Professional Documents
Culture Documents
10- Paraqitja grafike e Tokës 10- Projekt (ora e parë) Tema: Vendbanimi im 10 - Projekt (ora e dytë) Tema:
Vendbanimi im
11- Punë praktike II.1 Tema: Çfarë 11-Tiparet e relievit në vendbanimin tuaj
ndryshimi ka midis informacionit që marrim
prej globit, hartës dhe planit
12- Përmbajtja e hartës 12 - Test-2
13 - Test-1
1
II.2 Modeli i planifikimit mujor (me disa situata model)
2
(kolona, tabela, grafike) sipas një radhitjeje logjike.
Parashtron pyetje (pse, çfarë, si, kur?) dhe organizon mendimet e veta në formë të shkruar për temën/problemin e dhënë dhe vlerëson
përparimin e vet deri në zgjidhjen e duhur.
Menaxhon emocionet, ndjenjat, kohën, shfrytëzimin e materialeve dhe mjeteve gjatë kryerjes së një detyre/aktiviteti (në klasë/shkollë apo
në terren).
4. Kompetenca për jetën, sipërmarrjen dhe mjedisin (Nxënësi kontribuon në mënyrë produktive)
Zhvillon një projekt individual ose në grup për kryerjen e një aktiviteti mjedisor apo shoqëror me rëndësi për shkollën ose për komunitetin.
Diskuton në grup për rëndësinë që ka mbrojtja e mjedisit, pasojat që sjell dëmtimi i tij për jetën e njeriut dhe propozon masat që duhen
ndërmarrë për evitimin e tyre.
Bashkëvepron në mënyrë aktive me moshatarët dhe të tjerët për realizimin e një aktiviteti të përbashkët (detyre/projekti/aktiviteti në bazë
klase/shkolle apo jashtë saj).
5. Kompetenca personale (Nxënësi bën jetë të shëndetshme)
Ndan përvoja dhe mendime në grup.
6. Kompetenca qytetare (Nxënësi përkushtohet ndaj të mirës së përbashkët)
Tregon vetëbesim të lartë në marrjen e vendimeve për veprimet që ndërmerr pa dëmtuar interesat e të tjerëve, të cilat kontribuojnë në
rritjen e cilësisë së aktivitetit të grupit shoqëror/komunitetit.
Merr pjesë në aktivitetet që promovojnë tolerancë dhe diversitet kulturor, etnik, fetar, gjinor etj., në shkollë apo në komunitet, ku
përfshihen moshatarë të të gjitha përkatësive të përmendura, që jetojnë në bashkësinë e gjerë.
7. Kompetenca digjitale (Nxënësi përdor teknologjinë për të nxitur inovacionin)
Përdor mediet digjitale dhe mjediset informative për të komunikuar dhe bashkëpunuar, duke përfshirë komunikimet në distancë për
zhvillimin e njohurive.
Analizon, vlerëson, menaxhon informacionin e marrë elektronikisht.
3
Ndërton njohuri për mjedisin lokal duke përdorur hartat, vëzhgimet në terren, fotografi, etj në çështje që kanë të bëjnë me ndërveprimin
midis shoqërisë dhe mjedisit.
3. Marrja e vendimeve
Nxënësi:
Sintetizon të dhënat dhe zhvillon një përfundim, p.sh., një parashikim apo një gjetje kyç.
Nxënësi identifikon rrugë të ndryshme të veprimit dhe parashikon pasojat për to.
Përdor pyetje për të reflektuar në çdo stad të kërkimit “Çfarë funksionoi?”, “Si mund të përmirësohet”.
Nr Tematika/ Rezultatet e të nxënit Temat mësimore Situata e të nxënit Metodologjia e Teknikat Burimet
. Nëntematika sipas tematikave mësimdhënies e
vlerësimit
1. Nxënësi: 1-Gjeografia dhe Situata 1: Ngrihet diskutimi Punë në grup; -Vlerësim Teksti i
Ndërvarësia Demonstron përmes roli i saj mbi fotot e paraqitura në tekst Punë në dyshe; me gojë; gjeografisë
midis shembujve kuptim të (ku paraqitet një mjedis natyror Punë individuale; -Vlerësim i Hartat
njerëzve, koncepteve që përdoren nga dhe një human i tokës) Përveç Bashkëbisedim; punës në fiziko-
vendeve, gjeografët për organizimin e tyre, paraqiten edhe foto të tjera Hulumtim dhe grup; gjeografike
rajoneve dhe kërkimeve të tyre: që paraqesin mjedise natyrore zbulim; -Vlerësim i dhe
mjediseve vendndodhja/ vendi, mjedisi, (fizike) dhe humane të tokës. Brainstorming; punës politike të
rajoni, ndërveprimi, zhvillimi. Ftohen nxënësit të përshkruajnë Diskutime; praktike; botës.
Përshkruan metodat se çfarë elementësh shohin. Debat; -Vlerësim i Hartat
shkencore të kërkimit Disa prej fotove të ofruara prej detyrës së fiziko-
Nëntematika gjeografik: mësuesit mund të paraqesin të shtëpisë; gjeografike
I: përdorimi i burimeve njëjtën sipërfaqe toke në -Vlerësim i dhe
Gjeografia parësore dhe dytësore. periudha të ndryshme kohore, ese-ve; politike të
dhe kërkimi Analiza dhe interpretimi i të në mënyrë që nxënësit të -Vlerësim Evropës.
gjeografik dhënave. dallojnë ndryshimet. Më pas me shkrim;
Diskuton mbi rolin e drejtohet pyetjet: Vlerësim i Materiale
(9 orë)
gjeografit në studimin e Pse ka ndryshuar kjo lojës me nga
dukurive fizike dhe humane sipërfaqe? A ndikojnë role. interneti,
4
gjeografike, kontributet që i këto në jetën tonë? libra,
sjellin shoqërisë. A duhet ti studiojmë enciklopedi
Diferencon ngjarje të më parë të gjitha
rëndësishme të historisë së ndërhyrjet tona në Tekste nga
zhvillimit gjeografik. mjedisin ku jetojmë? fusha të
Pse? Keni u shembuj të tjera; foto,
tillë? harta, video
Tek cila shkencë duhet Materiale
të mbështetemi për të të
marrë informacionin e përgatitura
duhur për këtë? me power
Në vazhdim, diskutohen situata point dhe
të ndryshme se si ndihmon në
gjeografia në jetën e programe
përditshme. Mësuesi orienton të tjera, të
nxënësit se si i ndihmon ata krijuara
gjeografia në jetën e nga
përditshme. Psh në orientimin mësuesit/et
me terrenin, me anët e dhe
horizontit, me kushtet e motit, nxënësit.
etj.
2. 2-Disa periudha të Situata 2: (Brainstorming & Punë në grup;
rëndësishme të Debat) Ekspozohen në klasë Punë në dyshe;
zhvillimit të dijeve harta të Botës. Parashtrohet Punë individuale;
gjeografike situata:” Sot e kemi të lehtë të Bashkëbisedim;
orientohemi në terren . Mund të Përdorimi TIK;
gjejmë informacione dhe të Hulumtim dhe
përdorim harta të ndryshme, zbulim;
madje hartat mund ti gjejmë Brainstorming;
edhe në aparatët tanë celularë. Diskutime;
Përmes satelitëve mund ta Debat;
shohim planetin tonë nga Lojë me role;
kozmosi dhe mund të
orientohemi lehtësisht në çdo
cep të tij.
-Ftohen nxënësit në diskutim: A
5
ka qënë e mundur kjo më parë?
A e njihnin njerëzit e hershëm,
çdo vend në glob?
-Paraqiten me video projektor
harta të ndryshme (ose video)
të vjetra që tregojnë
evolucionin e njohjeve mbi
tokën.
-Nxiten nxënësit të hulumtojnë
më pas mbi zbulimet e mëdha
gjeografike dhe të zgjedhin të
jenë (të përshkruajnë rrugën) në
rolin e njërit prej eksploratorëve
të asaj periudhe (Magelani,
Kolombi etj).
3. 3-Degët e Situata 3: Përdoret shembulli i Punë në grup;
gjeografisë dhe një funksionimit të një Punë në dyshe;
lidhjet e saj me biblioteke. Ftohen nxënësit në Punë individuale;
shkencat e tjera diskutimin e ngritur nga pyetjet: Bashkëbisedim;
Ç’kuptoni me një bibliotekë? Si Përdorimi TIK;
funksionon ajo?, etj. Nga Hulumtim dhe
diskutimi del përfundimi se: zbulim;
ashtu si në një bibliotekë, në Brainstorming;
raftet e së cilës gjen të ndara Diskutime;
libra që përmbajnë informacion Debat;
për fusha të ndryshme të Lojë me role;
botës/të jetës/të zhvillimit, edhe
gjeografia ka fushat e saj
(“raftet”) të studimit (secila me
specifikat e saj). Përveç kësaj
theksohet gjithashtu, se analizat
dhe përfundimet që arrin
gjeografia si shkencë, nuk
mund të bëhen pa ndërveprimin
e shkencave të tjera. Për këtë
bëhet paralelizëm me faktin që
6
për të shkruar secilin prej
librave të vendosura në raftet e
bibliotekës, duhet të kesh
njohuri nga shumë fusha, apo
edhe duhet të hulumtosh,
vëzhgosh apo studiosh
problemin në një vend e për një
kohë të caktuar. Hulumtohet
dhe përcaktohen lidhjet midis
gjeografisë me historinë,
biologjinë, kiminë, fizikën etj.
4. 4-Burimet dhe Situata 4: Ftohen nxënësit të Punë në grup;
metodat e kërkimit ndarë në grupe të diskutojnë Punë në dyshe;
gjeografik mbi situatën e paraqitur në Punë individuale;
tekst: “Gjeografët kanë një Bashkëbisedime
mënyrë unike të të vështruarit të e prezantime në
botës sonë. Në figurën nr. 15, ju forma të
shihni një zonë që mund t’ju ndryshme;
duket si një vend shumë i bukur Përdorimi TIK;
për t’u vizituar. Një urbanist Hulumtim dhe
mund ta shohë si një zonë zbulim;
ideale për të ndërtuar një zonë Brainstorming;
turistike. Një fermer mund ta Diskutime;
mendojë si një zonë të Debat;
përshtatshme për të mbjellë Lojë me role;
vreshta ose ullinj. Një gjeograf i
mendon si të mundshme, të
gjitha përdorimet e mësipërme,
pasi studion të gjitha mundësitë
dhe kufizimet që ka zona”.
Diskutohen përgjigjet e dhëna
nga gjeografi.
Diskutohen shembuj të
ngjashëm.
Më pas kalohet në veprimtari
konkrete të nxënësit, ku nxënësi
7
e vë veten në rolin e një
gjeografi që duhet të japë
zgjidhje. Nxënësi ndjek hapat e
punës së një gjeografi:
vëzhgimi, regjistrimi,
interpretimi, përfundime dhe
propozime për zgjidhje (për
rrugën që do të ndjekin,
nxënësit bazohen tek shembulli
nr.1, paraqitur në libër). Pra
nxënësit “...japin zgjidhje për
dukurinë e rrëshqitjes së tokës
në një terren të pjerrët, ku
mungon bimësia”. Në
përfundim nxënësit:
ndjekin dhe hartojnë një
raport përfundimtar me
zgjidhje të përkohshme dhe
përfundimtare;
përcaktojnë se çfarë
burimesh dhe metodash
përdorën gjatë realizimit të
punës së tyre;
përcaktojnë rëndësinë që
solli ndërhyrja e një
gjeografi në zgjidhjet e
dhëna.
5. 5-Pesë temat bazë Situata 5: Mësuesi/ja Punë në grup;
të gjeografisë shfrytëzon njohuritë paraprake Punë në dyshe;
6. 6-Rajoni që nxënësit kanë në lidhje me Punë individuale;
7. 7-Lëvizja rastisjet e shpeshta dhe Bashkëbisedime
8. 8-Bashkëveprimi përhapjen gjeografike të e prezantime në
njeri-natyrë përmbytjeve në Shqipëri. Ai/ajo forma të
shtron për diskutim ndryshme;
problematikën (e vendosur në Përdorimi TIK;
tekst) për nxënësit: “Përmbytjet Hulumtim dhe
8
e vazhdueshme në veri por edhe zbulim;
në jug të Shqipërisë, Brainstorming;
konsiderohen si një dukuri Diskutime;
katastorfike për jetën dhe Debat; Lojë me
ekonominë e banorëve por edhe role;
për zhvillimet e vendit tonë.
Cilat janë shkaqet dhe si mund
të zgjidhet kjo situatë?”
Nëpërmjet vëzhgimit dhe
analizës së kësaj situate,
nxënësit perceptojnë lidhjen
dhe zbatimin e koncepteve bazë
të kërkimit gjeografik në
realitetin konkret dhe
përdorimet e tyre në jetën e
përditshme. Mësuesi/ja e
paraqet këtë situatë që në këtë
temë dhe në vazhdim, për çdo
prej 5 temave bazë të
gjeografisë:
Vendndodhja: Nxënësit
hulumtojnë në harta të
ndryshme për vendet në të cilat
kanë ndodhur vazhdimisht
përmbytje dhe përcaktojnë
vendndodhjen relative dhe
absolute të tyre.
9
karakteristikat (fizike, humane)
të vendeve që i dallojnë nga
vendet e tjera dhe që i grupojnë
ato si një rajon (p.sh.: “rajoni i
vendeve që preken vazhdimisht
nga përmbytjet”).
10
mes tyre. ndryshimi ka midis nxënësit të krahasojnë Përdorimi TIK;
Dallon lloje të ndryshme të informacionit që informacionin dhe të diskutojnë Hulumtim dhe
hartave gjeografike dhe marrim prej globit, mbi situatën e ngritur: zbulim;
përdorimet e tyre. hartës dhe planit ‘Vëllai/motra jote do të shkojë Brainstorming;
12. 12-Përmbajtja e për studime në Romë dhe i Diskutime;
hartës duhet informacion mbi: Debat; Konkurs;
vendndodhjen e universitetit, Lojë me role;
planimetrinë e tij, distancën e
universitetit me objekte të
njohura prej tij, rrugët që të
çojnë në këtë universitet, etj.
Për të grumbulluar
informacionin e nevojshëm,
fillimisht, ti mund ti drejtohesh
globit, hartës së Italisë/Romës
dhe planit të zonës ku ndodhet
universiteti, pasi ato janë tre
forma të paraqitjes grafike të
sipërfaqes së Tokës. Çfarë
informacioni mund të ofrojnë
secila prej tyre? “
Situata 6.2: Ekspozohen në
klasë: globi, harta të ndryshme
(fiziko-gjeografike, politiko
administrative, klimatike, e
popullsisë, etj.) dhe plani i i
zonës ku nxënësi banon. Ftohen
nxënësit të gjejnë se sa
informacion marrin për zonën
në të cilën ndodhen (ose për
Shqipërinë), me anë të
përdorimit të globit, hartave dhe
planit. Duke krahasuar globin,
hartat dhe planin, nxënësi:
tregon ngjashmëritë dhe
dallimet mes globit hartave
11
dhe planit;
dallon lloje të ndryshme
hartash.
Situata 6.3: Nxënësit mund të
luajnë role të ndryshme (të
globit, hartave dhe planit), ku
përmes diskutimit midis tyre të
tregojnë se cila është “dobia
dhe mangësitë” e secilit prej
tyre.
13. 13 - Test-1
12
PLANI 3-MUJOR (JANAR-MARS -12 orë); KLASA VI
FUSHA: SHOQËRIA DHE MJEDISI
LËNDA: GJEOGRAFI
Rezultatet e të nxënit sipas kompetencave kyçe
13
4. Kompetenca për jetën, sipërmarrjen dhe mjedisin (Nxënësi kontribuon në mënyrë produktive)
Bashkëvepron në mënyrë aktive me moshatarët dhe të tjerët për realizimin e një aktiviteti të përbashkët (miniprojekti/aktiviteti/detyre
p.sh. të përcaktojë tiparet e relievit të vendbanimit të tij, etj.).
5. Kompetenca personale (Nxënësi bën jetë të shëndetshme)
Ndan përvojat dhe mendimet në grup.
6. Kompetenca qytetare (Nxënësi përkushtohet ndaj të mirës së përbashkët)
Tregon vetëbesim të lartë në marrjen e vendimeve për veprimet që ndërmerr pa dëmtuar interesat e të tjerëve, të cilat kontribuojnë në
rritjen e cilësisë së aktivitetit të grupit shoqëror/komunitetit.
7. Kompetenca digjitale (Nxënësi përdor teknologjinë për të nxitur inovacionin)
Përdor mjetet digjitale dhe mjediset informative për të komunikuar dhe bashkëpunuar, duke përfshirë komunikimet në distancë për
zhvillimin e njohurive.
Analizon, vlerëson, menaxhon informacionin e marrë elektronikisht (p.sh., hedhin disa informacione të marra nga interneti duke i
përmbledhur në një tabelë ose grafik ).
Rezultatet e të nxënit sipas kompetencave të lëndës
1. Vëzhgimi dhe hetimi i dukurive gjeografike
Nxënësi:
Formulon dhe drejton pyetje mbi konceptet: meridianë, Meridiani i Grinuiçit, Meridiani 1800, Ekuator, paralele, koordinata gjeografike,
shkallë zvogëlimi, legjendë, simbole, vendbanim.
Spekulon me përgjigjet, duke shpjeguar idetë e tij ose duke formuluar hipoteza.
Përcakton marrëdhëniet shkak-pasojë në tiparet e relievit të vendbanimit të tij.
2. Mbledhja, vlerësimi dhe komunikimi i informacionit
Nxënësi:
Identifikon dhe shqyrton burimet e informacionit që përdor për kërkim.
Vlerëson burimet për vlefshmërinë dhe besueshmërinë e tyre.
Komunikon (me shkrim, me gojë, grafikisht, vizualisht) përmes përdorimit të hartave të shkallëve të ndryshme, fotove etj, duke përdorur
fjalorin e përshtatshëm gjeografik.
3. Marrja e vendimeve
Nxënësi:
Sintetizon të dhënat dhe zhvillon një përfundim, p.sh., një parashikim apo një gjetje kyç.
Nxënësi identifikon rrugë të ndryshme të veprimit dhe parashikon pasojat për to.
Përdor pyetje për të reflektuar në çdo stad të kërkimit “Çfarë funksionoi?”, “Si mund të përmirësohet”.
14
JANAR-MARS (12 orë)
Rezultatet e
Tematika/ të nxënit Temat Situata e të nxënit Metodologjia e Teknikat e Burimet
Nr. Nëntematika sipas mësimore mësimdhënies vlerësimit
tematikave
14. Nxënësi: 1-Rrjeta Situata 7.1: Punë në grup; -Vlerësim me gojë; Teksti i
Dallon lloje të gjeografike Ekspozohen në klasë: Punë në dyshe; -Vlerësim i punës gjeografisë
15. ndryshme të 2-Koordinatat globi dhe harta të Punë individuale; në grup; Hartat fiziko-
Hartat hartave gjeografike ndryshme. Ftohen Bashkëbisedime e -Vlerësim i punës gjeografike dhe
16. gjeografike dhe 3-Punë praktike nxënësit të dallojnë prezantime në forma të praktike; politike të botës.
gjeografike
përdorimet e Nr. 2.2 Tema: dhe të përshkruajnë ndryshme; -Vlerësim i detyrës Hartat fiziko-
tyre. Përcaktimi i rrjetën gjeografike në Përdorimi TIK; së shtëpisë; gjeografike dhe
Përdor TIK-un: vendndodhjes glob dhe të risjellin Projekte kurrikulare; -Vlerësim i ese-ve; politike të
-për të gjetur absolute të një në vëmendje rrjetën e Hulumtim dhe zbulim; -Vlerësim me Evropës.
harta vendi në hartë krijuar prej tyre në Brainstorming; shkrim;
elektronike të përmes një top llastiku (gjatë Diskutime; -Vlerësim i lojës me Materiale nga
llojeve të koordinatave punës praktike 2.1). Debat; Konkurs; role. interneti, libra,
ndryshme; gjeografike Situata 7.2: Lojë me role; enciklopedi
17. -për të 4-Shkalla e hartës Ekspozohen në klasë
18. përcaktuar 5-Punë praktike harta të ndryshme Tekste nga fusha
vendndodhjen Nr 2.3 Tema: (fiziko-gjeografike, të tjera; foto,
dhe largësinë Ndërtimi i një politiko- harta, video
midis dy plani (të një administrative, të Materiale të
vendeve. dhome/të një klimës, të bimësisë, përgatitura me
Shpjegon klase) etj) të botës, të power point dhe
19. legjendën e një 6-Punë praktike Evropës, ose të në programe të
harte Nr 2.4 Tema: Si Shqipërisë dhe ftohen tjera, të krijuara
gjeografike; të orientohemi nxënësit të nga mësuesit/et
Mat distanca në me shkallën e krahasojnë sesi dhe nxënësit.
vijë ajrore dhe hartave të ndryshon përmbajtja
distanca ndryshme e hartave në varësi të
20. rrugore në 7-Hartat qëllimit dhe shkallës.
harta me gjeografike dhe P.sh., se si ndryshon
shkallë përdorimi i tyre përmbajtja e hartave
15
21. zvogëlimi të 8- Përsëritje II në figurat 5 dhe 6, se
ndryshme; se si rritet
Përcakton informacioni për
vendndodhjen objektet e ndodhura
absolute të një në bllokun numër 2 të
vendi në hartë banesave nga harta e
përmes figurës 17/a deri në
koordinatave atë 17/d (në tekst).
gjeografike. Situata 7.3: Kjo
Dallon: situatë mund të
-paraqitjen e përdoret në të gjitha
Shqipërisë në temat e kësaj
harta të llojeve nëntematike.
të ndryshme; -Për rrjetën
-vendndodhjen gjeografike:
gjeografike Ekspozohen në klasë:
(absolute dhe globi, harta të
relative) të ndryshme (fiziko-
Shqipërisë në gjeografike, politiko
hartën e administrative,
Ballkanit, klimatike, e
Evropës dhe popullsisë, etj).
botës. Ekspozohen përmes
Përshkruan një laptop-it harta të
itinerar në hartë ndryshme të gjetura
kur janë dhënë elektronikisht. Ftohen
drejtimet nxënësit të gjejnë
kryesore të rrjetën gjeografike në
lëvizjes dhe secilën prej tyre.
objekte -Për koordinatat
gjeografike të gjeografike:
dallueshme. Ekspozohen në klasë:
globi, harta të
ndryshme (fiziko-
gjeografike, politiko
administrative, etj.).
16
Nxënësit përcaktojnë
në secilën prej tyre
koordinatat
gjeografike të
vendeve të ndryshme.
-Për shkallën e
hartës: Ekspozohen
në klasë: harta të
ndryshme me shkallë
të ndryshme
zvogëlimi (fiziko-
gjeografike, politiko
administrative, etj).
Nxënësit lexojnë,
orientohen dhe
Mjedisi ynë përdorin shkallën e
hartës dhe legjendën
lokal
në secilën prej
hartave. Nxënësit, të
ndarë në grupe, masin
distanca në vijë ajrore
dhe distanca rrugore
në harta me shkallë
zvogëlimi të
ndryshme
-Për hartat
gjeografike dhe
përdorimin e tyre:
Situata 8: Nxënësit
të ndarë në grupe
grumbullojnë një prej
llojeve të hartave. Një
prej grupeve ndërton
në një tabak të madh
skemën që përmbledh
llojet e hartave dhe e
17
ekspozon në klasë (si
ajo e paraqitur në
libër). Secili prej
grupeve të tjerë
shkon dhe i
bashkëngjit tabakut
llojet e hartave (të
printuara) që
përfshihen në
grupimin përkatës
(për të cilin është
ngarkuar të hulumtojë
e gjejë në formë
elektronike) të
skemës së përgatitur.
Në përfundim
diskutohet sipas
grupeve përmbajtja e
hartave dhe rëndësia
e përdorimit të tyre.
22. Nxënësi: 9-Vendndodhja Situata 9.1: Si Punë në grup;
Interpreton në gjeografike e situatë, shërben Punë në dyshe;
hartë vendbanimit tonë informacioni që jepet Punë individuale;
23. vendndodhjen e 10- Projekt (ora e në tekst për Bashkëbisedime e
zonës parë) Tema: Shqipërinë, “si prezantime në forma të
(qytetit/fshatit) Vendbanimi im vendbanimi ynë i ndryshme;
24. ku banon. 11-Tiparet e madh”, në fillim të Përdorimi TIK;
Përshkruan relievit në çdo teme mësimore. Projekt kurrikular;
përbërësit vendbanimit tonë Kjo situatë përdoret Hulumtim dhe zbulim;
kryesorë të gjatë gjithë Brainstorming;
relievit duke nëntematikës. Diskutime;
dalluar Fillimisht mësuesi Debat; Konkurs;
elementë të diskuton së bashku
veçantë; me nxënësit
Vëzhgon dhe informacionin e
sjell shembuj si dhënë të tekst, mbi
18
kanë ndikuar Shqipërinë. Në
këto burime në vazhdim mësuesi jep
jetën e disa shënime bazë
banorëve; mbi çështjen e
trajtuar, për vendin
ku jetojnë. Më pas,
duke u ndihmuar
edhe nga shënimet e
dhëna, mësuesi i
orienton nxënësit që
të hulumtojnë, të
vëzhgojnë dhe të
prezantojnë gjetjet e
tyre mbi secilën prej
çështjeve që trajtohet
për vendbanimin e tij.
Situata 9.2: Si situatë
mund të shërbejnë
edhe gjetjet e
nxënësve, gjatë
hulumtimit për
realizimin e projektit
me temë”
Vendbanimi im”.
Meqenëse gjatë
realizimit të projektit,
(të ndarë në role
brenda grupit)
nxënësit hulumtojnë,
grumbullojnë dhe
analizojnë
informacionet në
lidhje me çështjet që
do të trajtohen gjatë
realizimit të projektit,
atë mund të
19
diskutojnë për çdo
orë gjetjet e tyre mbi:
relievin, pasuritë
minerale, lëndët e
ndërtimit, klimën,
hidrografinë,
popullimin,
aktivitetin ekonomik,
trashëgiminë
natyrore/kulturore,
problemet mjedisore,
etj., në vendbanimin
e tij.
25. 12 - Test-2
20
PLANI 3 MUJOR (PRILL – QERSHOR 10 orë); KLASA VI
FUSHA: SHOQËRIA DHE MJEDISI
LËNDA: GJEOGRAFI
21
Zbaton në mënyrë të pavarur udhëzimet e dhëna nga burimet e përdorura për detyrën që i kërkohet.
Ndërlidh temën e re ose një çështje të dhënë me njohuritë dhe përvojat paraprake, duke i paraqitur në forma të ndryshme të të
shprehurit sipas një radhitjeje logjike.
Parashtron pyetje (pse, çfarë, si, kur?) dhe organizon mendimet e veta në formë të shkruar për tematikë që trajtohet/problemin e
dhënë dhe vlerëson përparimin e vet deri në zgjidhjen e duhur.
Menaxhon emocionet, ndjenjat, kohën, shfrytëzimin e materialeve dhe mjeteve gjatë kryerjes së një detyre/aktiviteti (në
klasë/shkollë apo në terren).
4. Kompetenca për jetën, sipërmarrjen dhe mjedisin (Nxënësi kontribuon në mënyrë produktive)
Duke zhvilluar projektin “Vendbanimi im”, realizon edhe shërbime në ndihmë të përmirësimit të mjedisit të shkollës ose të
komunitetit të tij.
Diskuton në grup për rëndësinë që ka mbrojtja e mjedisit, pasojat që sjell dëmtimi i tij për jetën e banorëve dhe propozon masat që
duhen ndërmarrë për evitimin e tyre.
Bashkëvepron në mënyrë aktive me moshatarët dhe të tjerët, për realizimin e aktivitetit të përbashkët (projekti/aktiviteti në bazë
klase/shkolle apo jashtë saj).
5. Kompetenca personale (Nxënësi bën jetë të shëndetshme)
Ndan përvojat dhe mendimet në grup.
6. Kompetenca qytetare (Nxënësi përkushtohet ndaj të mirës së përbashkët)
Tregon vetëbesim të lartë në marrjen e vendimeve për veprimet që ndërmerr pa dëmtuar interesat e të tjerëve, të cilat kontribuojnë në
rritjen e cilësisë së aktivitetit të grupit shoqëror/komunitetit.
Merr pjesë në aktivitetet që promovojnë tolerancë dhe diversitet kulturor, etnik, fetar, gjinor etj., në shkollë apo në komunitet, ku
përfshihen moshatarë të të gjitha përkatësive të përmendura, që jetojnë në bashkësinë e gjerë.
7. Kompetenca digjitale (Nxënësi përdor teknologjinë për të nxitur inovacionin)
Përdor mjetet digjitale dhe mjediset informative për të komunikuar dhe bashkëpunuar, duke përfshirë komunikimet në distancë për
zhvillimin e njohurive.
Analizon, vlerëson, menaxhon informacionin e marrë elektronikisht.
22
Rezultatet e të nxënit sipas kompetencave të lëndës
1. Vëzhgimi dhe hetimi i dukurive gjeografike
Nxënësi:
Formulon dhe drejton pyetje mbi veçoritë që ka: pasuria ujore, klima, bota e gjallë, popullimi, ativitetet prodhuese dhe lloji i
vendbanimit, trashëgimia natyrore e kulturore të tij, si dhe mbi ndikimi i veprimtarisë së njeriut mbi mjedisin lokal.
Spekulon me përgjigjet, duke shpjeguar idetë e tij.
Përcakton marrëdhëniet shkak-pasojë të dukurive gjeografike, që ndodhin në mjedisin lokal.
2. Mbledhja, vlerësimi dhe komunikimi i informacionit
Nxënësi:
Identifikon dhe shqyrton burimet e informacionit që përdor për kërkim.
Vlerëson burimet për vlefshmërinë dhe besueshmërinë e tyre.
Ndërton njohuri për mjedisin lokal dhe proceset e dukuritë gjeografike në gjeosistem, duke përdorur mjetet dhe shkathtësitë
gjeografike, si hartat, vëzhgimet në terren, fotografi, etj.
Komunikon (me shkrim, me gojë, grafikisht, vizualisht) shpërndarjen hapësinore të dukurive gjeografike, përmes përdorimit të
hartave të shkallëve të ndryshme, duke përdorur fjalorin e përshtatshëm gjeografik.
3. Marrja e vendimeve
Nxënësi:
Sintetizon të dhënat dhe zhvillon një përfundim, p.sh., një parashikim apo një gjetje kyç.
Nxënësi identifikon rrugë të ndryshme të veprimit dhe parashikon pasojat për to.
Përdor pyetje për të reflektuar në çdo stad të kërkimit “Çfarë funksionoi?”, “Si mund të përmirësohet”.
23
PRILL-QERSHOR (10 orë)
Rezultatet e të
Tematika/ nxënit sipas Temat Situata e të nxënit Metodologjia e Teknikat e Burimet
Nr. Nëntematika tematikave mësimore mësimdhënies vlerësimit
26. Nxënësi: 1- Pasuria ujore Situata 9.1: Si situatë, Punë në grup; -Vlerësim me Teksti i
Përshkruan në vendbanimin shërben informacioni Punë në dyshe; gojë; gjeografisë
burimet ujore tonë që jepet në tekst për Punë individuale; -Vlerësim i Hartat fiziko-
27. (burime, lumenj, 2- Klima dhe Shqipërinë, “si Bashkëbisedime e punës në grup; gjeografike dhe
liqene, dete etj.); bota e gjallë në vendbanimi ynë i prezantime në forma -Vlerësim i politike të botës.
botën bimore dhe vendbanimin tonë madh”, në fillim të çdo të ndryshme; punës praktike; Hartat fiziko-
28. shtazore; 3- Popullsia në teme mësimore. Kjo Përdorimi TIK; -Vlerësim i gjeografike dhe
mikroklimën në vendbanimin tonë situatë përdoret gjatë Projekte kurrikulare; detyrës së politike të
29. mjedisin ku jeton. 4- Lloji i gjithë nëntematikës. Hulumtim dhe shtëpisë; Evropës.
Vëzhgon dhe sjell vendbanimit dhe Fillimisht mësuesi zbulim; -Vlerësim i
shembuj si kanë aktivitetet diskuton së bashku me Brainstorming; ese-ve; Materiale nga
ndikuar këto prodhuese të tij nxënësit informacionin Diskutime; -Vlerësim me interneti, libra,
30. burime në jetën e 5- Trashëgimia e dhënë të tekst, mbi Debat; Konkurs; shkrim; enciklopedi
banorëve; natyrore dhe Shqipërinë. Në Lojë me role; -Vlerësim i
Diskuton mbi kulturore e vazhdim mësuesi jep lojës me role. Tekste nga fusha
rrugët nëpërmjet të vendbanimit tonë disa shënime bazë mbi të tjera; foto,
31. cilave njerëzit kanë 6- Ndikimi i çështjen e trajtuar, për harta, video
shfrytëzuar pasuritë veprimtarisë së vendin ku jetojnë. Më Materiale të
natyrore (p.sh., njeriut në pas, duke u ndihmuar përgatitura me
përdorimi i gurëve, ndryshimin e edhe nga shënimet e power point dhe
rërës, ndërtimi i mjedisit natyror dhëna, mësuesi i në programe të
hidrocentraleve të vendbanimit orienton nxënësit që të tjera, të krijuara
etj.). tonë. hulumtojnë, të nga mësuesit/et
32. Përshkruan 7- Punë praktike vëzhgojnë dhe të dhe nxënësit.
strukturën moshore Nr 3.1 (2 orë) prezantojnë gjetjet e
të popullsisë në Tema: Ndërtimi i tyre mbi secilën prej
zonën ku jeton; një harte çështjeve që trajtohet
Mbledh të dhëna topografike dhe për vendbanimin e tij.
statistikore për të orientimi me anë Situata 9.2: Si situatë
shpjeguar lëvizjet e të saj (ora e parë) mund të shërbejnë edhe
33. popullsisë së zonës 8- Punë praktike gjetjet e nxënësve, gjatë
24
në periudha të Nr 3.1(2 orë) hulumtimit për
ndryshme dhe Tema: Ndërtimi i realizimin e projektit
shkaqet. një harte me temë” Vendbanimi
Dallon topografike dhe im”. Meqenëse gjatë
karakteristikat orientimi me anë realizimit të projektit,
kryesore të të saj (ora e dytë) (të ndarë në role brenda
34. vendbanimeve në 9- Përsëritje III grupit) nxënësit
35. qytetin/fshatin e tij. 10 - Projekt (ora hulumtojnë,
Krahason: mënyrën e dytë) Tema: grumbullojnë dhe
e jetesës së “Vendbanimi im” analizojnë
popullsisë në informacionet në lidhje
mjedisin e tij lokal me çështjet që do të
me atë të popullsisë trajtohen gjatë
në mjedise të tjerë. realizimit të projektit,
Evidenton: atë mund të diskutojnë
monumentet e për çdo orë gjetjet e
trashëgimisë tyre mbi: relievin,
kulturore dhe pasuritë minerale,
natyrore të zonës; lëndët e ndërtimit,
vlerat turistike që klimën, hidrografinë,
kanë monumentet e popullimin, aktivitetin
trashëgimisë ekonomik,
kulturore dhe trashëgiminë
natyrore të zonës; natyrore/kulturore,
rreziqet natyrore problemet mjedisore,
dhe antropogjene etj., në vendbanimin e
që kërcënojnë tij.
vlerat e
trashëgimisë
kulturore dhe
natyrore të zonës.
Identifikon: llojet
kryesore të
veprimtarive
prodhuese
ekonomike,
25
industriale dhe
tregtare në mjedisin
lokal.
Përcakton:
vendndodhjen e
rrugëve lokale e
kombëtare, të
ndërtesave të
qeverisjes lokale e
qendrore, objektet e
edukimit të
nxënësve, parqe,
biblioteka etj.
Parashtron ide (me
shkrim dhe me
gojë) mbi ndikimin
e veprimtarisë së
njeriut në mjedisin
natyror të zonës
dhe nevojën e
bashkëpunimit
komunitet-qeverisje
lokale për
mbrojtjen e
mjedisit;
Përdor hartën
topografike të
qytetit/fshatit për
t’u orientuar në
mjedisin e tij lokal.
26