Διδακτική Ενότητα 7

Καρπός και άκρα χείρα

7.1. Εισαγωγή

Ο σκελετός του καρπού και της άκρα χείρας αποτελείται από 27 οστά τα οποία με τον τρόπο που
συνδέονται μεταξύ τους προσδίδουν μια μεγάλη λειτουργική ικανότητα του χεριού που έχει ως
αποτέλεσμα να μπορεί να εκτελεί πλήθος κινήσεων από απλές μέχρι πολύ λεπτές ή σύνθετες κινήσεις.
Ανατομικά πρώτα συναντάμε την περιοχή του καρπού, μετά την περιοχή των μετακαρπίων και στο τέλος
τα πέντε δάκτυλα που είναι: α) ο αντίχειρας, β) ο δείκτης, γ) ο μέσος, δ) ο παράμεσος και ε) ο μικρός.

7.2. Οστά του καρπού και της άκρα χείρας

Α) Οστά του καρπού

Είναι 8 βραχέα οστά που συντάσσονται ανά 4 σε δύο σειρές: Στην πρώτη σειρά βρίσκονται από έξω
προς τα μέσα: α) σκαφοειδές, β) μηνοειδές, γ) πυραμοειδές και δ) πισοειδές . Στη δεύτερη σειρά
βρίσκονται πάλι από έξω προς τα μέσα: α) μείζον πολύγωνο, β) ελάσσον πολύγωνο, γ) κεφαλωτό και δ)
αγκιστρωτό.

Β) Μετακάρπια οστά
 Είναι πέντε συνολικά και αντιστοιχεί ένα ανά κάθε δάκτυλο.

Γ) Οστά των δακτύλων

Κάθε δάκτυλο αποτελείται από 3 οστά που ονομάζονται φάλαγγες (εγγύς ή πρώτη, μέση ή δεύτερη και
άπω ή τρίτη ή ονυχοφόρος) εκτός του αντίχειρα που έχει δύο φάλαγγες.

7.3. Αρθρώσεις του καρπού και της άκρα χείρας.

Α) Πηχεοκαρπική άρθρωση

Β) Μεσοκαρπικές αρθρώσεις

Γ) Καρπομετακάρπιες αρθρώσεις

Δ) Μετακαρπιοφαλαγγικές αρθρώσεις

Ε) Μεσοφαλαγγικές αρθρώσεις

7.4. Κινήσεις αρθρώσεων του καρπού και της άκρα χείρας

Α) Πηχεοκαρπική άρθρωση

Σχηματίζεται από την αρθρική επιφάνεια του κάτω άκρου της κερκίδας και τις αρθρικές επιφάνειες των
οστών της πρώτης σειράς του καρπού (σκαφοειδές, μηνοειδές, πυραμοειδές). Η άρθρωση αυτή
ενισχύεται από ένα σύνθετο σύμπλεγμα από συνδέσμους που βρίσκονται στην ωλένια πλευρά (ωλένιος
πλάγιος), στην κερκιδική πλευρά (κερκιδικός πλάγιος), στην παλαμιαία επιφάνεια και στη ραχιαία
επιφάνεια. Οι κινήσεις της άρθρωσης είναι:

1) Κάμψη (Παλαμιαία κάμψη), με εύρος κίνησης 0 έως 80-85 μοίρες.

2) Έκταση (Ραχιαία κάμψη), με εύρος κίνησης 0 έως 65-70 μοίρες.
3) Απαγωγή (Κερκιδική απόκλιση), με εύρος κίνησης 0 έως 20 μοίρες.
4) Προσαγωγή (Ωλένια απόκλιση), με εύρος κίνησης 0 έως 30-35 μοίρες.
5) Περιαγωγή.

Β) Μεσοκαρπικές αρθρώσεις

Είναι οι αρθρώσεις μεταξύ των οστών του καρπού. Ενισχύονται από ισχυρούς συνδέσμους και
παρουσιάζουν μικρές κινήσεις ολίσθησης μεταξύ τους.

Γ) Καρπομετακάρπιες αρθρώσεις

Είναι οι αρθρώσεις μεταξύ των οστών του καρπού και των 5 μετακαρπίων. Εκτός από την
καρπομετακάρπια άρθρωση του αντίχειρα που έχει κινητικότητα οι υπόλοιπες δεν παρουσιάζουν
κάποια σημαντική κινητικότητα. Η καρπομετακάρπια άρθρωση του αντίχειρα σχηματίζεται από τη
βάση του πρώτου μετακάρπιου οστού και το μείζον πολύγωνο από τα οστά του καρπού. Οι κινήσεις της
άρθρωσης αυτής είναι:

1) Κάμψη με εύρος κίνησης 0 έως 50 μοίρες.

2) Έκταση
3) Απαγωγή με εύρος κίνησης 0 έως 70 μοίρες
 4) Προσαγωγή
5) Περιαγωγή
6) Αντίθεση (κίνηση του αντίχειρα προς την άκρη των υπολοίπων δακτύλων).

Δ) Μετακαρπιοφαλαγγικές αρθρώσεις

Είναι οι αρθρώσεις μεταξύ των πέντε μετακαρπίων και των πρώτων φαλαγγών των δακτύλων. Οι
κινήσεις των αρθρώσεων αυτών είναι:

1) Κάμψη με εύρος κίνησης 0 έως 90 μοίρες.

2) Έκταση με υπερέκταση έως 15 μοίρες.
3) Απαγωγή με εύρος κίνησης 0 έως 20 μοίρες.
4) Προσαγωγή

Ε) Μεσοφαλαγγικές αρθρώσεις

Είναι οι αρθρώσεις μεταξύ των φαλαγγών των δακτύλων. Είναι δύο σε κάθε δάκτυλο (πρώτη ή εγγύς
μεσοφαλαγγική και δεύτερη ή άπω μεσοφαλαγγική) εκτός από τον αντίχειρα που έχει μία. Οι κινήσεις που
κάνουν είναι:

1) Κάμψη με εύρος κίνησης 0 έως 90 μοίρες.

2) Έκταση.