‫قواعدی در صفات هللا متعال‬

‫نمایش ‪04/25/2016 1,526‬‬

‫‪.‬تمامی صفات خداوند متعال‪ ،‬صفات کمال هستند و هیچ نقصی در آنها وجود ندارد ‪۱-‬‬

‫دایره صفات گسترده تر از وسعت اسماء می باشد‪ .‬چرا که هر اسم متضمن معنایی می باشد‪ .‬و از سوی دیگر برخی از صفات هستند ‪۲-‬‬
‫‪.‬که مربوط به افعال خداوند می باشند که انتهایی ندارند‬

‫‪:‬صفات خداوند متعال به دو دسته تقسیم می شود ‪۳-‬‬

‫صفات ثبوتی‪ :‬مانند حیاط و علم و… این صفات عبارتند از صفاتی که خداوند متعال در کتابش و یا بر زبان رسولش برای ذات خویش‬
‫‪.‬اثبات نموده است‬

‫…الف) صفات ذاتی‪ :‬عبارتند از صفاتی که پیوسته خداوند متعال به آنها متصف می باشد مانند علم و قدرت و شنیدن و وجه و دست و‬

‫ب) صفات فعلی‪ :‬عبارت است از صفاتی که وابسته به مشیت خداوند می باشد‪ .‬اگر بخواهد انجام می دهد و چون بخواهد انجام نمی دهد‬
‫…مانند استواء و نزول و خوشحالی و‬

‫صفات سلبی‪ :‬عبارت است از صفاتی که خداوند متعال آنها را در کتابش یا بر زبان رسولش از ذات خویش نفی کرده است‪ .‬مانند مرگ و‬
‫‪.‬فراموشی و ناتوانی‬

‫‪.‬توحید الوهیت‪ :‬و نیز توحید اراده و قصد و طلب نامیده می شود ‪۳-‬‬

‫توحید الوهیت عبارت است از یکتا و یگانه دانستن خداوند متعال در عبادت؛ چنانکه نماز‪ ،‬قیام‪ ،‬روزه‪ ،‬زکات‪ ،‬ذبح و نذر‪ ،‬بیم و امید‪،‬‬
‫ی َو َمماتی هَّلِل ِ َربِّ ْالعالَمینَ »‬ ‫محبت و رغبت و… فقط برای هللا متعال باشد‪ .‬خداوند متعال می فرماید‪« :‬قُلْ ِإ َّن َ‬
‫صالتی َو نُسُکی َو َمحْ یا َ‬
‫(انعام‪« )۱۶۲ :‬بگو‪ :‬بی‌گمان نمازم و عبادت (و قربانی) من و زندگی و مرگ من‪ ،‬همه برای هللا پروردگار جهانیان است»‪]۱[.‬‬
 ‫عبادت‪ :‬عبادت در لغت به معنای ذلت و خواری و خضوع می باشد‪ .‬عبادت در شریعت‪ ،‬اسمی است در برگیرنده و شامل هر قول و‬
‫عمل ظاهری و باطنی که هللا دوست دارد و از آن راضی می باشد»‪]۲[.‬‬

‫ارکان عبادت‪ :‬عبادت دو رکن دارد‪ -۱ :‬کمال ذلت ‪ -۲‬کمال محبت‬

‫ابن تیمیه رحمه هللا می گوید‪« :‬عبادتی که بدان امر شده در بردارنده ی معنای ذلت و محبت می باشد‪ .‬و متضمن نهایت خواری و ذلت و‬
‫محبت برای هللا متعال می باشد»‪]۳[.‬‬

‫‪:‬و عبادت پذیرفته نمی شود مگر اینکه با دو شرط اساسی همراه باشد‬

‫‪.‬اخالص‪ :‬یعنی خالصانه برای خداوند متعال انجام شود و در آن عبادت چیزی یا کسی را با خداوند شریک نکند ‪۱-‬‬

‫پیروی از رسول خدا در عبادت؛ خداوند متعال می فرماید‪« :‬فَ َم ْن کانَ یَرْ جُوا لِقا َء َربِّ ِه فَ ْلیَ ْع َملْ َع َمالً صالِحا ً َو ال یُ ْش ِرکْ بِ ِعبا َد ِه َربِّ ِه ‪۲-‬‬
‫َأ َحداً» (کهف‪« )۱۱۰ :‬پس هر که به لقای پروردگارش امید دارد‪ ،‬باید کار شایسته انجام دهد و هیچکس را در عبادت پروردگارش‬
‫شریک نسازد»‪ .‬یعنی هدف و نیت وی از عبادت خودنمایی و ریا نباشد بلکه عملش خالصانه برای خداوند متعال و موافق با شریعت الهی‬
‫باشد‪ .‬چه آن عبادت واجب باشد یا مستحب؛‪ x‬و اینگونه میان اخالص و پیروی جمع کرده است و به هر دو جامه عمل پوشانده است‪]۴[.‬‬
‫ق ْال َموْ تَ َو ْال َحیَاهَ لِیَ ْبلُ َو ُک ْم َأیُّ ُک ْم َأحْ َسنُ َع َماًل َوهُ َو‬
‫َی ٍء قَ ِدی ٌر * الَّ ِذی َخلَ َ‬ ‫ک الَّ ِذی بِیَ ِد ِه ْال ُم ْل ُ‬
‫ک َوهُ َو َعلَى ُکلِّ ش ْ‬ ‫خداوند متعال می فرماید‪ « :‬تَبَ َ‬
‫ار َ‬
‫ْال َع ِزی ُز ْال َغفُور» (ملک‪« )۲-۱ :‬پر برکت و بزرگوار است کسی‌که فرمانروایی جهان هستی به دست اوست و او بر هر چیز تواناست‪.‬‬
‫(همان) کسی‌که مرگ و زندگی را آفرید تا شما را بیازماید که کدام یک از شما نیکو کار‌تر است و او پیروزمند بخشنده است»‪ .‬یعنی چه‬
‫کسی خالصانه ترین و درست ترین عمل را انجام می دهد‪]۵[.‬‬