SYLABUS Z PSYCHOLOGII SPOŁECZNO-WYCHOWAWCZEJ

30 godzin, ćwiczenia
Dr Anna Karolczak

Plan zajęć:
1. Zajęcia organizacyjne. Wprowadzenie do ćwiczeń i przedstawienie literatury
obowiązującej na poszczególnych zajęciach. Omówienie zasad uczestnictwa oraz
warunków zaliczenia, w tym – opracowania studium przypadku.
2. Przedmiot i miejsce psychologii społecznej wśród innych nauk analizujących
zachowanie się ludzi. Psychologia społeczna w kotekście wychowawczym
i edukacyjnym. Proces badawczy. Problemy etyczne psychologii społecznej.
3. Tworzenie wiedzy o świecie społecznym i zachowanie się w nim. Myślenie
egocentryczne, rozwój samoświadomości, przetwarzanie automatyczne i kontrolowane.
Oddziaływanie na otoczenie kontra wpływy środowiskowe.
4. Konformizm i posłuszeństwo.
5. Wpływ społeczny, uległość i hiperuległość.
6. Jak ludzie wyjaśniają i szukają przyczyn zachowań – teorie atrybucji, zniekształcenia
atrybucyjne i inne „biasy”.
7. Obraz siebie i samoocena w jej dobroczynnych i i negatywnych aspektach.
Uzasadnianie własnego postępowania.
8. Emocje w świecie społecznym.
9. Kolokwium.
10. Rozpoczęcie pracy zaliczeniowej. Agresja w szkole i poza nią. Przyczyny, teorie,
badania.
11. Kolokwium poprawkowe. Sposoby zapobiegania zachowaniom agresywnym lub
przemocowym.
12. Nauczyciel, uczeń, trudne sytuacje.
13. Ostateczny termin zwrotu pracy zaliczeniowej - studium przypadku. Zachowania
destrukcyjne w klasie a szerszy kontekst społeczny. Poziomy interwencji.
14. Konsultacje wszystkich prac zaliczeniowych.
15. Podsumowanie zajęć i zaliczenia.

Literatura obowiązkowa:
1. Aronson, E., Wilson, T.D., Akert, R.M. (2006). Metodologia. Rozdział 2. W: E. Aronson,
T.D. Wilson, R.M. Akert. (2006). Psychologia społeczna. Poznań: Zysk i S-ka.
2. Aronson, E., Aronson, J. (2020). Poznanie społeczne. Rozdział 2. W: E. Aronson, J.
Aronson (2020). Człowiek istota społeczna. Warszawa: PWN, 24-36.
4. Asch, S. E. (2001) (red.). Opinie i nacisk społeczny. W: (red.) E. Aronson. Człowiek
istota społeczna. Wybór tekstów. Warszawa: PWN.
5. Doliński, D. (2002). Hiperuległość. W: (red.) M. Lewicka, J. Grzelak (2002). Jednostka
i społeczeństwo. Gdańsk: GWP. Tekst zapewnia adiunkt prowadząca.
6. Aronson, E., Wilson, T.D., Akert, R.M. (2006). Atrybucje przyczynowe: Odpowiedzi na
pytanie “Dlaczego”. W: E. Aronson, T.D. Wilson, R.M. Akert. (2006). Psychologia
społeczna. Poznań: Zysk i S-ka, 107-124 (lub cały rozdział 4).
7. Aronson, E., Aronson, J. (2020). Uzasadnianie własnego postępowania. Rozdział 3. W:
E. Aronson, J. Aronson (2020). Człowiek istota społeczna, Warszawa: PWN.
8. Doliński, D. (2003). Ekspresja emocji. Emocje podstawowe i pochodne. W: (red.) J.
Strelau (2003). Psychologia. Podręcznik akademicki. Tom 2. Gdańsk: GWP.
9. (kolokwium)
10. Aronson, E., Aronson, J. (2020). Agresja u człowieka. Rozdział 6. W: E. Aronson, J.
Aronson (2020). Człowiek istota społeczna. Warszawa: PWN.
11. Elliot J., Place M. (2000). Dzieci i młodzież w kłopocie. Poradnik nie tylko dla
psychologów. Warszawa: WSiP. Rozdział 8.
11. Rutkowska M. Wzorce gotowości do agresji u młodzieży przystosowanej
i niedostosowanej społecznie. Psychologia Wychowawcza, Nr 6/2014, 25-36.

Literatura uzupełniająca:
Cialdini R. (2007). Wywieranie wpływu na ludzi. Teoria i praktyka. Gdańsk: GWP.
Kocur D. Poczucie i potrzeba władzy wśród nauczycieli pracujących na różnych etapach
edukacyjnych. Psychologia Wychowawcza, Nr 6/2014, 55–65.
Tłuściak-Deliowska A. Normy grupy rówieśniczej regulujące zachowanie się w sytuacji
dręczenia szkolnego. Psychologia Wychowawcza, Nr 6/2014, 128–138.

Warunki zaliczenia:
Pozytywna ocena wynika ze spełnienia następujących warunków:
1.Obecność:
- obecność obowiązkowa,
- dopuszczalne dwie nieobecności usprawiedliwione, drugą nieobecność
usprawiedliwioną należy zaliczyć na konsultacjach w postaci odpowiedzi ustnej,
- przy trzech nieobecnościach nieusprawiedliwionych student/-ka traci możliwość
zaliczenia ćwiczeń.
2. Aktywny udział na ćwiczeniach.
- przygotowywanie się do zajęć z literatury obowiązkowej.
3. Pozytywnie oceniony test wiedzy z treści ćwiczeń.
4. Pozytywna ocena z analizy zachowania "trudnego" ucznia lub trudnej sytuacji szkolnej
– przyczyny, ich rozumienie w odniesieniu do teorii i badań psychologicznych
studiowanych podczas ćwiczeń (studium przypadku oddane w ustalonym terminie).
5. Ocena bardzo dobra wiąże się ze spełnieniem dodatkowego warunku:
przygotowaniem i zaprezentowaniem na ćwiczeniach wybranego dowolnego badania z
czasopisma naukowego, rozdziału z monografii lub raportu z badań z obszarów
studiowanych podczas zajęć.