Јасен 

(науч. Fraxinus) — род на цветни
растенија од семејството на маслинките (Oleaceae). Опфаќа 45-65 вида на средни до
големи дрва кои се претежно листопадни, со
неколку суптропски зимзелени видови. Листовите се спротивно поставени и непарно
перести, но и прости кај неколку вида. Семето се содржи во плодови кои се крилести
оревчиња.
Во Република Македонија, како автохтони се застапени белиот или обичен јасен (F.
excelsior), полскиот јасен (F. angustifolia) и црниот јасен (F. ornus).[2]

Некои видови[уреди | уреди извор]

западен Палеарктик (Европа, северна Африка и југозападна Азија)

 Fraxinus angustifolia Vahl – полски јасен, теснолисен јасен

o Fraxinus angustifolia subsp. oxycarpa – кавкаски јасен
 Fraxinus dimorpha
 Fraxinus excelsior L. – бел јасен, обичен јасен, горски јасен
 Fraxinus holotricha Koehne
 Fraxinus ornus L. – црн јасен
 Fraxinus syriaca
 Fraxinus pallisiae Wilmott – Палисов јасен
источен Палеарктик (средна и источна Азија)

 Fraxinus apertisquamifera
 Fraxinus baroniana
 Fraxinus bungeana DC. – Бунгеов јасен
 Fraxinus chinensis Roxb. – кинески јасен
 Fraxinus chiisanensis
 Fraxinus floribunda Wall. – хималајски јасен
 Fraxinus griffithiiC.B.Clarke – Грифитов јасен
 Fraxinus hubeiensis Ch'u & Shang & Su – хубејски јасен
 Fraxinus japonica – јапонски јасен
 Fraxinus lanuginosa
 Fraxinus longicuspis
 Fraxinus malacophylla
 Fraxinus mandschurica Rupr. – манџурски јасен
 Fraxinus mariesii – Мариин јасен
 Fraxinus micrantha Lingelsh.
 Fraxinus paxiana Lingelsh.
 Fraxinus platypoda
 Fraxinus raibocarpa Regel
 Fraxinus sieboldiana Blume – јапонски цветен јасен
 Fraxinus sogdiana Bge
 Fraxinus spaethiana Lingelsh. – Спетов јасен
 Fraxinus trifoliata
 Fraxinus xanthoxyloides (G.Don) Wall. ex DC. – авганистански јасен[3][4]
западна и југозападна Северна Америка

 Fraxinus anomala Torr. ex S.Watson – еднолисен јасен

 Fraxinus berlandieriana DC. – мексикански јасен
 Fraxinus cuspidata Torr. – мирислив јасен
 Fraxinus dipetala Hook. & Arn. – калифорниски јасен
 Fraxinus dubia
 Fraxinus gooddingii – Годингов јасен
 Fraxinus greggii A.Gray – Грегов јасен
 Fraxinus latifolia Benth. – орегонски јасен
 Fraxinus lowellii – Ловелов јасен
 Fraxinus papillosa Lingelsh. – чивавански јасен
 Fraxinus purpusii
 Fraxinus rufescens
 Fraxinus texensis (A.Gray) Sarg. – тексашки јасен
 Fraxinus uhdei (Wenz.) Lingelsh. – шамелски јасен
 Fraxinus velutina Torr. – кадифен јасен
источна Северна Америка

 Fraxinus americana L. – американски јасен

 Fraxinus caroliniana Mill. – каролински јасен
 Fraxinus nigra Marshall – црн американски јасен
 Fraxinus pennsylvanica Marshall зелен јасен
 Fraxinus profunda (Bush) Bush – јасен тиквар
 Fraxinus quadrangulata Michx. – син јасен

Екологија[уреди | уреди извор]
Јасеновите лисја се храна за гасеницитее на некои видови пеперуги и молци.

Употреба[уреди | уреди извор]
Јасеновото дрво е тврдо и густо (над 710 кг/м3 кај обичниот јасен[5] и 670 кг/м3 (±20%) кај
американскиот[6]), со значајна жилавост и голема цврстина, но сепак свитливо. Поради тоа
се користи за изработка на лакови, рачки на алат, безбол-палки и други видови прачки што
бараат голема сила и издржливост.
Честопати јасеновото дрво се користи за изработка на електрични гитари, тапани и куќна
столарија, и се добива фурнир за канцелариски мебел. Од него не се изработуваат
предмети што стојат на отворено бидејќи срцевината не издржува контакт со земја,[5] и
гние во рок од пет години.
Во столарството, јасеновото дрво се смета за мошне погодно поради пријатниот конечен
изглед, лесна обработка со струк и згодно за шајки, завртки и лепила.[6] Во
минатото, каросеристите правеле трупови за кочии и автом