Professional Documents
Culture Documents
ứng dụng hàm 1 biến
ứng dụng hàm 1 biến
Bài giảng Toán Cao cấp 1 Nguyễn Văn Tiến Bài giảng Toán Cao cấp 1 Nguyễn Văn Tiến
f x dx F x C
Bài giảng Toán Cao cấp 1 Nguyễn Văn Tiến Bài giảng Toán Cao cấp 1 Nguyễn Văn Tiến
Bài giảng Toán Cao cấp 1 Nguyễn Văn Tiến Bài giảng Toán Cao cấp 1 Nguyễn Văn Tiến
1
06/10/2017
Ví dụ Ví dụ
• Tính các tích phân sau • Tính các tích phân sau
a . x 3 cos x 4 2 dx b . 2x 1dx 2 1
x
a) 4 x 2 dx b) dx
c . 2
1 x .x dx 5
0 0
1 x2
1 2
dx dx
c ) d )
0
1 x2 2 x x2 1
Bài giảng Toán Cao cấp 1 Nguyễn Văn Tiến Bài giảng Toán Cao cấp 1 Nguyễn Văn Tiến
1
a ) x ln xdx b ) 2x 1 sin xdx
ii e dx a e
ax b ax b
C
I0
2
c )C xe x dx d ) D a . e Tx dx
0
Bài giảng Toán Cao cấp 1 Nguyễn Văn Tiến Bài giảng Toán Cao cấp 1 Nguyễn Văn Tiến
Ví dụ Ví dụ
• Tìm phương trình đường cong y=y(x) biết nó đi 1. Tìm phương trình đường cong y=y(x) đi qua
qua điểm (1;0) và: điểm (2;5) và có hệ số góc là dy/dx=2x tại mọi
dy
điểm.
e x 3
dx 2. Giả sử hàm chi phí biên để sản xuất x đơn vị
• Đáp án: sản phẩm cho bởi: C’(x)=0,3x2+2x. Biết chi phí
cố định là 2000$. Hãy tìm hàm chi phí C(x) và
y 2 e x 3 e 2 tính chi phí để sản xuất ra 20 sản phẩm.
Bài giảng Toán Cao cấp 1 Nguyễn Văn Tiến Bài giảng Toán Cao cấp 1 Nguyễn Văn Tiến
2
06/10/2017
Ví dụ Ví dụ
• Một đài phát thanh vệ tinh đang đưa ra một chiến • Bộ phận nghiên cứu thị trường của một chuỗi siêu
dịch quảng cáo tích cực để tăng số lượng người thị xác định rằng, đối với một cửa hàng, giá biên tế
nghe hàng ngày.
p’(x) ứng với nhu cầu x tuýp kem đánh răng mỗi
• Hiện tại đài phát thanh có 27.000 người nghe 1
ngày và nhà quản lý mong muốn số lượng người tuần cho bởi:
nghe, S(t), tăng lên với tốc độ tăng trưởng là: p ' x 0, 015e 0,01x
S’(t)=60t1/2 người mỗi ngày.
• Hãy tìm phương trình đường cầu biết rằng khi giá
• Trong đó t là số lượng của ngày kể từ khi bắt đầu
chiến dịch. là 4,35$/tuýp thì nhu cầu hàng tuần là 50 tuýp.
• Chiến dịch kết thúc khi nào biết rằng đài phát • Hãy xác định nhu cầu khi giá của một tuýp là 3,89$
thanh muốn số lượng người nghe hàng ngày tăng
p x 1, 5e
• Đáp số: 0,01x
lên đến 41.000 người. 3, 44
Bài giảng Toán Cao cấp 1 Nguyễn Văn Tiến Bài giảng Toán Cao cấp 1 Nguyễn Văn Tiến
Bài giảng Toán Cao cấp 1 Nguyễn Văn Tiến Bài giảng Toán Cao cấp 1 Nguyễn Văn Tiến
Bài giảng Toán Cao cấp 1 Nguyễn Văn Tiến Bài giảng Toán Cao cấp 1 Nguyễn Văn Tiến
3
06/10/2017
Bài giảng Toán Cao cấp 1 Nguyễn Văn Tiến Bài giảng Toán Cao cấp 1 Nguyễn Văn Tiến
Bài giảng Toán Cao cấp 1 Nguyễn Văn Tiến Bài giảng Toán Cao cấp 1 Nguyễn Văn Tiến
Bài giảng Toán Cao cấp 1 Nguyễn Văn Tiến Bài giảng Toán Cao cấp 1 Nguyễn Văn Tiến
4
06/10/2017
• Ta có: 11,5=L4<Area<R4=17,5
Bài giảng Toán Cao cấp 1 Nguyễn Văn Tiến Bài giảng Toán Cao cấp 1 Nguyễn Văn Tiến
Định lý Ví dụ
• Cho hàm số f(x)>0, đơn điệu trên đoạn [a,b] • Cho hàm số = 9 − 0,25 2
• Chia đoạn [a;b] thành n đoạn bằng nhau. • Ta cần tính diện tích hình dưới f(x) từ x=2 đến
• Lấy Ln hoặc Rn để xấp xỉ diện tích bị chặn bởi x=5.
hàm f, trục 0x và 2 đường thẳng x=a; x=b • A) Vẽ đồ thị hàm số trong khoảng [0;6] và vẽ
• Chặn trên của sai số là: các hcn trái, phải trong đoạn [2;5] với n=6
• B) Tính L6; R6 và sai số khi xấp xỉ
b a
f b f a . • C) Để sai số xấp xỉ không quá 0,05 thì n tối
n thiểu là bao nhiêu?
Bài giảng Toán Cao cấp 1 Nguyễn Văn Tiến Bài giảng Toán Cao cấp 1 Nguyễn Văn Tiến
5
06/10/2017
Bài giảng Toán Cao cấp 1 Nguyễn Văn Tiến Bài giảng Toán Cao cấp 1 Nguyễn Văn Tiến
Bài giảng Toán Cao cấp 1 Nguyễn Văn Tiến Bài giảng Toán Cao cấp 1 Nguyễn Văn Tiến
• Giới hạn này được gọi là tích phân xác định của f c x
k
i 1
hàm số f(x) trên đoạn [a,b] b a
x
• Ký hiệu: b n
I f x dx
a
b n
f x dx lim f c x k
n
a k 1
Bài giảng Toán Cao cấp 1 Nguyễn Văn Tiến Bài giảng Toán Cao cấp 1 Nguyễn Văn Tiến
6
06/10/2017
Bài giảng Toán Cao cấp 1 Nguyễn Văn Tiến Bài giảng Toán Cao cấp 1 Nguyễn Văn Tiến
Chú ý Ví dụ
b
e dx
x
• Tính tích phân:
: daáu tích phaân f x : haøm laáy tích phaân a
b a
a, b : caùc caän laáy tích phaân dx : bieán ñoäc laäp x . • Chia đoạn [a;b] thành n đoạn bằng nhau x h
n
b • Lập tổng tích phân với ck là các điểm bên phải.
Tích phaân f x dx laø moät soá, khoâng phuï thuoäc vaøo x . • Ta có:
a
n n
b b b
i 1
k
i 1
1 e h ... e n 1.h e a h .h 1 e
n .h
a a a
n S h . ea h
1 eh
Toång Riemann: f x x
*
i
h
i 1
S e a h .
1 eh
. 1 e b a
Bài giảng Toán Cao cấp 1 Nguyễn Văn Tiến Bài giảng Toán Cao cấp 1 Nguyễn Văn Tiến
Ví dụ Ví dụ 2
• Cho n tiến đến vô cùng ta có:
• Tính diện tích miền có diện tích bằng giới hạn
h
S e .
1 eh
a h
. 1 e b a dưới đây (không tính giới hạn)
10
2 2i
n
n 5 n
n
S e a 1 e b a e b e a
h0
a ) lim
n
i 1
• Như vậy:
n
i
b
b ) lim
n
4n tan 4n
i 1
e x dx e b e a
a
Bài giảng Toán Cao cấp 1 Nguyễn Văn Tiến Bài giảng Toán Cao cấp 1 Nguyễn Văn Tiến
7
06/10/2017
Ví dụ Ví dụ
• Biểu diễn tích phân sau dưới dạng tổng • Biểu diễn tổng sau dưới dạng tích phân xác
Riemann. Không tính giới hạn định trên khoảng cho trước.
n
6
x
10 a ) lim x i
ln 1 x i2 x , 2; 6
a) 1 x 5
dx b) x 4ln x dx n
i 1
n
cos x i
2
1
10
b ) lim
n
i 1 xi
x , ; 2
6 n
c) sin 5 xdx a) x dx c ) lim
n
2c i c i2 x , 1; 8
0 2 i 1
n
5
4 3 x
2
d ) lim *
6 xi* x , 0; 2
n i
i 1
Bài giảng Toán Cao cấp 1 Nguyễn Văn Tiến Bài giảng Toán Cao cấp 1 Nguyễn Văn Tiến
Bài giảng Toán Cao cấp 1 Nguyễn Văn Tiến Bài giảng Toán Cao cấp 1 Nguyễn Văn Tiến
Bài giảng Toán Cao cấp 1 Nguyễn Văn Tiến Bài giảng Toán Cao cấp 1 Nguyễn Văn Tiến
8
06/10/2017
Định lý giá trị trung bình Công thức đạo hàm theo cận trên
• Giả sử f(x) khả tích trên [a;b] và giả sử: • Cho hàm f(x) khả tích trên [a;b]. Với a<x<b đặt:
m min f
M max f x
• Mặt khác:
x h b
b
f t dt f c h .h
x
c h x ; x h
f x dx F b F a F x
a
a
• Vậy:
• Tại sao lại thế???
x h x
f c h .h
h
h
f c h f x
h 0
Bài giảng Toán Cao cấp 1 Nguyễn Văn Tiến Bài giảng Toán Cao cấp 1 Nguyễn Văn Tiến
Ví dụ Ví dụ
• Tính chính xác diện tích dưới đường cong y=1- • Tính chính xác diện tích dưới đường cong
x2, giữa x=0,5 và x=1 và trục Ox. y=x2+1, giữa x=0 và x=4 và trục Ox.
• Giải. • Giải.
• Ta có: • Ta có:
4 x 3 4
1
x3
1
S x
1 dx
2
x
S 1 x 2 dx x
0
3 0
3 43 0 3 76
4 0
0,5 0,5
3 3
3
1
1 0, 5
0, 5 3 3
0, 208333
3 3
Bài giảng Toán Cao cấp 1 Nguyễn Văn Tiến Bài giảng Toán Cao cấp 1 Nguyễn Văn Tiến
9
06/10/2017
Tích phân hàm đối xứng Một số ứng dụng của tích phân
• Cho f liên tục trên [-a; a]. • Tính chiều dài của một cung
i) Neáu f laø haøm chaün f x f x thì: • Diện tích hình phẳng
a a • Thể tích khối tròn xoay
f x dx 2 f x dx • Giá trị trung bình của hàm số
a 0
ii) Neáu f laø haøm leû f x f x thì:
a
f x dx 0
a
Bài giảng Toán Cao cấp 1 Nguyễn Văn Tiến Bài giảng Toán Cao cấp 1 Nguyễn Văn Tiến
đến điểm (4;8) • Ví dụ. Tìm độ dài cung của y2=x từ điểm (0;0)
đến điểm (1;1)
L
1
27
80 10 13 13 L
5
ln 5 2
2 4
Bài giảng Toán Cao cấp 1 Nguyễn Văn Tiến Bài giảng Toán Cao cấp 1 Nguyễn Văn Tiến
Bài giảng Toán Cao cấp 1 Nguyễn Văn Tiến Bài giảng Toán Cao cấp 1 Nguyễn Văn Tiến
10
06/10/2017
Bài giảng Toán Cao cấp 1 Nguyễn Văn Tiến Bài giảng Toán Cao cấp 1 Nguyễn Văn Tiến
Ứng dụng tích phân trong kinh tế Ứng dụng tích phân trong kinh tế
• Tìm hàm khi biết hàm cận biên. Giả sử tìm hàm • Giả sử ở mỗi mức sản lượng Q, chi phí cận biên
chi phí, hàm doanh thu. là:
• Xác định quỹ vốn K(t) khi biết hàm đầu tư I(t) MC Q 90 120Q 27Q 2
• Thặng dư tiêu dùng và thặng dư sản xuất
• Tìm hàm chi phí biết chi phí cố định là C0=200.
Bài giảng Toán Cao cấp 1 Nguyễn Văn Tiến Bài giảng Toán Cao cấp 1 Nguyễn Văn Tiến
Ứng dụng tích phân trong kinh tế Ứng dụng tích phân trong kinh tế
• Giả sử ở mỗi mức sản lượng Q, chi phí cận biên • Giả sử ở mỗi mức sản lượng Q, doanh thu cận
là: biên là:
MC Q 50 18Q 45Q 2 4Q 3
MR Q 3Q 2 8Q 30
• Giả sử Q=1 thì chi phí là 60. Tìm hàm chi phí. • Giả sử Q=1 thì R=37. Tìm doanh thu và hàm giá
theo sản lượng.
Bài giảng Toán Cao cấp 1 Nguyễn Văn Tiến Bài giảng Toán Cao cấp 1 Nguyễn Văn Tiến
11
06/10/2017
Ứng dụng tích phân trong kinh tế Tích phân trong phân tích kinh tế
• Cho biết doanh thu cận biên ở mỗi mức giá p là: • Ví dụ 1. Cho hàm chi phí cận biên ở mỗi mức
sản lượng Q là MC=8e0,2Q và chi phí cố định là
MR P 4 P 3 3P 2 24P 15 FC=50. Xác định hàm tổng chi phí và chi phí khả
biến
• Giả sử P=10 (ngàn đồng/sản phẩm) thì R=10,4
(triệu đồng). Tìm doanh thu và hàm sản lượng • Ví dụ 2. Cho hàm doanh thu cận biên ở mỗi
theo giá. mức sản lượng Q là MR=50-2Q-3Q2. Xác định
hàm tổng doanh thu.
Bài giảng Toán Cao cấp 1 Nguyễn Văn Tiến Bài giảng Toán Cao cấp 1 Nguyễn Văn Tiến
Xác định quỹ vốn Tích phân trong phân tích kinh tế
• Giả sử lượng đầu tư I (tốc độ bổ sung quỹ vốn) và quỹ • Ví dụ 3. Cho hàm đầu tư I(t)=3t1/2 (nghìn đô la
vốn K là hàm theo biến thời gian t. một tháng) và quỹ vốn tại thời điểm t=1 là
• Ta có: I=I(t); K=K(t) K(1)=10 (nghìn đô la). Hãy xác định hàm quỹ
• Giữa quỹ vốn và đầu tư có quan hệ: (lượng đầu tư tại vốn K(t) và lượng vốn tích lũy được từ tháng 4
thời điểm t biểu thị tốc độ tăng quỹ vốn tại thời điểm đến tháng 9
đó)
I(t)=K’(t)
• Vậy nếu biết hàm đầu tư I(t) thì ta xác định hàm quỹ
vốn như sau:
K t K t dt I t dt
Bài giảng Toán Cao cấp 1 Nguyễn Văn Tiến Bài giảng Toán Cao cấp 1 Nguyễn Văn Tiến
D Q dQ Q .P
1
trừ đi mức giá mà họ thực sự trả. CS
được sản phẩm ở mức giá . 0
Bài giảng Toán Cao cấp 1 Nguyễn Văn Tiến Bài giảng Toán Cao cấp 1 Nguyễn Văn Tiến
12
06/10/2017
PS x .p S x dx
• PS thể hiện tổng tăng thêm của nhà 0
Bài giảng Toán Cao cấp 1 Nguyễn Văn Tiến Bài giảng Toán Cao cấp 1 Nguyễn Văn Tiến
Thặng dư tiêu dùng và sản xuất khi cân bằng thị trường
Ví dụ
Price A
QS P 2 1 ; QD 43 P 2.
Consumer
surplus
Equilibrium E
• Hãy tính thặng dư của nhà sản xuất và thặng
price
Producer
dư của người tiêu dùng.
surplus
Demand
B
0 Equilibrium Quantity
quantity
Bài giảng Toán Cao cấp 1 Nguyễn Văn Tiến Bài giảng Toán Cao cấp 1 Nguyễn Văn Tiến
Ví dụ Ví dụ
• Sản lượng cân bằng là nghiệm của pt: 1) Tìm thặng dư tiêu dùng tại mức giá 8$ biết hàm cầu
Q 3 đảo có phương trình:
D 1 (Q ) S 1 (Q )
P 18 P D 1 Q 20 0, 05Q
2) Tìm thặng dư sản xuất tại mức giá 20$ biết hàm cung
• Thặng dư của nhà sản xuất:
đảo có phương trình:
3
2
PS 18.3 Q 1 2 dQ 27 P S 1 Q 2 0,0002Q 2
0
3) Tìm mức giá cân bằng và tìm thặng dư tiêu dùng,
• Thặng dư người tiêu dùng: thặng dư sản xuất tại mức giá tiêu dùng nếu biết:
3
2
CS 43 Q 2 dQ 18.3 D 1 Q 20 0,05Q; S 1 Q 2 0,0002Q 2
0
Bài giảng Toán Cao cấp 1 Nguyễn Văn Tiến Bài giảng Toán Cao cấp 1 Nguyễn Văn Tiến
13
06/10/2017
Dòng thu nhập liên tục FV của dòng thu nhập liên tục
• Continuous Income Stream • Theo công thức lãi kép liên tục:
• Cho f(t) là tốc độ của một dòng thu nhập liên tục, khi A Pe rt
đó tổng thu nhập thu về trong khoảng thời gian từ a • Nếu dòng thu nhập liên tục được đầu tư với mức lãi
đến b là: suất r, ghép lãi liên tục thì giá trị tương lai của dòng
thu nhập liên tục này sau T năm là???
b • Chú ý.
Total Income f t dt – Trong công thức lãi kép liên tục thì P là cố định
a – Chỉ tính cho một khoản đầu tư P duy nhất
– Làm sao tính tổng thu nhập cho một dòng thu nhập liên tục.
Bài giảng Toán Cao cấp 1 Nguyễn Văn Tiến Bài giảng Toán Cao cấp 1 Nguyễn Văn Tiến
Bài giảng Toán Cao cấp 1 Nguyễn Văn Tiến Bài giảng Toán Cao cấp 1 Nguyễn Văn Tiến
14