Professional Documents
Culture Documents
مالحظة :هذه المادة تعتبر من أهم المواد العلمية و المعامل لها يتحدث نحو
شعبة رياضيات { ، } 7شعبة تقني رياضي { ، } 6
،،كثيرا من االهتمام مع الصبر و اإلصرار و ت ُ ِّ
حقق االمتياز بإذن هللا ،،
مرفق بالحل
40تمرين ممتــاز
...تذكروا أن :
مالحظة :
الحلول للتمارين موجودة في الجزء 02بالترتيب ،،من أجل منح
وقت للمحاولة و عدم مالحظة الحلول و تشويش الذاكرة إال بعد المحاولة
المباشرة ،،نَعلم أن الفضول لرؤية الحل قبل المحاولة أو حتى أثناء
المحاولة موجود بكثرة عند أغلب التالميذ ،،،بالتوفيق .
تحت شعار
الجمهورية الجزائرية الديمقراطية الشعبية
الموسم الدراسي 2022 / 2021 : 01 المنصة العلمية للبكالوريا -عقبة بن نافع -
المستوى :سنة ثــالثة ثـانوي الشعب :رياضيات ،،تقني رياضي .
سلسلة االمتياز لفئة ال ُّنخبة في مـــادة :الرياضيات
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
.(3مــا هو بــاقي القسمة اإلقليدية على العدد 7لكل من العددين اآلتيين :
. (863)1800 × (8030)1260 ، (19)522 × (23)987
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
الصفحة 1من 91
: الجزء الرابع :ت 01
.(1 أدرس تبعا لقيم العدد الطبيعي nبواقي قسمة العدد 5nعلى . 7
.(2 عيّن باقي القسمة اإلقليدية للعدد 62nعلى . 7
.(3عيّن قيم العدد الطبيعي nالتي يكون من أجلها العدد ) (5n + 62n + 3قابال للقسمة على .7
على . 9 .(1أدرس حسب قيم العدد الطبيعي nباقي قسمة 7n
56212 على . 9
1954
.(2ما هو باقي قسمة العدد
.(3عين األعداد الطبيعية nالتي يكون من أجلها :
163 n 16n 2 0 9
x 1 6
, ,
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
.(1
عيّن القاسم المشترك األكبر للعددين َ 150 :و . 108
أوجد ثنائية x ; y من األعداد الصحيحة حيث َّ
أن . 𝟏𝟓𝟎𝐱 + 𝟏𝟎𝟖𝒚 = 𝟔 :
.(2
عيّن ). PGCD(𝟏𝟖𝟐;126
باستعمال خوارزمية إقليدس ،جد عددين صحيحين َ و βيُحققان.182 +126 β = 6 :
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
./1نعتبر العدد Aالذي يكتب في نظام التعداد الذي أساسه 7على الشكل A 63 x 4 :
عين العدد الطبيعي 𝑥 بحيث يكون Aقابالً للقسمة على . 6
./2العدد Nيكتب في نظام التعداد الذي أساسه 17على الشكل N 342 x :
عين العدد 𝑥 بحيث يكون Nقابالً للقسمة على . 12
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
الصفحة 6من 91
: التمرين : 04
علما َّ
أن :جميــع األجزاء الثالث { } 3مستقلة عن بعضها البعض ،،
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
الصفحة 8من 91
: التمرين : 06
هذه المجموعة من التمارين فيها دمج محور األعداد و الحساب مع المتتاليات العددية
...باإلضافة إلى وجود دمج بين األعداد و الحساب مع العد و االحتماالت ،،
قد يتركك هللا تنادي طويال ظنا َّ منك أن صوتكَ ال صدى له عنده
ِّ ...ل تطيـــــــــــــــــــــــــــل ا ّل ّنِّداء ،فيزداد الدُّعاء ...فيَعظم العطـــــــاء
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ ــــــــــــــــــــــــــــــ ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
الصفحة 24من 91
خاص بشعبتي :رياضيات +تقني رياضي
91 25
تحت شعار
الجمهورية الجزائرية الديمقراطية الشعبية
الموسم الدراسي 2022 / 2021 : المنصة العلمية للبكالوريا -عقبة بن نافع - 02
المستوى :سنة ثــالثة ثـانوي الشعب :رياضيات ،،تقني رياضي .
تصحيح سلسلة االمتياز لفئة ال ُّنخبة في مـــادة :الرياضيات
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
.(3
4111
1830
1
1830
- لدينا 4111 1 3و منه 3
و عليه 4111 1 3 :
1830
19
522
2
522
- لدينا 19 2 7و عليه 7 :
أي أن 19 8174 7لكن 8 1 7 :
522
23 23 و عليه 8329 7 : 23 ومنه 7 :
987 987 329
863 863 أي 8600 7 : 23 إذن 7 :
1800 1800 600
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
الصفحة 26من 91
.(2
. (3
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
الصفحة 27من 91
: حل الجزء السادس :ت 01
)2نبرهن أن : n n2 1 0 3 :
و عليه n n2 1 0 3 :
و عليه n n2 1 0 3 :
و عليه n n2 1 0 3 :
15 52 15 25
n n
n n 2 n 2 10
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
.(1
.(2تعيين بطريقتين مختلفتين القاسم المشترك األكبر للعددين َ 112 :و . 416
.(1
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
7
A 63 x4 ./1تعيين : x
و منه 0 x 6 :
17
N 342 x ./2تعيين : x
و بالتالي Nيكتب N x.170 2.171 4.172 3.173 :
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
AB 50052
وعليه 6 2 x 2 6 x 2 x 3 3 x 2 x 4 1 2 x x 2 3 x 3 x 4 :
و بالتالي x 3 4 x 2 4 x 5 0 :
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
x 4 6 x 3 13 x 2 12 x 4 4 5 x x 3 2 x 4
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
وكذلك لدينا 2يقسم 7 4 و ،، 4 2 7 إذن 2يقسم 7 28و 8 28
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ ـــــــــــــــــــــــ
الصفحة 43من 91
)3تعيين الحلول x; y بحيث : 23
إذن x 23 x :و y 23 yو xو yأوليان فيما بينهما .
وبالتالي . 13 23 x 11 23 y 23 :وعليه 13 x 11 y 1 :
نالحظ أن 6 ; 7 حل خاص ومنه 13 x 11 y 13 6 11 7 :
وعليه 13 x 13 6 11 y 11 7 :
و منه 13 x 6 11 y 7 :
لدينا 13يقسم 11 y 7 و 13أولي مع 11وعليه 13يقسم y 7
ومنه y 7 13 :إذن y 13 7 :
وعليه 13 x 6 11 13 :ومنه x 6 11 :
وبالتالي x 23 11 6 : إذن x 11 6 :
x 253 138
ومنه y 299 161 : y 23 13 7
الحلول هي 253 138 ; 299 161 :مع 𝒁 ∈ 𝜶 .
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ ـــــــــــــــــــــــ
الصفحة 44من 91
* حساب 1683 153 11 0 : PGCD 153 ;1683
ومنه . PGCD 153 ;1683 153 :إذن . PGCD 765 ; 459 ;1683 153 :
.)2حل المعادلة . 765 x 459 y 1683 :بقسمة الطرفين على 153نجد 5 x 3 y 11 :
نالحظ أن 4 ;3 :حل خاص وعليه 5 x 3 y 5 4 3 3 :
إذن 5 x 5 4 3 y 3 3 :
5 x 4 3 y 3
لدينا 3يقسم 5 x 4 و 3أولي مع 5وعليه 3يقسم x 4أي يوجد عدد صحيح kبحيث :
x 4 3kومنه x 3k 4 :
وعليه 5 3k 3 y 3 :وعليه y 3 5k :ومنه . y 5k 3 :الحلول هي
3k 4 ; 5k 3 مع 𝑍 ∈ 𝑘 .
4 3
k
3 5
3k 4 3 k 4 3k 4 3k 4
5 k 3 5 k 3 5 k 3 5k 3
P x 8 k 7 2k 1 8k 7
نحل المتراجحة : P x 10مع 𝑍 ∈ 𝑥
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ ـــــــــــــــــــــــ
الصفحة 46من 91
* من أجل 13k 12 : 4و 43k 40
وهي صحيحة من أجل k 1فنجد 1 :و 3
وبالتالي N 1333 1 222 3 = N 1999 :
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ ـــــــــــــــــــــــ
الصفحة 47من 91
إذن 15 1986 301 340 :
إذن 1986 340 286 :
بالقسمة على 2نجد 993 170 143 :
ومنه حسب ( 170k 1 : )2و 993k 5
ومنه a 15 1986 170k 1 :أي a 337620k 2001 :
ومنه أصغر قيمة للعدد aهي 2001من أجل k 0إذن . a 2001
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
الصفحة 54من 91
: حل التمرين : 12
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
الصفحة 55من 91
: حل التمرين : 13
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
الصفحة 56من 91
: حل التمرين : 15
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
الصفحة 57من 91
: حل التمرين : 16
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
الصفحة 58من 91
: حل التمرين : 17
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
الصفحة 59من 91
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
الصفحة 60من 91
: حل التمرين : 18
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
الصفحة 61من 91
: حل التمرين : 19
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
الصفحة 62من 91
: حل التمرين : 20
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
الصفحة 63من 91
: حل التمرين : 21
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
الصفحة 64من 91
: حل التمرين : 22
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
الصفحة 65من 91
: حل التمرين : 23
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
الصفحة 66من 91
: حل التمرين : 24
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
الصفحة 67من 91
: حل التمرين : 25