UYGULAMA 2

Soru 1: Su (1) ve Etanolden (2) sırayla 1.258 mol ve 0.842 mol alınarak
hazırlanan karışımın 25 C daki hacmi 68.16 cm3 olarak ölçülmüştür.
a) Karışımdaki suyun kısmi molar hacmi 16.98 cm3/mol olduğuna
göre etanolün kısmi molar hacmini bulunuz.
b) Saf su ve etanol için 25 C daki yoğunluklar sırayla 0.9970 g/cm3
ve 0.7852 g/cm3 olarak verildiğine göre karışımın hazırlanması
sırasındaki hacim değişimini bularak sonucu yorumlayınız.
Çözüm 1:
a) M   xi M i (10.11)
n1=1.158 mol i
n2=0.842 mol
nM   xi nM i   ni M i
t= 25 C vk t=68.16 cm3 i i

a) V1  16.98 cm 3 / mol İkili bileşen için;

V2  ? M  x1 M 1  x2 M 2 nM  n1 M 1  n2 M 2
b) t= 25 C  1=0.9970 g/cm3
t= 25 C  2=0.9970 g/cm3 nV  v t  n1V1  n2V2
v=? 68.16  (1.158)(16.98)  (0.842)V2

V2  57.60 cm 3 / mol
 UYGULAMA 2
b) Saf haldeki su ve etanolün hacimleri;
M1 18 g / mol
Su (1) : V1   V1  18.05 cm 3 / mol
1 0.9970 g / cm 3

M2 46 g / mol
Etanol (2): V2   V2  58.58 cm 3 / mol
2 0.7852 g / cm 3

v  vkt  v  vkt  (n1V1  n2V2 )

v  68.16  ((1.158)(18.05)  (0.842)(58.58))

v  2.06 cm 3

Karışma sırasında hacim küçüldüğünden karışım

İDEAL DEĞİLDİR.
 UYGULAMA 2
Soru 2: dM dM
M1  M  x 2 (10.15) ve M 2  M  x1 (10.16)
dx1 dx1
denklemlerini grafiksel olarak inceleyiniz.
Çözüm 2:
Sabit T, P
dM
M1  M  x 2 Eğim
dx1

Herhangi bir (x1, M) noktasından çizilen

teğetin eğimidir.
Teğetin x1=0 da ordinatı kestiği yer I2 ve
x1=1 de ordinatı kestiği yer I1 olarak
adlandırılmaktadır.
Şekilden çizilen teğetin eğimi için;

ya da

(1) (2)
 UYGULAMA 2
Çözüm 2_devam:
(1) denkleminden I2 çekilir ise;

(3)

(2) denkleminden I1 çekilir ve (3) denkleminde buklunan I2 yerine

yazılır ise; ise;

(4)

x 2 ve (10.16) denklemleri ile

(3) ve (4) nolu denklemler (10.15)
karşılaştırılır ise;
dM dM
M1  M  x 2 M 2  M  x1
dx1 dx1
 UYGULAMA 2
Çözüm 2_devam:
Tanjant eğimi ile iki kısmi özellik doğrudan grafikten okunabilir.
Eğim noktası eğri boyunca
Sabit T, P
hareket ettirilir ise yandaki grafikte
gösterilen sınırlı değerler uç
noktalar için bulunmuş olur.

x1  0 (saf 2)  M 2  M 2
x10 sonsuz oranda seyreltildiğinde
1 maddesi için kısmi özellik;

M 1  M 1
Benzer yorumlar x1=1 (saf 1)
olduğu durumda da yapılabilir . Bu
durumda;
x1  1 (saf 1)  M 1  M 1
x1=1 ve x2=0 sonsuz oranda seyreltildiğinde
M 2  M 2
2 maddesi için kısmi özellik;
https://slideplayer.com/slide/13739436/
 UYGULAMA 2
Soru 3: Etil alkol (1) – benzen (2) karışımı için molar karışma entalpisinin
benzenin mol kesrine bağlılığı 45 C ve 1 atm’de denel yoldan aşağıdaki
gibi belirlenmiştir.
x2 0 0.1 0.2 0.3 0.4 0.5 0.6 0.8 1.0
H/ 0 111.7 204.3 287.7 365.2 432.8 479.8 433.6 0
Jmol-1

H-x2 grafiğini çizerek benzenin 0.4, 0.6 ve 0.7 mol kesri için benzenin ve
etil alkol’ün kısmi molar entalpilerini bulunuz.
Çözüm 3:
dM
M 1  M  x2
dx1
M 1 ve M 2 değerleri grafikten bulunabiliyor.
dM
M 2  M  x1 H-x2 grafiğinden her bir mol kesri için teğet çizilir
dx1 ve ordinatları kesen noktalar okunur.
 UYGULAMA 2
Çözüm 3-devam:

900
800 H 2  770
H 1  625 700
600
H 2  545
H, J/mol

500
H 1  380 400 H 2  400
300
200
H 1  85 100
0
0 0,2 0,4 0,6 0.7 0,8 1
x2

Karışma sırasında ısı alındığından molar karışma entalpileri artı işaretlidir.

Alınan ısı benzenin 0.65 mol kesrinde maksimuma ulaşmaktadır. Eğrinin
simetrik olmayışı dikkati çekmektedir.
Teğet ile eksenleri kesme yöntemi ile kısmi molar entalpiler okunmuştur.
 UYGULAMA 2
Soru 4: Sabit T ve P de ikili bir karışım için entalpi aşağıdaki eşitlik ile
verilmiştir.
(H; J/mol)

x1’in fonksiyonu olarak H 1 ve H 2 ‘yi belirleyiniz. Her bir saf maddenin

 
entalpilerini H1 ve H2 hesaplayınız. x1=0 ve x1=1 için H 1 ve H 2
değerlerini bulunuz.
 UYGULAMA 2
Soru 5: 2 mol A gazı ve 3 mol B gazı 298 K ve 1 atm toplam basınçta bir
ideal karışım vermektedir. Verilen koşullarda A ve B gazlarının mutlak
entropileri ;
S A, 298  258.3 J / mol.K ve S B, 298  214.14 J / mol.K
o o

olarak verilmektedir.

a) Karışma için v, h, u, g, a ve s niceliklerini hesaplayınız.

b) Karışımın mutlak entropisini hesaplayınız.

c) A gazının karışımdaki kısmi molar entropisini hesaplayınız.

 UYGULAMA 2
Çözüm 5: 2 mol A gazı ve 3 mol B gazı, 298 K ve 1 atm toplam basınç

a) İdeal gaz karışımı olduğu için bunlr için çıkartılan eşitlikler kullanılacaktır.

Karışma entalpisindeki değişim : H ig  x H

i
i
ig
i 0
İdeal gazlarda H, P’dan
bağımsız olduğundan değişimi SIFIR’dır. Yani Hiig  H ig
i birbirine eşittir.

v=0 Karışma sırasında hacim değişimi gözlenmez, SIFIR’dır. Vi  Vi

ig ig

u=0 (H= U+PV)’den iç enerji değişimi SIFIR’dır. U i  U i

ig ig

1  1 1   1 1 
s için S  S ig   xi S iig  R xi ln  R x A ln  x B ln  s  nR x A ln  x B ln 
i i xi  xA xB   xA xB 

2 3
A ve B gazının mol kesirleri xA   0.4 ve x B   0.6
5 5

 1 1 
s  5.(8.314) 0.4 ln  0.6 ln  s  27.97 J / K
 0.4 0.6 
 UYGULAMA 2
Çözüm 5-devam:
0
G= H -TS  g= h -Ts  g= 0 – (298).(27.97)  g=-8335.06 J
0
A= G -PV  a= g -Pv  a= -8335.06 – 0 a=-8335.06 J

b) Karışımın mutlak entropisi;

s  s ig  n xi S iig  s ig  n( x A s igA  x B s Big )
i

27.97  s ig  5((0.4).(258.3)  (0.6).(214.14)) s ig  1186.97 J / K

c) A gazının karışımdaki kısmi molar entropisi;

Siig  Sigi  R ln x i Toplanabilirlik özelliğinden

S Aig  S Aig  R ln x A S Aig  258.3  (8.314) ln(0.4) S Aig  265.92 J / mol.K