wpływają. Obszar zajmowany przez nie może mieć różny rozmiar. Np. Niewielki staw czy łąka ale też ogromny las tropikalny. Ele. Ożywione (biocenoza)-to zbiór elementów ożywionych które budują ekosystem. Tworzą je wszystkie populacje występujące na danej przestrzeni w określonym czasie, powiązane wzajemnymi zależnościami. Np. Rośliny: czarny bez, mchy i paprocie, olsza czarna, jesion. Zwierzęta: łoś bocian czarny,płazy gady i bezkręgowce. Grzyby, protesty, bakterie. Ele. Nieożywione (biotop) to populacje wchodzące w skład danej biocenozy funkcjonują w określonym środowisku nieożywionym np. powietrze, woda, składniki mineralne w glebie, skały, warunki klimatyczne. Ekosystemy naturalne: powstały bez udziału człowieka. Należą do nich np. lasy tropikalne i rafy koralowe, jeziora, morza. Ekosystemy sztuczne zostały stworzone przez człowieka np. sady, pola uprawne, stawy rybne.
Wykorzystywanie: 1. Pozyskiwanie żywności: są
źródłem żywności, morza dają ryby i skorupiaki pola uprawne dają zboża pszenica żyto. 2.Uzyskiwanie surowców: Lasy są źródłem drewna z których produkuje się papier i meble. Także niektóre ekosystemy przekształcają się aby pozyskać surowce jak żwir, piasek lub węgiel 3 Niematerialne użytkowanie ekosystemów: Tereny leśne oczyszczają powietrze i chronią przed powodziami oraz tereny zielone pozytywnie wpływają na ludzi (obniżają stres) Sukcesja pierwotna: Nie było tam żadnych organizmów (nagie skały czy wydmy) Stopnie: 1 na skałach rozwijają się organiz. Pionierskie np. porosty 2. Stopniowo tworzy się gleba i wyrastają inne bardziej wymagające rosliny jak trawy 3. Rosną krzewinki np. wrzos oraz nieliczne drzewa (brzoza) 4. W ostatnim stadium ukształtował się las. Sukcesja wtórna rozwija się na terenie zmienionym przez człowieka lub pod wpływem czynników jak powódź czy pożar. 1.Początkowo łąka nieużytkowana 2.stopniowo pojawiają się rośliny wieloletnie jak barszcz czy pokrzywa. 3.Po kilku latach wyrastają Krzewy i drzewa np. brzozy 4. Pojawia się co raz więcej roślin i zwierząt.