‫سیگار و نیکوتنی‬

‫دکترمحسن خوشه‬
‫رو انپزشک‬
 ‫‪ ‬گیاه توتون بومی امریکا‬

‫‪ ‬انتقال توتون به ایران توسط پرتقا لی ها درزمان صفویه‬

‫‪ ‬رواج به شکل چپق ‪ ،‬قلیان و پاپیروس‬

‫روش ﻣﺼﺮف‬

‫‪ ‬ﺗﺪﺧﯿﻦ (ﺳیگار‪ ،‬ﻗﻠﯿﺎن‪ ،‬ﭘﯿﭗ )‬

‫‪ ‬ﺟﻮﯾﺪن‬
‫‪ ‬استنشاق پودر‬
 ‫‪ ‬جزء روانگردان توتون‪،‬نیکوتین است که تاثیرآنتاگونیستی برروی‬
‫گیرنده های نیکوتینی استیل کولین دارد‪.‬‬

‫‪ ‬ﻧﯿﮑﻮﺗﯿﻦ ﺑﻪ ﮔﺮوﻫﯽ ازﻋﻨﺎﺻﺮ ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ ﺑﻪ ﻧﺎم آﻟﮑﺎﻟﻮﺋﯿﺪﻫﺎ ﺗﻌﻠﻖ‬

‫دارد‬

‫‪ ‬داراي ﻃﻌﻤﯽ ﺗﻠﺦ اﺳﺖ‬

‫‪ ‬ماده ﺳﻤﯽ است ﮐﻪ ﺑﻌﻀﯽﮔﯿﺎهان ﺑﺮاي ﺟﻠﻮ ﮔﯿﺮي ازﺧﻮرده ﺷﺪن‬

‫ﺗﻮﺳﻂ ﺣﺸﺮات ﯾﺎ ﺣﯿﻮاﻧﺎت ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻣﯽ کنند‬
 ‫‪ 85 ‬ﺗﺎ ‪ 90‬درﺻﺪ ﻧﯿﮑﻮﺗﯿﻦ ازﻃﺮﯾﻖ ﮐﺒﺪ ﻣﺘﺎﺑﻮﻟﯿزه ﻣﯽ ﺷﻮد‬

‫‪ ‬نیمه عمرنیکوتین حدود دو ساعت است‪.‬‬

‫‪ ‬ﯾﮏ ﺳﯿﮕﺎرﺣﺪود ‪1/2‬ﻣﯿﻠﯽﮔﺮم ﻧﯿﮑﻮﺗﯿﻦ دارد‬

‫‪ ‬اﯾﻦ ﻣﯿﺰان نیکوتین اﮔﺮ ﺑﻪ اﻧﺴﺎن ﺗﺰرﯾﻖ ﺷﻮد ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ‪ 7‬نفرﻓﺮد را‬
‫ﺑﮑﺸد‬

‫‪ ‬ﺗﺪﺧﯿﻦ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ اﯾﻦ ﻣﯿﺰان را ﺑﻄﻮرﻗﺎﺑﻞ ﻣﻼﺣﻈﻪ اي رﻗﯿﻖ ﮐﺮده و‬

‫ﮐﺎﻫﺶ دﻫﺪ‬
 ‫● حدود ‪ 25‬درصد نیکوتین با تدخین سیگاربه خون می رسد‬
‫● به فاصله ‪ 15‬ثانیه وارد مغزمی شود و ﺳﺒﺐ ﺗﻐﯿﯿﺮ ﻋﻤﻠﮑﺮد‬
‫درﻣﻐﺰمیﺷﻮد‬
‫● حداکثراثرات رفتاری و قلبی – عروقی درچند دقیقه ظاهرمی شود‬
‫● ﻧﯿﮑﻮﺗﯿﻦ ﺑﻪ ﺳﻠﻮل ﻋﺼﺒﯽ آزاد ﮐﻨﻨده دوﭘﺎﻣﯿﻦ ﻧﯿﺰ ﻣﺘﺼﻞ ﻣﯿﺸﻮد و‬
‫ﺳﺒﺐ آزاد ﺷﺪن دوﭘﺎﻣﯿﻦ ﻣﯿﺸﻮد‬
‫● دوپامین نقش ی کلیدی درشکل گیری اعتیاد دارد‬
 ‫‪‬نکته ‪:‬‬
‫مصرف سیگار‪ ،‬دروازه ورود به اعتیاد است‬
 ‫‪ ‬نیکوتین ‪ ،‬شایع ترین ماده اعتیاد آورمصرفی درجهان است‬

‫‪ ‬و ابستگی به نیکوتین رایج ترین‪ ،‬مرگبارترین و پرهزینه ترین نوع‬

‫و ابستگی به مواد می باشد‬

‫‪ ‬نیکوتین موجب مشکالت رفتاری نمی شود لذا تعداد اندکی ازافراد‬
‫و ابسته به نیکوتین برای درمان اقدام می کنند‪.‬‬
‫‪ ‬شیوع مصرف سیگاربا عوامل زیردرارتباط می باشد‪:‬‬
‫✓سطح تحصیالت پایین‬
‫✓سطح درآمد پایین‬
‫✓ژنتیک‬
‫✓بیماران اعصاب و روان‪:‬‬
‫✓‪50‬درصد کل بیماران روانپزشکی سرپایی‬
‫✓ ‪70‬درصد بیماران مبتال به اختالل دو قطبی‬
‫✓‪ 90‬درصد بیماران مبتال به اسکیزوفرنی‬
 ‫▲سن شروع مصرف سیگار‪ 16‬سالگی می باشد‬

‫▲مصرف نیکوتین هم مثل سایرمواد دراثرفشارهای‬

‫اجتماعی آغازمی شود‬
‫‪ ‬و ابستگی روانی (اعتیاد) به مصرف دخانیات را می توان ازمهمترین‬
‫پیامدهای روانی آن دانست‪.‬‬

‫‪ ‬هرچند استفاده ازدخانیات (به دلیل وجود نیکوتین)‬

‫موجب آرامش کاذب می شود ولی این موضوع باعث‬
‫می شود که فرد‪ ،‬نتواند آن را به راحتی کناربگذارد‪.‬‬

‫‪ ‬عادت روانی باعث می شود که شخص تصورکند که مصرف‬

‫دخانیات عامل محرکی برای انجام کارها و رفع خستگی می باشد‪.‬‬
 ‫عالئم وابستگی به نیکوتنی‬
‫‪.1‬مقاومت‬
‫‪.2‬سندرم ترک‬
‫‪.3‬مصرف برای جلوگیری ازعالیم ترک‬
‫‪.4‬عدم توانایی درترک علی رغم تالش های متعدد برای ترک‬
‫‪.5‬ادامه مصرف با وجود آگاهی ازمضربودن‬
‫‪ ‬ژنتیک نقش مهمی درو ابستگی به نیکوتین دارد‬
‫عالئم ترک نیکوتنی‬
‫‪.1‬تغییرات خلق‪ :‬افسرده‬
‫‪.2‬بی خوابی ‪ :‬رویادیدن و افزایش بیدارشدن‬
‫‪.3‬خشم یا تحریک پذیری‬
‫‪.4‬اختالل تمرکز‬
‫‪.5‬بی قراری‬
‫‪.6‬افت ضربان قلب‬
‫‪.7‬افزایش اشتها و وزن‪6 :‬ماه یا بیشتر‬
‫‪.8‬اضطراب‬
 ‫‪ ‬بسیاری ازعالیم محرومیت ازنیکوتین می توانند عالیم بیماری های‬
‫اعصاب و روان و نیزعوارض جانبی داروهای اعصاب و روان را تقلید‪،‬‬
‫تشدید و یا ماسکه کنند ‪:‬‬
‫‪Akathisia.1‬‬
‫‪.2‬اضطراب‬
‫‪.3‬افسردگی‬
‫‪.4‬افزایش وزن‬
‫‪.5‬بی خوابی‬
‫‪.6‬دیس تایمی‬
‫‪‬سیگاری های با سابقه بیماری روانپزشکی و ابستگی‬
‫بیشتر– عالئم ترک بیشترو توقف کمترسیگاررا‬
‫خواهند داشت‬
‫‪ ‬استفاده ازسیگارهای کم تاروکم نیکوتین درکاهش عوارض تاثیری‬
‫ندارد و دربرخی افراد حتی مقدارمصرف را افزایش می دهد‪.‬‬

‫‪ ‬اثرکاهش تعداد سیگارهای مصرفی درروزدرارتقای سالمت نا‬

‫مشخص است‬
 ‫‪ ‬فواید قطع مصرف سیگارو ابسته به مدت زمان مصرف سیگاراست‬

‫‪ ‬قطع مصرف سیگارقبل از‪ 35‬سالگی باعث برگشت اغلب خطرات سیگارمی‬
‫شود‬

‫‪ ‬توقف مصرف سیگارریسک بیماری قلبی را در‪ 5‬سال و سرطان ریه را در‪20‬‬
‫سال کاهش می دهد‬
 ‫سیگار و افسردگی‪:‬‬
‫‪ ‬سیگارکشیدن خطرابتال به افسردگی را تشدید میکند‬

‫‪ 70 ‬درصد مردان و ‪ 80‬درصد اززنان معتاد به سیگارمبتال به‬

‫افسردگی هستند‬

‫‪ ‬یک رابطه علی و معلولی بین استعمال سیگارو ابتال به افسردگی‬

‫وجود دارد و مصرف بیشترسیگاربه طورمستقیم باعث افز ایش و‬
‫تشدید عالئم افسردگی میشود‬
 ‫‪ ‬علت تاثیرسیگاردربروزافسردگی نیکوتین موجود درآن است ‪.‬‬

‫● ‪ 20‬تا ‪ 30‬دقیقه پس ازدود کردن آخرین نخ سیگارمقدارنیکوتین در‬

‫بدن شروع به کاهش می کند و همین امردرفرد سیگاری موجب بروز‬
‫اضطراب می شود که ارتباط بسیارنزدیکی با ابتال به افسردگی دارد ‪.‬‬

‫● تغییرات دائمی درسیستم اعصاب که ازاستعمال سیگارناش ی می‬

‫شود به بروزافسردگی می انجامد‬
 ‫‪ ‬احتمال خودکش ی دربین سیگاری ها باالترازدیگران است‪.‬‬

‫‪ ‬احتمال تمایل به خودکش ی دربین سیگاری هایی که کمتراز‬

‫‪ 25‬نخ سیگاردرروز میکشند دو برابردیگران و بین کسانی که‬
‫بیشتراز‪ 25‬نخ میکشند‪ 4 ،‬برابربقیۀ افراد است‪.‬‬

‫‪ ‬سیگارکشیدن گاهی اوقات باعث ایجاد خشونت می شود‬

 ‫سیگار و اضطراب‪:‬‬
‫‪ ‬احتمال بروزاختالالت اضطرابی دربین سیگاری ها بیشتراست‬
‫(‪ 5/5‬برابر)‬
‫‪ ‬سیگارافراد را مضطرب میکند‬
‫‪ ‬این که گفته میشود نیکوتین سیگارباعث آرامش میشود‪ ،‬دامی‬
‫بیش نیست!‬
‫‪ ‬کسانی که سیگاررا ترک کرده اند‪ ،‬کمترازسیگاری ها مضطرب‬
‫هستند‬
 ‫دود سیگار و افت حتصیلی در نوجواانن‬
‫‪ ‬تماس با دود سیگارتاثیرنامطلوبی برروی عملکرد تحصیلی‬
‫نوجوانان می گذارد‬

‫‪ ‬نوجوانانی که درمنزل درمعرض دود سیگارسایراعضای خانواده‬

‫قرارمی گیرند ‪ ،‬نسبت به سایر هم کالس ی ها یشان تا ‪ 30‬درصددچار‬
‫افت تحصیلی می شوند‬

‫‪ ‬عملکرد ضعیف تردرآزمون خواندن و ریاض ی‬

 ‫دود سیگار و افزایش بیش فعالی در کودکان‬
‫‪ ‬مصرف سیگارتوسط مادردرطی بارداری خطرابتال به ‪ ADHD‬را‬
‫درکودک افزایش می دهد‬
 ‫اتثری دود سیگار بر مغز‬
‫● افراد غیر سیگاری که درمعرض دود سیگارهستند و افراد سیگاری دچارکاهش‬
‫حافظه و فراموش ی می شوند‬

‫● استعمال سیگاردرساختارمغزافراد جوان (حتی افرادی که به مدت کمتری‬

‫سیگار کشیده اند) تغییراتی ایجاد می کند که می تواند موجب زوال عقل شود‬

‫● و اکنش مغزافرادی که درمعرض دود سیگارقراردارند‪ ،‬درقسمتهای‬

‫پردازش و کنترل احساسات ضعیف میشود و مغز در‬
‫برابر عوامل محرک‪ ،‬و اکنش کمتر نشان می دهد‬
‫ترک سیگار‬
‫‪ ‬رفتاردرمانی‬

‫‪ ‬درمانهای جایگزین نیکوتین‬

‫● پچ نیکوتین‬
‫‪ ‬اسپری بینی نیکوتین‬
‫‪ ‬بوپروپیون (‪) zyban‬‬
‫‪ ‬نورتریپتیلین‬
‫‪ ‬کلونیدین‬
‫موانع ترک نیکوتنی‪:‬‬

‫‪ ‬ترس ازعالئم ترک‬

‫‪ ‬ترس ازشکست‬
‫‪ ‬ترس ازافزایش وزن‬