Tailieumontoan.

com


Điện thoại (Zalo) 039.373.2038

CHUYÊN ĐỀ HÌNH TRỤ, NÓN, CẦU

LUYỆN THI LỚP 10
(Liệu hệ tài liệu word môn toán SĐT (zalo) : 039.373.2038)

Tài liệu sưu tầm, ngày 15 tháng 1 năm 2023

1
Website:tailieumontoan.com

CHUYÊN ĐỀ:
HÌNH TRỤ, HÌNH NÓN, HÌNH CẦU LUYỆN THI LỚP 10

A. KIẾN THỨC TRỌNG TÂM

1. Hình trụ:
 Diện tích xung quanh S xq = 2π Rh.

 Diện tích đáy S = π R 2 .

Stp 2π Rh + 2π R 2 .
 Diện tích toàn phần=

 Thể tích khối trụ V = π R 2 h.

2. Hình nón:
 Diện tích xung quanh S xq = π rl .

S π rl + π r 2 .
 Diện tích toàn phần =
1
 Thể tích V = π r 2 h.
3

3. Hình nón cụt:

 Diện tích xung quanh S=
xq π (r1 + r2 )l.
1
 Thể tích=
V π h(r12 + r22 + r1r2 ).
3

4. Hình cầu:
 Diện tích mặt cầu: S = 4π R 2 hay S = π d 2 .
Với R là bán kính và d là đường kính của mặt cầu.
4
 Thể tích hình cầu: V = π R 3 .
3

LIÊN HỆ TÀI LIỆU WORD TOÁN SĐT (ZALO): 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
2
Website:tailieumontoan.com
B. BÀI TẬP TỔNG HỢP QUA CÁC ĐỀ THI THỬ
1) Các bài toán về hình trụ
Bài 1. (Đề thi thử vào 10 trường THCS Giảng Võ -Quận Ba Đình 2021)

Công ty sũa Vinamilk chuyên sản xuất sữa Ông Thọ, hộp sữa có dạng
hình trụ có đường kính 7 cm , chiều cao là 8 cm . Tính diện tích giấy
làm nhãn mác cho 24 hộp sữa (một thùng) loại trên theo cm 2 . Biết nhãn
dán kín phần thân hộp sữa như hình vẽ và không tính phần mép dán
(Lấy π ≈ 3,14 ; kết quả làm tròn đến chữ số thập phân thứ nhất).

Lời giải
Diện tích giấy làm nhãn mác cho 1 hộp sữa là diện tích xung quanh của hộp sữa có R = 3,5 (  cm )
2π rh 2.3,14.3,5.8 =
Diện tích giấy làm nhãn cho 1 hộp sữa là S xq =≈ 175,84  cm 2 ( )
Vậy diện tích giấy làm nhãn mác cần dùng cho một thùng 24 hộp sữa là:
= ( )
175,84.24 4220,16  cm 2 ≈ 4220, 2 cm 2 ( )
Bài 2. (Đề thi thử vào 10 trường THCS Amsterdam- 2021)
Một bồn nước inox có dạng một hình trụ với đường kính đáy 60 cm , chiều cao là 1m. Hỏi
bồn nước này đựng đầy được bao nhiêu mét khối nước? (Bỏ qua chiều dày của vỏ thùng và lấy
π ≈ 3,14 ).
Lời giải
Đổi 60 cm = 0, 6 m
Bán kính của đáy là: 0, 6 : 2 = 0,3 ( m )
là: V π=
Thể tích của bồn nước = =
.R 2 .h 3,14.0,32
.1 0, 2826 (m3 )
Vậy thể tích của bồn nước là 0, 2826 m3 nước.
Bài 3. (Đề thi thử vào 10 quận Tây Hồ - 2021)
Người ta thả một cục đá vào cốc thủy tinh hình trụ có chứa nước, đá chìm hoàn toàn xuống
phần nước trong cốc. Em hãy tính thể tích cục đá đó biết diện tích đáy của cốc nước hình trụ là
16,5cm 2 và nước trong cốc dâng thêm 80 mm .
Lời giải
Khi thả cục đá vào trong cốc nước, phần thể tích nước dâng lên chính bằng phần thể tích cục đá
chiếm chỗ.
Đổi 80 mm = 8cm
Thể tích của cục đá là: =
V S= = 132 (cm3 )
.h 16,5.8
Vậy thể tích cục đá là 132 cm3 .
Bài 4. (Đề thi thử vào 10 Trường Nghĩa Tân quận Cầu Giấy - 2021)
Một lon sữa đặc có dạng hình trụ với bán kính đáy bằng 3,5cm và chiều cao 7,8cm.
Tính thể tích sữa chứa trong lon (bỏ qua bề dày vật liệu, lấy π  3,14).
Lời giải

LIÊN HỆ TÀI LIỆU WORD TOÁN SĐT (ZALO): 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
3
Website:tailieumontoan.com
Thể tích sữa trong lon bằng thể tích của lon sữa hình trụ. Thể tích sữa trong lon là:
V = π R2 h
Thay số V  3,14. ( 3,5 ) .7,8 = 300, 027 (cm3)
2

Vậy thể tích sửa chứa trong lon xấp xỉ bằng 300,027 cm3.
Bài 5. (Đề thi thử vào 10 huyện Ba Vì - 2021)
Một khách hàng muốn đặt hàng xưởng gò hàn một chiếc thùng hình trụ bằng sắt có chiều cao 2, 4
mét và đường kính đáy là 2 mét. Tính thể tích của chiếc thùng đó? (Không tính độ dày của tấm sắt
làm thùng).
Lời giải
Áp dụng công thức tính thể tích hình trụ V = π R 2 h ta có thể tích thùng sắt hình trụ cần tìm là
2
2
π   .2, 4 ≈ 7, 6 ( m3 ) .
2
Bài 6. (Đề thi thử vào 10 trường Nguyễn Trường Tộ - 2021)
Người a thả một quả trứng chìm hoàn tòan vào một cốc nước hình trụ có diện tích đáy là 15 cm 3 thì
thấy nước trong cốc tăng thêm 8 mm ( nước không bị tràn ra ngoài). Tính thể tích của quả trứng đã
thả vào cốc nước?
Lời giải
Đổi 8 (mm) = 0,8 (cm)
Thể tích cột nước cao 0,8 cm của cốc hình trụ có diện tích đáy là 15 cm2 là:
15.0,8 = 1, 2 (cm3 )
Vì thể tích quả trứng bằng thể tích của cột nước dâng lên, do đó thể tích trứng là: 12 cm3 .
Bài 7. (Đề thi thử vào 10 huyện Thanh Oai - 2021)
Một Téc nước hình trụ tròn có bán kính 60 cm, chiều cao 220 cm. Hỏi:
a) Diện tích Inox cần làm ra cái Téc nước (có nắp) là bao nhiêu mét vuông (giả sử phần nắp cong
không đáng kể)
b) Khi Téc nước hình trụ chứa đầy nước thì được bao nhiêu lít?
Lời giải
a) Diện tích Inox cần làm ra cái Téc nước hình trụ (có nắp) gồm diện tích hai đáy (đáy Téc và
nắp Téc) và diện tích xung quanh của Téc nước hình trụ
Diện tích hai đáy là
= S1 2= .602 7200π (cm2)
π R 2 π=
=
Diện tích xung quanh là S2 2=
π Rh 2π .60.220
= 26400π (cm2)
Diện tích Inox cần làm ra cái Téc nước là S =7200π + 26400π =33600π (cm2)
=
Hay S 3,36π ≈ 10,56 (m2)
Vậy diện tích Inox cần làm ra cái Téc nước là 10,56 m2.
b) Thể tích của Téc nước hình trụ = R 2 h π .602=
là V π= .220 792000π (cm3)
=
Hay V 792π ≈ 2488,14 (lít)
Vậy khi Téc nước hình trụ chứa đầy nước thì được 2488,14 lít.
Bài 8. (Đề thi thử vào 10 quận Long Biên - 2021)
LIÊN HỆ TÀI LIỆU WORD TOÁN SĐT (ZALO): 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
4
Website:tailieumontoan.com
Thùng rác inox hình trụ tròn có nắp lật xoay được sử dụng khá phổ biến do nắp
được thiết kế có trục xoay mang đến khả năng tự cân bằng trở về trang thái ban
đầu sau khi bỏ rác. Biết thùng có đường kính đáy 40 cm và chiều cao 60 cm. Hãy
tính diện tích inox làm ra chiếc thùng rác trên (coi các mép gấp khi làm thùng rác
không đáng kể).
Lời giải
Bán kính đáy thùng là : 40: 2=20 (cm)
Diện tích đáy thùng là:=
S π=
R 2 π 20
= 2
400π ( cm 2 )

=
Diện tích xung quanh của hình trụ là: S xq 2.= .20.60 2400π ( cm 2 )
π .R.h 2.π =
Diện tích inox làm chiếc thùng rác là: Stp =S xq + 2 S d =2400π + 2.400π =3200π ( cm 2 ) .
Bài 9. (Đề thi thử vào 10 quận Hà Đông - 2021)
Khi uống trà sữa, người ta thường dùng ống hút bằng nhựa hình trụ có đường kính đáy 0,9 cm, độ
dài trục 21 cm. Hỏi khi thải ra ngoài môi trường, diện tích nhựa gây ô nhiễm môi trường do 1000
ống hút gây ra là bao nhiêu?
Lời giải
Bán kính đáy của hình trụ là 0,9 : 2 = 0, 45 ( cm 2 ) .
Diện tích xung quanh của một ống = π .0, 45.21 18,9π ( cm 2 )
hút là S xq 2=
Suy ra diện tích nhựa gây ô nhiễm do 1000 ống hút gây ra là: 1000.18,9π = 18900π ( cm 2 ) .
Bài 9. (Đề thi thử vào 10 trường THCS Ái Mộ - 2021)
Một bồn hình trụ đang chứa dầu, được đặt nằm ngang, có chiều dài bồn là 5m , có bán kính đáy 1m ,
với nắp bồn đặt trên mặt nằm ngang của mặt trụ. Người ta đã rút dầu trong bồn tương ứng với 0,5m
của đường kính đáy. Tính thể tích gần đúng nhất của khối dầu còn lại trong bồn (lấy π ≈ 3,14 , kết
quả làm tròn đến chữ số thập phân thứ hai, theo đơn vị m3 )
Mặt đáy được minh họa như hình vẽ
sau:
C

A B
H

Lời giải
1 1
Ta có: HO =OC − CH =1 − = ( m)
2 2

LIÊN HỆ TÀI LIỆU WORD TOÁN SĐT (ZALO): 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
5
Website:tailieumontoan.com
2
1 3
Ta có: HB = OB − OH = 1 −   = ⇒ AB = 2 HB =
2 2 2
3 ( m)
2 2

Ta có:=
S ∆OAB
1
2
=
AB
1
. OH =
2
3.
1
2 4
3
(m )
2

= HB
3 = 60° ⇒  = 120° .
Tam giác OHB có sin HOB =⇒ HOB AOB= 2 HOB
OB
2
Gọi S1 là diện tích hình quạt tròn OACB , ta có:
π R 2 .120 π
=S1 =
360 3
( m2 )

Gọi S2 là diện tích hình viên phân giới hạn bởi dây AB và cung nhỏ 
AB , ta có:
π 3 4π − 3 3
S 2 =S1 − S ∆OAB = −
3 4
=
12
(m ) 2

5 4π − 3 3 ( )
Thể tích phần dầu đã hút đi là:
= V1
1
3
= S 2 .5
36
(m )
3

5π
Thể tích của thùng dầu=
1
là: V =
3
π R 2 .5
3
( m3 )

Thể tích dầu còn lại trong thùng là: V2 =V − V1 = −

(
5π 5 4π − 3 3 )
≈ 4, 21 ( m3 )
3 36
3
Bài 10. Tỉ số giữa diện tích xung quanh và diện tích toàn phần của một hình trụ là . Biết bán kính
5
đáy là 6 cm , tính chiều cao của hình trụ.
Lời giải
Gọi bán kính đáy và chiều cao của hình trụ lần lượt là R và h . ta có
S xq = 2π Rh = 2π ⋅ 6h = 12π h

S xq 3
S tp = 2π R(h + R) = 2π ⋅ 6(h + 6) . Theo đề bài ta có = .
S tp 5

12π h 3
Suy ra = . Giải ra ta được h = 9( cm) .
12π (h + 6) 5
2) Các bài toán về hình nón và hình nón cụt
Bài 1. (Đề thi thử vào 10 trường THCS Evrest - 2022)
Cho hình nón có đường sinh bằng 17cm và diện tích xung quanh bằng 136π cm 2
. Tính thể tích của hình nón đó. (Lấy π ≈ 3,14 )
h l
Lời giải
S xq 136π
Bán kính của hình nón là:=
R = = 8 ( cm )
π .l 17π R

Chiều cao của hình nón là: h = l 2 − R2 = 17 2 − 82 = 15 ( cm )

LIÊN HỆ TÀI LIỆU WORD TOÁN SĐT (ZALO): 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
6
Website:tailieumontoan.com
1 1
Thể tích của hình nón đó là: V = π R 2 h ≈ .3,14.82.15 ≈ 1004,8cm3
3 3
Vậy thể tích của hình nón đó là: 1004,8cm3 .
Bài 2. (Đề thi thử vào 10 trường THCS Đoàn Thị Điểm - 2022)
Nón là một sản phẩm gắn liền với người nông dân Việt Nam. Nón là người dân hay dùng
thường có đường kính 40cm , chiều cao khoảng từ 17,5 đến 18,3cm . Để nón bền người ta thường
phủ lên mặt ngoài của nón một lớp sơn. Tính diện tích bề mặt được sơn của một chiếc nón có chiều
cao 18cm .
(Lấy π ≈ 3,14 , kết quả làm tròn đến hàng đơn vị)
Lời giải
Đường sinh của chiếc nón là:
2
 40 
18 +   =
2
2 181 ( cm )
 2 
Diện tích bề mặt được sơn của một chiếc nón là:
181.π 40 181π ≈ 1691( cm 2 )
π .R.l 20.2=
=

Vậy diện tích bề mặt được sơn của chiếc nón là: 1691cm 2 .
Bài 3. (Đề thi thử vào 10 trường THCS Khương Thượng- 2022)
Một chiếc nón lá hình nón có đường sinh bằng 20 cm , đường kính bằng 30 cm . Người ta
dùng hai lớp lá để phủ lên bề mặt xung quanh của nón. Tính diện tích lá cần dùng cho
một chiếc nón đó.
Lời giải
Diện tích xung quanh của chiếc nón lá hình nón là
30
S=
xq π=
rl π . = 300π (cm2)
.20
2
Theo đề bài, người ta dùng hai lớp lá để phủ lên bề mặt xung quanh
Diện tích lá cần dùng cho chiếc nón đó là 300π .2 = 600π (cm2).
Bài 4. (Đề thi thử vào 10 trường THCS School- 2022)
Một chiếc lều dã ngoại hình nón bằng vải có bán kính đáy là 1,5m và độ dài đường sinh là
2,5m. Tình thể tích và diện tích xung quanh của chiếc lều.
Lời giải
Vì chiếc lều dã ngoại hình nón có bán kính đáy R = 1,5 m và độ dài đường sinh là l = 2,5 m
nên chiều cao của chiếc lều là: h= 2,52 − 1,52 = 2 m
1 2 1 3
Vậy thể tích của chiêc lều=
là: V =π r h π .1,5
= 2
.2 π (m3)
3 3 2
15
Diện tích xung quanh của chiếc lều là: S=
xq π=
rl π .1,5.2,5
= π (m2)
4
Bài 5. (Đề thi thử vào 10 trường THCS Quốc Oai - 2022)

LIÊN HỆ TÀI LIỆU WORD TOÁN SĐT (ZALO): 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
7
Website:tailieumontoan.com
Một chiếc cốc hình trụ có đường kính đáy là 10 cm , chiều cao bằng đường kính đáy. Tính thể
tích của chiếc cốc đó .
Lời giải
Bán kính đáy của cốc hình trụ là 10 : 2 = 5cm .
Vì chiều cao bằng đường kính đáy nên chiều cao của cốc là 10 cm .
Thể tích của cột nước hình trụ có bán kính là 3cm , chiều cao 12 cm là:
=V π=
.r 2 .h π .5
= 2
.10 250π (cm3 )
Bài 6. (Đề thi thử vào 10 trường THCS Lương Thế Vinh - 2022)
Một lon nước ngọt hình trụ có thể tích bằng 108π  ( cm3 ) . Biết chiều cao của lon nước ngọt gấp
hai lần đường kính đáy. Tính diện tích vật liệu cần dùng để làm một vỏ lon như vậy (bỏ qua
diện tích phần ghép nối).
Lời giải
Gọi bán kính đáy lon nước là x ( cm ) , x > 0.
Đường kính đáy lon nước là 2x (cm)
Chiều cao lon nước là 4 x  ( cm )

Thể tích lon nước là: π x 2 .4 x(cm3 ).

Mà theo bài thể tích lon nước là 108π  ( cm3 )

⇒ π x 2 .4 x =
108π
⇒ x 3 = 27
⇒ x = 3 (thỏa mãn)
Diện tích vật liệu làm vỏ lon bằng diện tích toàn phần hình trụ:
(
2 xπ .4 x + 2.π x 2 = 10π x 2 = 10π 32 = 90π cm 2 )
Bài 7. (Đề thi thử vào 10 trường THCS Thái Thịnh - 2022)
Người ta đặt một khối nón vào trong một khối lập phương cạnh 1m chứa
đầy nước. Biết rằng đỉnh khối nón trùng với tâm một mặt của khối lập
phương, đáy khối nón tiếp xúc với các cạnh của mặt đối diện. Tính thể
tích lượng nước trong khối bị tràn ra ngoài.
Lời giải

Thể tích lượng nước trong khối hộp bị tràn ra ngoài là thể tích của khối nón.
π
2
1 1
=V
1
3
=π .R 2 .h π=
  .1
3 2 12
( m3 )

π
Vậy lượng nước bị trào ra có thể tích
12
(m )3

Bài 7. (Đề thi thử vào 10 trường THCS Quỳnh Mai - 2022)
Một chiếc nón là hình nón có đường sinh bằng 30 cm, đường kính đáy bằng 40 cm. Người ta dùng
2 lớp lá để phủ lên bề mặt xung quanh của nón. Tính diện tích lá cần dùng cho một chiếc nón.

LIÊN HỆ TÀI LIỆU WORD TOÁN SĐT (ZALO): 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
8
Website:tailieumontoan.com
Lời giải
Bán kính đáy của hình nón là 40 : 2 = 20 (cm)
Diện tích xung quanh của chiếc nón là π .20.40 = 2512 ( cm 2 )

Vì dùng 2 lớp lá để phủ lên bề mặt nón nên diện tích là cần dùng là 2512.2 = 5024 ( cm 2 )
Bài 8. (Đề thi thử vào 10 trường THCS Ái Mộ - 2022)
Nhà hát Cao Văn Lầu, Trung tâm triển lãm văn hóa nghệ thuật tỉnh Bạc Liêu có hình dáng 3 chiếc
nón lá lớn nhất Việt Nam, mái nhà hình nón làm bằng vật liệu composite và được đặt hướng vào
nhau. Em hãy tính thể tích của một mái nhà hình nón biết đường kính là 45m và chiều cao là 24m
(lấy π ≈ 3,14 , kết quả làm tròn đến hàng đơn vị, ba hình nón có bán kính bằng nhau)
Minh họa bởi hình
sau:
S

A O

Lời giải
45
Mái nhà hình nón đường kính là 45m suy ra bán kính R = m.
2
2
1 1  45 
Thể tích của một mái nhà hình nón là V = π R2 h = ⋅ 3, 24.   .24 =
12717 m3 .
3 3  
2
Bài 9. Một hình nón cụt có các bán kính đáy bằng a và 2a, chiều cao bằng a.
1. Tính diện tích xung quanh của hình nón cụt;
2. Tính thể tích của hình nón cụt.
Lời giải
′ ′ ′
Trong mặt phẳng OABO , kẻ AH ⊥ O B . Ta có O H = OA = a nên HB = a .
=
Tam giác AHB vuông cân nên =
AB HB 2 a 2
Ta có S xq = π ( r1 + r2 ) l = π (a + 2a ) ⋅ a 2 = 3π a 2 2 .

2. Tính thể tích của hình nón cụt:

1 7 3
=V π a  a 2 + (2a) 2 + a=
⋅ 2a  πa .
3 3
Bài 10. Một hình nón cụt có bán kính đáy lớn bằng 8 cm , chiều cao bằng 12 cm và đường sinh bằng
13 cm .
1. Tính bán kính đáy nhỏ của hình nón cụt;

LIÊN HỆ TÀI LIỆU WORD TOÁN SĐT (ZALO): 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
9
Website:tailieumontoan.com
2. Tính diện tích xung quanh của hình nón cụt;
3. Tính thể tích của hình nón cụt.
Lời giải

1. Vẽ AH ⊥ OB ta được OH ′A r
= O=

HB = AB 2 − AH 2 = 132 − 122 = 5( cm)

suy ra r = 8 − 5 = 3( cm) .

2. Tính diện tích xung quanh của hình nón cụt S=

xq rl 143π ( cm 2 )
π=

3. Tính thể tích của hình nón =

cụt V
1 2
3
= (
π r h 388π cm3 . )
3) Các bài toán về hình cầu
Bài 1. (Đề thi thử vào 10 trường THCS Ái Mộ - quận Long Biên 2021)
1 Một quả bóng World Cup xem như một hình cầu có đường
kính là 17 cm . Tính diện tích mặt cầu và thể tích hình cầu. (lấy
π ≈ 3,14 )

Lời giải
( ) ( )
π ⋅ 17 2 289π cm 2 ≈ 907, 46  cm 2 Thể tích hình cầu là:
Diện tích mặt cầu là: =

V=
1
6
1
π ⋅ 173 = π ⋅ 173 =
6
4913
6
( )
π cm3 ≈ 2571,136667  cm 2 ( )
Bài 2. (Đề thi thử vào 10 trường trung tâm GDVH Edufly 2021)
Bán kính trái đất là 6370 km (hình vẽ bên). Biết 29% diện tích trái đất không bị
bao phủ bởi nước bao gồm núi, sa mạc, cao nguyên, đồng bằng và các địa hình
khác. Tính diện tích bề mặt bị bao phủ bởi nước (làm tròn đến hai chữ số thập
phân, lấy π ≈ 3,14 )
Lời giải

LIÊN HỆ TÀI LIỆU WORD TOÁN SĐT (ZALO): 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
 10
Website:tailieumontoan.com
Diện tích bề mặt trái đất bị bao phủ bởi nước chiếm 100% − 29% =
71%
⇒ Diện tích bề mặt trái đất bị bao phủ bởi nước là:
= π .R 2 .71% 4.π .63702.0, 71 ≈ 362032098, 29 (km2)
S 4.=
Vậy diện tích bề mặt trái đất bị bao phủ bởi nước là 362032098, 29 km2

5a 2
Bài 3. Cho hình cầu có bán kính R = .
2
1. Tính diện tích mặt cầu.
2. Tính thể tích của khối cầu tương ứng.
Lời giải
2
 5a 2 
= π 
1. Ta có S 4=  50π a đvdt.
2

 2 
3
4  5a 2  125a 3 2
=2. V =π  đvtt.
3  2  3

Bài 4. Cho đường tròn (O) đường kính AB , dây CD ⊥ AB tại H . Cho biết CD = 12 cm và
AH = 4 cm . Quay đường tròn này một vòng quanh AB . Tính diện tích mặt cầu và thể tích hình cầu
được tạo thành.
Lời giải

Vẽ các đoạn thẳng CA, CB ta được: 

ACB= 90° . Vì AB ⊥ CD nên HD
= HC
= 6 cm .
Áp dụng hệ thức lượng trong tam giác vuông, ta có CH=
2
HA ⋅ HB.
CH 2 62
=
Suy ra: HB = = 9 cm .
HA 4
Do đó, bán kính của đường tròn là (4 + 9) : 2 =
6,5 cm , bán kính hình cầu là 6,5 cm .
Diện tích mặt cầu là S = 4π R 2 = 4 ⋅ π ⋅ (6,5) 2 ≈ 531 cm 2 .
4 4
Diện tích hình cầu là V =π R 3 =π ⋅ (6,5)3 ≈ 1150 cm3 .
3 3
Bài 5. Cho đường tròn (O; R) ngoại tiếp tam giác đều ABC . Quay đường tròn này một vòng quanh
đường kính AOD ta được một hình cầu ngoại tiếp một hình nón. Tính thể tích phần bên trong hình
cầu và bên ngoài hình nón.
LIÊN HỆ TÀI LIỆU WORD TOÁN SĐT (ZALO): 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
11
Website:tailieumontoan.com
Lời giải

R 3
Độ dài cạnh của tam giác đều là AB = R 3 . Bán kính đáy hình tròn là r = . Chiều cao của
2
R 3 ⋅ 3 3R
hình =
nón là h = .
2 2
4
Thể tích hình cầu là V1 = π R 3 .
3
2
1 1 R 3 3 3 3
Thể tích hình nón là V2 = π r 2 h = π ⋅   ⋅ R = π R
3 3  2  2 8

4 3 23
Thể tích phần cần tìm là V =V1 − V2 = π R 3 − π R 3 = π R 3
3 8 24
Bài 6. Bạn An lấy thước dây đo vòng theo đường xích đạo của quả địa cầu trong thư viện được độ
dài 94, 2 cm . Hãy tính
1. Diện tích mặt ngoài của quả địa cầu.
2. Thể tích của quả địa cầu.
Lời giải
C 94, 2
Ta có chu vi của đường tròn xích đạo là 94, 2 cm nên R = ≈ =
15 cm
2π 2 ⋅ 3,14
Do đó
1. Diện tích mặt ngoài của quả địa cầu = π R 2 900π cm 2 .
là S 4=
4
2. Thể tích của quả địa cầu
= V = π R 3 4500 cm3 .
3
Bài 7. Quả bóng bàn có số đo diện tích bề mặt (tính bằng cm 2 ) gấp 1,5 lần số đo thể tích của nó
(tính bằng cm3 ). Tính bán kính, diện tích và thể tích của quả bóng bàn.
Lời giải
4
Theo đề bài, ta có 4π R 2 = 1,5 ⋅ π R 3 ⇒ R = 2 cm .
3
Do đó, diện tích quả bóng = π R 2 16π cm 2 .
là S 4=

LIÊN HỆ TÀI LIỆU WORD TOÁN SĐT (ZALO): 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
12
Website:tailieumontoan.com
4 32
Thể tích của quả bóng=
là V = π R3 π cm3 .
3 3
Bài 8. Một hình cầu đặt vừa khít trong một hình trụ có chiều cao là 18 cm . Tính thể tích phần không
gian nằm trong hình trụ nhưng nằm bên ngoài hình cầu.
Lời giải

Vì hình cầu đặt vừa khít trong hình trụ nên chiều cao của hình trụ bằng đường kính đáy và bằng
đường kính của hình cầu. Bán kính đáy của hình cầu là 9 cm .
Khi đó, thể tích hình trụ là V1 =π R 2 h =π ⋅ 92 ⋅18 =1458 cm3 .
4
Thể tích hình cầu =
là V2 = π R 3 972π cm3 .
3
Vậy thể tích cần tính là V =V1 − V2 = 486π ≈ 1526 cm3 .
Bài 9. Một trái bưởi hình cầu có đường kính 18 cm . Lớp vỏ dày 1 cm . Tính thể tích của lớp vỏ
bưởi.
Lời giải
Bán kính trái bưởi là R = 9 cm . Bán kính trái bưởi sau khi gọt hết vỏ là r = 9 − 1 = 8 cm . Khi đó, thể

tích lớp vỏ bưởi là: =

V
4
3
(
π R 3 − r=
3
)4
3
( )
π 93 − 83 ≈ 909 cm3 .

Bài 10. Một hình cầu có số đo diện tích mặt cầu (tính bằng cm 2 ) đúng bằng số đo thể tích của nó
(tính bằng cm3 ). Tính bán kính của hình cầu đó.
Lời giải
4
Theo đề bài, ta có 4π R
= 2
π R 3 ⇒=
R 3 cm .
3

LIÊN HỆ TÀI LIỆU WORD TOÁN SĐT (ZALO): 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC