Oefenopgaven 5VWO nr 05 ethers, aldehyden en ketonen

Opgave 01
De stof methoxyethaan heeft de structuurformule CH3-O-CH2-CH3.
De groep CH3O- heet dus methoxy-.

a. Geef structuurformules voor:

1 methoxymethaan
2 1,2-dimethoxypropaan
3 methoxyethaanzuur

Opgave 02
a. Geef de structuurformule van 2-chloor-3-methylpentanal.
b. Geef de structuurformule van een isomeer van 2-chloor-3-methylpentanal, die tot een
andere groep stoffen behoort.

Opgave 03
In rozemarijnolie komt de volgende stof voor:
O OH
OH
O

HO CH
C CH
CH O CH2 OH

HO

a. In de stof komt een aantal karakteristieke groepen voor. Daardoor kan de verbinding
worden ingedeeld bij meerdere klassen van koolstofverbindingen. Welke zijn dat?
Kies uit het volgende rijtje: alkanen, alkenen, alkynen, ethers, alcoholen, aldehyden,
ketonen, carbonzuren, esters, aminen.

b. De stof lost slecht op in water, maar goed in geconcentreerd natronloog. Verklaar dit.

Eén mol van de stof reageert met (maximaal) vijf mol methanol.

c. Hoe verklaar je dat?

Oefenopgaven 5VWO nr 05 ethers, aldehyden en ketonen

Opgave 04
Er zijn diverse koolstofverbindingen met de molecuulformule C4H8O3.
Een voorbeeld van zo'n verbinding is stof A.
Op basis van de structuurformule kan deze verbinding gerekend worden tot twee klassen
van verbindingen: de alcoholen en de ketonen.

H H O H
H C C C C OH
H OH H

Aan stof A wordt een overmaat natrium toegevoegd.

a. Geef de vergelijking van de optredende reactie. Noteer daarbij de
koolstofverbindingen in structuurformules.
Een ander voorbeeld van een verbinding C4H8O3 is stof B.
Ook deze verbinding kan gerekend worden tot twee klassen van verbindingen.
H H O H
H C O C C O C H
H H H

b. Geef de namen van deze twee klassen.

Aan stof B wordt natronloog toegevoegd.
c. Geef de vergelijking van de optredende reactie. Noteer daarbij de koolstof
bevattende deeltjes in structuurformules.

Opgave 05
Benzaldehyde heeft de volgende structuurformule:
O H
C

Benzaldehyde kan met ethanol reageren tot stof A.

H H H H H
H C C O C O C C H
H H H H

a. Geef de systematische naam van stof A.

Men neemt aan dat bovengenoemde reactie in twee stappen verloopt. In de eerste stap
ontstaat een stof B.
H H H
HO C O C C H
H H

b. Geef de reactievergelijking van de tweede stap. Noteer de koolstofverbindingen in

structuurformules.