PONOLOHIYA

KAHULUGAN Ito ay pag-aaral na tumatalakay sa tunog na nabubuo o

nililikha ng isang wika at mga nakapaloob dito.
PONEMA- tawag sa representasyon o simbolo ng
mga tunog.
Ang ponema ay isa sa mga yunit ng tunog na
nagpapakita ng kaibahan ng isang salita mula sa isa
pang salita ng partikular na wika. Ang pagkakaiba
ng kahulugan ng mga salitang Filipino na "baha" at
"bahay" ay bunga ng pagkakaroon ng dagdag na
ponemang /y/ sa salitang "bahay". Kung gayon,
ang ponema ay ang pundamental at teoretikong
yunit ng tunog na nagbubuklod ng salita.
Nakakabuo ng ibang kahulugan kapag pinapalitan
ang isang ponema nito.
PONOLOHIYA
ang ponoema ay hango sa dalawang
salita na PHONE O TUNOG AT EMA
O MAKAHULUGAN
Ang ponema ay walang kahulugan
kapag nagiisa. Nagkakaroon lamang
ito ng kabuluhan kapag ito ay
nagiging bahagi ng salita.
Makabuluhan ang isang tunog kapag
nag-iba ang kahulugan ng
salitangkinasasamahan nito sa
sandaling ito’y alisin, palitan, ilipat o
dinagdag.
 NAHAHATI SA DALAWANG
URI ANG PONOLOHIYA

PONEMANG
SEGMENTAL
kinakatawan ng mga simbolo o mga titik. Ang mga simbolong ito ay
gabay upang mabigkas at mabasa ang mga tunog o ponema
Ang ponema ay kinukulong sa dalawang pahilis na guhit" !!.
Ponemang patinig
"/!a,e,i,o,u/.
Ponemang katinig
" /p,t,k,b,d,g,m,n,h,l,r,s,w,y, at (?) o impit na tunog sa dulong salita

 DIPTONGGO
pinagsamang tunog, isang patinig
at malapatinig sa loob ng isang
pantig.

HAL: HAWLA, PAYNETA,

MAYROON, KALAKAY,
KALABAW
SALAMAT