κάνε την υπέρβαση …

ο
1 Αποδέξου πως υπάρχει ακόμα κάτι να μάθεις
2ο Μάθε πώς να μαθαίνεις
3ο Θέλε να διδαχθείς
ο
4 Μάθε πρώτα αυτό που πρέπει να μάθεις πρώτο και όχι αυτό
που φαντάζεσαι πως πρέπει να μάθεις πρώτο
 All rights reserved.
Copyright ©2022 by The Online K9 University EU

No part of this book may be reproduced or transmitted

in any form or by any means, electronic or
mechanical, including photocopying, or by any
information storage and retrieval system without
permission in writing from the publisher, with the
exception of short excerpts for book reviews on the
condition that copies of such reviews are sent to the
author.

Το παρόν έργο πνευματικής ιδιοκτησίας

προστατεύεται σύμφωνα με τις διατάξεις του
Ελληνικού Νόμου (Ν.2121/1993 όπως έχει
τροποποιηθεί και ισχύει σήμερα) και τις διεθνείς
συμβάσεις περί πνευματικής ιδιοκτησίας.
Απαγορεύεται απολύτως η άνευ γραπτής αδείας του
δημιουργού κατά οποιονδήποτε τρόπο ή μέσο
αντιγραφή, φωτοανατύπωση, αναπαραγωγή,
μετάφραση, διασκευή, αναμετάδοση σε οποιαδήποτε
μορφή (ηλεκτρονική, μηχανική ή άλλη)

For information, contact:

www.onlinek9university.eu
Λεξικό Όρων για Εκπαιδευτές Ζώων & Τεχνικούς Συμπεριφοράς

1
 Λεξικό Όρων για Εκπαιδευτές Ζώων & Τεχνικούς Συμπεριφοράς

Α
Άγχος Αποχωρισμού - Separation Anxiety or Distress
Έρευνες έχουν δείξει πώς οι συμπεριφορές που σχετίζονται με το άγχος
αποχωρισμού είναι προϊόντα εξαρτημένης μάθησης (classical
conditioning) Είναι ένας συνδυασμός των συστημάτων πανικού και φόβου
του σώματος. Η αμυγδαλή, ένα τμήμα του εγκεφάλου που αποθηκεύει
μνήμες που σχετίζονται με συναισθηματικά γεγονότα, ενεργοποιεί
συμπεριφοριστικές και συναισθηματικές αντιδράσεις απέναντι στον
φόβο. Το άγχος αποχωρισμού ορίζεται ως τα φυσικά και
συμπεριφοριστικά σημάδια έντονου άγχους που συμβαίνουν κατά την
απουσία ή κατά την αδυναμία προσέγγισης σε ένα άτομο, μέρος ή
αντικείμενο.

Ακούσια Συμπεριφορά - Involuntary Behavior

Η εξαρτημένη μάθηση έχει να κάνει με ακούσιες συμπεριφορές. Αυτές
είναι αντανακλαστικές συμπεριφορές που δεν ελέγχονται συνειδητά.

Αλυσιδωτή Συμπεριφορά - Behavior Chain

Ένα μείγμα γραμμικής αλυσίδας αποτελείται από μια σειρά συστατικών
συμπεριφορών που εκτελούνται σε σειρά – ακολουθία. Η τελική
Αλυσιδωτή Συμπεριφορά συνήθως τίθεται υπό τον έλεγχο ερεθίσματος
μιας ενιαίας προτροπής. Ένα καλό παράδειγμα Αλυσιδωτής Συμπεριφορά
είναι η ανάκτηση (retrieve)

Αλυσοποίηση - Chaining
Δες Αλυσιδωτή Συμπεριφορά - Behavior Chain

2
 Λεξικό Όρων για Εκπαιδευτές Ζώων & Τεχνικούς Συμπεριφοράς

Άμεση Παρατήρηση - Direct Observation

Η άμεση παρατήρηση είναι το 2ο μέρος της Λειτουργικής Αποτίμησης. Εάν
είναι απαραίτητο να περιγράψουμε μια λεπτομερή σχέση γειτνίασης,
παρατηρούμε την συμπεριφορά «στόχο» έτσι ώστε η σχέση ανάμεσα στην
συμπεριφορά, τα ερεθίσματα που προηγούνται και τις συνέπειες να
κατανοηθούν και συστηματικά – επαγγελματικά να ληφθούν υπόψη μέσα
από το πρωτόκολλο τροποποίησης συμπεριφοράς.

Αμυγδαλή - Amygdala
Μια μικρή δομή στον εγκέφαλο των θηλαστικών που είναι ιδιαίτερα
σημαντική για το κέντρο αισθημάτων του εγκεφάλου το οποίο λαμβάνει
μέρος σε συναισθήματα όπως οργή, φόβος και «πάγωμα»

Αμφίδρομη Επικοινωνία - Two-Way Communication

Η ανταλλαγή πληροφοριών μεταξύ δύο όντων.

Ανατροφοδότηση - Feedback
Ανάδραση είναι ή εισαγωγή πληροφορίας από άλλο μέρος της
διαδικασίας που εκτελείται ή διαδικασία ή από αποτέλεσμα που
επιτυγχάνεται.

Ανακατεύθυνση - Redirection
Η διαδικασία διακοπής μιας συμπεριφοράς από τον εκπαιδευτή με σκοπό
να οδηγήσει την προσοχή του ζώου σε μια διαφορετική κατεύθυνση.

Ανάλυση Έργου - Task Analysis

Η διαδικασία ανάπτυξης ενός γραπτού σχεδίου με τα βήματα που
χρειάζονται για την εκμάθηση μιας νέας ικανότητας.

Ανάλυση Υπόθεσης - Case Study

Η περιγραφή του ιστορικού και του πρωτοκόλλου τροποποίησης
συμπεριφοράς ενός συγκεκριμένου ζώου με την συστηματική καταγραφή
της προόδου, των αποτυχιών και των διαδικασιών που χρησιμοποιούνται.
Οι πληροφορίες της ανάλυσης υπόθεσης μπορεί να έχουν ανακρίβειες και
προκαταλήψεις και για τον λόγω αυτό η επιστημονική ματιά είναι η
ιδανική προσέγγιση. Η ανάλυση υπόθεσης δεν αποτελεί μονοθεματικό

3
 Λεξικό Όρων για Εκπαιδευτές Ζώων & Τεχνικούς Συμπεριφοράς

πειραματικό σχεδιασμό. Θα πρέπει να σημειώσουμε πως μια ανάλυση

υπόθεσης μπορεί να είναι ιδιαίτερα πειστική και για τον λόγω αυτό είναι
σημαντικό οι επαγγελματίες του χώρου να μπορούν να τεκμηριώνουν τις
τεχνικές εκπαίδευσης και τις προτάσεις τους χρησιμοποιώντας τις αρχές
της μάθησης και της συμπεριφοράς.

Αυτοσυγκράτηση Δαγκώματος - Bite Inhibition

Η διαδικασία όπου τα οικόσιτα ζώα μαθαίνουν (μέσα από το παιχνίδι και
την κοινωνικοποίηση) να αναστέλλουν το δυνατό δάγκωμα. Για
παράδειγμα έχοντας μάθει την αναστολή δαγκώματος ένα 7 μηνών
κουτάβι δεν δαγκώνει πλέον τον άνθρωπο που πάει να το χαϊδέψει.

Ανέκδοτες Μαρτυρίες - Anecdotal evidence

Πληροφορίες από πρώτο ή δεύτερο «χέρι» σχετικά με την προσωπική
εμπειρία κάποιου. Τόσο η θετικές όσο και η αρνητικές Ανέκδοτες
Μαρτυρίες είναι αναξιόπιστες καθώς δεν παρέχουν χειροπιαστά
δεδομένα (στοιχεία) που να μπορούν να διασταυρωθούν, να αναλυθούν
και να ερμηνευθούν επιστημονικά.

Ανθεκτικότητα στην Απόσβεση - Resistance to Extinction

Αν ένα ζώο συνεχίζει να εκτελεί μία συμπεριφορά και μετά από την
αφαίρεση της ενίσχυσης, τότε λέμε ότι έχουμε ανθεκτικότητα στην
απόσβεση. Η συμπεριφορές που ενισχύονται μεταβλητά είναι πιο
ανθεκτικές στην απόσβεση (φαινόμενο PREE).

Ανθρωπομορφισμός - Anthropomorphism
Η προβολή των ανθρώπινων χαρακτηριστικών στο ζώο.
Παράδειγμα: « Όταν επέστρεψα σπίτι το σκυλί μου με κοίταζε με ενοχικό
βλέμμα διότι είχε λερώσει στο σαλόνι και γνώριζε ότι το γεγονός αυτό θα
με απογοητεύσει! »

Αντανακλαστικό - Reflex
Σχέση συμπεριφοράς περιβάλλοντος στην οποία μια μονάδα
προκαλούμενης συμπεριφοράς (η αντίδραση) ακολουθεί ένα ερέθισμα
και εξαναγκάζεται ή προκαλείται από αυτό. Γενικός όρος που
περιλαμβάνει και ανεξάρτητα και εξαρτημένα αντανακλαστικά

4
 Λεξικό Όρων για Εκπαιδευτές Ζώων & Τεχνικούς Συμπεριφοράς

Αντίθετη Μάθηση - Counterconditioning

Η αντίθετη μάθηση δουλεύεται παράλληλα με ένα σχήμα στο οποίο
γίνεται μέρος της σταδιακής απευαισθητοποίησης. Κατά την διάρκεια της
αντίθετης μάθησης θα πρέπει να υπάρχει φανερή αντίθεση ανάμεσα στην
«παροχή» και «μη παροχή» ενισχυτών στην διαδικασία της σταδιακής
απευαισθητοποίησης. Όταν παρουσιάζεται το ερέθισμα που προκαλεί τον
φόβο συμβαίνουν όλα τα «καλά», ενώ εξαφανίζονται μαζί του.
Θα πρέπει να υπάρχει τόσο προσωρινή σχέση όσο και ενδεχόμενο μεταξύ
CS και US για να συντελεστεί μάθηση και για να αντικατασταθεί η
«προβληματική» συναισθηματική απόκριση με μια άλλη περισσότερο
αποδεκτή.

Αντίθετο Αντανακλαστικό - Opposition Reflex

Ένας συνηθισμένος όρος που χρησιμοποιείται για να περιγραφεί η
αντίσταση που προβάλει ο σκύλος στον εξαναγκασμό, αναφερόμενοι
συνήθως στο τράβηγμα του σκύλου προς μία αντίθετη κατεύθυνση από
αυτή που τον τραβάει ο χειριστής. Συχνά αποκαλείται και σαν
αντανακλαστικό ισορροπίας. Το αντίθετο αντανακλαστικό σημαίνει ότι το
ζώο αντιστέκεται στην πίεση αντί να ενδίδει σε αυτή (επιστημονικά είναι
γνωστό σαν θετική θυμοταξία. Οι εκπαιδευτές θα πρέπει να παρατηρούν
και να προσδιορίζουν την συμπεριφορά και να καταλαβαίνουν τα αίτια
και τις συνέπειες.

Αντίθετο Φόρτωμα - Contra-Free Loading

Όταν δίνεται η επιλογή μεταξύ ελεύθερου φαγητού και εργασίας για την
απόκτησή του, το ζώο επιλέγει να εργαστεί για το φαγητό. Η σύγχρονη
έρευνα δείχνει ότι η αυτό-ενίσχυση και η αναγκαστική υπόθεση
απόκρισης που εστιάζει σε συγκεκριμένο είδος, δεν αρκούν για την
εξήγηση του φαινόμενου.

Αντίκτυπος της Τιμωρίας - Punishment Fallout

Η τιμωρία προκαλεί αρκετά προβλήματα ειδικά όταν είναι φυσική -
σωματική. Η αποφυγή, η φυγή, η επιθετικότητα, η απάθεια και η μίμηση
του τιμωρού, είναι όλα επακόλουθα της χρήσης τιμωρίας. Τα ζώα
προσπαθούν να αποφύγουν την πηγή της τιμωρίας. Οι άνθρωποι