6 12.

Sınıf
Coğrafya
Ekonomik Faaliyetlerin Sosyal ve Kültürel Etkileri - 2

1. Cumhuriyet kenti olarak adlandırılan Karabük, inşa edilen 3. Ekonominin sanayi ve hizmet sektörüne dayalı olduğu
demir çelik fabrikasından önce 13 haneli Öğlebeli köyü- kentlerde, ekonomik etkinlikler kent yaşamı ve kent kül-
ne bağlı bir mahalleydi. Karabük’ün, bir şehre dönüşme- türünün oluşmasında belirleyici role sahiptir. Kentte ya-
si ile beraber ekonomik, sosyal, kültürel birçok değişimi şayan bireylerin yaşadıkları evler, çalışma alanları, diğer
yaşamış ve yaşamaya devam etmektedir. Karabük’ te insanlarla kurdukları ilişkiler, iş hayatı dışındaki zaman di-
yerleşmeye uygun olan sahalar demir çelik sanayisinin limlerini değerlendirme biçimlerini ve sosyal yaşamlarını
gelişmeye başlaması ile beraber nüfuslanmaya da baş- büyük ölçüde belirler. Sanayi ve hizmet sektöründe çalı-
lamıştır. Demir çelik sektöründe çalışan işçi nüfusunun şanların önemli bir bölümünün eğitim düzeyi ve ortalama
mesken ihtiyacı dışında şehre dışardan gelen memurlar gelirleri yüksektir. Bu durum sosyokültürel faaliyetler için-
ve özellikle son zamanlarda öğrencilerin mesken ihtiya- de yer alan sanatsal veya sportif faaliyetlere olan talebi
cı hızlı bir yerleşme düzeni ortaya koymaya başlamıştır. artırır. Sanayi ve hizmet sektörünün geliştiği büyük şehir-
Şehrin zamanla belirlenen bir sahanın dışında genişleyip lerde kadınlara, çocuklara ve engellilere yönelik sosyal ve
büyümesi, ağır sanayinin yerleşim alanlarının içinde kal- kültürel olanaklar da gelişmiştir. Şehirlerde çocuklar için
masına neden olmuştur. okul öncesi eğitim görebileceği kurumların, bilim sanat
merkezlerinin, çocuk parklarının daha çok olması çocuk-
Karabük demir çelik fabrikasının kurulduğu yerleşim
ların bedensel, bilişsel ve sosyal gelişimine katkı sağlar.
yerine etkisi ile ilgili;
Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

Buna göre, sanayi ve hizmet sektörünün geliştiği kent-

I. yerel ve merkezi yönetim olarak değişim gösterdiği- ler ile ilgili aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz?
ne,
II. iş kollarının artmasına bağlı olarak göç aldığına A) Bireylerin serbest zamanlarda kentin sosyokültürel im-
kânlarından yararlandığına
III. kentleşmenin ekonomik ve sosyal yaşamı olumlu
yönde etkilediğine B) Eğitim kademelerinin çeşitliğinin bireysel gelişimi
olumlu yönde etkilediğine
hangileri söylenebilir?
C) Gelir seviyesinin yüksek olmasının etkisiyle sosyal ya-
A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III şamın hareketli olduğuna
D) II ve III E) I, II ve III D) Kent yaşamında göçe bağlı hareketli bir sosyokültürel
hayatın olduğuna
E) Çocukların gelişimine katkı sağlayacak olanakların
çeşitlilik gösterdiğine
●
MEB

2. Gelişmiş ülkelerde teknolojinin sosyal ve kültürel hayat 4. Aşağıdakilerden hangisi bir yerin sosyal, kültürel,
üzerindeki etkisi az gelişmiş ülkelere göre daha fazla ol- ekonomi ve nüfus yapısını diğerlerinden daha kısa
maktadır. sürede değiştiren ekonomik faaliyettir?

Buna göre, aşağıdaki ülkelerin hangisinde teknolo- A) Ormancılık B) Balıkçılık C) Sanayi

jinin sosyal ve kültürel hayat üzerindeki etkisinin di- D) Tarım E) El Sanatları
ğerlerine göre daha az olması beklenir?

A) Somali B) Hindistan C) Kanada

D) İngiltere E) Avustralya

Ekonomik Faaliyetlerin Sosyal ve Kültürel Etkileri - 2
5. Ekonomik faaliyetler; coğrafya bilimi açısından insanla-
rın hayatlarını sürdürmek ve ihtiyaçlarını karşılamak için
yaptığı tüm faaliyetler olarak tanımlanır. Temel geçim
kaynağının tarım ve hayvancılık olduğu yerlerde insanla-
rın beslenme alışkanlıklarında daha çok kendi ürettikleri
ürünler yer alırken, sanayi ve hizmet sektörünün ağırlıklı
olduğu yerlerde ise restoran kültürü ve dondurulmuş gı-
dalar gibi çeşitlilikler görülür.
Bu metinden;
I. ekonomik faaliyetin gündelik ve kültürel yaşama etki
ettiğine,
II. sanayi ve hizmet sektörünün geliştiği yerlerde nüfu-
sun yoğun olduğuna,
III. sosyal yaşam koşullarının ekonomik faaliyetlerden
etkilendiğine
hangileri vurgulanmıştır?
A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III
D) II ve III E) I, II ve III
6. İmece, imkânlar dâhilinde yardımlaşmak ve ortaklaşa
hareket etmek demektir. İmece, genellikle gönüllülük il-
kesine dayalıdır. Kadim bir yardımlaşma geleneği olan
imece usulü, günümüzde de halen devam etmektedir. Bu
gelenek köy dışında yeterli yardımın ulaşmadığı kaza ve
belde gibi küçük yerleşim yerlerinde sürdürülmektedir.
IV
III
II
I II. zorunlu çalışma zamanlarının dışında daha fazla
Haritada işaretli yerlerden hangisinde ekonomik faa-
liyetlerde imece usulü dayanışmanın daha etkin oldu-
ğu söylenilebilir?
A) I B) II C) III D) IV E) V
6 12. Sınıf
Coğrafya
7. Türkiye’nin Bilişim Vadisi’nin fikri temelleri 2011, fiziki
temelleri de 2015 yılında atıldı. 2019 yılında faaliyete
başlayan Vadi, 2021 yılı itibariyle de Türkiye’nin en bü-
yük teknoloji geliştirme bölgesi oldu. Bilişim Vadisi, Milli
Teknoloji Hamlesi’nin vizyonunu hayata geçirmek adına
Türkiye’nin ekonomik ve teknolojik olarak tam bağımsızlı-
ğını sağlayabilmek hedefiyle çalışmalarını sürdürüyor. Bu
bağlamda Bilişim Vadisi, Türkiye’nin savunma sanayin-
de kaydettiği başarının sivil teknolojilere aktarılmasında
önemli bir köprü işlevi görüyor. Bilişim Vadisi, bilimin tek-
nolojiye, teknolojinin ürüne dönüştüğü ve ticarileştiği bir
platformdur. Bu platform bünyesinde her birinin kendine
has kümelenmeleri bulunan Mobilite, Bağlantı Teknoloji-
leri, Siber Güvenlik, Tasarım Teknolojileri, Akıllı Şehirler
ve Oyun Teknolojileri kategorilerinde ekosistemi güçlen-
direcek çalışmalar yürütülüyor. Bilişim Vadisi, 2023 Viz-
Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü yon hedefleri çerçevesinde Türkiye’nin gücüne güç kat-
mayı, katma değeri yüksek yeni teknolojilerin ve ürünlerin
üretilmesini sağlamayı amaçlıyor.
Bilişim vadisi ile ilgili;
I. farklı teknolojik alanlarda çalışmalar gerçekleştirdi-
ğine,
II. ekonomik bağımsızlığı gerçekleştirmeye katkı sağ-
layacağına,
III. sosyal, kültürel ve ekonomik hayata katkı sunmayı
hedeflediğine
hangilerine ulaşılabilir?
A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III
D) II ve III E) I, II ve III
8. Nüfusun fazla, sanayi ve hizmet sektörünün ağırlıkta ol-
●
duğu kentlerde yaşayanlar; kentin sıkıcı yaşamından kur-
MEB
tulmak, eğlenmek, dinlenmek ve kendilerini geliştirmek
amacıyla çeşitli sosyal ve kültürel faaliyetlere katılabilirler.
V Bu faaliyetlere;
I. boş zamanlarında sanatsal ve sportif etkinliklere ka-
tılmaları,
gelir için ek işler yapmaları,
III. kendini geliştirmek isteyenlerin beceri ve hobi kurs-
larına devam etmeleri
durumlarından hangileri örnek gösterilemez?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve II E) II ve III
(2021 AYT)