez działanie
alkoholu
• Powtarzające się spożywanie alkoholu w sytuacjach, w których jest to ryzykowne
• Spożywanie alkoholu pomimo ciągłych/nawracających problemów fizycznych lub psychicznych, spowodowanych lub pogłębionych przez działanie alkoholu
• Ujawnienie się tolerancji na alkohol związanej z potrzebą spożycia istotnie większej ilości alkoholu celem osiągnięcia pożądanego efektu lub z widocznym
znacznym zmniejszeniem efektu używania tej samej ilości alkoholu
• Występowanie charakterystycznych objawów abstynencyjnych spowodowanych przerwaniem picia bądź zredukowaniem dawki alkoholu. Lub picie
alkoholu/przyjmowanie substancji o podobnym działaniu z zamiarem złagodzenia albo uniknięcia objawów abstynencyjnych
ZABURZENIA PSYCHOSOMATYCZNE

→ Jeden lub więcej objawów somatycznych, które są niepokojące lub powodują znaczne zakłócenie codziennego życia.
→ Nadmierne myśli, uczucia lub zachowania związane z objawami somatycznymi lub obawami o zdrowie manifestujące się
Zaburzenie przynajmniej poprzez jeden z poniższych sposobów:
z objawami 1. Dysproporcjonalne i uporczywe myśli o powadze objawów.
somatycznymi 2. Uporczywie wysoki poziom niepokoju o zdrowie lub o objawy.
3. Nadmierny czas i energia poświęcone objawom lub obawom o zdrowie.
→ Mimo że konkretny objaw somatyczny nie musi być ciągle obecny, stan „bycia objawowym” (state of being symptomatic) jest
uporczywy (typowo dłużej niż 6 miesięcy).

→ Zaabsorbowanie posiadaniem lub nabyciem poważnej choroby.

→ Objawy somatyczne nie występują lub, jeśli występują, mają jedynie łagodne nasilenie. Jeśli występuje inne schorzenie lub
istnieje wysokie ryzyko jego rozwoju (np. występuje silna historia rodzinna), to zaabsorbowanie jest wyraźnie nadmierne lub
nieproporcjonalne.
Hipochondria → Występuje wysoki poziom niepokoju o zdrowie, a osoba jest łatwo alarmowana o osobistym stanem zdrowia.
→ Osoba wykonuje nadmierne zachowania związane ze zdrowiem (np. wielokrotnie sprawdza swoje ciało pod kątem oznak
choroby) lub wykazuje maladaptacyjne unikanie (np. unika wizyt u lekarza i w szpitalu).
→ Obawa przed chorobą jest obecna od co najmniej 6 miesięcy, ale konkretna choroba, której się obawia, może się w tym czasie
zmienić.
→ Obawa przed chorobą nie jest lepiej wyjaśniona przez inne zaburzenie psychiczne

→ Jeden lub więcej objawów zmienionej dobrowolnej funkcji motorycznej lub sensorycznej.
→ Wyniki kliniczne dostarczają dowodów na niezgodność między objawem a rozpoznanymi warunkami neurologicznymi lub
Zaburzenia medycznymi.
konwersyjne → Objaw lub deficyt nie jest lepiej wyjaśniony przez inne zaburzenie medyczne lub psychiczne
→ Objaw lub deficyt powoduje klinicznie istotny niepokój lub upośledzenie w społecznym, zawodowym lub innym ważnym
obszarze funkcjonowania lub uzasadnia ocenę medyczną