Professional Documents
Culture Documents
KRYEREDAKTORE: SUADA SHIMA, INTERVISTUESE:KLEA BETA, INFORMUES: ALBIN TAFANI, REXHINA BENDO, DEVIN ALIMERI
Zhargoni i te rinjve
Tendenca më e re e të rinjve shqiptarë është përdorimi i një fjalori, i cili
tashmë duket gjithnjë e më shumë i konsoliduar. Një fjalor, i cili gjen vend
kudo që ata ndodhen. Një fjalor, i cili rezulton i pakuptueshëm për brezat e
tjerë.
Mjaftojnë pak orë mes tyre për të kuptuar se egzistojnë disa lloje kodesh,
fjalësh dhe deri tek bashkëbisedime të tjera që të lenë pa fjalë. Duket se
nuk dëgjon të flitet shqip hera herës.
Ndër vite janë njohur forma të ndryshme të komunikimit mes njerëzve,
duke filluar me shenjat e duke mbaruar me fjalët. Madje nga përtej
Shqipërisë ka patur edhe raste të krijimit të alfabeteve të posaçëm për të
arritur në një komunikim që veç pak njerëz e njihnin.
Në fakt dëshira për të komunikuar të qetë dhe pa dashur të kuptohen nga
njeri, në jo pak raste është qëllimi i adoleshentëve shqiptarë. Fenomeni nuk
është i panjohur. E njëjta gjë ndodh dhe me të rinjtë italianë, francezë apo
gjermanë. Madje në disa raste zhargonin e tyre e kanë huazuar dhe të rinjtë
shqiptarë.
Harruam veç për një çast rregullat bazë të privatësisë dhe u kërkuam atyre
më pa probleme të lexonin ndonjë mesazh që kishin në celular ose në
rastin më të mirë të na linin edhe t’i filmonim.
Është e qartë pse mes tyre ia dalin mbanë të kuptohen, por çfarë ndodh
nëse një mesazh i tillë do t’i drejtohej një prindi, një gjyshi, një motre ose
një vëllai më të madh?
Çdo brez nxënësish ka njohur ndër vite ndryshime në përzgjedhjen e
fjalëve. Jo vetëm rrobat zgjidhen sipas modës, e njëjta gjë ndodh dhe me
fjalët. Më shumë se kushdo tjetër është mësuesi ai i cili e ndjen më shumë
këtë ndryshim të përzgjedhjes dhe përdorimit të fjalëve.
Dëshira për të patur shpejtësi maksimale të komunikimit, koha e cila është
gjithnjë e më pak e disponueshme për këdo, dalja në treg e prodhimeve
më të sofistikuara elektronike ka shtyrë pjesën më të madhe të
përdoruesve, kryesisht të rinjtë, të krijojnë thuajse një fjalor të tyren.
E vetmja që mund ta parandalojë këtë përhapje të shpejtë të përdorimit të
fjalëve parazitare dhe afrimi drejt shqipes së pastër jaanë librat. Ata të cilët
veç dijes, na sjellin zhvillimin e mendimit dhe artikulimit.
Albin Tafani
Sudok
Bashko pikat
Mund të jeni më të rrezikuar për dy javët e para të janarit. Në të njëjtën kohë, mund të ndjeni një forcë delikate shpirtërore që ju shtyn përpara. Është e sigurt. Jupiteri,
planeti i besimit, po shkëlqen në shenjën tuaj gjatë gjithë muajit. Duhet të relaksoheni dhe të lejoni që të ndodhin gjëra të mira.
Ju po zgjoheni për një mision të ri këtë muaj, ose ndoshta, duke rishikuar një mision që nuk u materializua kurrë. Jini të gatshëm të prishni një fasadë dhe t'i lini të tjerët
të shohin aspekte të vetes që keni preferuar t'i mbani të fshehura. Hëna e plotë e Gaforres më 6 janar ofron një shans për të derdhur disa lot, për t'u çliruar dhe për t'u
lëshuar.
Demi
Demi, simboli i kafshës së shenjës suaj, është i palëkundur, i qëndrueshëm dhe i fortë. Është më shumë vendimtar sesa kokëfortë, i vështirë për t'u stërvitur dhe nuk
manipulohet lehtë. Tingëllon e njohur? Jini të palëkundur si një dem këtë muaj dhe do të vendosni bazat e duhura për vitin. Jeni në një sezon revolucioni të papritur me
Uranin rebel në shenjën tuaj. Ecni përpara me saktësi, duke përmbushur jetën sipas kushteve tuaja. Dielli shkëlqen në Bricjap deri më 20 janar, duke ju ndihmuar të
vendosni nëse do të veproni apo do të rezistoni.
Binjakët
Yjet shkëlqejnë këtë muaj, Binjakë edhe nëse shikoni qiellin e natës. Flisni për veten tuaj dhe vini re kur filloni të shmangni vëmendjen, ose të shmangni atë që keni në
mendje.
Afërdita shkëlqen te Ujori nga data 2-26 janar. Lejojini vetes të largoheni nga një aventurë dhe çlirojeni imagjinatën tuaj. Me të dy planetët e marrëdhënieve në shenjat e
ajrit, mund të bini në dashuri. Mërkuri është retrogradë deri më 18 janar, duke premtuar rezultate paqësore në konfliktet ndërpersonale nëse qëndroni kurioz dhe të
hapur për të mësuar më shumë për veten tuaj.
Gaforrja
Janari do të sjellë një valë të re mundësish për t'ju ndihmuar të arrini qëllimet tuaja. Hapeni zemrën
dhe mendjen tuaj ndaj mundësive dhe ushqeni guximin për të marrë rreziqe.
Mjaft mbresëlënëse, apo jo? Këtë muaj do përballeni me pyetje komplekse.
Do sistemoni dhe krijoni hapësira të reja në shtëpi.
Marrëdhëniet janë një temë mbizotëruese teksa rregulloni komunikimin për t'u lidhur më mirë me
partnerin dhe të dashurit tuaj. Hëna e re më 21 janar shënon një kohë të fuqishme për të ushtruar
shpirtin tuaj të pavarur. Ju keni punuar shumë që nga viti 2008 dhe jeni gati të shihni përfitimet e
rritjes personale.
Luani
Viti i ri sjell mundësi të reja dhe aventura të reja për shkak të bazës që hodhët gjatë tre viteve të
fundit. Ju jeni përkushtuar për rritjen dhe lulëzimin në mënyra që do të lejojnë që krijimtaria juaj të
shkëlqejë. Astrologjia e këtij muaji ju tregon se po arrini një tjetër moment historik. Po! Unë bëj tifo
për ty, duke e ditur se sa presione ke duruar.
Dy javët e para të muajit janë për organizim dhe kurim. Largoni mendimet tuaja negative dhe
shmangni shpërqendrimet. Në kohën e qetësisë dhe thjeshtësisë, dalin ide të reja. Mërkuri është
retrograde deri më 18 janar, duke sinjalizuar një fillim të ngadalshëm të vitit. Ju mund të përdorni
gjenialitetin tuaj krijues me një zemër të hapur dhe mendje të qetë.
Virgjëresha
Janari është një muaj organizimi dhe planifikimi. Me Mërkurin në retrogradë deri më 18 janar,
imagjinoni vitin tuaj ideal dhe krijoni një plan veprimi. Pas 22 janarit, të gjithë planetët janë të
drejtpërdrejtë, duke ju dhënë dritën jeshile për të ecur përpara. Më 29 janar, dielli formon një aspekt
të favorshëm për Marsin e orientuar drejt veprimit, duke ju motivuar të filloni një projekt të ri, ose të
vendosni një objektiv për vitin 2023.
Peshorja
Me fillimin e janarit, ndaloni dhe reflektoni për vitin e fundit. Rindezja e shkëlqimit të së kaluarës
mund të ndezë shpresën. Ju keni arritur më larg nga sa mund ta imagjinonit, dhe edhe nëse jeta nuk
është e përsosur, ju jeni të bekuar në shumë mënyra. Perfeksionizmi është një tipar pak i njohur i
Peshores dhe shpesh shprehet me paralizë vendimi. Ndonjëherë, duhet të kujtohemi se nuk ka
vendime perfekte. Ne po peshojmë të mirat dhe të këqijat, dhe nëse do të kishte zgjedhje të drejta
absolute, sa e mërzitshme do të ishte jeta! Le ta mbajmë këtë parasysh. Praktikoni dhembshurinë
për veten.
Akrepi
Janari është një muaj organizimi dhe planifikimi për ju. Me Marsin dhe Mërkurin në retrogradë në
fillim të muajit, shfrytëzojeni këtë kohë për të planifikuar vitin dhe sigurohuni që qëllimet tuaja të
përputhen me të vërtetën tuaj të brendshme. Pushoni dhe riorganizohuni. Pas datës 22 janar, të
gjithë planetët lëvizin drejtpërdrejt, duke ju dhënë dritën jeshile për SHKO PËRPARA!
Shigjetari
Viti i kaluar ju solli njohuri për marrëdhënien midis rrezikut dhe shpërblimit. Ndikimi i Saturnit ju
ndihmoi të identifikoni investimet e denja të kohës, energjisë dhe burimeve tuaja, ndërsa lëvizja e
Jupiterit përmes Peshqve frymëzoi besimin. Nëse keni luajtur kumar dhe keni humbur, ju mund të
rikuperoni disa nga ato humbje. Ne vazhdimisht krijojmë dhe manifestojmë së bashku. Humbja juaj
mund të ketë nënkuptuar fitimin e dikujt tjetër dhe gjithçka do të kthehet një ditë.
Bricjapi
Janari fillon ngadalë, me Marsin dhe Mërkurin që shkojnë retrogradë. Jeni të fokusuar në organizimin për vitin e ri. Mërkuri po lëviz nëpër shenjën tuaj, duke nxjerrë në pah
detajet që mund t'i keni humbur kur mbyllnit vitin 2022. Jeta do të fillojë të ecë përpara me shpejtësinë e dritës, por mbajini gjërat ngadalë. Relaksohuni në 2023-shin.
Pas 22 janarit, të gjithë planetët po lëvizin drejtpërdrejt dhe është koha për veprim dhe ndryshim të shpejtë. Më 29 janar, dielli formon një aspekt të favorshëm për Marsin,
duke ndezur një pasion për një projekt. Guxoni të shkoni përtej kufijve tuaj të perceptuar. Vazhdoni të ngjiteni në atë kodër, duke e ditur se jeni në një kulm të ri këtë vit.
Ujori
Shenja juaj ka një polaritet unik. Nga njëra anë, është një shenjë e individualitetit radikal; nuk je nga ata që ndjekin turmën. Nga ana tjetër, Ujori është i lidhur me grupe dhe
komunitete. Çfarë i lidh të dyja palët? Autenticiteti. Janari është muaji i vetë-shprehjes dhe bashkëpunimit.
Me Venusin që lëviz në shenjën tuaj nga 2-26 janari, mund ta gjeni veten duke u bashkuar me më shumë grupe në internet. Përdoreni këtë kohë për t'u lidhur me miqtë
dhe për të krijuar ide kreative. Më 21 janar, hëna e re e Ujorit është një kohë e mirë për të nisur projekte të reja dhe për të vendosur objektiva.
Peshqit
A ndiheni të ngazëllyer kur e dini se diçka e mirë po ju vjen? Ju mund të mos keni ndonjë kontekst, por e ndjeni atë në çdo qelizë! Jupiteri lëvizi nëpër shenjën tuaj pjesën
më të madhe të vitit të kaluar. Astrologjia e këtij muaji ju fton të shihni filizat e të gjitha ideve të fidanëve që keni shfaqur. Mbani një frymë shprese, veçanërisht pas 26
janarit.
Hëna e plotë e Gaforres më 6 janar sjell ndjenja të mëdha dhe mund të kujtoni të shkuarën ose të rindizni marrëdhëniet me njerëzit e dashur. Fillimi i muajit duket më
shumë si një retrospektivë e së shkuarës sesa një fillim krejt i ri. Pas 22 janarit, kjo frymë ndryshon dhe ju jeni gati për të përballuar çdo pengesë në rrugën tuaj.
Albin Tafani