DEMOGRAFİ

BM 'e göre!ledemograf! !nsan , nüfusunun

büyüklük ,

!lg!l! özell!kler!n!
!nceleyen
yapı gel!ş!m!
, m!ktarsal olarak
b!l!m dalıdır .

"
Ne" formal
sorusuna
cevap veren , kurumsal
demograf! .

toplum nüfus çalışmaları,

"

!ncelemeler!
N!ç!n" sorusuna
cevap veren

( ekonom!k ,
sosyal )
olmak üzere 2 kısımda !ncelen!r .

Nüfusa da!r olaylarla sosyal ekonom!k ve d!ğer olgular

,

arasındak!
!l!şk!y! !nceleyen b!l!m dalına nüfus !ncelemeler!
.

Nüfusla !l!şk!l!
olayların n!cel!ksel !l!şk!s!n!
!nceleyen
b!l!m dalına kurumsal nüfusb!l!m . nnta .

DEMOGRAFİ ANA BİLEŞENLERİ

--
Boyut kompoz!syon Dağılım
Artış Bölgeler
veya azalış .

C!ns!yet ve
yaş grupları

Demograf!k Dönüşüm kuramı

Buna modernleşme
göre
sürec!nde nüfus artışı önce

yüksek / sonra
yavaş ve en

sonunda da düşük hale

Bu
gel!r -

değ"ş"m"n her
toplum
!ç!n kaçınılmaz olduğu !dd!a

ed!l!r-lwarren-hompsonmdemograf!kgec.!s
önce Avrupa
ve
Kuzey Amer!ka'da , sonra Asya
ve Lat!n Amer!ka'da, en son

Sahraaltı ve Afr!kada .
 Genel olarak erkeklerden daha
kadınlar uzun süre
yaşamaktadır .

Nüfus Bel!rl! anda

yaşayan b!reyler!n
: b!r
bölgede bel!rl! b!r

oluşturduğu kütle .

b!r!m !ç!ndek!
Nüfus
yoğunluğu B!reyler!n
(şeh!r , ülke
bel!rl! b!r
coğraf"
yığınlarını ölçer . 1km1 başına)

Nüfus
yoğunluğu :
Coğraf"k yöredek! k!ş!
sayısı/ Yören!n yüzölçümü 1km4
81.910 k!ş!
Nüfusu en az olan !l =
Bayburt .

Nüfus yoğunluğu en az olan !k Tuncel! .

küçük
yüzölçümü Yalova En
büyük yüzölçümü
En
Konya
- =

" "
Nüfus
p!ram!tler! ne PDF 'den çalış .

Ekonom!k olarak akt!f olan nüfusun bakmakla

yükümlü
olduğu nüfus grubuna bağımlı nüfus den!lmekted!r .

10 -14
yaş ve 65 -1
bağımlı nüfus grubuna g!rer -1

Bağımlılık oranı : Bağımlı nüfusun ekonom!k bakımdan akt!f

olan nüfusa oranı olarak tanımlanır .

( 0-14 yaş / + 165

yaş ve 65tl
✗ 100 =
Bağımlılık oranı
15-64 yas grub

→ 65 yaşın üzer!ndek!ler!n oranı !. 4 'den az !se

genç nüfus ] ,

arasında er!şk!n nüfus , nüfus

!. 4- !. 7 arasında
yaşlı
'

-7 - !. 10 -

üzer!nde nüfus olarak adlandırılır

yaşlı
-
•
10 'un !se çok .

GÖÇLER
-d!ş
!ç
Zorunlu
k!r → Kent mübadele
kent → Kır gönüllü
Klrulklr !şgücü
Kent → Kent bey!n .
 DIŞCİLER

Gönüllü Kend! !stekler!

göçler → !le başka kıtalara

!şgücü →
sanay!leşm!ş ülkelere
bey!n göçü → !y! eğ"t"m" elemanların !y! çalıma şartının
olduğu ülkeye .

mübadele b!r antlaşma

→
esasıyla yapılan .

Zorunlu
göçler → savas baskı /
sebeb!yle

SAĞLIK ve HASTALIK KAVRAMLARI

açıdan tam
sağlık Bedensel ve ruhsal b!r
!y!l!k hal!
-
: .

Hastalık s!stem , organı doku hücrelerde fonks!yonel

yapısal
:
ve ve

ve normal
olmayan değ"ş"kl"kler"n yarattığı durumdur .

Soğan kabuğu !lkes!

Toplumdak! sağlık
da

hastalığın ya
sorununun

ed!lmes!n!n yada
yok
önem!n!n azalması hal!nde
da

hastalığın
b!r d!ğer sorun
ya
kend!n!
göstermes! .

Kohort özell!ğ! : Bel!rl! b!r zaman !ç!nde benzer özell!kler!

paylaşan
kuşak ( kohort)
k!ş!ler topluluğuna den!r .

Per!yod!k
S!kl!k (çevr!msel
!çer!s!nde
Özell!k k!m! hastalıkların zaman
- :

artış uzaklar
göstermes!d!r
ve .
 Seküler özell!k !
Hastalıkların uzun zaman !çer!s!nde gösterd!kler!
değ"ş"kl"klerd"r
.

Buz Dağı Olgusu Toplumda b!r

hastalığa !l!şk!n b!l!nen
:

vakaların b!l!nmeyen lerden az olmasıdır .

Rölat!f (Görecel!) Artmaı B!r s!stem

ya da
organın
hastalıkları
arasında b!r!s!n!n
azalmasıyla d!ğer!nde artış
görünmes!d!r .

Anal!t!k araştırmalar nedenler!n bel!rlenmes!nde başvurulan

yöntemler!n
→

başında
gel!r .

B!modal!te : sık
görülen yaşlarda hastalığın ayrı nedenlerden
!ler!
gelmes!nden dolayı b!r hastalığın yaşlara ya da yıllara
göre dağılımının graf!ğ! ç!z!ld!ğ!nde farklı yaşlarda hastalık
sıklığında
!k!
ayrı yükselme trend! görülmes! durumu .

örn
Hodgk!n Lösem! D!yabet hastalıkları
: , ,

Rölat!f R!sk : Etkenle karşılaşılan

grubun !ns!dans hızının ,
etkenler

!ns!dans ed!len
karşılaşmayan grubun hızına
bölünmes!yle elde

b!r Neden olarak

oran sonuç !l!şk!s!n!n boyutunu sayısal gösteren
. -

b!r ölçü .

yakalanma hastalığa
Bel!rl! etk!s!nde kalma ;
herhang!
b!r etken!n b!r

veya ortaya çıkarab!l!r ölme r!sk!n! .

Bu r!sk!n kuvvet!n! ölçütler:

gösteren
Relat!ve (Oransal / R!sk
ODDS RATİO

→ Flor d!ş çürükler!n!n azalmasında etk!l! -

 Beslenme
Ep!dem!yoloj!s! n!n temel amacı /
hedef! toplumu
hastalıklardan korumak ve halk
sağlığını gel!şt!rmekt!r .

b!l!msel
→ Tar!hte
yöntemle yapılan !lk !nsan kl!n!k çalışması
İskoç Den!z Doktoru james L!nd !n
'

İskorbüt deney! olarak

kabul ed!l!r .

Takak! beslenen askerlerde ber!ber!

→
p!r!nçle .

5- HAFTA DEMOGRAFIK SAĞLIK ÖLÇÜTLERİ

Demograf!k b!lg!ler!n elde

ed!ld!ğ! kaynaklar :

Doğum ve ölüm kayıtları

-

hek!ml!ğ! merkezler!
•

-
A!le
-
Hastaneler Ölçüt =
Pay / Payda ✗ klsab!t
taramaları
-

sağlık

Pay ve paydada
yer
alan
sayılar
→

d!l!m!nde
kes!nl!kle
aynı zaman
aynı toplum / grup /
ve kuruma a!t
olmalıdır .

Ölçütün
→ b!r!m!
paydada yer
alan k!ş!ler!n özell!kler! ve kullanılan
katsayıya göre !fade ed!l!r.

→ İstat"st"ksel tekn!kler : Mutlak

sayı ,
yüzde / hız, oran , orantı , olasılık .

Detaylı açıklama örnekler! PDF 'den unutma !

ve
okumayı
-
-