RODZAJE GÓRNICTWA
1. Górnictwo odkrywkowe – polega na wydobywaniu skał
znajdujących się nad złożem. W ten sposób wydobywa się
np. węgiel brunatny. Złoża są dość płytko pod ziemią.
2. Górnictwo głębinowe - polega na wydobywaniu
surowca, sztolniami i szybami. W ten sposób wydobywa się
np. węgiel kamienny. Złoża są głęboko pod ziemią stąd
nazwa.
3. Górnictwo otworowe – polega na wydobywaniu
surowców za pomocą odwiertów, w ten sposób wydobywa
się np. ropę naftową.
Największe wpływy na litosferę i rzeźbę terenu ma górnictwo odkrywkowe- Przez nie
powstają ogromne dziury w ziemi (odkrywki) , dzięki którym górnicy dostają się do złóż.
Inne rodzaje górnictwa nie wpływają aż tak na powierzchnię ziemi, ale sięgają głęboko w
litosferę. Szyby kopalni mogą sięgać nawet do 4km a odwierty naftowe mają głębokość
nawet kilkunastu kilometrów. Wydobyte ale niewykorzystane skały (skały płonne) są
składowane w hałdach. największe hałdy powstają w kopalniach odkrywkowych (do
200m)
Każda kopalnia górnicza bez względu na sposób wydobycia surowca ma
wpływ na biosferę. Kopalnia potrzebuję pracowników by mogła działać, a
każdy pracownik potrzebuje miejsca zamieszkania, dlatego właśnie okolice
kopalń ulegają dużej urbanizacja. Ta natomiast przyczynia się do wycinania
lasów, które są miejscem zamieszkania wielu gatunków roślin i zwierząt.
Roślinność niszczona jest też przez wchłaniające się w ziemie toksyczne dla
rośln substancje.
Działalność górnicza dotyka też bezpośrednio człowieka. Głównymi chorobami, z
jakimi spotykają się górnicy są to pylice płuc, trwały ubytek słuchu, zapalenie
oskrzeli czy też zespół wibracyjny. Z rozwojem kopalń (zwłaszcza odkrywkowych)
wiąże się też niszczenie zabudowy oraz infrastruktury. Hałas i zanieczyszczenie
powietrza są często efektem wydobycia i kruszenia kamienia użytkowego
(pozyskania go metodą strzałową – generuje hałas i zanieczyszczenia pyłowe).
Zanieczyszczenia powietrza są też emitowane przez maszyny górnicze i samochody
wywożące urobek. Zwałowiska zewnętrzne (hałdy) nie porośnięte roślinnością
również mogą być źródłem zanieczyszczeń pyłowych wywiewanych przez wiatr.
Działanie kopalń powoduje powstawanie „lejów depresyjnych”.
Zjawisko to polega na obniżeniu się poziomu wód gruntowych.
Prowadzi to do degradacji środowiska w zasięgu występowania tego
obniżenia. W kopalnictwie używa się często szkodliwych substancji,
które trafiają do otoczenia. Przykładem takich związków są Cyjanki.
Woda zanieczyszczona nimi jest co prawda składowana w specjalnych
beczkach, lecz są one czasem nieszczelne. Do skażenia środowiska
dochodzi także przez kwaśne wody kopalniane. Powstają one podczas
wypłukiwania skał i zawierają metale ciężkie oraz groźne związki siarki.
Przede wszystkim można, ograniczyć wydobycie surowców. Większość
kopalń skupia się na wydobyciu surowców energetycznych, i razem ze
zmianami w energetyce można zamykać stopniowo kopalnie, tak jak np.
w Niemczech.
Powinniśmy też zatrzymać proces wydobycia na terenach bogatych
przyrodniczo, gdzie kopalnie wywołują najwięcej zniszczeń.
Można również rekultywować tereny pogórnicze, czyli przeznaczać je do
innych prospołecznych celów, np.:
1. Rekultywacaja wodna – niektóre kopalnie odkrywkowe można,
zamienić w ogólnodostępne kąpieliska, w których rozwinie się życie
wodne.
2. Rekultywacja turystyczna – jako że po kopalniach, często zostają
nierówności w terenie (np. hałdy) można stworzyć z nich „sztuczne”
góry i stoki narciarskie, które będą ciekawym kierunkiem turystycznym.
3. Rekultywacja przyrodnicza – Jako że kopalnie sprawiają ogromne
krzywdy środowisku przyrodniczemu, warto zamieniać tereny związane
z kopalniami z powrotem w np. lasy poprzez zalesianie.
Ad.1:
kamieniołom w
Rummu, Estonia
Ad.2:
Bełchatów,
tereny po kopalni
węgla
Ad.3:
Geopark Łuk
Mużakowa