2-35.

Xác định lực nén phi công vào ghế máy bay ở các điểm cao nhất và thấp nhất của vòng nhào
lộn nếu khối lượng của phi công bằng 75kg, bán kính của vòng nhào lộn bằng 200m, và vận tốc của
máy baytrong vòng nhào lộn luôn luôn không đổi và bằng 360km/h.
Giải:
Theo định luật II Newton ta có:
⃗
P +⃗
N =m a⃗
Ở vị trí thấp nhất ta có:

v2 v2 1002
N−mg=m → N=mg+ m = 75 ×9.8+ 75× =4485 N
r r 200
Ở vị trí cao nhất ta có:
2 2 2
v v 100
−N−mg=−m → N =m −mg=75× −75 × 9.8=3015 N
r r 200

3.3. Có một bệ súng khối lượng 10 tấn có thể chuyển động không ma sát trên đường ray. Trên bệ
súng có gắn một khẩu đại bác khối lượng 5 tấn. Giả sử khẩu đại bác nhả đạn theo phương đường ray.
Viên đạn có khối lượng 100kg và có vận tốc đầu nòng là 500m/s. Xác định vận tốc của bệ súng ngay
sau khi bắn, biết rằng:

a) Lúc đầu bệ súng đứng yên;

b) Trước khi bắn, bệ súng chuyển động với vận tốc 18km/h theo chiều bắn;
c) Trước khi bắn, bệ súng chuyển động với vận tốc 18km/h ngược chiều bắn.
Giải:
- Chọn chiều (+) là chiều chuyển động của viên đạn.
- Hệ vật gồm bệ súng, khẩu đại bác, viên đạn.
- Gọi v o , v là vận tốc của khẩu đại bác trước và sau khi bắn.
- Gọi v là vận tốc đầu nòng của viên đạn.

Áp dụng Định luật Bảo toàn khối lượng:

Pt =Ps

⇒ ( M 1 + M 2+ m ) v 0=( M 1 + M 2 ) v +m ( v ' + v )

a) Lúc đầu bệ súng đứng yên: v 0=0

 '
−m v −100 × 500
⇒ v= = =−3,3 ( m ∕ s )
M 1 + M 2 +m 10000+5000+ 100

b) Trước khi bắn, bệ súng chuyển động với vận tốc 18km/h theo chiều bắn: v 0=18 km/ h=5 m ∕ s
'
mv
⇒ v=5− =5−3,3=1,7 ( m ∕ s )
M 1 + M 2+ m

c) Trước khi bắn, bệ súng chuyển động với vận tốc 18km/h ngược chiều bắn: v 0=−5 m ∕ s
'
mv
v=−5− =−5−3,3=−8,3 ( m ∕ s )
M 1 + M 2+ m

3.4. Một xe chở đầy cát chuyển động không ma sát với vận tốc
v1 =1m/ s trên mặt đường nằm ngang (hình bên). Toàn bộ xe cát có
khối lượng M = 10kg. Một quả cầu có khối lượng m = 2kg bay theo
chiều ngược lại với vận tốc nằm ngang v 2=7 m/s .

Sau khi gặp xe, quả cầu nằm ngập trong cát. Hỏi sau đó xe chuyển
động theo chiều nào, với vận tốc bằng bao nhiêu?
Giải:
- Động lượng của hệ trước va chạm là:
∑⃗
ptrước =⃗
pxe +⃗
pcầu =M . ⃗
v1 +m . ⃗
v2

- Động lượng của hệ sau khi va chạm:

p sau =¿ ⃗
∑⃗ p' xe +⃗
p ' cầu = M. ⃗v + m. ⃗v = ( M + m) ⃗v

- Theo định lượng bảo toàn động lượng ta có:

∑⃗
ptrước = ∑⃗
p sau ⇔ M .⃗ v 2=( M +m ) ⃗v
v 1+ m. ⃗
- Giả sử chiều dương hướng từ phải qua trái và sau khi va chạm xe, quả cầu chuyển động theo
chiều từ phải qua trái. Ta có:
mv −¿ m v2− M v 1 2× 7−10× 1 1
2 M v1= ( M + m) v → v = = ( m ∕ s) ¿
M +m 10+2 3
3.5 . Một khẩu đại bác không có bộ phận chống giật, nhả đạn dưới
một góc α = 45 0 so với mặt phẳng nằm ngang. Viên đạn có khối
lượng m = 10kg và có vận tốc ban đầu v 0=200 m/s . Đại bác có khối
lượng M = 500kg. Hỏi vận tốc giật của súng nếu bỏ qua ma sát?
Giải:
- Động lượng của hệ trước va chạm là:

∑⃗
ptước =⃗ p đạn =⃗0
psúng +⃗

- Động lượng của hệ sau va chạm là:

p sau =⃗
∑⃗ p ' súng +⃗
p ' đạn = M ⃗
v súng + m⃗
v0

- Chiếu lên phương ngang với chiều dương từ trái qua phải:
0
m v 0 cos 45 100 ×200 √ 2
× =2 √ 2 ( m ∕ s )
0
−M v súng + m v 0 cos 45 =0→ v súng= =
M 5 00 2
Vậy v súng=2 √ 2 m ∕ s