Đọc văn bản sau đây và thực hiện các yêu cầu: “Tôi ngẩng cao đầu mới thấy tuổi của bà; chứ cứ nhìn bà chặt củi, nhổ sắn, nhìn bà đứng, bà đi thì không ai biết bà đã gần bảy mươi. Bà làm nhanh, đi nhanh, lưng thẳng. Bà không hút thuốc lào như u tôi, không ăn giầu. Bà như một chiếc bóng; lặng lẽ, đi không ai biết, về không ai hay. Bà tất bật, khi đi giồng sắn ở trại, khi đi bắt cua bán, lúc đi cấy thuê. Có lần bà bỏ nhà bốn năm ngày. Tôi hỏi Lĩnh, nó rớm nước mắt. Tuần phu đi rầm rập bắt thuế. Trống dồn sôi cả bụng, đạp thình thịch vào cái ngực nhỏ bé của tôi. Cả làng đã im ắng. Bà như chiếc bóng giở về. Ít khi tôi thấy bà nói chuyện nói trò với ai ngoài các cháu ra. Ít khi tôi thấy bà đôi co với ai. Dân làng bảo bà hiền như đất. Nói cho đúng, bà hiền như chiếc bóng. Nếu ai lành chanh lành chói, bà rủ rỉ khuyên. Bà nói nhiều bằng ca dao, tục ngữ. Những chị mồm năm miệng mười, sau khi bà khuyên chỉ còn mồm một, mồm hai. Người ta bảo: “Con hư tại mẹ, cháu hư tại bà”. Bà như thế thì chúng tôi hư làm sao được.” (Theo Duy Khán, Tuổi thơ im lặng, dẫn theo SGK Ngữ văn 9, Tập một, NXBGD Việt Nam 2019, Tr. 161) a. Hãy chỉ ra các phương thức biểu đạt được sử dụng trong đoạn văn (0.5 điểm). b. Xác định và phân tích hiệu quả nghệ thuật của hai biện pháp tu từ được sử dụng trong đoạn văn: “Ít khi tôi thấy bà nói chuyện nói trò với ai ngoài các cháu ra. Ít khi tôi thấy bà đôi co với ai. Dân làng bảo bà hiền như đất. Nói cho đúng, bà hiền như chiếc bóng.” (1.0 điểm) c. Câu văn: “Bà như thế thì chúng tôi hư làm sao được” chứa đựng một quan điểm giáo dục. Hãy trình bày suy nghĩ của em về quan điểm đó bằng một đoạn văn khoảng 1 trang giấy thi.(2.5 điểm) Câu 2 (6.0 điểm)Cảm nhận của em về hình tượng người bà qua đoạn thơ dưới đây: “Năm giặc đốt làng cháy tàn cháyrụi Hàng xóm bốn bên trở về lầm lụi Đỡ đần bà dựng lại túp lều tranh Vẫn vững lòng, bà dặn cháu đinh ninh: “Bố ở chiến khu, bố còn việc bố Mày có viết thư chớ kể này, kể nọ Cứ bảo nhà vẫn được bìnhyên!” Rồi sớm rồi chiều lại bếp lửa bà nhen Một ngọn lửa, lòng bà luôn ủ sẵn Một ngọn lửa chứa niềm tin dai dẳng…
Lận đận đời bà biết mấy
nắng mưa Mấy chục năm rồi, đến tận bây giờ Bà vẫn giữ thói quen dậy sớm Nhóm bếp lửa ấp iu nồng đượm Nhóm niềm yêu thương, khoai sắn ngọt bùi Nhóm nồi xôi gạo mới sẻ chung vui Nhóm dậy cả những tâm tình tuổi nhỏ Ôi kì lạ và thiêng liêng - bếp lửa!” (Trích “Bếp lửa”, Bằng Việt, SGK Ngữ văn 9, ĐỀ THI THỬ ĐỊNH DẠNG SỞ PHẦN I: (6 điểm)“Bếp lửa” của nhà thơ Bằng Việt là một bài thơ xúc động về tình cảm bà cháu cao đẹp, thiêng liêng. Câu 1: (1 điểm) Nêu hoàn cảnh sáng tác và mạch cảm xúc của bài thơ. Câu 2: (1 điểm) “Rồi sớm rồi chiều lại bếp lửa bà nhen Một ngọn lửa lòng bà luôn ủ sẵn Một ngọn lửa chứa niềm tin dai dẳng...” Tại sao ở dòng thơ thứ nhất, tác giả dùng “bếp lửa” mà hai câu sau lại dùng hình ảnh ngọn lửa? Câu 3: (3.5 điểm) Viết một đoạn văn theo phép lập luận quy nạp (khoảng 12 câu), trình bày cảm nhận của em về hình tượng người bà và tình cảm của cháu dành cho bà qua đoạn thơ sau : “Lận đận đời bà biết mấy nắng mưa Mấy chục năm rồi đến tận bây giờ Bà vẫn giữ thói quen dậy sớm Nhóm bếp lửa ấp iu nồng đượm Nhóm niềm yêu thương khoai sắn ngọt bùi Nhóm nồi xôi gạo mới sẻ chung vui Nhóm dậy cả những tâm tình tuổi nhỏ Ôi kỳ lạ và thiêng liêng - bếp lửa!”(Bếp lửa - Bằng Việt) Đoạn văn có sử dụng một thành phần khởi ngữ và một phép thế để liên kết câu (gạch chân và ghi chú thích) Câu 4: (0.5 điểm) Kể tên một văn bản trong chương trình Ngữ văn THCS cũng viết về tài tình bà cháu hoà quyện với tình yêu quê hương, đất nước, ghi rõ tên tác giả. PHẦN II: (4 điểm) Đọc văn bản sau đây và thực hiện các yêu cầu: “Tôi ngẩng cao đầu mới thấy tuổi của bà; chứ cứ nhìn bà chặt củi, nhổ sắn, nhìn bà đứng, bà đi thì không ai biết bà đã gần bảy mươi. Bà làm nhanh, đi nhanh, lưng thẳng. Bà không hút thuốc lào như u tôi, không ăn giầu. Bà như một chiếc bóng; lặng lẽ, đi không ai biết, về không ai hay. Bà tất bật, khi đi giồng sắn ở trại, khi đi bắt cua bán, lúc đi cấy thuê. Có lần bà bỏ nhà bốn năm ngày. Tôi hỏi Lĩnh, nó rớm nước mắt. Tuần phu đi rầm rập bắt thuế. Trống dồn sôi cả bụng, đạp thình thịch vào cái ngực nhỏ bé của tôi. Cả làng đã im ắng. Bà như chiếc bóng giở về. Ít khi tôi thấy bà nói chuyện nói trò với ai ngoài các cháu ra. Ít khi tôi thấy bà đôi co với ai. Dân làng bảo bà hiền như đất. Nói cho đúng, bà hiền như chiếc bóng. Nếu ai lành chanh lành chói, bà rủ rỉ khuyên. Bà nói nhiều bằng ca dao, tục ngữ. Những chị mồm năm miệng mười, sau khi bà khuyên chỉ còn mồm một, mồm hai. Người ta bảo: “Con hư tại mẹ, cháu hư tại bà”. Bà như thế thì chúng tôi hư làm sao được.” (Theo Duy Khán, Tuổi thơ im lặng, dẫn theo SGK Ngữ văn 9, Tập một, NXBGD Việt Nam 2019, Tr. 161) a.Hãy chỉ ra các phương thức biểu đạt được sử dụng trong đoạn văn (0.5 điểm). b.Xác định và phân tích hiệu quả nghệ thuật của hai biện pháp tu từ được sử dụng trong đoạn văn: “Ít khi tôi thấy bà nói chuyện nói trò với ai ngoài các cháu ra. Ít khi tôi thấy bà đôi co với ai. Dân làng bảo bà hiền như đất. Nói cho đúng, bà hiền như chiếc bóng.” (1.0 điểm) c.Câu văn: “Bà như thế thì chúng tôi hư làm sao được” chứa đựng một quan điểm giáo dục. Hãy trình bày suy nghĩ của em về quan điểm đó bằng một đoạn văn khoảng 1 trang giấy thi.(2.5 điểm)