ISTOTA PROCESÓW INTEGRACYJNYCH W EUROPIE;

MOMENT ZWROTNY: II wojna światowa stanowiła przesilenie społeczno-gospodarcze i polityczne w

Europie

PRZESŁANKI:

-(polityczne) pragnienie pokoju, zapobieganie konfliktom zbrojnym w Europie

-(kulturowe) utrata statusu mocarstw kolonialnych

-(ekonomiczne) chęć dominacji gospodarczej

EFEKTY: realizacja celów o charakterze ekonomiczno-politycznym i społecznym

Integracja- scalenie i utworzenie poszerzonej jakościowo i ilościowo struktury

TEORIE INTEGRACYJNE:

Ekonomiczne:

-Liberalna

-Idealistyczna

-Integracji instytucjonalnej

-Polityki integracji

-Powiązań rzeczowych

Polityczne:

-federalistyczna (konfederalistyczny)

-funkcjonalna (noefunkcjonalna)

-komunikacyjna
MYŚLI INTEGRACYJNE PO II WOJNIE ŚWIATOWEJ:

FEDERALIZM (Adenauer, de Gasperi, Hallstein, Monnet, Schuman, Spaak, Spinelli)

Początek: 1941 rok manifest z Ventotene(A. Spinelli, E. Rossi, E. Colorni) - europejskie państwo
ponadnarodowe

podstawa: krytyka zasady absolutnej suwerenności państw narodowych

teza: federacja europejska (opierająca się na pewnym ograniczeniu suwerenności) jest w stanie
doprowadzić do powstania skutecznej i trwałej unii między państwami i wyeliminować groźbę wojny
- podział kompetencji w oparciu o zasadę pomocniczości

efekt: od integracji politycznej do gospodarczej siła (napędowa procesu)

KONFEDERACJA (gen. de Gaulle)

Początek: lata 20 - 30 XX wieku - europejska unia federalna nie naruszająca praw suwerennych
państw

Podstawa: integracja oparta na wymianie poglądów i ustalaniu wspólnych stanowisk

Teza: konfederacja europejska (maksymalizuje suwerenność państw) jest związkiem niezależnych

państw - podstawą są różnego rodzaju porozumienia o współpracy międzyrządowej

Efekt: od integracji politycznej do gospodarczej - siła napędowa procesu

FUNKCJONALIZM (David Mitrany)

Początek: D. Mitrany- impuls do utworzenia WE

Podstawa: krytyka zasady absolutnej suwerenności państw narodowych; integracja oparta na dwóch
strefach aktywności politycznej (char. narodowy i nie politycznej (char. mrn)

Teza: ścisła współpraca między państwami narodowymi powoduje powstanie wspólnoty interesów
(nie grupy nacisku i elity polityczne ale społeczeństwo)

Efekt: stopniowa integracja prowadzi przez integrację gospodarczą do politycznej - efekt

„rozprzestrzeniania się’’/ „rozlewania się” integracji – spill-over

NEOFUNKCJONALIZM (Ernst Haas)

Początek: E.Haas- krytyka koncepcji funkcjonalizmu D. Mitrany’ego

Podstawa: krytyka zasady absolutnej suwerenności państw narodowych, integracja opierająca się na
przenikających się sferach aktywności funkcjonalnej, politycznej i instytucjonalnej

Teza: ścisła współpraca między narodami powoduje powstanie wspólnoty interesów (nie
społeczeństwo, ale grupy nacisku i elity polityczne)

Efekt: stopniowa integracja prowadzi przez integrację gospodarczą do politycznej -

„rozprzestrzeniania się’’/ „rozlewania się” integracji – spill-over