Każda kultura ma swoją niepowtarzalną skarbnicę obyczajów, rytuałów, powtarzanych i
przekazywanych z pokolenia na pokolenie. Jest w niej niewątpliwie coś ważnego dla potomków, skoro artyści różnych epok nawołują do pielęgnowania gestów naszych dziadów, aby zachować je od zapomnienia. W mojej pracy postaram się zdefiniować, na czym polega niezbywalna wartość tradycji. We fragmencie z arkusza widzimy ostatnią ucztę staropolską, na którą przybywają generałowie legionów polskich we Włoszech. Jest to biesiada, na której Zosia i Tadeusz stają się nowymi dziedzicami. To wydarzenie łączy w zgodzie zwaśnione rody. Podczas uroczystości zachowane są dawne polskie tradycje. Obyczaje ukazane we fragmencie mają swoje różne funkcje. Mistrzem ceremonii jest Wojski, który dba, by wszystko przebiegało wg odwiecznych reguł porządku, on usadza gości wedle wieku i statusu społecznego, np. najważniejsze miejsce zajmuje Podkomorzy. Rolą tej tradycji jest zaakcentowanie jak ważny jest porządek polskiego domu, który warunkuje porządek w całej ojczyźnie (wartość dydaktyczna przekazu – Polacy utracili niepodległość przez chaos i anarchię w państwie). Kolejnym obrzędem ukazanym podczas ostatniej uczty jest częstowanie gości, także włościan przez nowych gospodarzy. Ten obyczaj podkreśla wagę pielęgnowania rytuału przez nowe pokolenie i stosunek do chłopów, którym zostanie dana na własność ziemia. Warto też zauważyć wydobycie na tę okazję z piwnic arcyserwisu, który pamięta czasy Rzeczypospolitej dumnej i silnej. Na nim wymalowane są sceny sejmikowania. Przedmiot ten podkreśla tożsamość narodową Polaków, np. generał Dąbrowski, który przebywa poza krajem, z radością nasyca się polskością, patrząc na wymalowane sceny z tradycji naszego narodu. Kolejnym przejawem przywiązania do tradycji jest strój staropolski – postaci są ubrane zgodnie z modą dawną – jest to przestroga przed kosmopolityzmem, wkraczaniem mody obcej, czego przejaw widzimy, gdy Rejent zmuszony przez Telimenę zakłada frak i budzi śmieszność. Również potrawy przygotowane wg dawnych receptur stanowią przejaw tradycji – jest to sarmackie celebrowanie zgodnie z XVIII-wieczną kulturą biesiady. Mickiewicz chce zachować liczne potrawy od zapomnienia, jest zachwycony poprzez narratora mnogością polskich wykwintnych dań. One świadczą o bogactwie naszej kultury, bogactwie ziemi zasobnej w plony. Wszystkie te wymienione przeze mnie funkcje podkreślają, że pielęgnowanie dawnej tradycji polskiego domu to wyraz patriotyzmu. Skoro nie ma instytucji polskich, tradycja jest owym substytutem polskości.