KASAYSAYAN NG PANITIKANG PILIPINO
PANAHON NG PRE-
KOLONYAL
KATANGIAN:
 Pasaling-dila o lipat dila ang
pagpapahayag
 Nakasulat sa mga talukap ng
bunga, dahon at ang balat ng
mga punungkahoy
 Ang paksa ng mga akda ay
sumasalamin sa pamumuhay,
pamahiin at pananampalataya
ng mga ninuno
 Binubuo ng mga karunungang-
bayan( bulong, bugtong,
kawikaan, salawikain, tugmang
pambata, palaisipan) kuwentong-
bayan, mito, alamat at epikong.
 Ang mga akdang naisulat sa
panahong ito ay sumasalim sa
kahusayan at pagiging
malikhain ng ating ninuno sa
larangan ng pagsulat.
PANAHON
NG
KOLONYAL
KATANGIAN:
● Pinasukan ng mga siwang
katolisismo ang mga
akdang sinulat
● Ipinaloob sa panitikan ang
etika at moralidad
● Nagkaroon ng palimbagan
ng mga aklat at pulyeto
tungkol sa wika at relihiyon
● Ang mga paksa ay tungkol
sa mga talambuhay hinggil
sa santo o nobena,
mahahabang kuwento may
paksang kabanalan at
panrelihiyon
● Nagkaroon ng 3 anyo ng
panitikan- ito’y ang patula,
tuluyan at dula
● Nakilala ang mga tulang
romansa tulad ng awit at
kurido mula sa kanluranin
na kinagiliwan ng mga
katutubo
● Nabihisan ng kulturang
Kastila at paksang
panrelihiyon ang
katutubong panitikan
PANAHON NG
PROPAGANDA AT
HIMAGSIKAN
KATANGIAN:
● Ginamit sng sandatang
panulat upang gisingin,
imulat at ilantad ang mga
makabuluhang
impormasyon at kalagayan
ng mga Pilipino sa sariling
bansa.
● Sumilang sa mga akda ang
damdamin ng pagtutol at
ang diwang makabayan ang
nangingibabaw sa mga
sinusulat.
● Sumiklab ang pulitikal at
literaturang paghihimagsik
ng mga Pilipino
● Nakilalang manunulat sa
panahong ito sina Jose Rizal,
Marcelo H. Del Pilar,
Graciano Lopez Jaena,
Andres Bonifacio, Pedro
Paterno, Apolinario Mabini,
Antonio Luna at Jose Palma.
● Naging tahanan ng mga
manunulat ang mga
pahayagang Diarong
tagalog (Maynila)
At La Solidaridad (Espanya)
at ang opisyal na pahayagan
ng Kalayaan (KKK)
● Nagbunsod ito ng
Himagsikan at sa
PANAHON NG
AMERIKANO
KATANGIAN:
 Muling ginamit ang
sandata ng lakas, wika at
panitik bilang labis na
pagtutol sa sumunod na
mananakop
 Sa unang dekada –
namayani ang diwang
makabayan o
nasyonalismo
 Nadama ang pagpasok ng
panahon ng Romantisismo
sa sumunod na dekada.
Namayani ang damdaming
pag-ibig sa lahat ng sangay
ng panitikan.
 Napangkat sa tatlo ang
mga manunulat ayon sa
wikang ginamit sa
literature: wikang Kastila,
Tagalog at Ingles
 Nagsimula rin ang interes
ng mga Pilipino sa
panonood ng pelikula sa
tagalog at Ingles.
 Sinilang ang mga
pahayagan at magasin na
nagging tahanan ng mga
manunulat tulad ng
Liwayway, Muling
Pagsilang, Taliba,
Democracia, Mithi.
 Maraming nakilalang

PANAHON NG HAPON
Katangian:
● Naging paksa ang mga
katutubong ugali sa bukid at
pakikipagsapalaran sa lungsod
● Nabigyan ng pagkakataon ang
mga bagong manunulat na
pumaimbulog sa larangan ng
panitikan.
● Naging malaya ang lahat ng
manunulat sa punto ng porma,
teknik ng pagsulat at anyo ng
panitikan.
● Nagkaroon ng karagdagang anyo
ang tula na tinawag nilang
malayang taludturan.
● Lumabas ang ilang tulang
tagalog na nahahawig sa haiku o
hokku ng mga Hapones.
● Nagkaroon ng iba’t ibang
paksain ang mga kuwentong
isinusulat na pinasimulan ng
patimpalak sa kuwento ng
Liwayway Magasin.
● Pinahintulutang buksan ang mga
pahayagan na sumasang- ayon
sa panuntunan ng censor
(Manila Shimbunsa)
● Pinasara ang sinehan,
ipinagbawal ang mga pelikulang
Ingles kaya sumigla ang
pagtangkilik sa mga Bodabil na
palabas
pagkakabuo ng Republika ng
Pilipinas
PANAHON PANAHON NG BAGONG
NG LIPUNAN
KALAYAAN
Katangian: Katangian:
● Ang pagbabagong ● Pansamantalang natigil ang
pampanitikan sa panahong lahat ng babasahin sa buong
ito ay naging kapansin- kapuluan nang ipahayag ang
pansin. Batas Militar.
● Nagkaroon ng aklat- ● Pinanagot ang mga
katipunan sa akdang tula naglimbag ng mga
na pinasimulan ni malalaswang babasahin
Alejandro G. Abadilla ● Ipinasara ang mga
● Sumigla muli ang panitikan sinehang nagtatanghal ng
sa pagtatag ng mga mga pelikulang maaring
samahan sa iba’t ibang makasira sa moralidad ng
larangan Tulad ng mga Pilipino
KADIPAN, PETA at Dramatic ● Pagbibigay ng guidelines o
Philippines sa Dula. bagay sa dapat taglayin sa
● Nakilala sa tanghalan ang paglalathala ng mga
Talkies at Stage Show sa pahayagan, magasin, komiks
mga Opera House at mga pahayagang
● Naging paksain sa pampaaralan.
panitikan ang ● Dumami ang mga
pagsasamantala at kabataang manunulat sa
pagmamalabis sa mga Ingles at Filipino.
wala o have nots. ● Nagging bahagi ng
● Ginamit ng mga kabataan pagbabago ng bansa ang
ang campus jornal sa Sining kaya sumigla ang
pagmumulat at pagsisiwalat paglikha ng mga awiting
ng katiwalaan sa Pilipino, nagkaroon ng
pamahalaan sa mga akdang pagtatanghal ng mga
sinusulat. konsiyerto, ballet at mga
dula sa CCP.
manunulat sa iba’t ibang
akdang pampanitikan tulad
nina Jose Corazon de jesus,
Amado V. Fernandez, Lope
K. santos,
Cirio H. Panganiban,
Deogracias Rosario Atbp.
PANAHON NG
KONTEMPORARYO
Katangian:
● Ang mga manunulat na
Pilipino, maging Ingles o sa
wikang pambansa ay
muling nanguna sa
paglikha ng mga akdang
pumupuna at nagpapakita
ng tunay na larawan ng
lipunan noon ay
namamayani.
● Ang mga tula, maikling
kuwento, nobela, dula at
maging ang mga awitin ay
nagpakilala ng
naghihimagsik na
damdaming Pilipino na
nadarama noon.
● Nagpatuloy pa rin ang
Liwayway sa paglalathala
ng mga akdang likha ng
ating manunulat.
● Nag-aalab na damdamin
ng mga manunulat na
makalikha ng mga obra-
maestra ng kasalukuyang
panahon ang nagbunsod
ng Unyon ng mga
Manunulat sa Pilipino
● Karaniwang paksain sa
mga akda ay mula sa
kahirapan, katiwalian sa
pamahalaan, aktibismo
karahasan, paglabag sa
karapatan ng tao at iba pa.