GERPACIO, JOHN PAUL E DEC.

1,
2022

II-E2 BS CRIM

Dugo sa Gunita

1. Ipaliwanag ang sanhi at bunga ng mga suliraning panlipunan sa pamamagitan ng mga

makabuluhang akdang pampanitikan. Suriin ito sa antas kontesktuwal.

Sa aking nabasa ang napansing kong sanhi at bunga sa suliraning panlipunan ay ang pang
aabuso ng pangulo sa labis na kapangyarihan na nag bunga ng takot sa mamamayan na kung
saan mas pinili nalamang ng mga mamamayan na mag bulagbulagan, mag bingi bingihan at
mag sa walang kibo nalamang at mas piniling mag tiis na lamang sa kanilang nararanasan. Ang
isa pa ay ang pag papatupad ng batas militar na nag dulot ng hindi maganda bagamat meron
din naming ikanabuti ng mamayan , negatibo sapagkat nagdulot ito ng takot na mas pinili na
alamng nilang manatili sa kanilang bahay, tila anwalan ng kalayan, at ang iba pa ay nawalan
ng hanap buhay na mga ang titinda sa lansangan, mahigpit na ipinag babawal ang ganitong
aktibidad at higit sa lahat dumami ang bilang ng mga nawawalang tao na kung may mag
tatangkang magsalita sa ikagaganda ng bayan at hindi nagustuhan ng pangulo. Positibo naman
sapagkat kahit papaano ay nakatulong ito para ma disiplina ang mga mamayan, natutong
sumunod sa ipinag uutos na lalo na ang pag sunod sa batas. Ang isa pa ay ang pag lalagay ng
mga taga matyag na sundalo sa mga kampus para manmanan ang mga sinasabi at ikinikilos ng
mga kritiko, na nag dulot sa ilang pagkawala ng mga kritiko at mas piniling manahimik na
lamang.

2. Maibuod ang mahahalagang pangyayari at kaisipan sa akdang binasa.

DUGO SA GUNITA

(BUOD)

Si Morel Pardo ay isang manunulat ng panitikan at isa rin itong ditektib. Nais niyang mag bahagi
sa mga mambabasa. Mas mabibigyan kasi ng buhay ang isang kwento, karanasan o damdamin o akda
kung ito ay maisusulat sa anyong pam panitikan. Mas nakakatulong rin ito para hindi malimutan at
maalala ang kaniyang gawa. At si Flora Sanchez ang nagging tampok sa ginawa niyang akda. Malaki
ang nagging tulong ni Pardo sa kaso ni Flora Sanchez.

Isang umaga, sa kalagitnaan ng Abril, habang abala sa tanggapan ay pumasok ang kanyang
kalihim na si Dori, at may dalang sulat mula sa UNESCO. Pagkapasok ng isang matipunong lalaki ay
matatag na nakipag kamay sa kanya. Ang kanyang panauhin ay isa rin naming makata sa pananaliksik
hinggil sa kalinangang Pilipino, si Gianni na humahanga pagdating sa mga akda nito at humihingi ng
payo kay Pardo. Pinag bigyan naman niya ang kanyang bisita at nagtungo sila sa Jadestone Restaurant
upang doon magtanghaliaan. Habang binanbaybay ang daan ay napansin niya ang pag babago sa lugar
na dating makalat at maguong daan na nagbago mula noong maipasa ang batas militar.
Ipinanpadampot ang mga pusakal na criminal at ang mga politikong nasa posisyon. Sabi pa ni Gianni,
“nakasalalay ang buhy ng demokrasya sa kuro-kuro ng nakararami. Sila ang mga ang mga
naghahalalsa mga pinuno ng pamahalaan”. “hingi demokrasya ang pinakamahusay na uri ng
pamahalaan, ito ang pinakamahina dahil sinusunod nito ang gusto ng madla” sagot naman ni Pardo.
At binago ni Pardo ang tema ng usapan at nag tanong kung ano ba talaga ang sadya ng binate. Ang
paghanga niya sa akda at libro ni Pardo ang nagdala sa kanya doon, at ang kanilang pag uusap ay
patuloy na lumalim, at ang pagkumpara ng manunulat sa kanilang bansa, Sabi pa ni Pardo, “dito sa
aking bayan, kahit gaano kang kahusay mangilan ngilan lang ang tatangkilig sayo. Nakarating sila sa
Jadestone Restaurant at pumsok sa Joseph’s Grill House at pumili ng isang mesang malapit sa
bintanang salamin. At habang umiinom ng alak ay napag usapan nila ang trabaho ni Gianni. Siya ay
nag tratrabaho sa Pangulo at kung anong ipagawa nito ay iyon ang kanilang gagawin at kung wala
naming panahon ang pangulo ay sia ang gumagawa para sa kaniya. Isa sa trabaho niya ay maselan na
may kauganayan sa kalusugan ng estado . Dumating ang kanilang pagkain at sila ay nagpatuloy sapag
uusap. At doon naibahagi ni Gianni ang kaniyang gawang tula na pinamagatang “Daluyong” na bukod
sa pagpapakahulugan sa malaking alon ay hindi nito maihayag ang nilalaman nito. Kaya naman
binigyang linaw ni Pardo ang pagpapakahulugan sa pamagat na gawa ni Gianni at ang paglalarawan ng
kaniyang tula. “sino baa ng tunay na bayani ng isang epiko kundi ang lipunan, ang bayan, na may
sariling tauhan at kamalayan. Nagiging makabuluhan lamang naman ang kanilang kasaysayan, ang
kanilang hangarin at damdamin kung titignan ito ng naka kwadrado sa pananaw ng kabayanan.
Walang halaga ang nag iisang tao-isang butil lamang ng buhangin sa pampang- noon at ngayon.
Ngunit isang lakas na pwedeng dumakma sa mga bituin ang katipunan ng mga tao” ika ni Pardo.
Nabanggit ni Gianni na makabago ang balangkas na kanyang ginamit sa tula gaya nang ginamit ni
Padro sa isa niyang akda. At ito naman ay ikinatuwa ng binata at patuloy na nagpayo kay Gianni
tunkol naman sa paggamit ng wika. Ang sabi pa “nasa panig ng wika ang kataksilan. Sunod sunuran
lang ang tagasalin. Ang kailangan na lang niyang gawin ay bigyang buhay iyon sa isang naibang wika.”
At bilang libangan sinalin nila sa tagalog ang tula ni Verlaine. Nagkaron sila ng magandang koneksyon
at napagtugma ang tula. At bago matapos at maalam sa isa’t isa ay nag abot ng isang tarheta si Gianni
kay Pardo, at ang laman nito ay impormasyon niya sa tinitirhan niya sa Italya at bilang anyaya narin
kung sakali mang pumunta si Pardo . pagbalik sa opisina ay sinalubong siya ni Dory. Muli ay sinabi
niya na meron siyang bisita, si Clara na noo’y napupusuan din ni Pardo na ngayo’y asawa na ni Ricardo
Santilan. Binate nito si Clara at kinamayan at ito’y nagkamustahan. Pagkatapos noon ay iminungkahi
ni Clara ang sadya niya sa pagpunta. Nais nito na humingi ng ng tulong sa pagkawala ng empleyada ni
Angela. Bukod sa pagiging manunulat ay isa ring ditektib si Pardo ay dahil sa utang na loob nito sa
ama ni Clara ay hindi niya ito matanggihan. At isinalaysay ni Clara ang pagkawala ni Flora Sanchez
dahil hindi ito sumipot sa kanilang tanggapan, hindi rin nag iwan ng kaht na anong bakas bago
mawala at maging ang pamiya at mga kaibigan nito ay hindi alam kung saan siya nagpunta. Maging
kay Pardo ay nagging misteryo ang pagkawala ni Flora, bago magpaalam si Flora ay inabot niya ang
kaniyang numero at hinatid na siya ni Pardo palabas sa pintuan. At pagkatapos ay nag isip isip siya sa
kanyang sununod na hakabangin nang biglang hinamak siya ng kanyang gunita.

Nang makarating sa tapat ng Lomax Building, lumabas ang isang babae, si Angela, at pinatuloy
siya nito sa tanggapan at doon nagsimula mag usap tungkol sa pagkawala ni Flora Sanchez. May
iniabot na polder si Angela kay Pardo, ang nilalaman nito ay impormasyon sa nawawlang Flora,
kinuha ito ni Pardo at tumayo na bilang pagtatapos ng kanilang usapan. Habang pababa sa elebeytor
nag simula na siya mag isip. Pagdating niya sa opisina ay tinawagan niya si Reynaldo Bogalna, isang
kaibigan niya sa NBI. Humingi siya ng tulong para sa kaso ni Florta. Isinalaysay niya ang impormasyong
naka lakip sa polder. Hanag iniintay ang balita sa kanyang kaibigan ay tinunghayan niya ang polder ni
Flora at sinuri. Nag biglang tumunog ang telepono at ibinalita ng kaibigan na walang anumang tunkol
kay Flora Sanchez. Pagktapos ay nagtungo siya sa Diliman para upang sumadya sa ngalang isinulat ni
Sanchez sa sanggunian sa Child Care Foundation. Si Gerardo Abela isang propesor ng panitikan sa
pamantasan ng Pilipinas na nagging propesor ni Flora ng dalalwang semestre. Nagbahagi naman ito
ng ilang mga katangian ni Floraat ang mga nagging kasama nito sa nung siya ay nagaaral. At naibahagi
din nito ang pagpapadampot sa nilang propesor matapos ngang mag mungkahi ng ika uunlad ng
bayan. Naibahagi din niya ang kaniyang nararamdaman sa sitema at ang pagkainis nito sa gobyerno sa
bansa. Ang pagtatalaga ng mga titik militar sa mga kampus para manmanan ang mga kritiko ng
pamahalaan. Sa madaling sabi ay nagpatuloy ang usapan ng dalawa ng bigla itong putulin ni Pardo at
hiningi na niya ang tirahan ni Richard Corbet, ang isa sa palaging kasama ni Flora. At pagdating sa
opisina ay nag simula na ulit mag muni-muni sa nagging usapan nila ni Gerardo Abela. Nakatulong
naman sa kaniya ang kanilang nagging paguusap para sa karagdagang impormasyon kay Flora. At
napag desisyunan na niyang sadyain na ang tinitirhan ni Flora sa Kalye Lealtad. Kumatok siya at siya at
sinalubong siya ng ina ng kanyang pakay, pagkatapos magpakilala as masabi ang sadya niya ay
pinapasok siya ng ina. Nagmasid siya sa mga gamit sa loob ng bahay atr nag simula nang mag tanong
sa ina ni Flora. At natuklasan niya na mayroon pang dalawang lalaki ang nauna sa kanya sa pagpunta
doon para mag tanong rin at nagpakilala pa ang mga itong pulis. Mga hindi naka uniporme at may
dala pang mga baril na nag tatanong din tungkol kay Flora at nakuha pang halughugin ang silid nito.
Mahinahon mang nagpaalam si Pardo kung maari din niyang masilip ang silid ng babae, at pinayagan
naman siya ng ina na pumasok sa silid. Doon, ay pinagmasdan niya ang silid ng babae at nagtuon ng
pansin sa gamit ng babae sa mesa at doon ay nahulog ang isang kapirasong papel mula sa isang
pahayagan, kinuha niya ito at nag simulang basahin. “Tiyak sa Roma” hindi malinaw sa kanya ang nais
iparating ni Flora sa mensahe kaya naman mas minbuti niyang hiramin na lamang ang aklat ni Flora na
ipinagpaalam naman sa isa ina. Bago tuluyang umalis ay binigay ng ditektib ang isang tarherang nag
lalaman ng kanyang tirahan. Nagpasalamat ito at nangako naman na babalitaan siya sa kung ano man
ang maging conklusyon ng pag iimbistiga. Nagpaalam na ito at kinamayan siya ni Conrado,
nakararamdam siya awa para sa mag inang nagdurusa sa pagkawala ng kanilang mahal sa buhay.