Bài kiểm tra số 1

Đề bài: Phân tích nhiệm vụ của người giáo viên chủ nhiệm lớp ở Tiểu học trong giai
đoạn hiện nay. Theo em, người giáo viên cần làm gì để hiểu, thấu cảm và chuyển hóa
được học sinh lớp chủ nhiệm?
Trả lời:
* Phân tích nhiệm vụ của người giáo viên chủ nhiệm lớp ở Tiểu học trong giai đoạn
hiện nay:
1. Nghiên cứu, nắm vững tình hình học sinh của lớp chủ nhiệm

Để làm tốt công tác giáo dục học sinh, nhiệm vụ đầu tiên của giáo viên chủ nhiệm lớp là nghiên
cứu để nắm vững tình hình chung của lớp và của từng học sinh. Kết quả nghiên cứu sẽ là những
căn cứ để xây dựng mục tiêu, chương trình, kế hoạch năm học để xác định nội dung, phương
pháp và các hình thức tổ chức giáo dục phù hợp với đặc điểm của lớp.

Công tác nghiên cứu của giáo viên chủ nhiệm lớp thường tập trung vào các nội dung sau đây:

- Nghiên cứu tình hình địa phương, về vị trí địa lý, kinh tế, chính trị, xã hội, mức sống, ngành
nghề sản xuất, trình độ văn hoá, tôn giáo, truyền thống học tập và phong trào xã hội giáo dục;
tình hình gia đình học sinh như trình độ học vấn, nghề nghiệp của cha mẹ học sinh, số con, sự
trưởng thành của các con, hoàn cảnh, mức sống, phương pháp giáo dục và những đặc điểm
khác...

- Nghiên cứu học sinh: số lượng, chất lượng học tập, đặc điểm lứa tuổi, đặc điểm cá biệt, quá
trình học tập, tu dưỡng đạo đức, tinh thần đoàn kết, phong trào thi đua, truyền thống, ưu, nhược
điểm, chỗ mạnh, chỗ yếu của lớp...

- Cần nắm vững được năng lực họat động tập thể của từng em trong lớp mình làm chủ nhiệm,
thông qua các kênh thông tin sau:

+ Điều tra xã hội học, gồm dân tộc ,nơi cư trú đặc điểm phong tục tập quán;

+ Căn cứ hồ sơ học bạ , thành tích học tập;

+ Cần chú ý hình thức như sức khoẻ, sự linh hoạt năng động;

Ngoài ra từ trực giác cảm nhận.

Căn cứ sự tín nhiệm của tập thể lớp qua việc bình bầu dân chủ đầu mỗi năm học.
Chú ý đến các cán bộ Chi đội nếu có điều kiện

Tất cả những tài liệu đó sẽ rất hữu ích cho giáo viên chủ nhiệm lớp trong việc xây dựng kế hoạch
và tổ chức các hoạt động giáo dục học sinh một cách có hiệu quả.
2. Xây dựng bộ máy tổ chức tự quản của lớp

Cơ sở lựa chọn: Từ những thông tin trên, người giáo viên chủ nhiệm chọn ra những học sinh có
năng lực học tập, năng lực hoạt động, gương mẫu trong hành vi đạo đức giới thiệu vào đội cán
bộ của lớp trong lần sinh hoạt đầu tiên khi nhận lớp

Xây dựng bộ máy cán sự của lớp: Ngay sau khi nhận công tác, giáo viên chủ nhiệm cần suy nghĩ
ngay đến việc tổ chức bộ máy tự quản cho lớp, dựa trên nghiên cứu hồ sơ, học bạ và quan sát
thực tiễn, chỉ định một ban cán sự lâm thời.

Phân lớp thành các tổ/nhóm học sinh có cơ cấu học sinh nam, nữ, trình độ học tập tương đối
đồng đều. Phân công trách nhiệm cho ban cán sự và các tổ/nhóm trưởng để quản lý học sinh và
bắt đầu tổ chức các hoạt động chung.

Chậm nhất một tháng cho lớp bầu ra ban cán sự và các tổ/nhóm trưởng chính thức. Ban cán sự
lớp phải là những học sinh thoả mãn các yêu cầu sau đây:

- Có học lực từ loại khá trở lên, có tư cách đạo đức tốt.

- Nhiệt tình, tích cực tham gia vào các hoạt động tập thể.

- Có năng khiếu văn nghệ, thể dục, thể thao...

- Biết quản lý tập thể.

- Có tinh thần gương mẫu, được đa số học sinh bầu chọn.

Giáo viên chủ nhiệm trở thành cố vấn về phương pháp công tác cho ban cán sự lớp, cần phát huy
vai trò tự quản và tinh thần sáng tạo của các em. Giáo viên chủ nhiệm lớp luôn ủng hộ những
sáng kiến của ban cán sự tất cả học sinh chỉ đạo thực hiện để các sáng kiến đó trở thành hữu ích.

Công tác tổ chức của lớp là một công việc quan trọng, ban cán sự như thế nào thì lớp sẽ phát
triển theo chiều hướng đó. Ban cán sự tốt là chỗ dựa vững chắc cho giáo viên chủ nhiệm trong
các hoạt động giáo dục học sinh. Do vậy,cần tổ chức bồi dưỡng nghiệp vụ cho đội ngũ tự quản
lớp:

- Xác định rõ về ý nghĩa và tác dụng của việc xây dựng tập thể lớp vững mạnh, về vai trò và
nhiệm vụ của cán bộ tự quản.

- Giao nhiệm vụ cụ thể cho từng thành viên của Ban tự quản và hướng dẫn các em các bước tiến
hành khi thực hiện nhiệm vụ. Nội dung trên được ghi vào sổ công tác.
- Tổ chức cho các em thảo luận bàn bạc các biện pháp thực hiện kế hoạch công tác của lớp và
nhiệm vụ của mỗi thành viên.
3. Thiết lập tốt các mối quan hệ trong tập thể:

Tập thể là một tập hợp đông người với nhiều mối quan hệ, khi tập thể đã hình thành những mối
quan hệ tốt đẹp, bền vững thì lúc đó là tập thể sẽ vững mạnh. Vì vậy, để xây dựng tập thể phải
thiết lập tốt các mối quan hệ tình cảm, quan hệ chức năng và kỉ luật tập thể.

Quan hệ tình cảm là quan hệ bạn bè đoàn kết thân ái tương trợ, động viên khích lệ nhau trong
học tập, tu dưỡng và cả những mối quan hệ tình cảm khác. Các mối quan hệ này nảy sinh trong
hoạt động, giao tiếp và nó tạo thành động lực thúc đẩy sự phát triển của tập thể và giáo dục từng
thành viên. Quan hệ tình cảm tốt đẹp, sự đoàn kết thống nhất giữa các thành viên có ý nghĩa cực
kì to lớn đối với việc xây dựng tập thể. Trong tập thể thường có hai loại nhóm: nhóm chính thức
gồm tổ, đội... và nhóm không chính thức hình thành tự phát, do các em phù hợp nhau về tình
cảm, xu hướng, hứng thú. Trong quan hệ tình cảm thì nhóm thứ hai có vai trò to lớn, giáo viên
cần lưu ý tận dụng phục vụ cho mục đích giáo dục học sinh của lớp.

Quan hệ chức năng là quan hệ trách nhiệm công việc của các thành viên trong tập thể. Trong tập
thể, mỗi người được phân công một công việc, để hoàn thành nhiệm vụ của mình, mỗi người
phải liên hệ, hợp tác với những người khác và tuân thủ yêu cầu và kế hoạch chung. Quan hệ chức
năng tốt đẹp cũng có nghĩa là công tác của tập thể được phối hợp chặt chẽ, mọi người đều hoàn
thành nhiệm vụ.

Quan hệ tổ chức là quan hệ của các cá nhân theo nội dung, kỉ luật của tập thể. Tôn chỉ, mục đích
của các đoàn thể, điều lệ nhà trường, nội quy lớp học là điều mà tất cả học sinh phải tuân thủ một
cách tự giác. Chính mối quan hệ tổ chức tạo nên sức mạnh tập thể, đảm bảo cho tập thể phát triển
đúng hướng theo mục tiêu đã đề ra.

Xây dựng môi trường học tập thân thiện , xây dựng ý thức tư tưởng rõ ràng cho từng thành viên.

Xây dựng môi trường dân chủ : đẩy mạnh công tác phê bình thẳng thắn giữa các học sinh với
nhau, giữa các tổ/nhóm đồng thời cũng tạo cho các em ý thức giúp nhau cùng tiến bộ. Đây là nội
dung rất cơ bản trong công tác tự quản, thiết lập mối quan hệ thân thiện giữa thầy và trò, cùng
nhau thảo luận, trao đổi tìm ra tiếng nói chung ,thầy luôn biết lắng nghe tôn trọng ý kiến tập thể,
tôn trọng những nguyện vọng chính đáng của các em.

Thường xuyên đánh giá động viên khen, chê đúng người, đúng việc, lấy động viên làm trọng và
thảo luận cùng các em tìm những giải pháp khắc phục những việc chưa làm được, dùng áp lực
tập thể giáo dục những cá nhân không nỗ lực.

Tổ chức,bồi dưỡng tinh thần giúp bạn, vì bạn giữa các học sinh trong lớp , giữa các bạn có khó
khăn về nhận thức và các bạn học khá ,giúp đỡ về vật chất như áo ấm mùa đông ,giấy vở từ quỹ
lớp.
4.Tổ chức các hoạt động đa dạng cho tập thể học sinh
Như chúng ta đã biết, bản chất của quá trình giáo dục là quá trình tổ chức cuộc sống, hoạt động
và giao lưu cho học sinh. Như vậy, để giáo dục học sinh, giáo viên chủ nhiệm lớp cần tổ chức tốt
các hoạt động và thu hút các em tham gia một cách tích cực nhất. Trong trường tiểu học cần tổ
chức tốt các hoạt động sau đây:
a.Hoạt động học tập

Học tập là hoạt động quan trọng nhất của học sinh, để giúp cho lớp học tập tốt, giáo viên chủ
nhiệm lớp phải chú ý:

Rèn cho học sinh thói quen đi học đầy đủ, đúng giờ, bằng các biện pháp cụ thể sau:

- Giáo viên chủ nhiệm có mặt thường xuyên tại lớp 10 phút trước giờ học mỗi ngày, đặc biệt là
những ngày đầu tuần.

- Tổ chức 10 phút “Ôn bài” đầu giờ học mỗi ngày. Ôn bài là biện pháp giúp nhau ôn tập nhanh,
chuẩn bị sẵn sàng cho ngày học mới. Truy bài đầu giờ còn là biện pháp khắc phục tình trạng đi
học muộn, cho nên cần được tổ chức tốt và duy trì lâu dài.

- Thành lập đội “Sao đỏ” của lớp để theo dõi thi đua giữa các tổ và tham gia trực tuần với các lớp
trong trường.
Rèn cho học sinh thói quen tích cực tham gia học tập bằng các biện pháp sau:

- Tổ chức thi đua giữa các tổ/nhóm trong lớp, ghi lại số lần tham gia phát biểu ý kiến trong các
giờ học.

- Tổ chức cho học sinh chuẩn bị trước các bài học trong ngày.

- Nêu gương những học sinh có phương pháp học tập tốt, đặc biệt những học sinh nghèo học
giỏi.

- Tổ chức cho học sinh học nhóm, đôi bạn cùng học để hỗ trợ nhau học tập.

b.  Tổ chức tốt hoạt động của chi đội thiếu niên

Ở mỗi lớp học có chi đội thiếu niên, để chi đội thiếu niên trong lớp hoạt động có hiệu quả, giáo
viên chủ nhiệm lớp cùng phối hợp với tổng phụ trách đội và bí thư đoàn trường làm tham mưu
cho các em hoạt động.

Nội dung công tác của các chi đội thường là; kết nạp đội viên mới, sinh hoạt đội thường kì, sinh
hoạt theo các chủ đề, tổ chức tham quan, cắm trại, sinh hoạt văn nghệ, thi đấu thể dục thể thao,
tập nghi thức đội, kỉ niệm các ngày lễ truyền thống của đội.

Nhiệm vụ của giáo viên chủ nhiệm là giúp các em lập kế hoạch công tác, tổ chức thực hiện kế
hoạch, quan trọng nhất là giúp các em phương pháp tổ chức và tạo điều kiện tốt nhất cho các em
hoạt động. Thực tế cũng đã chứng minh rằng ý thức trách nhiệm, tính sáng tạo của giáo viên chủ
nhiệm lớp quyết định chất lượng hoạt động của các đoàn thể trong lớp.

Học sinh và tập thể học sinh vừa là khách thể của quá trình giáo dục, vừa là chủ thể của quá trình
giáo dục, vừa là chủ thể tiếp nhận và tự giáo dục. Các mối quan hệ giao lưu trong tập thể học
sinh được giải quyết ổn thoả nếu có sự điều chỉnh và đóng góp tích cực của chính bản thân các
em dưới sự hướng dẫn, điều chỉnh của giáo viên. Đánh giá và sử dụng đúng lúc, đúng chỗ vai trò
các tổ chức tự quản của học sinh cũng chính là tạo ra động lực cho sự phát triển của tập thể lớp
và mỗi thành viên trong lớp, đảm bảo tốt mối quan hệ thầy - trò trong các mặt của hoạt động giáo
dục, đồng thời là cơ sở để giáo viên chủ nhiệm xác định nội dung, phương pháp và hình thức tổ
chức với việc xây dựng một tập thể học sinh vững mạnh.

5. Tổ chức các hoạt động văn hóa, văn nghệ, thể dục thể thao

Ở lứa tuổi học sinh phổ thông các em rất thích tham gia vào hoạt động văn hoá, văn nghệ, thể
dục thể thao... vì vậy giáo viên chủ nhiệm cần tổ chức tốt các hoạt động này.

Với các hoạt động văn hoá, văn nghệ nên sử dụng các biện pháp sau đây:

- Thành lập câu lạc bộ “người yêu văn, thơ” tổ chức cho các em sưu tầm ca dao tục ngữ, thơ ca,
chân dung nhà thơ, nhà văn... Tổ chức các buổi bình thơ, thi sáng tác thơ, văn...

- Tổ chức các đội văn nghệ tập hát, múa, quốc tế vũ.

- Tổ chức đêm ca hát theo chủ đề.

- Tổ chức các câu lạc bộ nhiếp ảnh, quay phim.

- Tổ chức thi báo tường giữa các tổ và các lớp trong khối, trong trường.

Với các hoạt động thể dục, thể thao nên sử dụng các biện pháp sau đây:

- Thành lập các đội bóng đá, bóng bàn, cầu lông, cầu mây... tổ chức luyện tập và thi đấu giữa các
nhóm, tổ và các lớp, các khối trong trường.

- Câu lạc bộ thể dục buổi sáng ở các địa phương, vận động học sinh tham gia luyện tập thường
xuyên.

- Duy trì thể dục giữa giờ.

- Tổ chức hội thi thể dục, thể thao...

- Tổ chức các cuộc tham quan, du lịch.

- Tổ chức cắm trại.

Với các hoạt động lao động nên sử dụng các biện pháp sau đây:

- Tổ chức lao động tự phục vụ: trực nhật, ngày tổng vệ sinh trường, lớp.

- Tổ chức lao động công ích và lao động sản xuất ở địa phương đặc biệt vào vụ mùa thu hái nông
sản.

Trong quá trình tổ chức các hoạt động của học sinh trong lớp, giáo viên chủ nhiệm lớp phải thực
hiện các nguyên tắc cơ bản sau đây:

Phải tạo ra hứng thú, tính chủ động, tích cực, có ý thức của học sinh.

Các hoạt động phù hợp với lứa tuổi, năng lực và sở trường của học sinh.

Đảm bảo an toàn tuyệt đối, không làm ảnh hưởng đến sức khoẻ và học tập của học sinh.

Các hoạt động càng đa dạng phong phú, trẻ em càng tích cực tham gia, đó là cơ hội để các em
phấn đấu và trưởng thành.

6 .Tổ chức các hoạt động giáo dục

Giáo viên chủ nhiệm phối hợp với giáo viên các bộ môn cùng tổ chức thực hiện các hoạt động
giáo dục toàn diện như giáo dục đạo đức , trí tuệ ,thể chất , thẩm mĩ, hướng nghiệp , kỹ năng
sống.

Tổ chức hoạt động giáo dục tính tự quản thông qua tiết sinh hoạt:

Mỗi tiết sinh hoạt đều phải có biên bản (ghi vào sổ biên bản của lớp)

Giờ sinh hoạt bắt đầu bằng những tóm tắt kết quả học tập và rèn luyện của cả lớp thông qua sổ
đầu bài, sổ cờ đỏ, sổ trực nội trú, sổ tổng hợp vệ sinh... Lớp trưởng cùng các cán bộ lớp nhận xét,
đánh giá từng đơn vị, từng thành viên trong lớp, sau đó cả lớp cùng nhau trao đổi, đóng góp ý
kiến cho các nhận xét đánh giá trên. GVCN lắng nghe, phân tích và đi đến kết luận.(phần này gói
gọn trong khoảng 15phút).

Thời gian còn lại dưới sự chủ trì của lớp trưởng cả lớp sinh hoạt theo Chủ đề đã được định sẵn.
Các chủ đề này được thảo luận, bàn bạc trong cuộc họp với cán bộ lớp từ đầu năm và được ghi
trong kế hoạch chủ nhiệm của tôi. Đó là các chủ đề theo định hướng của nhà trường, theo các sự
kiện diễn ra trong tuần, trong tháng... Hoặc các chủ đề tự do như: tình yêu quê hương đất nước;
Qua đó bồi dưỡng một số kỹ năng sinh hoạt chính trị -xã hội cần thiết.

7.Xây dựng, quản lí hồ sơ lớp chủ nhiệm:

- Xây dưng hệ thống hồ sơ , sổ sách của lớp gồm các loại sau:

+ Số điểm danh; GVCN cần phải biết HS của mình đi học hằng ngày như thế nào để soạn giáo
án chủ nhiệm.

+ Sổ chủ nhiệm: theo dõi kết quả học tập của HS để phối hợp với GV dạy lớp lên kế hoạch nâng
HS kém hoặc bồi dưỡng HS giỏi.

+ Giáo án lên lớp tiết chủ nhiệm và sinh hoạt dưới cờ: dùng thuật ngữ giáo án để thể hiện tính
nghiêm túc về mặt trách nhiệm chứ thật ra sự cần thiết ở đây chính là phải chắt lọc thông tin rõ
ràng khúc chiết và tuyệt đối không được cháy giáo án.

+ Sổ điểm.

+ Các bài kiểm tra chuyên môn.

+ Các bài báo cáo, bài tập về nhà để kiểm tra.

+ Sổ cập nhật những thông tin khẩn cấp.

+ Sổ họp phụ huynh học sinh.

+ Sổ theo dõi các hoạt động ngoài giờ lên lớp, chương trình phụ đạo và bồi dưỡng HS giỏi...

Công việc này GVCN nên sử dụng sự trợ giúp của công nghệ thông tin và những GV dày dạn
kinh nghiệm của trường để khỏi phải vất vả.
* GVCN có vị trí, vai trò vô cùng quan trọng đối với sự phát triển học sinh của lớp chủ
nhiệm:
- GVCN là thành viên của tập thể sư phạm và hội đồng sư phạm, là người thay mặt hiệu
trưởng, hội đồng nhà trường và phụ huynh học sinh (PHHS) quản lý và chịu trách nhiệm về chất
lượng toàn diện học sinh lớp mình phụ trách, tổ chức thực hiện chủ trương, kế hoạch của nhà
trường ở lớp chủ nhiệm

- Đối với HS và tập thể lớp, GVCN là nhà giáo dục và là người lãnh đạo gần gũi nhất, người
lãnh đạo, tổ chức, điều khiển, kiểm tra toàn diện mọi hoạt động và các mối quan hệ ứng xử
thuộc phạm vi lớp mình phụ trách dựa trên đội ngũ tự quản là cán bộ lớp, cán bộ Đội và tính tự
giác của mọi HS trong lớp .

- Trong quan hệ với các lực lượng giáo dục khác trong và ngoài nhà trường, GVCN là nhân vật
trung tâm để hình thành, phát triển nhân cách học sinh và là cầu nối giữa gia đình, nhà trường
và xã hội.

Trong lí luận GDH truyền thống công tác chủ nhiệm lớp chủ yếu được xem xét từ bình diện của
giáo dục học (GDH), mà ít được quan tâm phân tích từ bình diện quản lí, trong khi đó 2 chức
năng này bổ trợ và quy định lẫn nhau. GVCN thực hiện chức năng quản lí tập thể lớp để thực
hiện chức năng giáo dục từng cá nhân có hiệu quả.

Vì vậy, cần quan tâm tìm hiểu chức năng lãnh đạo, tổ chức, quản lí của người GVCN. Chức
năng lãnh đạo và quản lí là không giống nhau. Người quản lý có chức năng tổ chức thực hiện để
đạt mục tiêu, còn lãnh đạo có chức năng định ra đường lối, chiến lược và phương pháp hoạt
động, đồng thời tác động, ảnh hưởng, động viên người bị lãnh đạo thực hiện mục đích
chung. Tuy vậy, cả hai chức năng này được tích hợp hài hòa ở chủ thể quản lý là người GVCN.

Người GVCN thực hiện chức năng quản lí khi là đại diện cho Hiệu trưởng, Hội đồng nhà trường
thực hiện các chủ trương, kế hoạch chung của trường, nhưng lại là người lãnh đạo khi phải xác
định tầm nhìn cho sự phát triển của HS trong lớp chủ nhiệm với tư cách là người đứng đầu một
tập thể lớp, đưa tập thể lớp phát triển thành một tập thể thân thiện thực sự.

Nhìn tổng thể,  chức năng của người GV chủ nhiệm lớp là lãnh đạo, tổ chức, quản lí tập thể lớp
trên cơ sở tổ chức các hoạt động GD, các mối quan hệ GD của HS theo mục tiêu giáo dục nhân
cách HS toàn diện trong tập thể phát triển và môi trường học tập thân thiện.

Quan niệm trên đó phản ánh sự thống nhất giữa:


Chức năng quản lí và chức năng giáo dục,

Tổ chức các hoạt động GD và các quan hệ của HS theo định hướng phát triển toàn diện
nhân cách,

Giáo dục tập thể và giáo dục cá nhân,

Tập thể phát triển với môi trường học tập thân thiện
 Các yêu cầu đối với GV làm công tác chủ nhiệm lớp hiện nay:

a. Cần quán triệt đường lối, chính sách, mục tiêu, nguyên lí giáo dục của Đảng, Nhà nước,
đồng thời phải nắm vững quy chế, điều lệ nhà trường phổ thông, mục tiêu giáo dục của bậc học,
của khối lớp về kế hoạch, chương trình hoạt động của nhà trường trong năm học và mỗi học kì
để vận dụng vào việc tổ chức hoạt động giáo dục HS tiểu học.

b. Thu thập và xử lý thông tin đa dạng về lớp chủ nhiệm để xây dựng hồ sơ học sinh và lập
kế hoạch phát triển tập thể. GVCN cần tìm hiểu đặc điểm cá nhân, đặc điểm phát triển trí tuệ, xã
hội, xúc cảm- tình cảm và thể chất của học sinh, hoàn cảnh học sinh để tìm ra những cách tiếp
cận, những phương pháp tác động phù hợp, khuyến khích kỉ luật tích cực ở mỗi HS.

Để làm được việc này có hiệu quả GVCN cần có kĩ năng sử dụng các phương pháp thu thập và
xử lí thông tin đa dạng đảm bảo tính khách quan. Chính vì vậy mà Chuẩn nghề nghiệp GV tiểu
học đã yêu cầu GV phải có năng lực tìm hiểu đối tượng, có phương pháp thu thập và xử lí thông
tin thường xuyên về nhu cầu và đặc điểm của học sinh, sử dụng các thông tin thu được vào dạy
học, giáo dục.

c. Với chức năng quản lí GVCN phải biết lập kế hoạch năm học và các kế hoạch giáo dục
ngắn hạn khác để thực hiện có hiệu quả các mục tiêu giáo dục, các chủ trương, nhiệm vụ mà nhà
trường giao cho.

Đây là nhiệm vụ trung tâm của GV chủ nhiệm lớp nhằm tổ chức có hiệu quả các hoạt động GD
học sinh lớp chủ nhiệm. Lâu nay việc lập kế hoạch còn mang tính hình thức, hiện nay, GVCN
cần cú kĩ năng lập kế hoạch khoa học hơn, trong đó các thành tố mục tiêu, nội dung, nguồn lực,
biện pháp, thời gian thực hiện, kết quả dự kiến...được xác định tường minh, cụ thể, đảm bảo tính
khả thi. Sau đó là chỉ đạo, tổ chức thực hiện kế hoạch và giám sát, đánh giá việc thực hiện những
kế hoạch này.

Chuẩn nghề nghiệp GV tiểu học yêu cầu “Xây dựng và thực hiện kế hoạch công tác chủ nhiệm
gắn với kế hoạch dạy học; có các biện pháp giáo dục, quản lý học sinh một cách cụ thể, phù hợp
với đặc điểm học sinh của lớp;

Chính vì vậy mà GVCN phải có năng lực tìm hiểu môi trường giáo dục để tính đến vừa như là
điều kiện, nội dung tổ chức giáo dục ngay từ khi lập kế hoạch chủ nhiệm

d. Xây dựng tập thể học sinh lớp chủ nhiệm. Đây là chức năng đặc trưng của GVCN mà các
giáo viên bộ môn không thể thay thế. Để giáo dục và phát triển toàn diện từng HS, GVCN tất
yếu phải xây dựng và phát triển tập thể lớp.

Nhiệm vụ của người GVCN đưa tập thể lớp từ trạng thái này đến trạng thái phát triển cao hơn.
Tập thể phát triển là tập thể dù là tiểu học cũng cần có tính tự quản cao, có dư luận tập thể lành
mạnh, các mối quan hệ trong tập thể gắn bó và mang tính nhân văn. Tập thể phát triển cũng đồng
thời là môi trường học tập thân thiện, chứa đựng văn hóa riêng của lớp mình. Trong chiều sâu
văn hóa của tập thể là những giá trị, hệ thống các chuẩn mực và niềm tin của HS. Biểu hiện bên
ngoài của văn hóa tập thể là các chuẩn mực hành vi, truyền thống, thói quen được tập thể chấp
nhận làm nên bộ mặt riêng của lớp học có tác động giáo dục và phát triển từng nhân cách HS. Đó
chính là văn hóa học đường.

e. Tổ chức các hoạt động giáo dục và các hình thức giao lưu đa dạng.

Bên cạnh việc sử dụng hệ thống các mối quan hệ và các giá trị, truyền thống trong tập thể để
giáo dục HS, GVCN cũn phải tổ chức giờ sinh hoạt lớp, hoạt động GD ngoài giờ lên lớp theo
chủ đề và các loại hình hoạt động GD đa dạng khác phù hợp với mục tiêu giáo dục của bậce tiểu
học Đây là một nhiệm vụ cơ bản của GVCN.Thông qua tổ chức các loại hỡnh hoạt động phong
phú, đa dạng để giáo dục hành vi, thói quen ứng xử văn hóa cho HS về các mặt đức dục, trí dục,
thể dục, mĩ dục, lao động…đồng thời, qua đó phát triển tập thể lớp và từng HS.

g. Đánh giá kết quả tu dưỡng, học tập và sự tiến bộ của HS về các mặt giáo dục theo Quy chế
đánh giá xếp loại học sinh tiểu học ban hành theo Thông tư số 32/2009/TT-BGDĐT ngày 27
tháng 10 năm 2009 Quy định đánh giá và xếp loại học sinh tiểu học và Hướng dẫn số
5737/BGDĐT-GDTH ngày 21 tháng 8 năm 2013 V/v: Hướng dẫn thí điểm đánh giá học sinh
tiểu học Mô hình trường học mới Việt Nam. Theo quan điểm đánh giá để phát triển HS, người
GVCN hiện nay cần thường xuyên thu thập và xử lí thông tin để khích lệ HS vươn lên, hoặc điều
chỉnh kịp thời những hành vi không mong đợi của các em. Ngoài yêu cầu đánh giá khách quan,
công bằng, đánh giá HS cũn cần hướng đến làm tăng lòng tự tin, muốn tự hoàn thiện của các em.

GVCN cần nhìn HS theo quan điểm động và phát triển. Quan trọng nhất là đảm bảo đánh giá
hành vi, không đánh giá nhân cách HS.

h. Phối hợp với các lực lượng giáo dục trong và ngoài nhà trường xây dựng môi trường giáo dục,
tổ chức giáo dục và đánh giá học sinh. GVCN thường xuyên cần kết hợp với GV bộ môn để giáo
dục HS và tổ chức hoạt động tự học nhằm không ngừng nâng cao chất lượng học tập cho HS lớp
chủ nhiệm.

i. Cập nhật hồ sơ công tác giáo viên chủ nhiệm và hồ sơ học sinh không chỉ là thực hiện yêu
cầu từ góc độ quản lí hành chính, mà quan trọng hơn là để theo dõi sự phát triển của các em và
khi cần thiết có thể kịp thời can thiệp điều chỉnh. Trong xã hội hiện đại HS dù là học sinh tiểu
học cũng gặp rất nhiều thách thức về tâm lí, tinh thần, trong khi chưa có đội ngũ cán bộ thực hiện
chức năng tâm lí học đường, nên GVCN cần phải thực hiện chức năng tư vấn/ thậm chí là tham
vấn để HS tự giải quyết vấn đề bằng chính nội lực của mình

*Theo em, người giáo viên cần làm để hiểu, thấu cảm và chuyển hóa được học sinh
lớp chủ nhiệm:
Hình thành nhân cách cho học sinh là quá trình tổ chức hoạt động có mục đích có kế hoạch đến
các mặt nhận thức, tình cảm và hành động ý chí của các em. Hiệu quả của quá trình tổ chức náy
phụ thuộc vào nhiều yếu tố, trong đó việc phối hợp với các bậc cha mẹ và thân nhân của gia đình
học sinh là yếu tố cần được coi trọng. Bởi vì, gia đình là tế bào của xã hội, là cái nôi thân yêu
nuôi dưỡng cả đời người, là môi trường quan trọng giáo dục nếp sống và hình thành nhân cách.
Đảm bảo sợi dây liên kết gắn bó giữa nhà trường với gia đình là một đảm bảo cho việc thực hiện
tính liên tục và đồng bộ trong tổ chức hoạt động giáo dục, vừa là sự bù đắp những tác động giáo
dục mà trong điều kiện của nhà trường khó có thể làm được.

Để có mối liên hệ gắn bó, mật thiết với phụ huynh học sinh, người giáo viên chủ nhiệm cần phải:

- Liên lạc với phụ huynh ngay khi năm học bắt đầu, có nghĩa là khi tiếp nhận danh sách HS của
lớp là tiếp nhận luôn danh sách cha mẹ hoặc người nuôi dưỡng HS.

- Có thể hình thành một bộ phận hồ sơ gửi cho mỗi phụ huynh học sinh để có thông tin như:

+ Tên họ, nghề nghiệp cha mẹ hoặc người nuôi dưỡng.

+ Địa chỉ gia đình.

+ Số điện thoại để liên lạc khi cần thiết.

+ Những đặc điểm cần chú ý khi giáo dục con em của mình mà gia đình thấy cần thiết đề nghị
với GVCN.

+ Có thể ghi chú thêm thời gian hay cách tốt nhất để liên lạc giữa GV với gia đình khi cần thiết.

- Lập một danh sách số điện thoại chung của các gia đình HS gửi cho tất cả các GV của lớp.

- Chuẩn bị đưa ra một danh sách những đồ dùng, những sách vở và dụng cụ cần thiết mà các em
phải mang theo vào mỗi ngày đến lớp.

- Gửi thông báo cho cha mẹ hoặc người nuôi dưỡng biết về kế hoạch Đại hội Cha Mẹ HS, kể cả
nội dung và ngày giờ cụ thể. Có thể gợi ý những vấn đề cần thảo luận cũng như những mối quan
tâm đặc biệt về việc học tập của con em mình.

Công tác chủ nhiệm ở tiểu học rất quan trọng. Nếu làm tốt, nó sẽ hỗ trợ rất nhiều cho GV trong
việc giảng dạy, giáo dục học sinh (HS). GV tiểu học thường có nhiều thời gian gần gũi các em
hơn, có khi GV tiếp xúc với HS còn nhiều hơn cha mẹ. Vì vậy, GVCN lớp không chỉ là người
dạy chữ mà còn dạy HS nhiều điều tốt đẹp khác và cũng là người hiểu được tâm tư, tình cảm của
trẻ nhiều nhất. Làm tốt công tác chủ nhiệm, GV có thể ngăn chặn được trẻ bỏ học, trẻ chán học,
trẻ trầm uất vì gia đình, trẻ bỏ nhà đi lang thang, trẻ giải quyết bất đồng bằng bạo lực… đồng
thời phát huy được những năng khiếu tiềm ẩn ở các em, từ đó các em cũng thích đi học và thích
học hơn.

Để làm tốt công tác chủ nhiệm, việc đầu tiên khi nhận lớp, GV phải nắm được thông tin cá nhân
từng em. Lưu ý các trường hợp HS mồ côi, cha mẹ ly hôn, cha mẹ làm ăn xa (hoặc lý do khác)
phải ở với người thân, gia đình quá khó khăn về kinh tế, bản thân các em bị bệnh mãn tính, bệnh
phải điều trị dài hạn… Hoặc là những em được phụ huynh quá cưng chiều, các em học yếu,
thường nghịch phá chọc ghẹo bạn bè. Các trường hợp này thường nảy sinh nhiều vấn đề trong
năm học, bởi ở tuổi tiểu học, trẻ rất nhạy cảm, hành động theo bản năng, dễ bi quan trước những
điều không tốt đẹp từ gia đình hay từ bạn bè trường lớp…. Từ những thông tin này, GV nên gần
gũi trò chuyện tiếp xúc các em nhiều hơn, tạo cho các em sự thân thiết, tin tưởng để có thể dễ
dàng bộc lộ tâm tư tình cảm, điều mong muốn của chính mình khi cần thiết. Qua đó, GV hiểu
các em hơn và kịp thời ngăn chặn những suy nghĩ nông cạn, sai lầm, các hành vi không hay…
hướng các em vào điều tốt đẹp, lạc quan hơn. Hiểu HS sẽ giúp cho GVCN lớp thực hiện công tác
giáo dục trong các giờ học chính khóa thuận lợi hơn.

Công tác chủ nhiệm còn phải làm cho lớp học đoàn kết, yêu thương nhau, luôn quan tâm gắn bó
với nhau. Để tạo được một lớp học như thế, GVCN lớp cần phải tạo điều kiện cho HS thể hiện sự
quan tâm của mỗi thành viên trong lớp, chẳng hạn như cho các em tự làm thiệp chúc mừng bạn
trong lớp nhân ngày sinh nhật, bạn trai làm thiệp chúc mừng bạn gái nhân ngày 8-3, thăm các
bạn bị bệnh, viết nhật ký lớp (mỗi HS viết 1 ngày, nêu tất cả những vui buồn của lớp trong ngày
mà mình cảm nhận được), động viên các em tham gia tất cả các phong trào của nhà trường, của
Đội TNTP HCM, nhất là các phong trào đòi hỏi sự tham gia tập thể…

Có thể nói để vừa phải đảm bảo tốt việc truyền thụ kiến thức văn hóa ở nhiều môn học cho HS,
vừa phải làm tốt công tác chủ nhiệm, đó là việc không dễ dàng, nhưng “Chính sự quan tâm, lòng
yêu thương và sự chia sẻ của người thầy đã giúp những đứa trẻ phát huy hết khả năng của
chúng” – theo John O’brien. Điều đáng chú ý ở đây là GVCN lớp luôn phải xây dựng những thói
quen cần thiết cho mình trong quá trình dạy học. GS David Berliner của đại học bang Arizona
American cho rằng “nhà giáo là những người mà mỗi ngày phải đưa ra nhiều quyết định quan
trọng ảnh hưởng đến cuộc sống và tương lai của rất nhiều trẻ em”. Vì vậy, cách duy nhất mà
GVCN lớp có thể làm tốt nhiệm vụ dạy học là phải tổ chức quản lý tốt lớp học. Điều đó liên
quan đến việc hình thành và xây dựng các thói quen cho mình và cho trẻ. Nhiều quyết định và
yêu cầu của GVCN lớp có thể trở nên tự động, nhanh chóng và nhẹ nhàng đối với HS khi họ
chuyển hóa được nhiều kiểu hoạt động trở thành những thói quen hàng ngày cho HS của mình.
Thói quen mà trẻ có được chính là sự chuyển hóa từ thói quen của GV đến HS.