4.

PRAKTIKA: KLIMA ALDAKETA

• CO2 isurketen azterketa:

• CO2 isurketa osoak: Ikusi hurrengo grafiko eta datuak eta esan: zelan aldatu dira CO2
isurketak mundo mailan 1990tik? Zeintzuk dira gaur egun isurketa gehien egiten duten 5
herrialdeek?

1990tik C02 isurketak igo dira, gaur egungo gehien isurtzen duten herrialdeak Txina,
Japonia, Errusia, AEB eta India da. 30 urte atzera bagoaz India ez zegoen hain altua.

• CO2 isurketak per capita: Ikusi hurrengo grafika eta taula eta erantzun: zeintzuk dira
gehien isurtzen duten 3 herrialdeak? Zergaitik? Eta zenbatekoa da per capita isurketa
lehen galderako (1.a) herrialdeetan? Zerk eragiten du ezberdintasun horietan?
Qatar, Kuwait eta Barein gehien isurketak per capita dituzte. Herrialde arabiarrak dira,
bere ekonomia petrolioan oinarrituta dago, eta honek asko kutsatzen du.
Lehenengo galderako herrialdeetan haien isurketak per capita askoz baxuagoak dira, hain
herrialde poblatuak direnez, datuetan isurketa baxuagoak dituztela.

• Deskargatu aurreko linkeko excela eta eraiki grafiko bat munduko eskualdeentzako
(North America, Latin America, UE, Europe and Central Asia, East Asia and the Pacific,
South Asia, Sub-Saharian Africa, Africa Eastern and Southern, Africa Western and
Central, Middle East and North Africa). Kopiatu hemen sortutako grafikoa. Zer eskualdek
isurtzen dute gehien eta zeintzuk gutxien 2019an per capita? Zer iruditzen zaizu deigarria
horretan?

• Zer eskualdek izan du igoerarik handiena 1990etik? Eta zer eskualdeetan jeitsi dira per
capita isurketak? Zelan azaldu ditzakezu aldaketa horiek?

• Klima aldaketaren inpaktua:

• Germanwatch institutuak egiten duen ikerketaren arabera, hauek dira 2000-2019 epean
klima aldaketaren eragin handienak izan dituzten herrialdeak. Zergaitik uste duzu dela
horrela?

Herrialde txiroak dira, ez dute bakiabide nahikorik aldaketa klimatikoaren aurkaz joateko,
ekuatorearen inguruko herrialdeak dira eta gehien afektatu den tokia da.

• Ikusi lehenengo ariketako linkean zeintzuk diren herrialde hauen per capita isurketak
 2018an. Zer esan dezakegu “klima justiziari” dagokionez?

Haien isurketak oso baxuak dira beste herrialdeekin konparatuz, baina haiek dira arazoa gehien
nabarmentzen dutenak. Klima justiziari dagokionez, injustizia handia da beste herrialde batzuk isurketa
masiboak egiten dutela eta ez dutela arazoa nabarmentzen.

• Ikusi hurrengo Atlasa (regional information): https://interactive-atlas.ipcc.ch/

• 2ºko igoerako eszenatokian, non aldatuko da gehien bataznesteko temperatura? non jeitsiko
da gehien izozte egunen kopurua?

Zirkulu polar artikoan gehien nabarmenduko zena izango zen.

• Hartu 35º-tik gorako egunen kopuruaren datua: zelan aldatzen da 1,5º eta 3º-en
ezenatokietan Madrilen, euskal kostaldean, Australia iparraldean edo India hegoaldean?
(puntuen kokapena gutxi gora-beherakoa izango da)

• 2ºko igoerako eszenatokian, non espero da euri kopuru osoaren (total precipitation) igoera
eta non jeitsiera mundo mailan?

• Irakurri hurrengo artikuluak eta azaldu parrafo batetan zer harreman dagoen geopolitika, erregai
fosil eta aldaketa klimatikoaren artean Ukraniako gerran.

https://www.elsaltodiario.com/cambio-climatico/desastre-climatico-conllevan-fugas-nord-
stream

https://www.argia.eus/argia-astekaria/2771/trantsizio-ekologikoa-geopolitikoa-dela-erakusten-
digu-ukrainako-gerrak