Rozdział szósty

ORGANY PAŃSTWA W PRAWIE

MIĘDzYNARODOWYM
PRAWO DYPLOMATYCZNE I KONSULARNE
Przedmiotem prawno międzynarodowego uregulowania jest sfera 5
reprezentacji państwa w stosunkach zewnętrznych – zob. art. 7 pkt 2
Konwencji wiedeńskiej o prawie traktatów". l

Organy państwowe

rgany państw
CWV 1ęuZIIe zewnętrzne

6.1. Organy wewnętrzne państwa

1. Głowa państwa – może być to prezydent (np. Polska), monarcha U yaiy

(np. Zjednoczone Królestwo), organ kolektywny (np. Szwajcaria) wewnętrzne

2. Parlament państwa
3. Rząd i szef rządu – w Polsce Prezes Rady Ministrów

R. Bierzanek. J. Symonides, Prawo międzynarodowe., 2005, s. 157.

Art. 7 pkt 2 Konwencji wiedeńskiej o prawie traktatów (Dz. U. z 1990 r. Nr 74, poz.439):
Ze względu na ich funkcje i bez potrzeby przedkladania pelnomocnictw, następujące osoby
sża się za reprezentujące swoje państ
a) głowy państw, szefów rządów iministrów spraw zagranicznych -dla dokonania wszel-
kich czynności związanych z zawarciem traktatu,
b) szefów misji dyplomatycznych - dla przyjęcia tekstu traktatu między państwem wysy-
lającym a państwem przyjmującym
c)
przedstawicieli akredytowanych przez państwa bądź na konferencji międzynarodowej,
ądź
bądz przy organizacji międzynarodowej lub przy jednym z jej organów – dla przyjęcia
tekstu traktatu na tej konferencji, w tej organizacji lub w tym organie.
115
 9 z p o d ZSW u o K z r e i b d o s p r aw w l a s c i w m i n s t e r
Pa r l m e n t u z c i a r o l e s l aw i n a
u c hw a l y

p o l i t y k z a g r n c e d ob i c hw a l P r m e n s t wa o r z by s a c e
nnieryO8apZuzbMlISomdoAumDwyiedzarpKcjskotwierdzajlbuygnchmsMerdskaupolRINzfbZaggrwnicznxotdpeuyA3fseqrLdMsazyonpfueMSOTIz1AfmoPcniej9utzsayprwdlkEMUKB14 Suje l ZagrniczyhtomskdjewIMSpul riacyos oficjalnewzytUMdprmkg PNOYESjuTMdxAoraznktywecisZplmghvuKML4OrdZoaEMeIozDSNUSZnPuElMOsIderMpesn41uiych zueakprogndyDS3glowafpnstMje1chrlAixydvzkmufEboanech1SM09OZwimiepodlganbjuryckzsAMORSZ1e
nyc h s t o u k a m i e d z r w
Sopluks1 ezagw ds WNP4uaedapn ZteryoiwpewngozslutwzagrnicwobeyAndSrseinufz terytorialn
8L1

Sozamprwhinuod czytrakownpbezicntMsweadupAorsalyzgnicawobezjmuasipoltyk funkejonalt

Au a e r d a p

ko m r i a d n s t c y e
MSZ
N a l e z y w r o c i u g n t p q b s
dlsas MPids i Szweigksoz o Oluz1 ypan

miedzynarowpublcWs206S1x9PZ urzedkonslaglczesprawrmeidynogt czambsdipejlnyhorktgw uaKczIsMpeNboynrd1AmlTazLJ odsKzpaMruyebnI861lwpamnstierzyjmucoklfPo8apelTAsMyd eMysudlazor3ApOISTDPi organywetzmcs DoaSPeFlrudEpwikfAmYszOItn8ZgBCrNd YPMTeDpwotalsurzEnbmKyd

o s l u z b i e a g r n c j t w y
16

auz3Aewoidp6.Pra wzuodZE8LSINnPA1litesk prezntujiambsdolchgfpanistwreoSuAIlzdMyZjkprzeambsdo2uMgnicjSt

pTe's90ZmzrMauyhodipn rawnychktoesljuzdO 6.4Prawoknsule radyhnloweprzgedstawiclbuhnozacjihmedynrowcmisjeprzdtawcl yogn p r z e d s t aw i c l y o m e z n c e w n t r z 1 5 A u e b i o 7 9
m i s e w o j k e u r z e d y ko n s u l a r e

U r z a d k o n s u l y p e t w i c
OTES

eruera
A a u 9 yo w j e n
misjepcalndho OMSEZOWAI
119

defin cja e l b u y a p e u z 3 Aq w o i d A p p r a w o d y p l o m a t yc z n p r z e d s t aw i c e l ze w n t r z yc h r o d z a j e o r g a n t
urzad
営

ふ5

そ:

89
5

통을 1 극

1
 ko n s u l a r n e i o y u n i ko n c z e n i d y p l o m a t yc z n misja

konsularejyMAzt9 IoMpreuAzidswn foiauzpAyedrMs8lKpweazidoru MoinpleuzarmsAdyE SwuosLezarnipylEAPDIMdt9mg2j funkeiprAzdMstawclyomgbIKh人4Sused BPNOYo8uzAerdKpywsafnkcj YlouzsAerdp yw9 B8ezryAuodapq4wnikjc3stlfe 1032wspomniaejKMyr loudsKzpakonsul6w.10Funkcjeoslarwdgty
应

Toprzyjeciadlnstwmugo UEMPruRLaIblZze1sAmodn益 dyspozgjkniecSrodichobywatels mSorzelsiwoeWnajkrtwsypyadkunfliot0zbjgrwe uhzpin1OIM

a1 9 4 n u a z n y e l u i p o n M s e z a y r u s o z 兰 g E r R l c e h y o d a n i s m P C t v r S R h e c G J o d u n
O E

wyjazdueloMyZmdnatiulKzoMse zamkniety8orey ZOIdauBMLO wypadkiloswe rat4i5KSWDl t przyJH

Im4D IYAV isal aru
n o r m wa e p r z f u n k c j a h
uIZpo W Y D l M i ge Sa t nu k2
一
n i c z n e i c ze S c Z
OwIYedPynAqo

PabelAsKNz1moduchrnwyimtoaevudOrCyBAlomieRsznfavjwrnp1TOMdspKMutlOS
6

miedzy n mi
8
豆 nienia
13Meu e

KWSK
S

p o l s k i c h by wa t e l i
A

S
手

品
c z i o n ka
星
S A

nwXbelurzPZypESRIAHlawiemskotnrGvcbjKydg AfZKatomisprklwzgyejdIuN3SbYMv1845cDAZ euIModFayEpCsbgSGnrw号t euoySTkngrsiwdmPaEhCclpBLOZ1M4orze

M n I 9 P Z O 1 E M a u g o N f e w o u p a Aq b e l
S

eSEr1I L esery I BSPr yI Klasa D S 巴

1rt 6KSWBDelsRurs y p r z yc ny

rsiodeZnpuasq wzgledunaksyrMojfYZp Postamichrgedf19AzpuXMos pAuzewordHImnsaif nruazoyeA8mqsldpfunKMowyezibrA1

w i e d n s k i z 1 s r u M o j a z A s e r 1 T I s r u a1 M o j Z s
o u z p Ky e d X 1 sT a I M O
eleM

aobawymienprtklfzs sruMoyzeApid SnDuraAbopdTstlezMc klasemintrowzyduPSyeerfzIMrgeEguTlaomindMZ1uAIdWaPnSTs8oxECOHKL YOAuz9eordpHmysal6.13

s t a l i z w yc a j n i
r u l e z p K m M o s Z D A 4
p e rs on l u B O ZD z aq S tw p r y jm u ce z s a l o
z 18181 p e rs on e l
cofnie x quat
品

OSM丬
j e g o p i r ws z n t o A
s aru j p sa8 mp v p row a d z l
星

z e d s t aw i c e l

克 N d ys k r y m i l u o n t I u l Azd
1 z 0 A 4 e u o i d K p r z e d s t aw i c t a fe z p o1
 M o i n s u oy r o d z a j e k l a sy o n u l w

K l a s y ko n u w e d g r t 9 d p e r s o n l m i d y p a t e z n r
S l u z b a m i s i t e c h n i c z ny
czypos litej n f
IVklasa I l I klas Ilk asa Iklasa

agoKMesmZdrpiuvlwAkyzN aIMKzdnSryeo831Zstwgkupil anstprzeiPowlyajnmusprdbtelinych ypAmoiuaMezInsd'rg o8uzpAyerdEMsiI1aSnxlHK9mouz AoruMayZpemnsdtliwzckgjUhquSroyLsnepM61Zazf

Pe rs o n l a d m i t c y j Pe r s o n l d y p m a t c z n
u r ze d ow k n s l a yc h 0 b t
9Z1

i ow m u n i t e ow
auzorei8AqnsDuMlopaTrdze 8iKsyMEuISwqopdreKMaAMOPETnsuoy
Ro d z a i
AMop Me klasa

Po r w n a i e 6.14serykonulw minkerowcyspzat AD10Z TrelpouEYAMdmyKirwnl radcminsteI ZuoTYa

p a n s t wo y l a j c e l e ka r z t u m c s y f a n i
K M O I o vd u y A re b a s i p m o g t k r z
w i c e k o n s u l k o n s u l Au r e i a t n s u oy
InsuOy
a g e n t ko s u l a r y NSK

j ow i m u n t e ow
0883

美 Ta
sklad

ZMoi u Ins o AMOI uO f u n k c j a h Ko s u l w Z J oib Mespazic

u al p n e z I Z AU B I Y D S T I
Zazd1 PSruAzseu

wachprzyilejomuntdgczw SkorpusdymienMazA wzaiuserkdgpomcnwzyb sferapotklnizcyja olmatycznejgiusdozawyejtfmisncldkaorputy przyjmuacgwitoklebdypmacznMSZfstwlhgukorzyajcepwilmunt z n a c e i w s f o r d A p u

6.17Imuniteyprzwlj wachprzyilejomuntwkrgcpSskladniezycwmuOrps pomcnwrzyblsefijapotkrnzecyfkdol mgstazewpniryuc jsularnejgitymcdzoawjtfckeinsuoydrxzpla g1yKqorpzMSIwictkb amyseduApMrnov naIczeZiTwsfoplk Aueinsoyd0z p16. OSYDERAMZarslnztygeD EAsdopuMeryKnsoi
22
stwie

znac e i r mo ln
nego
o sw i a d c ze n i a
e d o p r s n l u y m a t c z e ko r p u s d y l m a t c z n C D
S t o s u n e k p b l i c z r aw y d
lbidem
o l m a t yc z n h
kraju
w ys l a j c e g o
e c zowe

r p l o m a t yc z n e k s u r y DA u r e m n s u o y
P o r w n a i e
znac e i r mo l rympowieznHbuaMAOy KorpusknlayC dyMgreuopAafzMqIyltYoAsuMeEzISd lruepaoA o s a p e As M
nier

vza n iu s e k d g
u l a r nyc h

o s b owe
pan
127

p o d z i a l I przywilej m unite y zAuJeinsuoy 3AeuordAp sndJoy

3.

8 즈: 2
클

을
 urzędni
konsul c y konsul a rni
arni nie podladmi i pracowmi
egaiąnisjutracyi c y
rysdykojnch
wlpaństwa
adz sądowychi
przyjmującego w odniesg.
niu do czynności dokonanych w wy.
konani u funkcj
tek - art. 43 ust.i 2KWSK)*
konsularnych (wyia
obowiązek skladania zeznań w cha.
rakterze świadka
Zwolnienie od:
Zwolnienie 0d:
brak podleglości w stosunku do przepisów |* rejestracji
na pobyt
cudzoziemcówi zezwleij
o ubezpieczeniach spolecznych państwa zezwoleń na pracę
przyjmującego
wszelkich opłat i podatków, 0sobistych ubezpieczenia spolecznego
oplat i podatków (wyjątki – art. 49
i rzeczowych, zarówno państwowych, re- ust.
gionalnych, jaki komunalnych (wyjątki 1 pkt a-fKWSK)
opłat celnych i rewizji celnej
art. 34 pkt a-fKWSD)
państwo przyjmujące powinno zwolnić świadczeń osobistychirzeczowych
przedstawicieli dyplomatycznych z wszel-
kich osobistych świadczeń, z wszelkiego
rodzaju służby publicznej oraz z obciążeń
wojskowych, takich jak rekwizycje, daniny
wojskowe izakwaterowanie
państwo przyjmujące, zgodnie z ustawami
i innymi przepisami, jakie może wydać,
zezwoli na wwóz oraz udzieli zwolnienia
z wszelkich opłat celnych, podatków i in-
t nych pokrewnych należności, z wyjątkiem
opłat za skladowanie, przewóz i podobne
aslugi, w odniesieniu do:
t
* przedmiotów przeznaczonych do użytku
urzędowego misji
przedmiotów przeznaczonych do osobistego
użytku przedstawiciela dyplomatycznego lub
członków jego rodziny pozostających z nim
we wspólnocie domowej łącznie z przedmio-
tami związanymi z jego urządzeniem się
bagaż osobisty przedstawiciela dyploma-
tycznego co do zasady nie polega rewizji
(wyiatek - art. 36 ust. 2KWSD in medium)
przedstawiciel dyplomatyczny będący obywa-
telem państwa przyjmującego lub mający tam
stale miejsce zamieszkania korzysta jedynie
z immunitetu jurysdykcyjnego iz nietykalno-
ści w odniesieniu do aktów urzędowych do-
konywanych w toku pelnienia swych funkcji
państwo trzecie ma obowiązek zapewnić
przedstawicielowi dyplomatycznemu nie-
tykalność oraz wszelkie inne immunitety
niezbędne dla zapewnienia mu przejazdu
lub powrotu

130
 Rozdział dziewiąty
MĘDzYNARODOWE PRAWO HUMANITARNE
9.1. Definicje
9.1.1. Prawo konfliktów zbrojnych
Pojęcie prawa konfliktów zbrojnych ma dwa znaczenia. W ujęciu pojęcie prawa
węższym, przyjętym w tym opracowaniu, oznacza „ogół przepisów konfliktów
prawnych obowiązujących w czasie wojny (ius in bello)w23. Ujęcie szer- zbrojnych
Se, poza uregulowaniami odnoszącymi się do metod i środków prowa-
dzenia działlań zbrojnych, obejmuje również prawo państwa do wszczy-
nania wojen (ius ad bellum).

9.1.2. Konflikt zbrojny a wojna

Do czasu II wojny światowej terminem określającym ten dział prawa prawo wojenne
międzynarodowego publicznego było „prawo wojenne". Po niej, zarów-
no W doktrynie, jakiw treści traktatów, zaczęto używać sformułowania
„prawo konfliktów zbrojnych", które uwalnia się od wątpliwych definicji
stanu wojny i pozwala na zastosowanie zasad wynikających ze zwyczaju
iumów międzynarodowych bez konieczności odwoływania się do pojęć
prawnych, a w oparciu o stan faktyczny. Pojęcie konfliktu zbrojnego jest konflikt zbrojn
więc szersze od pojęcia wojny. Jak definiuje je Wojciech Góralczyk, „obej- pojęcie
muje ono przejawy walki zbrojnej między państwami nawet wówczas, kie-
dy wojna nie zostanie wypowiedziana, jak również takie konflikty zbrojne,
których uczestniczą strony nieuznane za podmioty prawa międzynaro-
dowego ". W przeciwieństwie do pojęcia wojny odwołującego się do sta-
nów prawnych, takich jak: wypowiedzenie wojny, status podmiotów wal-
czących czy uznanie stanu wojny przez strony, pojęcie konfliktu zbrojnego
definiowane jest tak, aby było bliższe rzeczywistości.

R.W. Bierzanek,
0
Wojna a praoo międzynarodowe, Warszawa 1982, s. 12.
Góralczyk, Prawo międzynarodowe w zarysie, Warszawa 1979, s, 411.
155
 불
클

: 7 을를

승9 를

불
용
폴
 sSprawnegosytmuchrn wiscetnalyzieod enitazkowej
onjedatWprwziMsuSochlrnyfbzesytaigupr Pitg205wklSmouDrpnez8aMydb16 Tlqjtcwa97nMONYIELmDpAdoPreuzSiyKk61 ruKmonepayldAMz1L6PDI38si Ztarw19upMI人esdoAlyzin IopleszniuraychMm KonwecjdziypralsthDfoumwktresplczSniajd miedzynarowchgppodzialrejmynwgubcshNmyrakonflitwzbchdep
e M oye p o N oy 1 o i d

g e n w s k i p o d a G 1 2 r 9 4
z b r o j n y c h ko n f l i k t o w p r a w a
158
wraz 2
t ow z b r j nyc h c y w i l n a r n l

k r y s z t a u n b i l m o 8 M D p e d A P Z O X c e l u z a p o b i n r k t y M A d s 1 9 T I o d a t k w y n e c i g s h z 1 2 r p I 9 Y u T d o k n w e c j i g s h z 1 2 r p a A M 9X0 I n i e d z y a r o w c h k f l t b j jyrw8 HeMOgszunodpaqbygsioucpnhyr8e1rawchanieudlgstyzlogopnjcJkufbrwynikajchTstuzPBepKMYorMlbxnyYouBas9rmdigF6LeXIRTZPSNAednokrktzilpamypczwwjuAMqs

TIad WAMoy
M oye u z I p K O r a z 1 o M
PDI

K u l o M s e z p d I A U T V c h r n i y p A u
b a l o M n r e n a m
I o r z u b i t k w y c h s d I 1 a p e I n z m o q l r 3 9 . 2 a M o m e r s p d I Z VC 6 9. 3 Z r o d l a

X z D 3 z 1 B 083ubmoL o d we

人 t I n 9 y E J q z k
o a M p o re u

ePirajspodbnkwKycuhiloztrakwezycjpionflktw VMadAOSZ't6KNFLITWBRJYCH NIOYSDK4j Scim S 21 alqoruwypkchtejnzs8dK yPwtd3euoraiMWsZzn1pyKTfqmjchEtNwoReaAirubMdszl wurepszaMS1D3HIEm YATPZxeuvMoldKiqryatfzpsn BEDRLZSiazsAmM8poruIPozYs1M20TOClGaKTquAropesdM

p r a w n o m i e d z y b t u M x s q T s y t e m o w p r a n c h z i d l 2 0 5 b A
f u
k 1 Z M P I 8 O D 3 y
H Au l o r q z

o e p r N s z d n m j a i l u q o z D e a r u A p y f s M T n q d t i c h m y MZg l e z o K a u p b w A r d s e r u M o m S a n s z I p f T D A q 9 l b o 8 M p r e u K z 3 n l a A b t y m ZawszepntobdcfkuiPAuloizMrLyaed8pv uXMopreKzaupolq0M poluwktregSdoln

va r t e V

环 u v loM r p eza t y
P u a Z e U p Aw o r y n S K z s H d
I T 4 S Az M
nia

m o z e w y d a c s i p r b l t n A j e s u a J w n z r y t ' c 6 s t ro n a k f l i t u M o l e Z 3 A M Z
9.3.3

9. 4 1 W p r o w a d z e n i oMeld

159 PZ
ZOIuMg 1SoleuAMaf niejstoruwyczaju
z b i o r w yc z a j ow
p r aw o
n a ro d w yc t Mar tensa z w yc z a j owe
: 8

&/

身5『 8 : 常月
Eき
31
Pと ほ

2 &る 8
크 : 맡뛰 루 a * 8
 石

ミ
日

同8 8
: :
 F

. :
.

부 1

I
 용3

영
上. 高

&

&

百a
;
-ト

母 門 4 品8目

川
 열

르
올

-. B *형1 5 B 2 윤
 : :
무고 8

I
 Kategorią statków powietrznych objętych szczególną ochroną są sa-
moloty o specjalnym przeznaczeniu, slużące do transportu jeńców wojen-
nych lub rannych, a także dóbr kultury. Atakowanie ich jest zabronione.
Walka powietrzna
1. Legalne cele ataków
legalne cele Bazy, obozy, środki transportu – w tym statki powietrzne, miej.
ataków kłady oraz inne obiekty i tereny wojskowe, mogą
zaopatrzenia, sk.
Sca za

być przedmiotem legalnego ataku z powietrza, podobnie jak budowle

przemysłowe, których celem jest wspieranie wysiłku zbrojnego. Cywil.
ne pojazdy i budynki również mogą stać się celem operacji militarnych,
jeżeli są wykorzystywane do działań wojennych lub jeśli są zajmowane
przez personel wojskowy.

2. Wykorzystywanie przestrzeni powietrznej

zakaz odmowy Strony walczące mogą wykorzystywać międzynarodową przestrzeń
dostępu dopowietrzną do działań zbrojnych, nie moga jednak odmówić do niej do-
międzynarodowej stępu państwom neutralnym, jak również nie mogą korzystać z przestrze-
przestrzeni ni do nich należącej. Mogą także ustanawiać w drodze notyfikacji strefy
powietrznej alk powietrznych nad terytorium państw-stron konfliktu. Statki po-
wietrzne mogą wspomagać utrzymanie morskiej blokady wojennej.

3. Zasady atakowania celów naziemnych

cele naziemne Wojskowe obiekty naziemne oraz morskie mogą być celem ataków
z powietrza. Jednak operacje wojskowe powinny być przeprowadzone tak,
zastosowanieżeby nie spowodowały nadmiernych strat po stronie ludności cywilnej.
ogólnychAtaki te muszą być dokonywane z zachowaniem zasady rozróżnienia iza-
zasad prawastosowaniem zasad humanitaryzmu i proporcjonalności oraz wszystkich
humanitarnego ogólnych zasad dotyczących prowadzenia konfliktów zbrojnych.

4. Podstępy wojenne
Stosowanie podstępów i forteli wojennych jest nieodłącznym ele-
podstępy mentem taktyki wojennej. W przypadku wojny powietrznej do dopusz-
i fortele wojenne czalnych metod walki należą: maskowanie, nadawanie fałszywych
sygnałów radiowych (nie wolno jednak używać do tego celu kanałów za-
strzeżonych dla celów medycznych), stosowanie „przynęt" ipozorowanie
walk powietrznych. Niedopuszczalne jest natomiast używanie znaków
zakaz zarezerwowanych dla samolotów sanitarnych czy też pozostawianie n
dokonywaniaczas walki mylących oznaczeń dotyczących przynależności państwowej.
aktówZakazane są wszelkie akty wiarołomstwa rozumiane jako niezgodne
wiarołomstwaz prawdą użycie znaku ochronnego bądź informowanie o rozejmie.