Agriculture as a Divine Gift

Agrikultura bilang Banal na Regalo:

Sa mga klasikal na mitolohiya ng lahat ng sibilisasyon, ang agrikultura ay pangunahing banal na

pinagmulan. Dumating ito sa iba’t ibang paraan mula sa iba’t ibang mga diyos at sa ilalim ng iba’t ibang
mga pangyayari, ngunit ang pinagbabatayan na tema ay nakikilala. Sa rehiyon ng Mediterranean, ang
pinagmulan ay isang diyosa: Isis sa Ehipto, Demeter sa Greece, at Ceres sa Roma. Sa Tsina, ito ang diyos
na ulo ng baka na si Shên-nung; sa Mexico, si Quetzalcoatl ay nagbalatkayo bilang isang may balahibo na
ahas o iba pang hayop. Sa Peru, marahil si Viracocha, marahil ang Inca na ipinadala ng kanyang Ama na
Araw, ay may pananagutan. Ang hitsura ng agrikultura sa mitolohiya ay halos palaging nauugnay sa iba
pang mga tampok ng sibilisasyon: husay na buhay, sining ng sambahayan, pormal na relihiyon, at
pamahalaan ayon sa mga batas. Makikita rin natin na ang agrikultura ay nagdulot ng kamatayan at mga
diyos na humihingi ng sakripisyo kapalit ng ulan at masaganang ani. Ang mga pangkalahatang tampok ng
mga kuwentong ito ay maaaring maunawaan mula sa mga napiling kasunod. Ayon kay Diodorus Siculus
(first century BC) ang agrikultura ay nagmula sa ganitong paraan: limang diyos ang isinilang kina Jupiter
at Juno, kasama nila Osiris at Isis. Ikinasal si Osiris sa kanyang kapatid na si Isis at: Nakagawa ng
maraming bagay sa paglilingkod sa buhay panlipunan ng tao. Si Osiris ang una, itinala nila, na gumawa
ng sangkatauhan na talikuran ang kanibalismo; sapagkat pagkatapos na matuklasan ni Isis ang bunga ng
parehong trigo at sebada na lumago sa buong lupain kasama ng iba pang mga halaman ngunit hindi pa
rin kilala ng tao, at si Osiris ay nag-isip din ng pagtatanim ng mga prutas na ito, lahat ng tao ay nalulugod
na baguhin ang kanilang pagkain, kapwa dahil sa kaaya-ayang katangian ng mga bagong tuklas na butil at
dahil tila sa kanilang kalamangan na umiwas sa kanilang pagpatay sa isa’t isa. Bilang patunay ng
pagkatuklas ng mga prutas na ito ay nag-aalok sila ng sumusunod na sinaunang kaugalian na hanggang
ngayon ay kanilang sinusunod; Kahit na sa panahon ng pag-aani ang mga tao ay gumagawa ng isang
pagtatalaga sa mga unang ulo ng butil na puputulin, at nakatayo sa tabi ng bigkis ay hinahampas ang
kanilang mga sarili at tinawag si Isis, sa pamamagitan ng pagkilos na ito na nagbibigay ng karangalan sa
diyosa para sa mga bunga na kanyang natuklasan, noong ang panahon noong una niyang ginawa ito.
Bukod dito, sa ilang mga lungsod, sa panahon din ng kapistahan ng Isis, ang mga tangkay ng trigo at
sebada ay dinadala kasama ng iba pang mga bagay sa prusisyon, bilang isang alaala ng kung ano ang
mapanlikhang natuklasan ng diyosa sa simula. Ang Isis ay nagtatag din ng mga batas, anila, alinsunod sa
kung saan ang mga tao ay regular na nagbibigay ng katarungan sa isa’t isa at inaakay na umiwas sa takot
sa parusa mula sa ilegal na karahasan at kabastusan; at ito rin ang dahilan kung bakit ang mga sinaunang
Griyego ay nagbigay kay Demeter ng pangalang Thesmophorus, iyon ay tagapagbigay ng batas, na
kinikilala sa paraang ito na una niyang itinatag ang kanilang mga batas.

Si Demeter ang nagturo kay Tritolemous…”na magpamatok sa mga baka at magbungkal ng lupa at
binigyan siya ng mga unang butil na ihasik. Sa mayamang kapatagan tungkol sa Eleusis ay inani niya ang
unang ani ng butil na lumaki, at doon din, itinayo niya ang pinakamaagang giikan…Sa isang kariton na
ibinigay sa kanya ni Demeter at hinila ng mga dragon na may pakpak, lumipad siya mula sa lupa patungo
sa lupaing nakakalat. Binhi para sa paggamit ng mga tao…” (Fox, 1916). Sa kalahati ng mundo, nakatagpo
tayo ng isang alamat na naglalaman ng eksaktong parehong mga elemento: (i) ang mga taong walang
agrikultura ay mga ganid na nabubuhay tulad ng mga hayop at kumakain sa isa’t isa; (ii) sa pamamagitan
ng ilang banal na tagubilin hindi lamang nila natututo kung paano gumawa ng pagkain, kundi pati na rin
ang mamuhay ayon sa mga batas at magsagawa ng relihiyon at mga sining sa bahay na karaniwan sa
sibilisadong buhay. Mula sa Royal Commentaries ng Inca Garcilaso de la Vega (1961) mababasa natin:
Alamin kung gayon, sa isang pagkakataon, ang lahat ng lupain na nakikita mo tungkol sa iyo ay walang
iba kundi mga bundok at tiwangwang na mga bangin. Ang mga tao ay namuhay tulad ng mga
mababangis na hayop, na walang kaayusan o relihiyon, ni mga nayon o mga bahay, ni mga bukid o
damit, sapagkat wala silang kaalaman sa alinman sa lana o bulak. Palibhasa’y pinagsama-sama sa mga
grupo ng dalawa o tatlo, sila ay nanirahan sa mga grotto at mga kuweba at tulad ng ligaw na hayop, na
pinapakain ng damo at mga ugat, ligaw na prutas, at maging ang laman ng tao. Tinakpan nila ang
kanilang kahubaran ng balat at dahon ng mga puno, o ng balat ng mga hayop. Ang ilan ay naghubad pa
ng damit. At tungkol sa mga babae, wala silang kinikilalang sarili nila. Nang makita ang kalagayan nila,
ang ating amang Araw ay ikinahiya para sa kanila, at nagpasya siyang ipadala ang isa sa kanyang mga
anak na lalaki at isa sa kanyang mga anak na babae mula sa langit sa lupa, upang turuan nila ang mga tao
na sambahin siya at kilalanin siya bilang kanilang diyos; sundin ang kanyang mga batas at tuntunin gaya
ng dapat gawin ng bawat makatwirang nilalang; upang magtayo ng mga bahay at magtipun-tipon sa mga
nayon; upang magbungkal ng lupa, maghasik ng binhi, mag-alaga ng mga hayop, at tamasahin ang mga
bunga ng kanilang mga pagpapagal tulad ng mga tao.

Dumating ang hari at reyna ng Inca mula sa langit at binigyan sila ng isang palatandaan kung saan
malalaman nila kung saan magtatatag ng isang kabiserang lungsod. Ang lugar ay matatagpuan (Cuzco) at
nagtakda sila upang turuan ang mga ganid na “kung paano mabuhay, kung paano magdamit at
magpakain sa kanilang sarili tulad ng mga tao, sa halip na tulad ng mga hayop”. Ang epiko ay
nagpapatuloy (mula sa Garcilaso de la Vega, 1961 na edisyon): Habang namamahala sa lungsod, itinuro
ng ating Inca sa mga lalaking Indian ang mga gawain na dapat nilang gawin, tulad ng pagpili ng mga binhi
at pagbubungkal ng lupa. Itinuro niya sa kanila kung paano gumawa ng mga asarol, kung paano
patubigan ang kanilang mga bukid sa pamamagitan ng mga kanal na nag-uugnay sa mga natural na batis,
at maging ang mga sapatos na ito na isinusuot natin ngayon. Ang reyna, samantala, ay nagtuturo sa mga
kababaihan kung paano magsulid at maghabi ng lana at bulak, kung paano gumawa ng damit pati na rin
ang iba pang gawaing bahay. Sa madaling salita, ang ating mga soberanya, ang haring Inca, na panginoon
ng mga lalaki, at si Reyna Coya, na maybahay ng mga babae, ay nagturo sa kanilang mga nasasakupan ng
lahat ng may kinalaman sa pamumuhay ng tao. Ang pangunahing tema ay inuulit nang regular sa buong
mundo. Mula sa cuneiform tablets, nalaman natin na ang pinagmulan ng agrikultura para sa mga
Babylonians, Chaldeans, at Phoenicians ay isang diyos na nagngangalang Oannes na nagpakita sa mga
naninirahan sa Persian Gulf Coast at nagturo sa kanila sa pagtatanim ng mga pananim at pag-aalaga ng
mga hayop (Fiore, 1965). Ayon kay Maurice (1795): Tinuruan din niya ang mga tao na makisama sa mga
lungsod, at magtayo ng mga templo para sa mga diyos, pinasimulan niya ang mga ito sa mga prinsipyo
ng batas, at mga elemento ng geometry. Ipinakita niya sa kanila kung paano magsagawa ng botanika at
pagsasaka; at kanyang binago at sibilisado ang unang bastos at barbarong lahi ng mga mortal.

Sa mitolohiyang Tsino, pinaghiwalay ni P’an Ku ang langit at lupa, nilikha ang araw, buwan, at mga
bituin, at ginawa ang mga halaman at hayop. Sumunod ang 12 (o 13) celestial sovereigns, lahat ng
magkakapatid, na namuno sa 18 000 yr bawat isa, pagkatapos ay 11 terestrial sovereigns, lahat ng
brother, na namuno sa 18 000 yr bawat isa. Pagkatapos noon ay dumating ang 9 na tagapamahala ng
tao, lahat ng mga kapatid, na namamahala sa kabuuang 45 600 taon. Kabilang sa mga ito ay si Shên-
nung, na nagturo sa mga tao ng agrikultura at nagpaunlad ng medisina. Sa ibang bersyon, 16 na pinuno
ang dumating pagkatapos ng 9 at ang mga ito ay sinundan ng “Tree Sovereigns”, isa sa kanila ay si Shên-
nung. Mayroong maraming mga pagkakaiba-iba ng partikular na tema na ito (Christie, 1983; Latourette,
1941; Fitzgerald, 1950), kabilang ang sumusunod na paglalarawan ng Shên-nung ng sinaunang Tsinong
mananalaysay na si Se-me-Tsien (fist century BC). Si Shên-nung, aniya, ay may katawan ng isang lalaki at
ang ulo ng isang baka, at ang kanyang elemento ay apoy. Tinuruan niya ang mga tao na gumamit ng
asarol at araro at sinimulan ang pagsasakripisyo sa pagtatapos ng taon. Nakakita rin siya ng mga
halamang gamot na nagpapagaling at gumagawa ng isang fi ve-stringed lute (Chavannes, 1967). Sa
huling kasaysayan ng Tsina, si Shên-nung ay itinuturing na isang emperador, at isang kathang-isip na
petsa (karaniwan ay mga 2800 BC) ang itinalaga sa kanyang paghahari. Sinasabing pinasimulan niya ang
kaugalian ng ritwal na paghahasik ng limang uri ng butil sa panahon ng pagtatanim sa tagsibol. Ang
kaugalian ay napanatili noong huling bahagi ng ika-20 siglo at ang emperador mismo ay lumahok sa
seremonya. Sa totoo lang, walang katibayan na mayroon nang pinuno sa pangalang iyon at ang petsa ay
mas maaga kaysa sa anumang totoong petsa na naitala sa kasaysayan ng Tsina. Ang mga sinaunang
alamat ay pinalakas sa loob ng maraming siglo at isang pakitang-tao ng pagpapaganda ay idinagdag sa
mga klasikal na alamat. Ang petsa na ibinigay kay Shên-nung ay walang kapararakan, ngunit ang mito ng
banal na pinagmulan ng agrikultura ay tipikal. Ang mga mitolohiya ng mga American Indian ay lubhang
iba-iba at masalimuot, ngunit dito ko ilalahad lamang ang mga tema ng Aztec at Maya upang ihambing
ang mitolohiyang Incan na nabanggit na. Sa panitikan ng paglikha ng Aztec, ang Quetzalcoatl ay
inilarawan bilang (mula sa Prescott, 1936): Diyos ng himpapawid, isang pagka-Diyos na, sa panahon ng
kanyang paninirahan sa lupa, ay nagturo sa mga katutubo sa paggamit ng mga metal, sa agrikultura, at
sa mga sining ng pamahalaan…Sa ilalim niya, ang lupa ay puno ng mga prutas at mga bulaklak, nang
walang sakit ng kultura. Ang isang tainga ng Indian corn ay kasing dami ng kayang dalhin ng isang solong
lalaki. Ang bulak, habang ito ay lumalaki, ay kinuha, sa sarili nitong pagsang-ayon, ang mayamang mga
tina ng sining ng tao. Ang hangin ay napuno ng mga nakakalasing na pabango at ang matamis na himig
ng mga ibon. Sa madaling salita, ito ang mga araw na magulo, na nakakahanap ng lugar sa mga mythic
system ng napakaraming bansa sa Lumang Mundo. Ito ay ang ginintuang edad ng Anahuac.

Kapansin-pansin, kapwa inisip ng Aztec at ng Maya na ang mais (Zea mays L.) ay nasa lupa bago ang mga
mortal na tao. Sa kuwento ng Aztecan, si Quetzalcoatl ay nagbalatkayo bilang isang itim na langgam,
ninakaw ang cereal mula sa Tonacatepel, at dinala ito sa Tamoanchin para sa pakinabang ng tao. Sa mito
ng paglikha ng Mayan, ang laman ng tao ay talagang nabuo mula sa mais at dugo ng ahas (Recinos,
1947). Hindi kataka-taka na ang halaman ng mais ay pinarangalan hanggang ngayon sa Mexico at
Guatemala. Ang epiko ng Mayan ay naglalaman din ng pahilig na mga sanggunian sa isang hardin ng
Eden o ginintuang panahon kung saan ang kalikasan ay nagbunga ng sagana sa sarili nitong pagsang-
ayon. Sa ganitong paraan napuno sila ng kasiyahan dahil natuklasan nila ang isang magandang lupain na
puno ng kasiyahan, sagana sa dilaw na uhay at putting uhay (ng mais) at sagana din sa (dalawang uri ng)
kakaw at hindi mabilang na prutas ng mamey, chirimoya, jocote. , nance, putting zopote, at pulot. (Ang
mga prutas na ito ay inakala na: Lucuma mammosa, Annona cherimolia, Spondias pur purea, Byrsonima
crassifolia, at Casimiroa edulis, ayon sa pagkakabanggit.) Ang mga pagkain ng Paxil y Cayalá ay sagana at
masarap. Popol Vuh pt. III, gaya ng iniulat sa Recinos, 1947; ang aking pagsasalin Sa lahat ng mga alamat
at kwentong nabanggit hanggang ngayon, at marami ang tulad nila, ang kaalaman sa agrikultura ay
buong pasasalamat na tinatanggap bilang isang pagpapala mula sa mga diyos. Ang natitirang
pagbubukod ay matatagpuan sa Genesis kung saan ang agrikultura ay dumating bilang isang sumpa:
3:17…sumpain ang lupa dahil sa iyo; sa kalungkutan ay kakain ka niyaon sa lahat ng mga araw ng iyong
buhay; 3:18 Mga tinik din at dawag ang isisibol sa iyo; at kakainin mo ang damo ng bukid; 3:19 Sa pawis
ng iyong mukha ay kakain ka ng tinapay, hanggang sa bumalik ka sa lupa; sapagka’t mula roon ay kinuha
ka: sapagka’t ikaw ay alabok, at sa alabok ka babalik. 3:22 At sinabi ng Panginoong Dios, Narito, ang tao
ay naging gaya ng isa sa atin, upang makaalam ng mabuti at masama: at ngayon, baka iunat niya ang
kaniyang kamay, at kumuha naman ng punong kahoy ng buhay, at kumain, at mabuhay. Magpakailan
man: 3:23 Kaya’t pinalayas siya ng Panginoong Dios sa Halamanan ng Eden, upang bukirin ang lupa kung
saan siya kinuha.

Hindi na kailangang magkomento sa lahat ng iba’t ibang mitolohiya ng mga taong agrikultural, ngunit
baka matukso ang isa na gumawa ng labis na pagkakatulad at pinagbabatayan ng mga tema, dapat kong
ipahiwatig na ang mga Aborigine ng Australia, na hindi nagsasanay ng agrikultura, ay mayroon ding
kanilang mga mitolohiya. At mga kwento ng paglikha kung saan tinuruan ng mga diyos ang mga tao kung
paano mangolekta ng mga pagkain. Binibigkas ng isang matandang babaeng Aborigine ang bahaging ito
ng alamat ng paglikha (tulad ng iniulat nina Berndt at Berndt, 1970): Si Ngalgulerg [isang kathang-isip na
babae] ay nagbigay sa amin ng mga babae ng patpat at basket na nakasabit sa aming mga noo, at si
Gulubar Kangaroo ay nagbigay sa mga lalaki ng tagahagis ng sibat. Pero iyong Ahas na tinatawag nating
Gagag [Mother’s mother]-nagturo sa atin kung paano maghukay ng pagkain at kung paano ito kainin,
masarap na pagkain at mapait na pagkain. Maliban sa Genesis, ang mga kuwento ng agrikultura bilang
banal na regalo ay sumusuporta sa stereotype na inilarawan sa nakaraang kabanata. Ang
pinagkasunduan ng mga taong agrikultural ay: 1. May panahon bago ang agrikultura nang ang mga tao
ay kumukuha ng kanilang pagkain mula sa ligaw. 2. Ang hindi pagsasaka ay primitive, wild, uncivilized,
lawless, graceless, at brutish. 3. Ang mga hindi magsasaka ay hindi nagsasaka dahil sa kamangmangan ng
kakulangan ng katalinuhan. 4. Ang isang diyos o isang diyosa ay kinakailangan upang maliwanagan sila
tungkol sa mga gawaing pang-agrikultura pati na rin ang mga batas, sining, relihiyon, at sibilisadong pag-
uugali. 5. Alam ng taong pang-agrikultura ang kanyang sarili na mas mataas kaysa sa mga mangangaso.
Bagama’t maipakikita ang kamalian ng lahat ng ito, ang ganitong paraan ng pag-iisip ay nananatili
hanggang sa kasalukuyan at nagbigay-kulay ng mga modernong konsepto ng agrikultural na pinagmulan.
Halimbawa, pinagtatalunan na ang vegetatively reproduced crops ay dapat na mas matanda kaysa sa
seed crops dahil mas madaling isipin; hindi mangyayari sa mabagsik na isipan na maaaring magtanim ng
mga binhi. Ang isa pang produkto ng ganitong paraan ng pag-iisip ay ang ideya na ito ay maaaring
mangyari nang isa o dalawang beses lamang. Kung maaari nating alisin sa ating sarili ang stereotype,
mas maraming posibilidad ang magbubukas