Professional Documents
Culture Documents
DZIAŁ II: BUDOWA I CZYNNOŚCI ŻYCIOW
E ORGANIZMÓW
SKŁADNIKI CHEMICZNE ORGANIZMÓW
Cytozol to galaretowata substancja, która wypełnia komórkę. Składa się z wody, soli
mineralnych i innych związków (głównie białek).
Jądro komórkowe ma kulisty kształt i znajduje się zazwyczaj w środkowej części komórki.
Kieruje wszystkimi procesami, które zachodzą w komórce. Jądro zawiera DNA (nośnik
informacji genetycznej).
Do komórek jądrowych (te, które mają jądro komórkowe) należą komórki roślinne, zwierzęce
i grzybowe. Natomiast do komórek nie posiadających jądra komórkowego należą bakterie.
BUDOWA KOMÓRKI ROŚLINNEJ
Cytozol to galaretowata substancja, która wypełnia komórkę. Składa się z wody, soli
mineralnych i innych związków (głównie białek).
Jądro komórkowe ma kulisty kształt i znajduje się zazwyczaj w środkowej części komórki.
Kieruje wszystkimi procesami, które zachodzą w komórce. Jądro zawiera DNA (nośnik
informacji genetycznej).
Wakuola ma postać dużego pęcherza. Wnętrze wypełnione jest głównie wodą. Zapewnia
odpowiednią ilość wody w komórce.
Komórka bakteryjna nie ma jądra. Jego funkcję pełni nić DNA, która zanurzona jest
w cytozolu, tak jak rybosomy. Komórka bakteryjna oddzielona jest od otoczenia błoną
komórkową. Na jej powierzchni występuje ściana komórkowa, a u niektórych bakterii
również otoczka śluzowa, która chroni przed wysychaniem. Niektóre komórki mają rzęski,
dzięki którym mogą się poruszać.
BUDOWA KOMÓRKI GRZYBOWEJ
Dlaczego rośliny mogą przeprowadzić fotosyntezę?
Ponieważ w komórkach liści znajdują się chloroplasty, które zawierają zielony barwnik
(chlorofil). Dzięki niemu rośliny pochłaniają światło niezbędne do procesu fotosyntezy.
Mięsożercy
Żywią się innymi zwierzętami. Drapieżniki polują na swoje ofiary, a później je zabijają, a
padlinożercy żywią się ciałami martwych zwierząt. Mięsożerni mają ostre zęby lub dzioby,
silne pazury oraz doskonały refleks. Muszą być też sprawni fizycznie, dlatego, że
mięsożercom jest trudniej zdobyć pokarm niż roślinożercom.
Wszystkożercy
Żywią się zarówno roślinami jak i zwierzętami. Zjadają to, co akurat mają dostępne w danej
chwili. Np. niedźwiedź brunatny zjada ryby, ale również ptasie jaja, grzyby i ślimaki.
6
Pasożyty
Pobierają one składniki pokarmowe od żywych organizmów zwanych żywicielami.
Występują pasożyty zewnętrzne (żyjące na powierzchni ciała żywiciela) i pasożyty
wewnętrzne (wnikają do wnętrza organizmu żywiciela).
Wymiana gazowa u zwierząt zachodzi całą powierzchnią ciała inne mają specjalne narządy
wymiany gazowej np. skrzela (u zwierząt wodnych) albo płuca (wiele zwierząt lądowych.
Wymiana gazowa u roślin polega na usunięciu do otoczenia nadmiaru tlenu, który jest w
ciągu dnia pobierany w nadmiarze (w ciągu dnia zachodzi jednocześnie fotosynteza i
oddychanie komórkowe). W nocy zaś rośliny pobierają tlen zawarty w powietrzu, a uwalniają
dwutlenek węgla (ustaje proces fotosyntezy, ponieważ brak światła, natomiast oddychanie
komórkowe nadal trwa).