Professional Documents
Culture Documents
net
Bài 1. Thầy Du viết số 20202021 thành tổng của các số nguyên dương rồi đem cộng lại tất cả các chữ số của các
số nguyên dương này với nhau. Hỏi thầy Du có thể nhận được kết quả là số 2021 hoặc 2022 được không?
Đề thi vào lớp 10 chuyên Toán tỉnh Vĩnh Phúc năm 2020.
Lời giải
Gọi S (n) là tổng các chữ số của n.
n n
Ta có S ai ai mod 3 nên suy ra 20202021 ai S ai mod 3.
i 1 i 1
n
Mà 20202021 1mod 3 do đó S a 1mod 3.
i 1
i
Mà 2021 2 mod 3 và 2022 0 mod 3 nên kết quả nhận được không thể là số 2021 hay 2022.
Bài 2. Cho một bảng ô vuông 2019 2019, mỗi ô vuông bất kỳ ta điền số 1 hoặc 1. Gọi ak , bk theo thứ tự
2019 2019
là tích các phần tử ở dòng thứ k và cột thứ k . Đặt S ai bi . Hỏi S có thể bằng 2020 không? Tại
i 1 i 1
sao?
Đề thi vào lớp 10 chuyên Toán của thuvientoan.net lần 1 năm 2020.
Lời giải
Xét một bảng ô vuông đã được điền đủ các số. Nếu ta thay đổi số ở một ô dòng i, cột j bất kỳ (số 1 thành số
1 hoặc ngược lại) thì cả ai , b j sẽ đổi dấu (từ 1 thành 1 hoặc ngược lại) còn ak , bl với k i, l j sẽ không
thay đổi. Do đó tổng S hoặc là không đổi hoặc là sẽ giảm 4 đơn vị hoặc là tăng 4 đơn vị. Tức là, sau mỗi bước
đổi dấu của số ghi ở một ô nào đó của bảng thì số dư khi chia tổng S cho 4 vẫn sẽ không đổi.
Ta xét bảng ô vuông 2019 2019 được điền toàn số 1. Gọi là bảng I.
thuvientoan.net
Khi đó ak bk 1 với k 1, 2,..., 2019. Và tổng S tương ứng với bảng I là S1 2019 2 4038.
Với một bảng ô vuông 2019 2019 được điền số bất kỳ theo qui tắc của đề bài (gọi là bảng II), thì sau một số
lần thực hiện phép biến đổi đổi dấu các ô vuông ở bảng I, ta thu được bảng II. Vậy tổng S ứng với bảng II sẽ chia
4 dư 2 (do 4038 chia 4 dư 2 ).
Do đó chắc chắn S không thể bằng 2020 ( 2020 chia hết cho 4 ).
Bài 3. Có n điểm trên mặt phẳng sao cho không có ba điểm nào thẳng hàng. Chứng minh rằng số tam giác có
2
3 đỉnh được chọn từ n điểm và có diện tích bằng 1 nhỏ hơn hoặc bằng n 2 n.
3
Đề thi thử vào lớp 10 chuyên Toán THPT chuyên KHTN lần 2 năm 2020.
Lời giải
2 S ABC
Với hai điểm A, B bất kỳ cho trước thì xét điểm C để có S ABC 1, ta có độ dài chiều cao là d . Rõ ràng
AB
C sẽ thuộc đường thẳng song song và cách AB một khoảng d nên có 2 đường thẳng như thế.
Do không có 3 điểm nào thẳng hàng nên trên mỗi đường thẳng lấy được tối đa 2 điểm nên có không nhiều hơn
4 điểm C thỏa mãn sao cho tam giác ABC có diện tích bằng 1.
n n 1 n n 1
Mặt khác có cặp điểm nên có tối đa 4 2n n 1 tam giác thỏa mãn có diện tích bằng 1. Tuy
2 2
nhiên với mỗi tam giác như vậy ta đã đếm ba lần nên số tam giác tối đa có diện tích bằng 1 không vượt quá
2n n 1
.
3
Bài 4. Cho 20 điểm phân biệt trong mặt phẳng. Chứng minh rằng tồn tại đường tròn có đúng 12 điểm đã cho
bên trong và có đúng 8 điểm đã cho bên ngoài.
Đề thi vào lớp 10 chuyên Toán THPT chuyên Trần Hưng Đạo – Bình Thuận năm 2020.
Lời giải
Trước hết ta chứng minh tồn tại một điểm P mà khoảng cách từ P đến 20 điểm đã cho là khác nhau. Thật vậy,
khoảng cách từ P đến hai điểm A, B bằng nhau khi và chỉ khi P nằm trên đường trung trực của AB. Do đó chỉ
cần chọn điểm P không nằm trên đường trung trực của bất cứ đoạn thẳng nào tạo bởi 20 điểm đã cho. Gọi
khoảng cách của P đến 20 điểm đã cho lần lượt là d1 d 2 d3 ... d 20 . Xét đường tròn tâm P bán kính d12 ,
đường tròn này chứa đúng 12 điểm có khoảng cách đến P gần nhất. Ta có điều phải chứng minh.
thuvientoan.net
Bài 5. Trong hình chữ nhất có chiều dài 149 cm, chiều rộng 40 cm cho 2020 điểm phân biệt. Chứng minh
rằng tồn tại ít nhất 2 điểm trong số 2020 điểm đã cho mà khoảng cách giữa chúng nhỏ hơn 2 cm.
Đề thi vào lớp 10 chuyên Toán Sở Giáo dục và Đào tạo Nghệ An năm 2020.
Lời giải
Giả sử ngược lại không tồn tại điểm nào có khoảng cách nhỏ hơn 2 cm trong 2020 điểm đã cho. Khi đó khoảng
cách giữa hai điểm luôn lớn hơn hoặc bằng 2 cm.
Xét 2020 hình tròn có tâm là các điểm đã cho có bán kính bằng 1 cm. Do 2020 điểm này nằm trong hình chữ
nhất nên 2020 đường tròn này nằm trong hình chữ nhật được mở rộng từ hình chữ nhật đã cho 1 cm về cả chiều
dài và chiều rộng. Khi đó kích thước hình chữ nhật mới là 149 2 140 2 1 151 42 6242 cm 2 .
Do khoảng cách giữa hai điểm bất kỳ không nhỏ hơn 2 cm nên các đường tròn này chỉ có thể có nhiều nhất một
điểm chung, nghĩa là tổng diện tích của 2020 hình tròn bằng tổng diện tích từng hình tròn. Mặt khác các hình
tròn nằm trọn trong hình chữ nhật mới nên suy ra diện tích của 2020 hình tròn phải nhỏ hơn diện tích của hình
chữ nhật mới.
Ta có diện tích của 2020 hình tròn là 202012 6242,8 cm2 6242 3,14. Điều này chứng tỏ diện tích
hình chữ nhật nhỏ hơn tổng diện tích các hình tròn. Do đó điều giả sử là sai.
Vậy ta có điều phải chứng minh.
Bài 6. Một đơn vị kiểm lâm muốn lập lịch đi tuần tra rừng cho cả năm 2021 sao cho số ngày đi tuần tra trong
năm nhiều hơn một nữa số ngày của năm và không có hai ngày đi tuần tra nào cách nhau đúng một tuần lễ.
a) Chứng minh rằng có thể lập được lịch đi tuần tra rừng thỏa mãn các yêu cầu trên.
b) Hỏi có thể lập được tất cả bao nhiêu lịch đi tuần tra rừng như vậy?
Đề thi thử vào lớp 10 chuyên Toán trường Achirmedes Academy lần 3 năm 2020.
Lời giải
a) Trong năm có 365 ngày và đánh số từ 1 đến 365.
Do hai ngày trực không được cách nhau 7 ngày nên số ngày tối đa được cách nhau là 6 ngày.
thuvientoan.net
Như vậy ta xếp các ngày đi trực vào ngày m mà m 0, 1, 2, 3, 4, 6 mod 14 và nghỉ vào các ngày n mà
n 8, 9, 10, 11, 12, 13mod14. Khi đó m 183 và n 182.
Từ đây suy ra có thể sắp xếp số ngày đi trực thỏa mãn đề bài.
Bây giờ ta xác định số các tập hợp 183 ngày thỏa mãn yêu cầu đề bài. Số cách chọn các ngày trong A1 được xác
định duy nhất (chỉ gồm các ngày dạng 14k 1). Và với mỗi i 1 có đúng 27 cách chọn 26 ngày trong Ai ,
không thuộc vào hai tuần liên tiếp nhau, đặc trung bởi dãy 0, 0,..., 0, 1,..., 1 (trong đó tại vị trí 0 là các ngày
26
Như vậy có thể lập dược tất cả 276 lịch tuần tra khác nhau thỏa mãn yêu cầu bài toán.
Bài 7. Cho một bảng ô vuông kích thước 6 7 (6 hàng, 7 cột) được tạo bởi các ô vuông kích thước 1 1 . Mỗi
ô vuông kích thước 1 1 được tô bởi một trong hai màu đen hoặc trắng sao cho trong mọi bảng ô vuông kích
thước 2 3 hoặc 3 2, có ít nhất hai ô vuông kích thước 1 1 được tô màu đen có chung cạnh. Gọi m là số
ô vuông kích thước 1 1 được tô màu đen trong bảng.
Đề thi vào lớp 10 chuyên Sở Giáo dục và Đào tạo Hà Nội năm 2020.
Lời giải
a) Cách tô màu thỏa mãn m 20.
thuvientoan.net
b) Theo cách tô của bảng, ta thấy rằng trong ba ô vuông nằm ở các vị trí trong hai dạng dưới đây có ít nhất một
ô được tô đen.
Tiếp theo, ta xét các ô nằm ở vị trí như hình dưới đây (phần có màu đỏ trong hình).
Ta sẽ chứng minh rằng trong các ô A, B, C , D có ít nhất hai ô được tô màu đen. Thật vậy, giả sử trong bốn ô này
chỉ có tối đa một ô được tô màu đen. Khi đó, theo nhận xét trên, ta cũng thấy rằng trong các ô này có ít nhất một
ô màu đen. Không mất tính tổng quát, giả sử ô A được tô màu đen và ô B, C , D được tô trắng.
Lúc này bảng con 23 chứ các ô B, E , C , F , D không có hai ô tô đen nào nằm cạnh nhau, mâu thuẫn. Vậy trong
bốn ô A, B, C , D có ít nhất hai ô được tô đen. Từ đây, ta suy ra bất cứ bốn ô nào nằm ở vị trí giống với bốn ô
A, B, C , D trong hình vẽ trên đều có ít nhất hai ô được tô đen.
Bây giờ, ta chia bảng ô vuông đã cho thành các vùng như hình vẽ bên dưới.
thuvientoan.net
Từ các kết quả thu được, ta suy ra m 16. Với m 16, ta thu được cách tô màu thỏa mãn sau:
Bài 8. Ban đầu có 2020 viên sỏi ở trong một chiếc túi. Có thể thực hiện công việc như sau:
Bước 1: Bỏ đi một viên sỏi và chia chiếc túi này làm hai chiếc túi mới.
Bước 2: Chọn một trong hai túi này sao cho túi đó có ít nhất ba viên sỏi, bỏ đi một viên từ túi này và chia túi
đó làm hai chiếc túi mới, khi đó có ba chiếc túi.
Bước 3: Chọn một trong ba túi này sao cho túi đó có ít nhất ba viên sỏi, bỏ một viên từ túi này và chia túi đó
làm hai chiếc túi mới, khi đó có bốn chiếc túi.
Tiếp túc quá trình trên. Hỏi sau một số bước có thể tạo trường hợp mà mỗi túi chỉ có đúng hai viên sỏi hay
không?
Đề thi vào lớp 10 chuyên THPT chuyên Lê Hồng Phong – Nam Định năm 2020.
Lời giải
Nhận xét 1: Cứ mỗi bước thì tổng số viên bị bị giảm đi 1 viên. Suy ra tổng số bi trong tất cả các túi sau bước
thứ n là 2020 – n viên bi.
Nhận xét 2: Sau mỗi bước đi thì tổng số túi sẽ thêm 1 túi. Như vậy sau bước thứ n sẽ có n 1 túi.
Giả sử tồn tại bước thứ k k thỏa mãn yêu cầu đề bài: Tất cả các túi đều có hai viên.
thuvientoan.net
Bước 1: Bỏ đi một viên sỏi và chia chiếc túi này làm hai chiếc túi mới.
Bước 2: Chọn một trong hai túi này sao cho túi đó có ít nhất ba viên sỏi, bỏ đi một viên từ túi này và chia túi đó
làm hai chiếc túi mới, khi đó có ba chiếc túi.
Bước 3: Chọn một trong ba túi này sao cho túi đó có ít nhất ba viên sỏi, bỏ một viên từ túi này và chia túi đó làm
hai chiếc túi mới, khi đó có bốn chiếc túi.
Tiếp túc quá trình trên. Hỏi sau một số bước có thể tạo trường hợp mà mỗi túi chỉ có đúng hai viên sỏi hay không?
Bài 9. Trên một đường tròn người ta lấy 2024 điểm phân biệt, các điểm được tô màu xanh và màu đỏ xen kẽ
nhau. Tại mỗi điểm ta ghi một số thực khác 0 và 1 sao cho quy tắc sau được thỏa mãn “số ghi tại điểm màu
xanh bằng tổng của hai số ghi màu đỏ kể nó; số ghi màu đỏ bằng tích của hai số ghi tại hai điểm màu xanh kế
nó”. Tính tổng của 2024 số đó.
Đề thi vào lớp 10 chuyên THPT chuyên Lê Hồng Phong – Nam Định năm 2020.
Lời giải
Gọi các điểm lần lượt được đánh số là A1 , A2 , A3 ,..., A2024 . Trong đó Ak với k lẽ được tô màu xanh, k chẵn
được tô màu đỏ với k 1, 2,..., 2014.
A2 y
Giả sử A1 x và A2 y với x, y khác 0 và 1. Khi đó A3 A1 A2 A3 .
A1 x
y
Do A2 A4 A3 A4 A3 A2 y.
x
y y
Tương tự ta tính được A5 1 x, A6 1 x y, A7 1 , A8 x y.
x x
y y y y
Suy ra: A1 A2 ... A8 x y y 1 x 1 x y 1 x y 3.
x x
x x
A8
Ta tính được A9 x và A10 y.
A7
Do A1 A9 , A2 A10 nên quá trình này cứ tiếp tục thì thấy rằng cứ sau 8 điểm liên tiếp các số sẽ được lặp lại
theo thứ thứ tự như 8 điểm ban đầu.
thuvientoan.net
2024
2024 8 2024
Do đó Ai A8 3 759.
i 1 8 i1 8
Bài 10. Cho hai số A, B có 2020 chữ số. Biết rằng số A có đúng 1945 chữ số khác 0 bao gồm 1930 chữ số
ngoài cũng về bên trai và 15 chữ số ngoài cùng về bên phải, số B có đúng 1945 chữ số khác 0 bao gồm 1930
chữ số ngoài cũng về bên trái và 24 chữ số ngoài cũng về bên phải. Chứng minh rằng gcd( A, B ) là một số có
không quá 1954 chữ số.
Đề thi vào lớp 10 chuyên Toán THPT chuyên ĐHSP – Hà Nội năm 2020.
Lời giải
Từ giả thiết, ta suy ra A 1090 a b và B 1090 c d với a, c là hai số có 1930 chữ số, b là số có 15 chữ số
và d có 24 chữ số.
Đặt x gcd( A, B ) thì ta có aB cA chia hết cho x , thức ad bc chia hết cho x. (1)
c d
Ta sẽ chứng minh ad bc khác 0. Thật vậy, giả sử ad bc , khi đó ta có .
a b
c 101930
Do a và c là hai số cùng có 1930 chữ số nên 10 . Trong khi đó, vì d là số có 24 chữ số và b là số
a 101929
d 1023 d c
có 15 chữ số nên 15 10 . Suy ra 10 , mâu thuẫn. Vậy ad bc 0 .
b 10 b a
Do đó, với chú ý ad bc max ad , bc , ta suy ra ad bc là một số nguyên dương có không quá 1954 chữ số,
từ đó x là một số có không quá 1954 chữ số (đpcm).
Bài 11. Trên bàn có 6 hộp kẹo, mỗi hộp có 5 viên kẹo. An và Bình cùng chơi một trò chơi như sau: Mỗi lượt
chơi, An sẽ chọn một hộp tùy ý và lấy ít nhất một viên kẹo ở hộp đó; còn Bình thì chọn một số hộp và trong
các hộp đã chọn, mỗi hộp lấy đúng một viên kẹo. Hai bạn luân phiên thực hiện lượt chơi của mình. Bạn đầu
tiên không thể thực hiện được lượt chơi của mình là người thua cuộc. Nếu An là người lấy kẹo trước, hãy chỉ
ra chiến thuật chơi để Bình là người thắng cuộc.
Đề thi vào lớp 10 chuyên Tin Sở Giáo dục và Đào tạo Hà Nội năm 2020.
thuvientoan.net
Lời giải
Bình sẽ thực hiện chiến thuật sau: Trong bốn lượt chơi đầu tiên, vào mỗi lượt chơi, Bình sẽ chọn tất cả các hộp
có số lượng bi nhiều nhất rồi lấy từ mỗi hộp đó một viên bi.
Ta có nhận xét quan trọng sau.
Nhận xét. Sau k (0 k 4) lượt chơi của cả An lẫn Bình, hộp bi có nhiều bi nhất có 5 k viên bi. Hơn nữa, có
ít nhất 6 k hộp có 5 k viên bi.
Chứng minh. Ta sẽ chứng minh bằng quy nạp theo k . Trường hợp k 0 là hiển nhiên.
Giả sử mệnh đề đã đúng tới k t (0 t 4), ta chứng minh nó cũng đúng với k t 1.
Gọi s là số hộp có 5 t viên bi sau t lượt của cả hai (s 6 t ). Ta thấy các hộp còn lại đã có không quá 4 t
viên bi nên sau lượt thứ t 1 của Bình, các hộp này vẫn có không quá 4 t viên bi.
Trong s hộp có 5 t viên bi, An chỉ được chọn tối đa 1 hộp. Nếu hộp An chọn là một trong s hộp nói trên thì
sau lượt của Bình, với chiến thuật như đã nêu, s 1 hộp còn lại sẽ có đúng 4 t viên bi. Còn nếu hộp An chọn
không nằm trong s hộp nói trên thì sau lượt của Bình, với chiến thuật như đã nếu, cả s hộp sẽ có đúng 4 t viên
bi. Từ đây suy ra, số bi lớn nhất trong các hộp là 4 t , và có ít nhất s 1 5 t hộp có số viên bị như vậy.
Vậy mệnh đề cũng đúng với k t 1. Áp dụng nguyên lý quy nạp, ta suy ra mệnh đề đúng với mọi k thỏa
0 k 4.
Trở lại bài toán, ta thấy sau lượt thứ 4 của cả hai, chỉ còn lại các hộp có 1 viên bi (ít nhất 2 hộp). Trong lượt tiếp
theo, An chỉ được chọn 1 hộp. Bình chỉ cần chọn các hộp còn lại là có thể thắng trò chơi. Lời giải hoàn tất.
Bài 12. Từ một bộ bốn số thực a, b, c, d ta xây dựng bộ số mới a b, b c, c d , d a và liên tiếp xây
dựng các bộ số mới theo quy tắc trên. Chứng minh rằng nếu ở hai thời điểm khác nhau ta thu được cùng một
bộ số (có thể khác thứ tự) thì bộ số ban đầu phải có dạng a, a, a, a.
Đề thi vào lớp 10 chuyên Toán THPT chuyên KHTN – Hà Nội năm 2020.
Lời giải
Gọi (an , b2 , cn , d n ) là bộ bốn số thực thu được sau lượt thứ n . Khi đó, ta có
(a0 , b0 , c0 , d 0 ) (a, b, c, d )
Và
an1 bn1 cn1 2(an bn cn d n ). n .
Suy ra
an bn cn d n 2n (a0 b0 c0 d 0 ) 2n (a b c d ).
thuvientoan.net
Giả sử tồn tại hai số nguyên dương m k sao cho hai bộ số (am , bm , cm , d m ) và (ak , bk , ck , d k ) là một (có thể khác
thứ tự). Khi đó, ta có am bm cm d m ak bk ck d k tức 2m (a b c d ) 2k (a b c d ).
a 2 n2 b 2 n 2 c 2 n 2 d 2 n 2
(an1 bn1 ) 2 (bn1 cn1 ) 2 (cn1 d n1 )2 (d n1 an1 ) 2
2(a 2 n1 b 2 n1 c 2 n1 d 2 n1 ) 2(an1 cn1 )(bn1 d n1 )
2(a 2 n1 b 2 n1 c 2 n1 d 2 n1 ) 2(an bn cn d n )(bn1 d n1 )
2(a 2 n1 b 2 n1 c 2 n1 d 2 n1 ).
Hay
2m1 (a 21 b 21 c 21 d 21 ) 2k 1 (a 21 b 21 c 21 d 21 ).
Từ đây, ta có a1 b1 c1 d1 0 . Suy ra b a, c b, d c , tức bộ số ban đầu phải có dạng (a, a, a, a) . Ta
có điều phải chứng minh.
a) Gọi A là tập hợp tất cả các số nguyên dương k sao cho k là ước của a và k chia hết cho 105. Hỏi tập
hợp A có bao nhiêu phần tử.
b) Giả sử B là một tập con bất kỳ của A có 9 phần tử. Chứng minh rằng ta có thể luôn chọn được hai phần
tử của B mà tích của nó là số chính phương.
Đề thi vào lớp 10 chuyên Toán trường Phổ thông Năng Khiếu – ĐHQG TP HCM năm 2020.
Lời giải.
a) Với mỗi phần tử trong A, ta thấy nó có thể viết dưới dạng 3a 5b 7 c với a, b, c . Vì 1 a 13 và
1 b 7 và 1 c 20 nên các số a , b, c lần lượt có 13,7,20 cách chọn.
Do đó, số phần tử của A là 13 7 20 1820.
b) Cũng với dạng đã xét ở trên, ta xét tính chẵn lẻ của các số ( a, b, c ) với các dạng sau:
(chẵn, chẵn, chẵn), (chẵn, chẵn, lẻ), (chẵn, lẻ, chẵn), (chẵn, lẻ, lẻ),
(lẻ, chẵn, chẵn), (lẻ, chẵn, lẻ), (lẻ, lẻ, chẵn), (lẻ lẻ, lẻ).
thuvientoan.net
Mỗi số trong A có thể tương ứng với bộ ( ai , bi , ci ) với 1 i 9. Theo nguyên lý Dirichlet thì rõ ràng phải có
hai số cùng dạng, giả sử là (a1 , b1 , c1 ) và ( a2 , b2 , c2 ) nên khi đó, tổng của chúng cùng chẵn, rõ ràng khi đó tích
của chúng là 3a1 a2 5b1 b2 7c1 c2 là số chính phương.