Pangalan: ____________________________
Seksyon: ______________________
Reviewer in Araling Panlipunan IV
Ikatlong Markahan
1: Kahulugan at Kahalagahan ng Pamahalaan
- Ang pamahalaan ay isang samahan na may
kapangyarihang gumawa at magpatupad ng
batas sa isang nasasakupang teritoryo. Ang
pamahalaan ang tagapagpatupad ng kaayusan
at kapayapaan.
- Republika ng Pilipinas ang opisyal na pangalan
ng ating bansa.
Mga Uri ng Pamahalaan:
Pamahalaan batay sa dami ng namumuno
a. Monarkiya- uri ng pamahalaan na ang
kapangyarihan ay nasa kamay lamang ng isang
tao na tinatawag na monarko. Ang monarko
ay maaaring hari, reyna, emperador, sultan o
iba pang tawag sa kanilang pinuno.
b. Aristokrasya o Oligarkiya- ito ay isang
pamahalaan na ang kapangyarihan ay nasa
kamay ng iilang tao lamang. Ang iilang tao ay
maaaring magkakasama sa iisang pangkat na
may iba’t ibang tawag tulad ng nobility, ruling
party, oligarch, at iba pa.
c. Demokrasya- uri ng pamahalaan na ang
kapangyarihan ay mula o nasa taumbayan o
mga mamamayan. Maaaring isang pangulo o
punong ministro ang pinuno dito.
Pamahalaan batay sa Saklaw ng kapangyarihan sa loob
ng bansa:
a. Pambansang Pamahalaan- sumasaklaw sa
buong bansa. Ito ay binubuo ng mga pinunong
inihalal ng mga botanteng mamamamayan ng
bansa.
b. Lokal na Pamahalaan- ay maliit na
pamahalaan sa bawat lalawigan, lungsod,
bayan, at barangay. Ang local na pamahalaan
ay pinamumunuan ng mga taong inihalal ng
mga botanteng mamamayan na nakatira sa
lugar na nasasakupan nito.
- Mahalaga sa isang bansa ang pagkakaroon ng
pamahalaan, narito ang mga kahalagahan ng
isang pamahalaan:
a. Pagpapanatili ng kapayapaan, kaligtasan,
at kaayusan
b. Pangangasiwa ng Likas na Yaman
c. Pagbibigay ng Hanapbuhay
d. Pagbibigay ng Serbisyong Pampubliko
e. Pagpapanatili ng Kultura at Kasaysayan
2: Ang Pamahalaan ng Pilipinas
Balangkas ng Pamahalaan ng Pilipinas
- Binubuo ang pambansang pamahalaan ng
Pilipinas ng tatlong sangay:
a. Sangay ng Tagapagpaganap o
ehekutibo- ang pangunahing
namamahala sa bansa. Ito ang sangay
na nagpapatupad sa batas.
Pinamumunuan ito ng Pangulo ng
Republika.
b. Sangay ng Tagapagbatas o lehislatura-
ang sangay ng pamahalaan na
bumubuo o gumagawa ng batas na
ipinatutupad sa bansa. May
kapangyarihan tanggalin ng sangay na
ito, sa pamamagitan ng pagsasakdal
upang matanggal sa tungkulin o
impeachment ang pinuno ng
ehekutibo at hudikatura kung may
pang-aabuso sa kapangyarihan.
Binubuo ito ng dalawang kapulungan,
ang Mataas na Kapulongan na
kinabibilangan ng 24 na senador at
Mababang Kapulungan na
kinabibilangan ng kinatawan o House
of Representatives.
c. Sangay ng Tagapaghukom o
Hudikatura- ito ang sangay na
nagbibigay hatol sa mga lumalabag sa
mga batas ng bansa. Ang katas-taasang
Hukuman o Korte Suprema ang
pinakamataas na hukuman sa bansa at
namamahala sa lahat ng korte sa
Pilipinas.
3: Gampanin ng Pamahalaan
Mga pangunahing pangangailangan ng
mamamayan at programa ng bansa:
a. Programang Pang-Edukasyon- layunin
ng pamahalaan na malinag ang
kaalaman, kasanayan, at
pagpapahalaga ng mag-aaral upang
mapaunlad ang sarili at maging kapaki-
pakinabang na miyembro ng lipunan.
Nasa ilalim ito ng ahensyang
Deapartment of Education (DepEd)
Batas Republika blg. 7610- batas na
nagbibigay sa mga bata ng natatanging
 proteksiyon laban sa iba’t- ibang uri ng
pang-aabuso, pagsasamantala at e. Programang Pang-Impraestruktura-
diskriminasyon. Ang tungkulin ng pagsasaayos at
b. Programan Pangkalusugan- tungkulin pagpapaunlad ng mga impraestruktura
ng pamahalaan na pangalagaan ang sa bansa ay nakatalaga sa Department
kalusugan ng mga mamamayan sa of Public Works and Highways. Ang
pamamagitan ng Department of paggawa ng daan, kalsada, at tulay ang
Health (DOH). Binibigyan ng mga madalas na nakikitang gampanin ng
libreng gamot, tsek-up, bakuna ang ahensyang ito.
mga bata, matatanda, at ang mga
buntis. Meron ding naipatayong mga - Ang mabuting pamumuno ay nagdudulot
ospital ang pamahalaan para magb ng magagandang epekto sa pagtugon ng
igay lunas sa mga may sakit, tulad ng pamahalaan sa mga pangangailangan ng
lagnat, ubo, diarrhea, sakit sa puso, mga mamamayan.
cancer, Acquired Immune Deficiency
Syndrome o (AIDS).
c. Programang Pangkapayapaan,
pangkaligtasan, at panseguridad-
pagpapanatiling ligtas na pamayanan,
sa tulong ng pamahalaan,
napaghahandaan ng mga mamamayan
ang m,ga kalamidad at sakuna.
Napapanatag ang kalooban ng mga
mamamayan kung napapanatili ng
Armed Forces of the Philippines (AFP),
Philippine National Police (PNP),
National Bureau of Investigation (NBI),
Bureau of Fire Protection (BFP) at iba
pang ahensya.
d. Programang Panghanapbuhay, pang-
industriya at pang-ekonomiya –
layunin ng pamahalaan ang
pagpapabuti ng kabuhayan ng mga
mamamayan sa pamamagitan ng
paglikha ng maraming trabaho.
Isinusulong ng pamahalaan ang mga
programa para sa mga magsasaka,
mangingisda at manggagawa. Sa ilalim
ng programang ito, ang Batas
Republika Blg. 6657 o Comprehensive
Agrarian Reform Program ay
nagbabahagi ng mga lupain sa mga
manggagawang magsasaka upang
makapagtanim, mula sa may-ari ng
lupain na babayaran ng pamahalaan
ngunit pumapayag rin sa mga may-ari
ng lupain na mapanatili ng hindi higit
sa 5 hektarya ng kanilang lupain.

- Monopolyo- nag-iisang kompanyang may

hawak ng pagsusupply ng iisang produkto
lamang.