Estudo Socioeconomico 2022 1

ESTUDIO SOCIOECONÓMICO DO CONCELLO DE MUGARDOS
ESTUDIO
SOCIOECONÓMICO DO
CONCELLO DE MUGARDOS
2022
ROSA MARÍA REY DOMÍNGUEZ

AXENTE DE EMPREGO E DESENVOLVEMENTO LOCAL
1.- INTRODUCIÓN
1.1.- ENCADRAMENTO TERRITORIAL
1.2.- INFRAESTRUCTURAS, TRANSPORTES E COMUNICACIÓNS
1.2.- PEQUENO ESTUDIO DO MEDIO FÍSICO
2.- ANÁLISE SOCIOECONÓMICA
2.1.- ESTUDIO DA POBOACIÓN
2.2.- ACTIVIDADE ECONÓMICA:
2.2.1.- PRODUCIÓN E RENDA
2.2.2.- DINÁMICA EMPRESARIAL
2.3.- MERCADO DE TRABALLO

2
2.3.1.- FORMACIÓN E CUALIFICACIÓN LABORAL
2.3.2.- TAXAS DE ACTIVIDADE, OCUPACIÓN E PARO
2.4.- INDICADORES SOCIAIS E DE CALIDADE DE VIDA: SERVICIOS E EQUIPAMENTO
3.- CONCLUSIÓNS: DEBILIDADES E POTENCIALIDADES
3.1.- PUNTOS CRÍTICOS: DEBILIDADES A AMEAZAS
3.2.- PUNTOS FORTES: FORTALEZAS E OPORTUNIDADES

1.- INTRODUCIÓN
1.1.- ENCADRAMENTO TERRITORIAL
O municipio de Mugardos está situado ó Nordés de Galicia, no Norte da provincia de A Coruña,

da que forma parte. Limita polo norte coa Ría de Ferrol, polo Este co Concello de Fene e polo
Sur e Oeste co Concello de Ares.
Posúe unha das superficies máis baixas dos concellos galegos, de 12,8 km2 , o que o converte no
segundo municipio máis pequeno da provincia de A Coruña, despois de Corcubión.
A súa poboación segundo os últimos datos recollidos ascende a 5.265 habitantes. A densidade
de poboación é considerablemente elevada , 411 hab/km2 , a que tan só é superada polos
concellos de Ferrol, Narón e Fene.
Mugardos está incluído dentro da Comarca de Ferrol, xunto os municipios de: Ares, Cedeira,
Fene, Ferrol, Moeche, Narón, Neda, San Sadurniño, Somozas e Valdoviño. 3
Forma parte da Mancomunidade de Municipios da Ría de Ferrol que está integrada polos
concellos de Ares, Cabanas, Cedeira, Fene, Ferrol, Mugardos, Narón, Neda e Valdoviño.
O Concello de Mugardos encontrase dividido en 4 parroquias :
PARROQUIAS SUPERFICIE KM2 PORCENTAXE DO SOLO

MUNICIPAL 4
PIÑEIRO(S.Xoán) 1,28 9,88%
MUGARDOS (S. Xulián) 3,84 29,62%
FRANZA (Santiago) 5,22 40,28%
MEÁ (S. Vicente) 2,07 15,97%
A estas catro parroquias súmase unha quinta, CAAMOUCO (S. Vicente), que é unha parroquia
extramunicipal xa que comparte territorio co municipio de Ares. O seu núcleo principal é
Seselle. Ocupa 0,55 km2 o que supón un 4,24% do solo mugardés. A poboación desta parroquia
a efectos censais e de xestións administrativas está integrada na parroquia de Franza.
Das catro parroquias mugardesas, tres son costeiras (Mugardos, Meá e Franza), e unha é
interior (Piñeiro).
As características principias de cada unha das parroquias son:

- S. Xulián de Mugardos: É a principal parroquia do municipio, xa que nela atópase a Casa
do Concello, o Centro de Saúde, o mercado , etc. É na que produciuse máis construción
de vivendas plurifamiliares.
- Santiago de Franza: é a parroquia de maior extensión , trátase basicamente dunha
parroquia residencial, carente de organismos públicos. O tipo de vivenda básico é o
unifamiliar illado, en fincas e terreos de cultivo, aínda que no seu núcleo urbano de O 5
Seixo prodúcense adosamentos desde o seu comezo ata que termina no peirao.
- S.Vicente de Meá: parroquia enteiramente costeira, presenta as mesmas características
edificatorias que a de Franza e neste caso os adosamentos prodúcense ó aproximarse á
Parroquia de Mugardos.
- S.Xoán de Piñeiro: É a única parroquia non costeira e nela apenas obsérvanse
adosamentos, encontrándose a maioría das vivendas illadas en terreos de cultivo.
- S.Vicente de Caamouco: é a única parroquia extramunicipal; o seu núcleo rural é
Seselle, que se atopa dividido entre Ares e Mugardos.
Asentamentos poboacionais: os núcleos urbanos da Vila de Mugardos e O Seixo dominan os

maiores asentamentos poboacionais. As vías de comunicación (estradas e camiños)
convertéronse en xeradores de asentamentos de tipo “lineal”. Os núcleos rurais históricos
fóronse estendendo de forma dispersa ó longo dos camiños. Os asentamentos illados, en
dispersión, son máis ben escasos.
1.2.- INFRAESTRUCTURAS, TRANSPORTE E COMUNICACIÓNS.
Rede Viaria:
Mugardos posúe as seguintes estradas cun ancho de calzada de 6 metros:

LC – 130 MUGARDOS – ARES
LC – 122 MUGARDOS – CABANAS
CP – 3504 MUGARDOS – FENE (Deputación)
LC – 133 MANIÑOS – CHOUSA
CP – 0403 CERVÁS – O BAÑO (da de Ares – Mugardos) (Deputación)
LC – 131 O BAÑO – MUGARDOS – A PEDREIRA
LC – 132 CHOUSA – O SEIXO
LC – 123 FRANZA – ARES
“ O BAÑO – A PALMA” ( afecta á Defensa Nacional)
VG – 1.2 VÍA RÁPIDA DE CONEXIÓN ARES - MUGARDOS
6
Así como unha trama densa de camiños de segundo orden, rueiros e sendas peonís.
A estrada LC – 122 é a principal arteria de comunicacións. Une ó concello con Fene e Cabanas.
O seu principal inconveniente é a alta densidade de tráfico e a carencia de beirarrúas polo que
actualmente se están a facer ampliacións e desvíos da mesma. Outra estrada que está a
presentar problemas é a LC – 130 que une Mugardos con Ares, os problemas son debidos a alta
densidade de tráfico que soporta.
Distancias entre Mugardos e as distintas cidades galegas:
A capital municipal do concello é a vila de Mugardos, que dista da capital galega 89 km,
da capital da provincia 56 km e da cabeceira da comarca Ferrol, 15 km.
Distancia a Ferrol 15 km
Distancia a Coruña 56 km
Distancia a Santiago de Compostela 89 km
Distancia a Lugo 100 km
Distancia a Pontevedra 145 km
Distancia a Vigo 180 km
Distancia a Ourense 200 km
Sistemas de Transporte:
En canto o transporte público, os veciños de Mugardos están comunicados directamente con
Ares, Fene, e Ferrol mediante estrada, por unha liña de autobuses que oferta un servizo diario
cunha frecuencia de 30 minutos para a liña de Ferrol – Mugardos. Sen embargo non existe
ningún transporte entre as parroquias (O Seixo,San Xoán) é a vila de Mugardos, tendo que
facer importantes desprazamentos a pé pola falta dunha mellor e máis frecuente
comunicación.
Existe tamén o Transporte de viaxeiras/os por mar que comunica Mugardos con Ferrol, sendo a
travesía de 10 minutos e a frecuencia do servizo entre 30 e 60 minutos, polo que supón unha
comunicación fluída con Ferrol, nestes momentos dito servizo só está en funcionamento nos
meses de verán.
1.3.- PEQUENO ESTUDIO DO MEDIO FÍSICO
A topografía de Mugardos é moi homoxénea, presentando, a maior parte do territorio, unha

lixeira elevación con respecto ó nivel do mar ( 35 m. De media); as cotas máis altas acádanse na
zona occidental ( Serra da Bailadora), onde sobrepasa os 140 m de altitude e no núcleo da
Teupoeira ( 110 m). No resto do territorio, domina a cota dos 50 m, descendendo ata os 20 m.
Nas proximidades da costa.
O municipio carece de cursos fluviais importantes; só conta con cinco pequenos ríos:
1) Río Baa: É o máis oriental do concello vai desde o Alto de Teupoeira ata Maniños (Fene).
Nace no concello de Fene e desemboca no núcleo urbano de O Seixo. Ten como
afluentes o rego da Chousa. Realízase tamén captación de auga de abastecemento
neste río que desemboca canalizado na Enseada de Beiramar. Nestes momentos existe
un proxecto de recuperación do curso do río.
2) Río da Barca: nace na parroquia de Mugardos, pasa por Meha e desemboca na enseada
de A Barca. O regato da Vieira, se ben nace en Ares, parte do seu pequeno curso está
en Mugardos; o seu entorno resulta de interese polas especies de ameneiros e
salgueiros.
3) Río Roibeiras: nace na parroquia de Mugardos para desembocar na enseada de O Baño;
posúe considerables crecidas en época de choivas.
4) Río da Xunqueira: parte do sur da parroquia de Piñeiro e toma dirección oeste cara o
concello de Ares, desembocando nas súas marismas.
5) Río do Esteiro: Forma a vega fluvial máis importante delimitada pola Serra da Bailadora
e polo Alto de Simou . Este río nace no concello de Ares e desemboca na Enseada do
Baño. Neste río realízase unha captación de auga para o abastecemento público ( cunha
estación de bombeo); posúe como afluentes o río Bordocedo que nace na falda do
Monte Bailadora, e o río de Roibeiras. Nesta cunca existen outros cursos de auga con
característica máis temporal.
O municipio atópase dentro do rango das precipitacións medias de Galicia – que se ben son
comparativamente altas- estando baixo o réxime pluviómetro de tipo marítimo.
Climaticamente, a elevada pluviosidade da zona vai manter unha humidade ambiental que,
xunto ás temperaturas suaves da maior parte do ano, provocarán unha lixeira acumulación de
materia orgánica nos solos e alteracións da rocha.
Unha topografía con lixeiras pendentes na maior parte do municipio e algunhas serras moi
elevadas (Bailadora), permite a exportación de materiais e o rexuvenecemento continuo das
zonas inferiores, con poucos afloramentos rocosos. A erosión favorece, en determinados
períodos, que o solo permaneza ó descuberto e perda vexetación.
Isto é importante tendo en conta os procesos de substitución da vexetación orixinal. Os
incendios, non obstante, non teñen un carácter emerxente en Mugardos ( este servizo de
protección contra-incendios está mancomunado).
O grado de sismicidade non resulta preocupante nin provoca danos para a construción; non 9
obstante debido ás características xeomorfolóxicas (arxilas saturadas, drenases activos e
deslizamentos) existen terreos con condicións construtivas desfavorables, sobre todo en
acusadas pendentes.
2.- ANÁLISE SOCIOECONÓMICA
2.1.- ESTUDIO DA POBOACIÓN
O estudio da poboación de Mugardos ó longo do presente século revela varias características de

importancia; a primeira delas é que a poboación no ano 1993 é practicamente a mesma que a
que posuía o municipio a principios de século; a segunda é a existencia en dito período de dous
ciclos con aumento e diminución de poboación.
Dende principios de século ata comezos da década dos vinte, a poboación mantívose
practicamente constante, o redor de 7.000 habitantes. É a partir dos anos trinta cando se
produce o aumento mais forte de poboación, que remata ó principio da década dos corenta, na
que se superaron os 9.000 habitantes. A partir deste momento prodúcese un paulatino
descenso de poboación causado pola forte emigración, primeiro a terras americanas e mais
tarde a Europa.
10
Durante a década dos setenta, co auxe da industria naval na zona de Ferrol, prodúcese un
aumento demográfico que continua ata os anos oitenta, momento no que volve a darse un
receso de poboación influído pola crise do sector naval.
O número de habitantes en xaneiro de 2022 de Mugardos é de 5.275, cifra que é mais baixa
que no ano 1.900
ANO POBOACIÓN
1900 6.739
1910 7.400
1920 7514
1930 8.147
1940 9.027
1950 7.230
1960 6.976
1970 7.170
1981 7.046
1992 6.672
2000 6.100
2002 5.877
2003 5.678
2004 5.673
2005 5.648
2006 5.670
11
2007 5.666
2008 5.611
2009 5.571
2010 5.549
2011 5488
2012 5499
2013 5453
2014 5434
2015 5387
2016 5350
2017 5358
2018 5332
2019 5282
2020 5218
2021 5265
2022 5275
Poboación
10000
9000
8000
7000
6000
5000
4000
3000
2000
1000
0
1900
1910
1920
1930
1940
1950
1960
1970
1981
1992
2000
2005
2010
2015
2018
2019
2020
2021
2022
A densidade de poboación é de 412hab/km2 , sendo unha das mais elevadas dos 94 concellos da
12
provincia da Coruña, en concreto a novena por detrás de A Coruña cidade, Ferrol, Oleiros,
Cambre, Betanzos, Narón, Fene e Sada e o cuarto da mancomunidade de Ferrolterra en
densidade de poboación.
Dende o ano 2010 rexistrase unha media anual de descenso da poboación do -0,6% perdendo
331 habitantes no período de 10 anos. Se o comparamos coas cifras de poboación da comarca
de Ferrol no mesmo período de tempo, a comarca sufriu un descenso de poboación do -0,74%
de media anual.
O saldo vexetativo, entendido como a diferenza entre os nacementos e as defuncións, é sempre
negativo situándose en 2021 en -56.
No período entre 2010 e 2020 a taxa bruta de natalidade de Mugardos mantense sempre por
debaixo da rexistrada para o conxunto de Galicia e da provincia da Coruña e da comarca de
Ferrol, destacando o forte descenso entre 2019 e 2020, a diferenza do que acontece coa taxa
bruta de mortalidade que sempre é superior á media galega á provincial e á comarcal.
13
A estrutura actual da pirámide de idades denótase a constante diminución da taxa de

natalidade.
14
Padrón de Habitantes, xaneiro 2022
Neste momento o principal problema demográfico o constitúe a estrutura envellecida da

poboación xunto coa baixa natalidade, o que se pode apreciar na pirámide de idades. A
pirámide de poboación de Mugardos presenta trazos propios dun modelo constritivo, cunha
baixa natalidade e unha mortalidade alta (24 nacementos vs. 80 defuncións, segundo os datos
do Instituto Galego de Estatística de 2021)
As pirámides de poboación amosan os dinamismos poboacionais, e si en 1980 Mugardos tiña

unha pirámide con base ancha e sen grandes irregularidades, no 2022 esta pirámide diminúe
na súa base tendendo a adoptar unha forma cadrada polo incremento da poboación maior de
65 anos.
A idade media da poboación estase a incrementar ano tras ano, así no ano 2021 sitúase en
50,66 anos que é superior a idade media da comarca de Ferrol , da galega e a da provincia da
Coruña, tal e como se reflicte no seguinte gráfico.
15
POBOACIÓN DO CONCELLO DE MUGARDOS
16
Fonte: Padrón Municipal. Xaneiro 2022
Na estrutura por idades da poboación pódese comprobar o proceso de envellecemento xa que

diminúe o peso dos grupos de individuos de menos de 20 anos e de entre 20 e 64 anos, e
increméntase o de 65 e máis anos
Facendo unha comparación da distribución da poboación por grupos de idades de entre os anos
1998 e 2022 obsérvase como vai diminuíndo a porcentaxe de poboación menor de 20 anos e a
porcentaxe de poboación entre 20 e 64 anos mentres que o porcentaxe de poboación maior de

64 vaise incrementando.
Estase a producir un gran desequilibrio entre os tres principias estratos de idade: “xuvenil” (0 –
14 anos), “adulta” (15 – 64 anos) e “ maiores de 65 anos”. 17
EVOLUCIÓN DA ESTRUCTURA POBOACIONAL

IDADES
ANOS 0 - 14 15 - 64 > 65
1980 27,8 62,5 9,7
1990 16,63 66,87 17,48
2002 8,76 67,14 24,09
2003 8,50 66,73 24,77
2004 8,50 67,11 24,39
2006 8,43 66,7 24,86
2007 8,91 66,5 24,58
2008 9,09 65,85 25,046
2009 9.37 64.88 25.76
2010 9,51 64,35 26,14
2011 9,57 63,88 26,55
2012 9,53 63,72 26,74
2013 9,88 63,29 26,83
2014 9,84 62,70 27,46
2015 9,80 62,32 27,88
2016 10,13 54,56 28,21
2017 10,38 60,89 28,72
2018 10,35 60,63 29,01
2019 10,34 60,79 28,87
2020 9,95 60,69 29,36

2021 9,82 60,68 29,5
2022 9,48 60,95 29,57
Demograficamente falando, é desexable que a poboación xuvenil non baixe do 25%, a adulta do 60% e a
maior de 65 anos non supere o 15%, parámetros que se cumprían no ano 80, sen embargo no ano 2022
estamos moi lonxe de alcanzar unha porcentaxe de poboación xuvenil do 25%, xa que nestes momentos
a porcentaxe é do 9,48 %, ase como temos unha porcentaxe moi elevada de poboación maior de 65 anos
(29,57%).
Sendo os índices xuvenís IXUV e senil ISEN , no ano 2022:
IXUV. = % de 0 – 14 / % de 15 – 64 x 100 = 15,55
ISEN = % de > 65 / % de 15 –64 x 100 = 48,52
Do mesmo xeito, é desexable que o Índice xuvenil non baixe do 40% e que o Índice senil non supere o
20%. Analizando os resultados pódese observar como o límite marcado para o índice senil afástase cada
vez máis. Este índice tan elevado é típico de poboacións moi vellas e é común en toda Galicia.
Índices de envellecemento, sobreenvellecemento e dependencia global:
Para unha análise máis precisa do proceso de envellecemento úsase o índice de envellecemento é a
relación entre a poboación maior de 64 anos e a poboación menor de 20 anos expresada en porcentaxe,
é dicir, o número de persoas de 65 ou máis anos por cada 100 menores de 20 anos. Dende o ano 2002 o 18
seu continuo crecemento reflicte a velocidade de envellecemento da poboación. En 2021 este índice é de
224,08, moi superior ao de Galicia (163,59), ao da provincia da Coruña (157,75) e ao da comarca de
Ferrol (180,05)
O índice de sobreenvellecemento é a relación entre a poboación maior de 84 anos e a poboación maior

de 64 anos expresada en porcentaxe, é dicir, o número de persoas de 85 ou máis anos por cada 100 de
65 ou máis anos, que presenta fases de crecemento e de diminución dende o ano 2002. No período de
2002 a 2015 é inferior ao de Galicia e ao da Coruña, e a partir de 2015 sofre un forte crecemento, así en
2018 elevase ata o 19,05 que é superior ao de Galicia (18,08), ao da provincia da Coruña (16,97) e ao da
comarca de Ferrol (16,74) e sigue incrementándose sendo en 2021 de 20,63 que é superior ao de Galicia
(19,56) e superior ao de A Coruña (18,61) e ao da comarca de Ferrol (18,49)
Unha das consecuencias do envellecemento da poboación é a diminución da poboación denominada en

idade activa ( de 16 a 64 anos) e o incremento da denominada poboación en idade potencialmente
dependente ( os menores de 15 e os maiores de 65 anos)
19
E o índice de dependencia global é a relación entre os grupos de poboación potencialmente dependentes

(poboación menor de 15 anos e poboación maior de 64 anos) e o grupo de poboación en idade
potencialmente activa ( poboación entre 15 e 64 anos). En Mugardos este índice é de 65,65 no ano 2021.
No período 1998 – 2022 a poboación reduciuse en (-13,66%), pero a estrutura por idade vai mudándose:
cos datos desagregados por idades correspondentes a 2022, a poboación maior de 64 anos aumentou en
278 persoas (21,68%), a menor de 16 anos diminuíu en 213 persoas ( -29,87%) e no grupo con idade de
traballar, de 16 a 64 anos reduciuse en 900 persoas (- 21,87%).
O índice de substitución da poboación activa (poboación de 20 a 24 anos / poboación de 60 a 64 anos)

que mide a capacidade dunha poboación para substituír as xubilacións, é de 0,40. Esta relación indica que
por cada 100 persoas no intervalo de idade próximo á xubilación, hai 40 xóvenes na idade habitual de
inicio á vida laboral.
Outro dato salientable é o da Poboación rural. Segundo o estudio feito na Axencia Local de Emprego do
Concello de Mugardos en setembro de 2019 en base as cifras do padrón municipal, e analizando a
poboación activa ( de 18 a 65 anos) por entidades colectivas do municipio de Mugardos obsérvase que
Mugardos(San Xulián) e Franza son as entidades con maior porcentaxe de poboación activa do municipio.
MUGARDOS (SAN XULIÁN) % MEHA % FRANZA % SAN XOÁN % TOTAL MUNICIPIO

0 -17 anos 385 ( 59,05%) 45 (6,90%) 182 (27,91%) 40 (6,13%) 652
18 -65 anos 1772 (56,38%) 328 (10,44%) 788 (25,07%) 255 (8,11%) 3143
>65 anos 713 (49,04%) 162 (11,14%) 412 (28,34%) 167 (11,49%) 1454
TOTAL 2870 (54,68%) 535 (10,19%) 1382 (26,33%) 462 (8,80%) 5249
Obsérvase tamén que a entidade colectiva coa poboación máis envellecida é San Xoán onde o 36,15% da
súa poboación é maior de 65 anos.
20
2.2.- ACTIVIDADE ECONÓMICA:
2.2.1.- PRODUCIÓN E RENDA
O Produto Interior Bruto (PIB) é o principal indicador de actividade económica nun territorio. O
PIB municipal é o valor monetario da corrente de bens e servizos finais producidos por unidades
produtivas instaladas no interior dun municipio durante o período de 1 ano.
No cadro seguinte figuran o PIB municipal e o PIB municipal por habitante no período 2014 –
2018, así como a súa taxa de variación nese período de 4 anos
PIB e PIB por habitante de Mugardos (2014-2018)
PIB (miles de euros) PIB por habitante (euros/habitante)
2014 2018 Variación (%) 2014 2018 Variación (%)
Mugardos 104989 119344 13,67 19843 22938 15,59
Comarca de Ferrol 2717715 3076139 13,18 17336 20275 16,95
A Coruña 24944667 28304959 13,47 22055 25233 14,40
Galicia 55030086 62225855 13,07 20077 23031 14,71
Datos do IGE. Produto interior bruto municipal.
O PIB total de Mugardos pasou entre 2014 e 2018 de 104.989 a 119.344 miles de euros, o que
representa un incremento de actividade económica total do 13,67%. No mesmo período o PIB
da comarca de Ferrol (composta por 11 municipios...) incrementouse nun 13,18%, o de Galicia
nun 13,47%, e o da provincia da Coruña nun 13,07%. Isto pon de relevo que Mugardos sufriu un 21
incremento da súa actividade económica un pouco máis elevado que o da comarca.
En canto ao PIB por habitante, Mugardos rexistrou un aumento do 15,59% no período de 4 anos
mentres que na comarca de Ferrol este aumento foi do 16,95% e en Galicia do 14,71%, e na
provincia da Coruña produciuse un incremento do 14,40% entre 2014 e 2018.
Tendo en conta os datos de 2018 o PIB de Mugardos supón o 3,88% do PIB da comarca de
Ferrol, situándose por detrás de municipios como Ferrol, Narón e Fene.
O PIB por habitante no Concello de Mugardos en 2018 foi de 22.938€, menor ao de Galicia e ao
da provincia da Coruña (Galicia, 23.031€ e A Coruña 25.233€ por habitante). O PIB por
habitante da Comarca de Ferrol é de 20.275€ por habitante, menor que a de Mugardos.
Os municipios con maior PIB por habitante son aqueles que contan cun volume de actividade
industrial elevado en relación á súa poboación residente, como son, As Somozas cun PIB por
habitante de 54.025€, San Sadurniño con 20.718€, Ferrol con 23.641€ e Mugardos con 22.938€.
Os municipios con menor PIB por habitante son municipios de poboación intermedia con forte 22
compoñente residencial e sen grandes instalacións produtivas así como os municipios con
menos poboación da área rural.
En termos macroeconómicos normalmente identifícase a renda coa produción, a nivel
municipal isto non é así debido aos fluxos de traballadores entre municipios para desenvolver a
súa actividade produtiva, que fan que os datos do PIB por habitante non sexan demasiado
representativos. Así tómase a renda media declarada no Imposto sobre a renda das persoas
físicas ( IRPF) como un indicador da renda per cápita municipal máis fiable.
Analizando o rendemento medio declarado dos municipios da comarca, Mugardos ten un
rendemento medio declarado (RMD) mais baixo co da provincia e da comarca e superior ao
medio de Galicia. A maioría dos rendementos declarado proceden de Rendementos do Traballo
(94,13%) e o tramo de Base Impoñible con maior número de declarantes é o de >21.035 €
(35,76%)
Imposto sobre a Renda das persoas Físicas, ano 2019:
R.M.D % do Nº declarantes p. Tramos de % de rendemtos declarados segundo

B.Impoñible actividade
0- 6.010 6.010- 12.020- >21.035 Traballo Actv. Ec. Actv. Ec. Outros
12.020 21.035 Estimac. Estimac
Directa obxectiva
Mugardos 18.018 28,53 8,79 22,43 40,25 93,10 4,35 0,95 1,61
Comarca 19.174 26,20 9,41 22,45 41,94 92,84 3,64 0,80 2,72
Ferrol
Provincia 19.258 28,4 11,31 23,24 37,04 88,97 5,88 1,08 4,07
A Coruña
Galicia 17.960 30,56 11,85 22,83 34,75 88,39 5,97 1,24 4,83
Fonte: IGE
Índices de Actividade Económica

Un indicador que pode utilizarse para avaliar a evolución da actividade económica no municipio
é o Índice de Actividade Económica (Anuario económico de España. La Caixa).
Con Respecto aos principais indicadores económicos, á Cota de mercado, que expresa a
capacidade de consumo do municipio, é de 10, semellante ás dos concellos da comarca de
poboacións similares. Sen embargo o índice de actividade económica é de 15 o que reflexa a
participación da actividade económica ( en tanto por 10.000) de cada municipio sobre unha 23
base rexional. O índice de actividade económica está en xeral correlacionado coa cota de
mercado, é dicir, entre a capacidade de compra e os impostos correspondentes ao total de
actividades económicas (agás as agrarias) empresariais e profesionais. Esta diferenza entre cota
de mercado e índice de actividade económica, revela que en Mugardos existe unha capacidade
de consumo que está por debaixo dos recursos que xenera a propia actividade económica,
empresarial e profesional. A diferenza existente probablemente cóbrese con transferencias de
renda e emprego provenientes do sector público.
En canto aos índices industrial e comercial hai que sinalar que Mugardos amosa un índice
industrial de 13. Este índice amosa a importancia da industria (Incluída a construción) de cada
municipio e se elabora en función do Imposto de actividades económicas (IAE) correspondente
ás actividades industriais. O índice comercial ascende a 5, o que pon de relevo a maior
importancia da industria no concello de Mugardos.
Queda tamén de relevo a escasa actividade turística que en Mugardos é nula. Sendo un sector
económico con gran potencial, xa que conta cunha ampla base de servizos de apoio en forma
de establecementos dedicados á restauración e bares. O índice turístico se obtén en función da
cota do IAE correspondente ás actividades turísticas, o cal se basa á súa vez na categoría dos
establecementos turísticos ( hoteis e moteis, hoteis-apartamentos, hostais e pensións, fondas e
casas de hóspedes, campings e apartamentos xestionados por empresas), número de
habitacións e ocupación anual (todo o ano ou parte do ano); polo que constitúe practicamente
un indicador da oferta turística.
Principais indicadores comerciais do Área de Ferrol 2013
restauración e bares
Índice de actividade
Vehículos de motor
Liñas banda ancha
Oficinas bancarias
Cota de mercado
Índice Comercial
Índice Industrial
Índice Turístico
económica
teléfonos
Índice de
Ares 1544 671 3328 2 1 4 9 3 3 10
Cabanas 1056 393 2884 0 3 6 2 5 7 6
Cedeira 2314 1026 4904 6 17 12 12 3 11 15
Fene 6170 4058 10007 9 35 17 24 1 20 28
Ferrol 34100 20940 47183 47 99 164 221 52 116 149
Moeche 472 125 1205 2 2 1 1 0 1 3
Mugardos 1756 830 3734 3 13 5 7 0 15 10
Narón 15673 10384 25690 17 95 73 73 14 64 74
Neda 1678 834 4346 3 3 5 8 1 3 11
S.Sadurniño 905 191 2710 1 23 4 3 0 9 6
Somozas 307 4 1152 1 25 1 1 0 9 3
Valdoviño 2475 914 5008 2 9 7 14 2 6 13
Fonte: Anuario Económico de España 2013. La Caixa
24
2.2.2.- DINÁMICA EMPRESARIAL
Facendo unha análise da evolución do número de empresas no Concello de Mugardos dende o

ano 2008 ate 2020 observase que a partir do 2010 sófrese unha diminución no número total de
empresas e que no 2014 hai un forte incremento, seguindo unha tendencia positiva ata 2019.
Se atendemos á evolución do número de empresas en función do seu tamaño, observase que a

maioría das empresas teñen de 0 a 2 asalariados (89,78% no ano 2020). Dende o ano 2011 ata
o ano 2020 non se rexistraban empresas con máis de 99 traballadores.
25
Atendendo á condición xurídica a maioría son persoas físicas (80,5% no 2020) seguido polas
sociedades de responsabilidade limitada (12,69% no 2020) e por “outras” onde se encadran as
sociedades civís (5,26% no 2020)
26
Segundo os datos do IGE podemos observar a evolución do número de empresas segundo a
forma xurídica entre 2008 e 2020:
Observase que dende 2008 ata 2020 o tecido empresarial en Mugardos está composto
fundamentalmente por persoas físicas seguido polas empresas de Responsabilidade Limitada e
as Sociedades Cooperativas dende 2010 son inexistentes.
Segundo estes datos do tecido empresarial existente no concello, 7 empresas pertencen ó

sector industrial, 37 ó sector da construción e 206 ó sector servizos, e 73 ao sector primario.
IGE. Explotación do directorio de empresas e unidades locais. 2020
27
2.2.3.- SECTORES ECONÓMICOS
SECTOR PRIMARIO: AGRICULTURA, GANDERÍA , PESCA E MARISQUEO:
A Agricultura e a Pesca ten un peso económico moi baixo en Mugardos, tan só un 4,71% da
poboación ocupada dedícase a este sector (IGE Xuñ 2022).
O sector agrario constitúe unha economía secundaria e de pequenas hortas familiares. A
fragmentación da terra é un impedimento para actividades agrarias de tipo extensivo. Existe
unha ausencia de cooperativismo e unha falta de estruturas comunitarias de comercialización. É
considerable o uso agrario de autoconsumo e o aproveitamento de tipo familiar.
Segundo os datos do IGE de distribución de terras, datos a nivel municipal
correspondente ao ano 2020, a superficie de cultivo e prado representa o 6,1% da
superficie total do concello e a superficie forestal representa o 37,74%
Distribución de Terras. 2020

Superficie total do concello Superficie forestal total Superficie de cultivo e prado Outras superficies
1.277 482 78 718
O sector Gandeiro non ten un gran peso na economía local , o que se pon de manifesto na
escaseza de explotacións e reses. Segundo a Campaña de Saneamento Gandeiro de 1998,
Mugardos posuía un total de 40 explotacións gandeiras con 213 cabezas de gando censadas. 28
Segundo os datos do IGE referentes a efectivos e explotacións de gando bovino, no ano
2021 redúcense a 5 as explotacións gandeiras cun número de vacas censadas de 129,
das cales 67 son vacas de muxidura e 62 vacas de non muxidura.
Son pequenas explotacións, e que o municipio non conta cun peso económico
importante neste sector.
Nº Nº de bovinos Nº de vacas Nº de Nº de vacas Outros bovinos

Concello: explotacións vacas de de non
Mugardos muxidura muxidura
2010 14 175 118 61 57 57

2011 15 208 123 67 56 85
2012 11 202 124 68 56 78
2013 13 209 136 77 59 73
2014 13 209 135 76 29 74
2015 11 218 128 72 56 90
2016 13 228 136 75 61 92
2017 12 212 131 70 61 81
2018 9 230 133 73 60 97
2019 10 221 136 71 65 85
2020 7 222 134 71 63 88
2021 5 212 129 67 62 83
Fonte: Efectivos e explotacións de gando bovino, ano 2021. IGE
Outra actividade do Sector Primario é a Pesca e o Marisqueo. Segundo o Rexistro de buques

pesqueiros da comunidade Autónoma de Galicia do ano 2022, Mugardos só posúe o 1,8% do
total de buques da flota pesqueira da zona marítima Coruña – Ferrol e ocupa a un 4,41% da
poboación ocupada (75 afiliacións ao réxime especial do mar segundo datos do IGE)
PORTO DE MUGARDOS
Nº BUQUES T.R.B. G.T. Potencia CV Buques
Tipo de
pesca
2021 8 38,19 38,01 397,80 Artes
menores
Rexistro de buques pesqueiros. Consellería do Mar. Ano 2022
Os datos de produción pesqueira son imposibles de obter porque as vendas prodúcense

de xeito descentralizado nas diferentes lonxas de Ferrol, Sada, A Coruña, e
directamente no mercado.
O Marisqueo ata agora era considerado unha segunda economía , sendo un sector que se debe
potenciar para acadar unha maior rendibilidade.
As áreas de explotación son toda a franxa litoral ata a cota 0 de marea, sendo de especial
interese a Enseada da Barca e O Baño. 29
Os datos facilitados pola Consellería do Mar arroxan un valor de venda en lonxa no ano 2021 de
380.649,77€ e un total de 34.553,03 kg. As especies de bivalvos que se venden na lonxa de
Mugardos son ameixa babosa, ameixa fina, ameixa xaponesa, berberecho, ostra e zamburiña,
sendo a ostra e o berberecho as especies mais abundantes en capturas. Comparando os datos
do ano 2020 cos de 2021 prodúcese un incremento de 15.284,72 kg de capturas ao igual que
prodúcese un incremento de ingresos por vendas con respecto ao ano 2020 de 169.626,55€
QUILOS IMPORTE € P.MEDIO €/Kg % Kg %€

ESPECIES
2020 2021 2020 2021 2020 2021 2020 2021 2020 2021
Ameixa 3.798,64 3.704,25 71.706,19 80.073,95 18,88 21,62 20,03 10,72 34,35 21,04
Babosa
Ameixa Fina 2.434,57 3.311,37 54.323,99 81.765,74 22,31 24,69 12,84 9,58 26,02 21,48
Ameixa 2.381,18 3.671,32 19.088,93 35.958,25 8,02 9,79 12,56 10,63 9,14 9,45
xaponesa
Berberecho 2.565,7 5.444,77 21.439,88 59.437,45 8,36 10,92 13,53 15,76 10,27 15,61
Ostra 7.781,42 17.646,32 42.185,73 116.439,38 5,42 6,60 41,04 51,07 20,21 30,59
Zamburiña 306,80 775 2.278,50 6.975 7,43 9,00 1,59 2,24 1,08 1,83
TOTAL 19.268,31 34.553,03 211.023,22 380.649,77 100 100 100 100
Informe estatístico da Consellería do Mar. Ano 2021
SECTOR SECUNDARIO: CONSTRUCIÓN E INDUSTRIA.
A industria segundo a porcentaxe de poboación ocupada no sector (datos obtidos do IGE) ocupa
a segunda posición como actividade económica, por detrás do sector servizos.
Segundo datos do IGE referentes as afiliacións en alta laboral por sectores correspondentes ao
mes de xuño 2022 a industria conta cun 15,43% do total da poboación ocupada. 30
O índice industrial, referido a 2015 ascende a 13 o que pon de relevo que dentro da
mancomunidade de municipios de Ferrolterra é dos municipios industriais comparando cos do
poboación similar.
Segundo o IGE no 2020 existen en Mugardos 323 empresas con actividade, das que 7 pertencen
á industria, incluída a enerxía. Dentro deste sector de actividade as principais empresas son:
- FORESTAL DEL ATLÁNTICO, S.A.: Dedícase á Produción de enerxía termoeléctrica, á
fábrica de colas e xelatinas, á parque de almacenamento de preparados hidrocarburos 31
e produtos químicos. No ano 2020 tivo un EBITDA de 8,8 millóns de euros
- REGASIFICADORA DEL NOROESTE, S.A: Reganosa é unha empresa enerxética adicada
ao desenvolvemento, operación e mantemento de infraestruturas de gas natural.
Liñas de negocio:
a) Xestión da rede de transporte – TSO
b) Prestación de servizos
c) Xestión de infraestruturas enerxéticas
Segundo datos do exercicio económico do 2021 tivo un EBITDA de 33,5 millóns de
euros e unha plantilla de 116 persoas.
- IMPREGNACIONES MELAMÍNICAS GALLEGAS, S.A.: Dedícase á fabricación de
manipulados de papel e cartón. A facturación no exercicio 2006 ascenderon a 16
millóns de euros e o número de traballadores empregados a 40.
A industria, segundo os datos da Seguridade Social de xuño de 2022, supón o 15,43% da

poboación ocupada (comprendida entre os 16 e 64 anos).
No Directorio de empresas do IGE de 2020 no concello de Mugardos figuran 37 empresas

dentro do sector da construción, 7 son sociedades limitadas, 1 sociedades civís, e as 29
restantes figuran no Réxime Especial de Autónomos e conta cun 8,54% da poboación ocupada.
O sector da construción supón o 11,45% do total de empresas existentes, e dentro deste sector
o 78,37% son autónomos.
SECTOR SERVICIOS: COMERCIO, SECTOR FINANCIERO E TURISMO.
O sector servizos é o que experimentou un gran aumento nos últimos anos, sendo o mais
importante dentro do concello, un dato a subliñar é que das 323 actividades rexistradas polo
IGE en 2020, 206 pertencen ó sector servizos o que supón o 63,78% do total.
2010 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020
TÓDALAS ACTIVIDADES 245 231 218 226 304 311 316 332 323 323
INDUSTRIA, ENERXIA 19 11 11 11 9 9 9 10 6 7
CONSTRUCIÓN 33 35 32 37 34 33 39 40 37 37
SERVIZOS 193 185 175 178 186 193 193 203 202 206
Fonte: IGE. Explotación do Directorio de Empresas e unidades locais
32
Dentro do sector Servizos as actividades comerciais (comercio por xunto e ao retallo)

representa o 31,07% das 206 empresas do sector servizos e o 19,81% do total das actividades
económicas levadas a cabo no concello de Mugardos.
En canto á tipoloxía das empresas dedicadas a actividades comerciais podemos dicir que o 75%
son levadas a cabo por PERSOAS FÍSICAS (Autónomos/as), seguido dun 21,87% de SOCIEDADES
LIMITADAS.
Distinguindo entre comercio por xunto e ao retallo, hai que destacar que existen 15 empresas 33
de comercio por xunto e venta e reparación de vehículos e 49 actividades de comercio ao
retallo. Dentro do comercio por xunto destaca o comercio de produtos alimenticios, bebidas e
tabaco, e no comercio ao retallo destaca o comercio de outros artigos en establecementos
especializados seguido do comercio de produtos alimenticios.
Turismo e Hostalería
Outra actividade destacada dentro do sector servizos é a Hostalería, segundo os datos do IGE
existen 36 establecementos relacionados coa Hostalería o que supón o 17,47% do sector
servizos.
Dentro dos 36 establecementos 1 son servizos de aloxamento, 4 restaurantes, 2 comidas

preparadas e 29 establecementos de comidas e bebidas.
O Turismo en Mugardos ata agora non tiña un peso específico, de feito dentro dos datos
estatísticos de turismo realizados pola Xunta de Galicia, Mugardos figura cun índice turístico 0,
aínda que nos últimos anos está rexistrando un forte incremento do número de visitantes.
Este sector constitúe unha das potencialidades máis importantes do municipio. A súa situación
xeográfica privilexiada, a calidade da paisaxe, a arquitectura popular e relixiosa, o patrimonio
histórico, xunto coa gastronomía, constitúen o maior reclamo para o desenvolvemento deste
sector. É o sector no que se poden fomentar novos xacementos de emprego xa que 34
practicamente está sen explotar.
Mugardos conta na actualidade con 7 vivendas de uso turístico e 1 complexo de apartamentos
turísticos cun total de 20 habitacións e 50 prazas. Existen un proxecto de creación de
apartamentos turísticos e dun apartahotel, que teñen aprobada a concesión de axudas
autonómicas para proxectos ao amparo das estratexias de desenvolvemento local participativas
xestionadas polo GALP Costa Ártabra Norte.
Desde o ano 2000 o concello de Mugardos conta cunha Oficina municipal de Turismo, primeiro
estivo ubicada no porto. Segundo os datos da estatística do ano 2021 pasaron pola OIT 1727
persoas entre os meses de xullo e outubro e visitaron o Castelo da Palma 1808 persoas
A procedencia dos visitantes que acoden á OIT son maioritariamente de Galicia e de Madrid, a
información máis solicitada é sobre información xeral , visitas a Castelo da Palma e restauración
e hospedaxe.
O sector turístico en Mugardos é un sector por desenvolver, é necesaria a creación dunha
infraestrutura hoteleira para poder dar servizo á demanda existente.
Análise do sector turístico en Mugardos. 35

Como parte da análise interna do sector turístico en Mugardos, identifícanse os factores
favorables do mesmo, que supoñan vantaxes competitivas e alta potencialidade en canto á
diferenciación e posicionamento do destino.
Podemos destacar como Fortalezas:
- A riqueza da ría como elemento diferenciador. O entorno e a paisexe que nos ofrece a
ría é un elemento altamente favorable.
- Temos tamén que mencionar o singular transporte marítimo entre as localidades de
Ferrol e Mugardos que supón un atractivo turístico importante. Son moitos os turistas
que se aloxan en Ferrol que fan a travesía en lancha ata Mugardos para desfrutar de
moitos dos atractivos desta vila, pero principalmente da súa gastronomía
- A variedade e calidade dos produtos gastronómicos. Contamos cuns produtos do mar
cunha calidade excelente o que fai que nosa gastronomía sexa altamente recoñecida,
sendo un dos factores de reclamo para que acudan numerosos visitantes.
Desde a administración local apostase por promocionar nosa gastronomía e nosos
produtos, de ahí a realización de actividades promocionais como a famosa Festa do
Polbo, declarada de interese turístico e as campañas de exaltación de Ameixa de
Mugardos. Son estes os produtos do mar máis coñecidos, pero é tanta a variedade
existente que fai que nosa gastronomía teña un prestixio recoñecido e se convirta
nun dos principais atractivos.
- Mugardos conta cun amplo patrimonio tanto cultural como natural. É destacable os
restos da cultura castreña nos xamentos de As Escadas, San Vitorio, Meá e O Piñeiro,
pero o máis destacable son os xacementos romanos destacando a Vila romana de
Noville e o xacemento de Caldoval .
No ano 2017 abriuse o Centro de Interpretación Xacemento de Caldoval . O singular
deste xacemento é que ata agora é o único baño doméstico (balneum) con palestra
encontrado en todo o noroeste peninsular. Un complexo adicado á hixiene, á saúde, ao
ocio e probablemente tamén á práctica deportiva. Uns restos romanos en gran estado
de conservación que datan do século I.d.C.
A apertura deste centro supuxo un gran atractivo cultural que provoca unha gran
afluencia de visitantes.
- É destacable as vivendas de tipo mariñeiro que lle dan un aspecto diferente á vila de
Mugardos, pero non podemos esquencer a arquitectura indiana que ten o seu maior
exemplo no núcleo de O Seixo
- A existencia de eventos deportivos con potencial para xerar fluxos turísticos. Nos
últimos anos potenciouse a realización de eventos deportivos que ano tras ano fóronse
consolidando e hoxe en día xa figuran nos calendarios anuais das diferentes probas
deportivas. 36
Indubidablemente nun pobo costeiro como Mugardos non poden faltar os deportes
relacionados co mar, as regatas de traíñas é un dos principais eventos deportivos que
moven un importante número de visitantes. (Bandeira Reganosa de Traíñas Femeninas,
Bandeira Concello de Mugardos de Traíñas Masculinas).
Destacable tamén é o auxe que ten o deporte de ciclismo, xa son varios os anos nos
que celébrase competicións da modalidade BTT Cross Country Olímpico (XCO) con gran
prestixio, así como probas de Enduro puntuabels para o Open España Enduro.
Existe o proxecto de construción dun Pumptrack, circuíto ao aire libre para ir con
bicicleta, patines, skate, para a práctica de deportes de inercia
- Outro dos puntos fortes con que conta o sector turístico en Mugardos é a implicación
da administración local na promoción do territorio en diversas feiras e eventos
turísticos, poñéndose especial atención na promoción da nosa festa máis emblemática
FESTA DO POLBO que celebrou a súa 30 edición e está declarada de interese turístico
dende o ano 2009.
Esta festa, que celébrase o segundo sábado de xullo, arrastra cada ano un número
maior de visitantes e cada vez gana máis popularidade a nivel non só autonómico se
non tamén nacional.
- Outro factor que pode influír positivamente en converter a Mugardos como un punto
de atracción de visitantes é a oferta de turismo de cruceiros ao porto cercano de
Ferrol. Mugardos ten moito que ofrecer a este tipo de visitantes, non só a gastronomía
da que xa falamos senón tamén o seu patrimonio cultural.
Todos os factores anteriores provocaron nos últimos anos un incremento continuado do

número de turistas que se acercan ata Mugardos para disfrutar dos seus innumerables
atractivos. Sen embargo non podemos convertir esta afluencia de visitantes dun día nunha
estancia máis prolongada, sendo esta a principal demanda da xente que nos visita.
O obxectivo é situar a Mugardos como destino turístico e para elo é imprescindible aumentar a
oferta de plazas hoteleiras
Sector financeiro
O sector financeiro está representado por 2 oficinas bancarias. O escaso número de oficinas
bancarias ven a sinalar que non existe un excesivo dinamismo económico nin un gran volume de
negocio, o que tamén reflexa a dependencia que existe de Ferrol en canto a servizos bancarios.
Segundo o Anuario comercial de “La Caixa” (2015) a media da provincia da Coruña é de 1 oficina
por cada 1.416 habitantes, en Mugardos a media está en 1 oficina por 2.666 habitantes, o que
denota o baixo volume de negocio.
37
2.3.- MERCADO DE TRABALLO
2.3.1.- FORMACIÓN E CUALIFICACIÓN LABORAL.
Segundo o Censo de poboación e vivendas de 2011 do INE o nivel de estudios da poboación

maior de 16 anos é o seguinte:
ESTUDOS HOMES MULLERES TOTAL

Non saber ler nin escribir (A) 17 54 71
Menos de 5 anos de escolarización (B) 156 266 422
S/ acabar Bacherelato elem, ESO ou EXB (C) 898 1.118 2.016
Bacherelato elemental, ESO ou EXB (D) 653 565 1.218
Bacherelato sup., BUP COU (E) 281 243 524
FP I, FP grao medio, Oficialía Indust, (F) 116 78 194
FP II, FP grao superior, Mestría Indust (G) 165 136 301
Diplomatura, Arquitectura, Enxeñería Téc. (H) 103 144 247
Licenciatura, Arquitectura, Ensex. Superior (I) 67 80 147
Doutoramento 8 1 9
TOTAL 2.464 2.685 5.149 38
Como se pode observar é significativo o índice de persoas que se sitúan nas franxas de
analfabetos / s. estudios (9,57% da poboación maior de 16 anos), asemade pódese observar
unha alta porcentaxe de persoas que acadaron o graduado escolar pero que non seguiron cos
estudios o que pon de relevo que existe un importante número de poboación carente de
formación suficiente que os capacite para entrar no mercado laboral (62,81 % da poboación
maior de 16 anos). Hai que sinalar que dentro do grupo de poboación con menor formación o
colectivo de mulleres supera ós de homes, xa que dentro da franxa de “sen estudios” o 64,91%
corresponde a mulleres. Por esto é moi importante facer programas de formación sobre todo
no colectivo feminino para poder mellorar a súa inserción no mercado laboral
A poboación que posúe unha cualificación profesional ( estudos de Formación profesional e
superiores) representa o 17,44% da poboación maior de 16 anos.
39
Da formación cualificada a Formación Técnica e Industrias e a mais destacada cun 31% da

poboación con estudios cualificados. En canto os estudos mais masculinos destacan a Enxeñería
cun 82,22% de homes fronte a un 17,77 % de mulleres, seguida pola Formación Técnica que
conta cun 78,42% de titulados masculinos e a de Informática que conta cun 71,43%. A
formación mais feminina é a de Saúde e Servizos Sociais que conta cun 81,61% de mulleres
seguida pola de Maxisterio, Educación infantil cunha porcentaxe de 72% de mulleres e as de
Artes e Humanidades e Ciencias Sociais que conta cun 69%.
ESTUDOS HOMES MULLERES TOTAL

Dereito 4 10 14
Maxisterio, Educación infantil 21 54 75
Ciencias Sociais 52 111 163
Artes e Humanidades 17 39 56
Informática 15 6 21
Enxeñerías 37 8 45
Formación Técnica e industrias 218 60 278
Ciencias 16 16 32
Arquitectura ou Construción 10 6 16
Agricultura, gandería e pesca 4 1 5
Saúde, Servizos Sociais 16 71 87
Outros Servizos 49 57 106
TOTAL 459 439 898
No que se refire ás ocupacións existen unhas principalmente masculinas:

 Traballadores/as cualificados/as da industria manufactureira, construción e artesáns
40
cunha porcentaxe de ocupación masculina do 93,10%
 Forzas Armadas presenta unha porcentaxe de 91,56 % de ocupación masculina
 Operadores/as de instalacións industriais, maquinaria, montadores, cun 69,27% de
ocupación masculina.
Sendo as ocupacións mais femininas as de:
 Técnicos/as e profesionais científicos e intelectuais cun 59,12% de ocupación feminina
 Servizos de restauración, persoais, protección e vendedores cunha ocupación feminina
do 57,32%.
POBOACIÓN OCUPADA SEGUNDO OCUPACIÓN E SEXO HOMES MULLERES TOTAL
A Dirección das empresas e das Adm. Públicas (A) 70 (54,26%) 59 (45,23%) 129
B Técnicos/as e profesionais científicos e intelectuais (B) 56 (40,87%) 81 (59,12%) 137

C Técnicos/as e profesionais de apoio (C) 84 (66,14%) 43 (33,86%) 127
41
D Persoal administrativo (D) 71 (52,20%) 65 (47,79%) 136
F Servc. de restauración, persoais, protección vendedores 102 (42,68%) 137 (57,32% ) 239
(E)
G Traballadores/as cualificados de agricultura e pesca (F) 75 (58,14%) 54 (41,86%) 129
H Traball. Cualificados/as de industria manufactureira, 459 (93,10%) 34 (6,90%) 493
construcción e artesáns (G)
I Operadores/as de instalacións industriais, maquinaria, 124 (69,27%) 55 (30,73%) 179
montadores/as (H)
J Traballos non cualificados (I) 110 (62,15%) 67 (37,85%) 177
Forzas Armadas (J) 76 (91,56%) 7 (8,43%) 83
TOTAL 1.227 602 1.829
Fonte: Ine. Censos De Poboación e vivendas 2001
2.3.2.- TAXAS DE ACTIVIDADE, OCUPACIÓN E PARO.

No mes de agosto de 2022 se rexistraron no concello 293 persoas en paro das cales 139 son homes e
154 son mulleres, estas cifras refírense a poboación en paro apuntada no Servizo Galego de Emprego.
Se tomamos a cifra de Poboación Activa a resultante de sumar a poboación desempregada segundo
ás cifras do Servizo público de Emprego (Metodoloxía SISPE) e as afiliacións á Seguridade Social segundo
os datos do Instituto Galego de Estatística (IGE) correspondentes á media do ano 2021, a taxa de
desemprego actual elevaríase ao 14,69%.
Segundo os datos facilitados polo Servizo Galego de Colocación, as cifras de paro no mes de agosto
de 2022 son as seguintes:
Menores de 25 anos Maiores de 25 anos

PERIODOS TOTAL total homes mulleres total homes Mulleres
Agosto 2022 293 4 3 1 289 136 153
Xullo 2022 286 4 2 2 282 132 150
Xuño 2022 304 11 5 6 393 140 153
Maio 2022 330 15 6 9 315 150 165
Abril 2022 336 15 5 10 321 156 165
Marzo 2022 337 13 4 9 324 154 170
Febreiro 2022 348 11 4 7 337 152 185
Xaneiro 2022 342 10 4 6 332 147 185
Decembro 2021 326 10 4 6 316 144 172
Novembro 2021 340 12 6 6 328 150 178
42
Outubro 2021 339 13 7 6 326 143 183
Setembro 2021 339 14 7 7 325 139 186
Agosto 2021 319 11 6 5 308 141 167
Comparando estas cifras coas de xullo de 2022 observase que o paro rexistrado ascendeu en 7 persoas o
que supón unha variación intermensual do 2,44%, se o comparamos cos datos do mes de agosto de 2021
observase que existe un descenso de 26 persoas en situación de desemprego ( 319 en agosto de 2021 e
293 en agosto de 2022 o que supón unha variación interanual de -8,15%).
Con respecto ao mes de xullo de 2022, prodúcese un incremento do número de persoas en situación de
desemprego no colectivo de “maiores de 25 anos” mentres que o colectivo de menores de 25 anos
permanece igual.
O colectivo de menores de 25 anos ao igual que no mes de xullo de 2022 presenta 4 persoas en situación
de desemprego, dos cales 3 son homes (75%) e 1 mulleres (25%) e o colectivo de maiores de 25 anos
pasa de 282 en xullo a 289 en agosto de 2022 (dos cales 47,06% son homes e 52,94% mulleres). En
porcentaxe a cifra de persoas en desemprego de agosto de 2022 maiores de 25 anos é do 98,63%, 0,03
puntos superior á porcentaxe de xullo de 2022 (98,60% ). Con respecto á cifra de persoas en situación de
desemprego menores de 25 rexístrase o mesmo número de persoas desempregadas, 4 en xullo e en
agosto de 2022, e en porcentaxe rexístrase un descenso pasando de 1,40% en xullo a 1,37% en agosto de
2022, o que supón un descenso de -0,03 puntos.
Facendo distinción entre homes e mulleres prodúcese un incremento na porcentaxe de homes que pasan
do 46,85% en xullo a 47,44% en agosto de 2022, o que supón 0,59 puntos máis, mentres que nas
mulleres prodúcese un descenso pasando do 53,15% en xullo ao 52,56% en agosto de 2022 -0,59
puntos menos.
Para cuantificar a variación interanual do paro rexistrado comparamos as cifras de agosto de 2022 coas
de agosto de 2021 e obsérvase que descendeu en 26 o número de persoas en desemprego, se o
comparamos por colectivos, observase que no colectivo de “menores de 25 anos” rexistrase un descenso
de 7 persoas pasando de 11 en agosto de 2021 a 4 en agosto de 2022 e no colectivo de “maiores de 25
anos” prodúcese un incremento de 7 persoas entre xullo e agosto de 2022.
Distinguindo por sexo prodúcese un incremento de 5 homes e de 2 mulleres.
Se observamos as porcentaxes, en agosto de 2021 os homes maiores de 25 anos representaban o 45,78%

do total de desempregados maiores de 25 anos mentres que as mulleres representaban o 54,22%, e en
agosto de 2022 os homes maiores de 25 anos representan o 47,06% e as mulleres o 52,94%, o que supón
un incremento na porcentaxe de homes maiores de 25 anos en situación de desemprego, de 1,28 puntos
nun ano, mentres que a porcentaxe de mulleres descendeu tamén en -1,28 puntos.
Analizando o colectivo de menores de 25 anos entre agosto de 2021 e agosto de 2022, prodúcese un
descenso nas cifras absolutas e tamén en porcentaxe pasando dun 3,45% en agosto de 2021 a un 1,37%
en agosto de 2022, o que supón -2,08 puntos menos. Distinguindo por sexo observase que o número de
homes menores de 25 anos en situación de desemprego en cifras absolutas descendeu, 6 homes en
43
2021 e 3 en agosto de 2022, en porcentaxe prodúcese un incremento, en agosto de 2021 os homes
menores de 25 anos en situación de desemprego representaban o 54,55%, mentres que en agosto de
2022 esta porcentaxe aumenta ata o 75%, o que supón un incremento de 20,45 puntos. No colectivo de
mulleres menores de 25 en situación de desemprego rexístrase un descenso no número de persoas en
situación de desemprego, 5 mulleres en 2021 e 1 en agosto de 2022, en porcentaxe prodúcese un
descenso pasando do 45,45% en 2021 ao 25% en agosto de 2022, -20,45 puntos menos.
1
Comparando as taxas de paro , observase que en agosto de 2022 existe unha taxa de paro do 14,69% ,
no mes de agosto de 2021 a taxa é de 16,31%, 1,62 puntos superior.
Analizando os datos desagregados correspondentes ao mes de agosto de 2022, se facemos unha análise
do número de parados por sexo nos menores de 25 anos hai máis homes que mulleres en situación de
desemprego, e nos maiores de 25 anos hai máis mulleres que homes en situación de desemprego, e si
1
analizamos a taxa de desemprego por sexo e por idade vemos que no colectivo de menores de 25 anos
existe unha taxa de 5,33%, sendo a masculina do 6,82% e a feminina de 3,23%, -3,59 puntos inferior ca
masculina, mentres que no colectivo de maiores de 25 anos a taxa de desemprego alcanza o 15,08%,
sendo a taxa masculina de 13,61% e a feminina de 16,68%, 3,07 puntos máis que a masculina.
1
A Taxa de paro é o cociente entre o número de persoas en paro e o número de persoas activas. A taxa correspondente ao
concello de Mugardos obtense tomando a cifra de Poboación Activa resultante de sumar a poboación desempregada segundo ás
cifras do Servizo público de Emprego (Metodoloxía SISPE) e as afiliacións á Seguridade Social segundo os datos do Instituto Galego
de Estatística (IGE) correspondentes á media do ano 2015
Hai que salientar que os tramos de idade con maior taxa de paro son:
1. De 60 a 64 anos cunha taxa que ascende ao 29,30%, sendo a taxa feminina do 24,55% e a
masculina do 34,29%, 9,74 puntos superior á feminina.
2. De 55 a 59 anos cunha taxa que ascende ao 17,13%, sendo a masculina do 14,81% e a
feminina do 19,83%, 5,01 puntos superior á masculina.
3. De 30 a 34 anos cunha taxa do 15,33% sendo a feminina do 18,67% e a masculina do 12%,
-6,66 puntos inferior á feminina
4. De 35 a 39 anos cunha taxa do 14,35% sendo a masculina do 10,17% e a feminina do
19,05%, 8,88 puntos superior á masculina.
5. De 50 a 54 anos cunha taxa do 13,48%, sendo a masculina do 13,07% e a feminina ascende
ao 13,95%, 0,88 puntos superior á masculina.
44
45
Facendo unha comparativa da evolución das taxas de desemprego dende 2017 ata 2022 a nivel local,
comarcal, provincial e autonómico podemos observar que a taxa a nivel local é similar á media comarcal
pero é moi superior á da provincia e á autonómica.
46
Fonte: Elaboración propia cos datos do IGE

TAXAS DE ACTIVIDADE, OCUPACIÓN E PARO POR XÉNERO NO CONCELLO DE MUGARDOS
As taxas de actividade, ocupación e paro están calculadas a partir dos datos proporcionados polo IGE
referentes ao mes de decembro de 2021
Taxa de Actividade (TA): é o cociente entre a cifra de Poboación Activa (PA) e a poboación total de idades
comprendidas entre os 16 e 65 anos (PET)
A poboación activa é a suma de o número de persoas con emprego e o número de persoas en situación
de desemprego. Segundo os datos do IGE en decembro de 2021 en Mugardos había 1635 persoas de alta
na Seguridade Social e 359 persoas en situación de desemprego o que supón unha poboación activa de
1961 persoas
A poboación comprendida entre os 16 e 64 anos (PET) en decembro de 2021 ascendía a 3129 persoas
TA = PA/PET = 1961/3129 = 0,6267, o que supón unha taxa do 62,67%
Taxa de ocupación ou taxa de emprego: representa a porcentaxe de persoas con emprego (O) sobre a
poboación en idade laboral (PET)
En decembro de 2021 ascendía a:
TO = O/PET = 1635/3129= 0,5225, o que supón unha taxa de 52,25%
Taxa de paro: é o cociente entre o número de persoas en desemprego (D) e o de activos (PA).
TP= D/PA = 326/1961 = 0,1662, unha taxa de desemprego do 16,62%
47
Vemos que aa cifras amosadas por Mugardos e a Comarca de Ferrolterra son similares ao igual
que as cifras de A Coruña e de Galicia. Destacar que tanto Mugardos como a comarca de Ferrolterra
amosan unha taxa de actividade e unha taxa de emprego inferior as de A Coruña e a de Galicia
Entre os anos 2017 e 2021 vemos que a tendencia do desemprego era descendente ata a crise do
COVID en 2020, a taxa de actividade está practicamente estable en torno ao 63% e a de emprego está en
torno ao 52% agás no 2020 que baixou ao 50%
48
PARO REXISTRADO POR XÉNERO. EVOLUCIÓN ANUAL
HOMES MULLERES TOTAL

AGOSTO/2022 139 154 293
AGOSTO /2021 147 172 319
AGOSTO /2020 177 186 363
AGOSTO /2019 136 180 316
AGOSTO /2018 138 184 322
AGOSTO /2017 172 198 370
49
Observase que dende 2017 o número de desempregados foi decrecendo ata agosto de 2020 onde
volveu a repuntar e logo volve a descender. O número de mulleres desempregadas descendeu en 44
persoas entre os anos 2017 e 2022 e o número de homes desempregados descendeu en 33 persoas no
mesmo período.
Outra característica salientable é que o número de mulleres desempregadas é superior ao número de
homes en desemprego. O número de homes e de mulleres en situación de desemprego foron
decrecendo dende 2017, aínda que no caso das mulleres o descenso prodúcese dunha forma máis suave,
ata o ano 2020 principalmente motivado pola situación de crise provocada polo COVID -19. Observando
a gráfica pódese ver que o paro feminino sempre estivo elevado pero practicamente estable, mentres
que o paro masculino descende dunha forma máis acusada.
PARO REXISTRADO POR IDADE. EVOLUCIÓN ANUAL
a) Paro por sexo e grupos de idade, agosto 2022:
Total Parados Homes Mulleres

(% con respecto Núm. % no grupo Núm. % no grupo
ao total)
De 16 a 19 anos 1(0,34%) 1 100 0 0
De 20 a 24 anos 3 (1,02%) 2 66,67 1 33,33
De 25 a 29 anos 15 (5,12%) 6 40 9 60
De 30 a 34 anos 23 (7,85%) 9 39,13 14 60,87
De 35 a 39 anos 32 (10,92%) 12 37,5 20 62,5
De 40 a 44 anos 39 (13,31%) 14 35,90 25 64,10
De 45 a 49 anos 36 (12,29%) 19 52,78 17 47,22
De 50 a 54 anos 38 (12,97%) 20 52,63 18 47,37
De 55 a 59 anos 43 (14,68%) 20 46,51 23 53,49
De 60 a 64 anos 63 (21,50%) 36 57,14 27 42,86
Total 293 (100%) 139 47,44 154 52,56
50
Tendo en conta a cifra de persoas en situación de desemprego por franxas de idade, obsérvase:
- A franxa correspondente a 60-64 é na que se rexistra un maior número de persoas (63)
representando o 21,50% do total de desempregados.
Se temos en conta a taxa de desemprego, a franxa de idade con maior taxa de desemprego é a de 60-64
anos cun 29,30%, sendo a feminina do 24,54% e a masculina do 34,29%, 9,74 puntos superior.
A seguinte franxa de idade cunha elevada taxa de paro é a de 55 a 59 anos (17,13%), sendo a feminina do
19,83% e a masculina do 14,81%, -5,01 puntos inferior á feminina.
Facendo unha visión máis xenérica as franxas de idade máis afectadas polo desemprego son:
 De 60 a 64 anos cunha taxa do 29,30%, sendo a feminina do 24,54% e a masculina do 34,29%,
9,74 puntos superior
 De 55 a 59 anos cunha taxa que ascende ao 17,13%, sendo a feminina do 19,83% e a masculina
do 14,81%, -5,01 puntos inferior á feminina.
 De 30 a 34 anos cunha taxa do 15,33% sendo a feminina do 18,67% e a masculina do 12%, -6,67
puntos inferior á feminina
 De 35 a 39 anos cunha taxa do 14,35% sendo a masculina do 10,17% e a feminina do 19,05%, -
8,88 puntos inferior á masculina.
 De 50 a 54 anos cunha taxa do 13,48%, sendo a masculina do 13,07% e a feminina ascende ao
13,95%, 0,98 puntos superior á masculina
51
Dende agosto de 2017 prodúcese un descenso do número de persoas en situación de desemprego ata o
ano 2020.
No colectivo de menores de 25 anos está practicamente estable neste período coa excepción do ano
2020 onde se rexistra un incremento ascendendo a 20 persoas no ano 2020. En porcentaxe en agosto de
2017 o colectivo de menores de 25 anos representaba o 3,24% do total de desempregados,
incrementandose no ano 2020 ao 5,51% e baixando no 2022 ao 1,37%.
No colectivo de maiores de 25 anos rexistraxe un descenso anual no número de persoas en situación de
desemprego ata agosto de 2020 onde prodúcese un incremento, permanecendo a porcentaxe con
respecto ao total das persoas en situación de desemprego practicamente estable entorno ao 96%
producíndose unha baixada no ano 2020 ata o 94,5% e experimentando un forte incremento no ano 2022
ata o 98,63%
PARO REXISTRADO POR NIVEL FORMATIVO. EVOLUCIÓN ANUAL
Paro por nivel académico e sexo:
Total Parados Homes Mulleres

(% con respecto
Núm. % no Núm. % no
ao total)
grupo grupo
Ata certificado de escolaridade 107 (36,52%) 60 56,07 47 43,93
Titulación de Ensinanza obrigatoria 74 (25,26%) 35 47,30 39 52,70
Formación Profesional 60 (20,48%) 21 35,00 39 65,00
BUP / Bacharelato superior / COU 21 (7,17%) 15 71,43 6 28,57
Titulados Universitarios 31 (10,58%) 8 25,81 23 74,19
TOTAL 293 (100%) 139 47,44 154 52,56
52
Por nivel académico obsérvase que o 61,77% posúen estudos básicos e dentro deste colectivo o 52,49%
son homes e o 47,51% mulleres. No colectivo de titulados universitarios e formación profesional o
desemprego afecta máis ás mulleres (74,19% de tituladas universitarias e 65% con formación profesional)
que aos homes.
Por nivel académico e idade 53
16-19 20-24 25-29 30-34 35-39 40-44 45-49 50-54 55-59 60-64 total
Ata C. Escolar 1 2 1 6 9 11 12 16 18 31 107
Titul. Ensin. Obrigatoria 0 0 6 3 8 7 8 11 12 19 74
Formac. Profesional 0 0 4 9 12 12 9 6 5 3 60
Bacharelato 0 1 1 0 1 2 3 3 3 7 21
Titul. Universitarios 0 0 3 5 2 7 4 2 5 3 31
Obsérvase que no colectivo de menores de 25 anos o 75% posúe estudos básicos, e no colectivo de
maiores de 25 anos esta cifra é do 60,75%. Pero si dentro do colectivo de maiores de 25 anos analizamos
os maiores de 45 aquí a porcentaxe de persoas en desemprego cun nivel académico ata a Ensinanza
obrigatoria representa o 70,55% 54
Neste período de seis anos os máis afectados polo desemprego seguen a ser os colectivos de menor
formación. O pico máis alto de desemprego foi no ano 2017.
PARO REXISTRADO POR SECTOR ECONÓMICO DE PROCEDENCIA
TOTAL Agric./Gandería Industria Construción Servizos S.Emprego
Agosto 2022 293 9 42 29 196 17

Xullo 2022 286 7 37 28 197 17
Xuño 2022 304 10 38 30 206 20
Maio 2022 330 12 39 31 230 18
Abril 2022 336 11 42 34 231 18
Marzo 2022 337 11 38 32 237 19
Febreiro 2022 348 11 39 32 246 20
Xaneiro 2022 342 11 41 31 240 19
Decembro 2021 326 12 38 32 226 18
Novembro 2021 340 11 39 33 238 19
Outubro 2021 339 11 37 31 240 20
Setembro 2021 339 11 38 29 240 21
Agosto 2021 319 11 40 32 214 22
Segundo os datos do Servizo Galego de Colocación referentes ó mes de agosto de 2022, o sector 55
Servizos conta, proporcionalmente, co maior índice de poboación parada (66,89%) seguido dos sectores
da industria e da construción cunha porcentaxe de 14,33% e 9,90% respectivamente e do colectivo “Sen
emprego anterior” cun 5,80%.
Comparando os datos de agosto de 2022 e xullo de 2022, hai que sinalar que aumenta o número de
persoas en total e por sectores aumenta en todos os servizos agás no sector servizos que diminúe e no
colectivo de sen emprego anterior que permanece igual
No sector da industria o número de persoas en situación de desemprego aumenta pasando de 37 en

xullo a 42 en agosto de 2022 ( 5 persoas máis), en porcentaxe rexístrase tamén un incremento de 1,39
puntos xa que pasa dun 12,94% en xullo a un 14,33% en agosto.
No sector primario pásase de 7 persoas en xullo a 9 en agosto de 2022, 2 persoas máis e en porcentaxe
rexístrase un incremento de 0,62 puntos xa que pasa dun 2,45% en xullo a un 3,07% en agosto.
No sector da construción prodúcese tamén un incremento no número de persoas en situación de

desemprego pasando de 28 en xullo a 29 en agosto de 2022 (1 persoa máis), e en porcentaxe prodúcese
tamén un incremento, en xullo amosaba unha porcentaxe de 9,79% e en agosto aumenta a 9,90% o que
supón un incremento de 0,11 puntos.
No colectivo de sen emprego anterior rexístrase o mesmo número de persoas en situación de

desemprego, 17 no mes de xullo e no mes de agosto, en porcentaxe prodúcese un descenso, pasando do
5,94% no mes de xullo ao 5,80% no mes de agosto, o que supón -0,14 puntos menos
No sector servizos rexístrase un descenso no número de persoas desempregadas pasando de 197 en xullo
a 196 en agosto de 2022 o que supón 1 persoas menos, en porcentaxe, prodúcese tamén un descenso
de -1,99 puntos, pasando do 68,88% no mes de xullo a 66,89% no mes de agosto.
56
57
Actividade económica Total Parados Homes Mulleres

(% con respecto ao total)
Núm. % no Núm. % no
grupo grupo 58
Agricultura e pesca 9 (3,07%) 6 66,67 3 33,33
Industria 42 (14,33%) 25 59,52 17 40,48
Construción 29 (9,90%) 27 93,10 2 6,90
Comercio e Hostalería 54 (18,43%) 18 33,33 36 66,67
Transporte e 4 (1,37%) 4 100
Almacenamento
Outros Servizos 138 (47,10%) 53 38,41 85 61,59
Sen emprego anterior 17 (5,80%) 6 35,29 11 64,71
TOTAL 293 (100%) 139 47,44 154 52,56
Obsérvase que o sector de actividade con maior porcentaxe de desemprego e o sector de servizos
(Outros servizos máis comercio e hostalería e transporte) cun 66,89% do total de persoas en
desemprego, seguido polo sector da industria (14,33%) e a construción (9,90%). Por sexos pódese dicir
que os homes en situación de desemprego pertencen aos sectores de construción, agricultura, pesca e
industria, mentres que os sectores nos que prima o desemprego feminino é o de servizos e sen emprego
anterior.
2.3.3.- CONTRATACIÓN LABORAL

59
Segundo os Indicadores do Mercado Laboral correspondentes ao mes de agosto de 2022 elaborado polo
Instituto Galego das Cualificacións editado pola Consellería de Economía, emprego e industria, pódense
analizar os datos referentes ao concello de Mugardos:
CONTRATOS POR XÉNERO E IDADE REALIZADOS NO CONCELLO DE MUGARDOS EN AGOSTO 2022.

EVOLUCIÓN ANUAL.
Nº Contratos
Idades Mulleres Homes Total
< 25 anos 2 3 5
25 - 29 anos 5 5 10
30 – 44 anos 9 10 19
45 - 54 anos 14 5 19
55 – 65 anos 1 0 1
TOTAL 31 (57%) 23 (43%) 54 (100%)
No mes de agosto de 2022 realizáronse no concello de Mugardos 54 contratos, dos cales 23 foron para
homes, e 31 para mulleres. En canto ás contratacións por idade o 83,89% do total de contratos
realizados corresponden a homes e mulleres de idades comprendida entre 25 e 54 anos.
60
EVOLUCIÓN ANUAL DOS CONTRATOS REALIZADOS POR XÉNERO:
Se observamos os datos da evolución anual dos contratos realizados vemos que en agosto de 2020
prodúcese un número de contratos inferior á media dende o ano 2015 (57 contratos ). Analizando o
número de contratos por sexo vemos que prodúcese un cambio con respecto aos anos analizados xa que
en 2019 o número de contratos femininos é inferior ao de contratos masculinos.
HOMES MULLERES TOTAL

AGOSTO/2017 28 33 61
AGOSTO/2018 27 32 59
AGOSTO/2019 18 25 43
AGOSTO/2020 28 26 54
AGOSTO/2021 26 28 54
AGOSTO/2022 23 31 54
61
CONTRATOS SECTORIAIS POR SECCIÓNS ( CLASIFICACIÓN CNAE) E XÉNERO REALIZADOS NO CONCELLO

DE MUGARDOS EN AGOSTO 2020: 62
Nº Contratos
Homes Mulleres Total
C Industria 3 0 3
F Construción 4 0 4
G Comercio 1 3 4
I Hostalería 7 14 21
M Act. Profesionais, científicas e téc. 3 0 3
O Admón Púb. e defensa; SSoc 2 4 6
obrigatoria
P Educación 0 1 1
Q Act. Sanitarias e SSociais 0 2 2
R Actv. Artisticas, recreativas 3 6 9
T Actv. Dos fogares como empregadores 0 1 1
de persoal doméstico
TOTAL 31 23 54
Destaca que os contratos realizados a mulleres son no sector Servizos, principalmente en administración
pública, hostalería e comercio a maioría dos contratos realizados a homes son en hostalaría, 63
construción, industria e actividades profesionais.
EVOLUCIÓN ANUAL DOS CONTRATOS NOS CATRO GRANDES SECTORES DE ACTIVIDADES ECONÓMICAS:
S. PRIMARIO S. SECUNDARIO S. CONSTRUCIÓN S. SERVIZOS

AGOSTO/2017 1 9 6 45
AGOSTO/2018 2 0 2 55
AGOSTO/2019 1 0 1 41
AGOSTO/2020 0 6 3 45
AGOSTO/2021 1 1 3 49
AGOSTO/2022 0 3 4 47
Segundo os datos anteriores podemos ver que a maioría dos contratos son no sector Servizos (87,04% do
total das contratacións do mes de agosto de 2022), cunha media de 47 contratos no período de 2017 a
2022. O sector da construción é o segundo sector en contratacións en agosto de 2022, xerando o 7,41%
de contratos ( 4 contratos) e unha media de 3,17 contratos no período 2017-2022. O sector da industria
xerou 3 contratos no mes de agosto e unha media de 3,17 contratos entre os anos 2017 e 2022. No
sector primario segue estancada a contratación non xerando ningún contrato no mes de agosto, no
período comprendido entre 2017 e 2022 xerou tan só unha media de 0,83 contratos.
64
TIPOLOXÍA CONTRACTUAL POR XÉNERO AGOSTO 2022
MULLERES HOMES TOTAIS

INDEFINIDO 3 12 15
INDEFINIDO T. PARCIAL 3 0 3
TEMPORAL 14 10 24
TEMPORAL T. PARCIAL 11 0 11
OUTROS 0 1 1
TOTAL 31 (57,41%) 23 (42,59%) 54
No mes de agosto de 2022 o 33,33% dos contratos foron Indefinidos (a tempo completo e a tempo
parcial) e o 66,67% dos contratos foron Temporais (a tempo completo(83,33%) e a tempo
parcial(16,67%), o que pon de relevo unha vez máis que aínda que se está a reducir a porcentaxe de
contratos temporais , a temporalidade segue a ser elevada no mercado laboral actual.
Hai que sinalar que os contratos realizáronse máis a mulleres que a homes, e a maioría temporais. O
80,65% da contratación feminina e o 47,83% da contratación masculina son temporais. É necesario
resaltar que prevalece a contratación temporal fronte á indefinida, e a tempo parcial no caso de
contratos a mulleres.
65
EVOLUCIÓN ANUAL DOS CONTRATOS SEGUNDO A TIPOLOXÍA:
Indefinidos Indefinidos Temporais Temporais Prácticas / Outros TOTAL

tempo Tempo Formación contratos
parcial parcial
AGOSTO/2017 6 4 24 25 2 0 61
AGOSTO/2018 7 1 31 20 0 0 59
AGOSTO/2019 2 1 15 25 0 0 43
AGOSTO/2020 6 0 30 18 0 0 54
AGOSTO/2021 5 0 30 19 0 0 54
AGOSTO/2022 15 3 24 11 0 1 54 66
Segundo os datos anteriores podemos ver que a maioría dos contratos son de carácter temporal. Hai que
sinalar que a media de contratación indefinida supón o 15,11% da contratación total, o que pon de relevo
a inestabilidade da contratación no mercado laboral.
67
OCUPACIÓNS MÁIS CONTRATADAS NO ÁMBITO FEMININO E MASCULINO AGOSTO 2022
En canto as ocupacións máis contratadas no mes de agosto de 2022 no ámbito feminino podemos sinalar
que as principais ocupacións foron as de “camareiras asalariadas”, ”compositores, músicos e cantantes” e
“vendedoras en tendas e almacéns”, o resto de contratacións repártense entre o resto de ocupacións, a
maioría do sector servizos, o que ven a confirmar que é un dos sectores con máis contratación. Dentro
das contratacións masculinas as principais ocupacións foron “camareiros asalariados”, “compositores,
músicos e cantantes” e “empregados administrativos”.
OCUPACIONS MÁIS CONTRATADAS NO ÁMBITO FEMININO
DESCRICIÓN TOTAL
Camareiras asalariadas 11
Compositores, músicos e cantantes 6
Vendedoras en tendas e almacéns 3
Téc. de empsas e actv turisticas 2
Persoal de limpeza 1
Coidadoras de nenos en garderias 1
Axudantes de cociña 1
68
Monitores actv recreativas e entretemento 1
Empregados admtvos 1
Profesores de formac profesional 1
Téc. Educación infantil 1
Empregadas domésticas 1
Tblladores de coidads persoais a domicilio 1
TOTAL 31
OCUPACIÓNS MÁIS CONTRATADAS NO ÁMBITO MASCULINO
DESCRICIÓN TOTAL
Camareiros asalariados 7
Compositores, músicos e cantantes 3
Empregados admtvos 2
Operadores de carretas elevadoras 2
Recolledores de residuos 2
Albaneis 1
Arquitectos 1
Mecánicos instaladores refrixeración 1
Operadores en plantas indust químicas 1
Outros traballdores obras construción 1
Enxeñeiros non clasificados 1
Mecánicos e axustadores vehículos de motor 1
TOTAL 23
69
PERFIL DO TIPO DE CONTRATADO NO MES DE AGOSTO 2022 NO CONCELLO DE MUGARDOS
VARIABLE VALOR MÁXIMO

Sexo Muller
Grupo de Idade 45 - 49 anos
Sección da clasificación CNAE Hostalaria
Sector Sector Servizos
Tipoloxía Temporal
Grandes Grupos Ocupacionais Traballadores servizo de restauración, persoais,
protección
Ocupación máis contratada no ámbito feminino Camareiras asalariadas
Ocupación máis contratada no ámbito masculino Camareiros asalariados
70
2.4.- INDICADORES SOCIAIS E DE CALIDADE DE VIDA: SERVIZOS E EQUIPAMENTO.
Nivel de equipamento e acceso á vivenda.

O Censo de Poboación e Vivendas de 2011 establece un total de 3.272 vivendas familiares das
cales o 69,74% son principais e o 30,26% non principais ( secundarias e baleiras). Destacar que
en Mugardos existen 800 vivendas baleiras que supón o 24,45% do total.
O tamaño medio do fogar e de 2,9 residentes por vivenda familiar
No mesmo censo ponse de manifesto co réxime de tenencia maioritario é o de propiedade
(77,39%) sendo de aluguer o 8,59%. Tamén pon de manifesto que a maioría das vivendas teñen
unha superficie menor de 91m2 (52,22%), sinalar que a porcentaxe de vivendas de menos de 60
m2 é do 10,34%, así mesmo a porcentaxe de vivendas con superficie maior de 180 m2 é do
4,21%.
71
En canto á forma de utilización da vivenda, os datos de 2011 indican como maioritariamente

encóntranse como “vivenda principal” (69,74%), sendo vivenda secundaria o 5,81%, e baleiras
o 24,45%.
A zona do Casco Histórico da vila de Mugardos é a que presenta maior número de vivendas
baleiras ou derruídas.
Tipos de vivendas e o seu número:
Principais Secundarias Baleiras Total vivendas familiars
Ano 2011 2282 190 800 3272
A porcentaxe de vivendas secundarias é superior á área de influencia o cal nos indica certa
tendencia ó aumento da poboación en períodos vacacionais e de fin de semana.
Calidade na prestación de bens preferentes

Se consideramos a taxa de analfabetismo da poboación de 16 ou mais anos como un indicador
da calidade de vida, pódese dicir que Mugardos está incluído nos concellos con menor taxa
de analfabetismo. Na comarca de Ferrol destacan os concellos mais rurais como As Somozas e
San Sadurniño, incluso Narón ten unha taxa superior a Mugardos, sobre todo a feminina, de
feito so o concello de Ferrol posúe unha taxa de analfabetismo feminino mais baixa ca de
Mugardos.
Concello Mulleres Homes Total
Ares 2,2 0,9 1,6
Cedeira 3,6 0,6 2,2
Fene 2,1 00,7 1,4
Ferrol 1,4 0,5 1,0
Mugardos 2,0 0,7 1,4
Moeche 3,4 1,9 2,7
Narón 3,0 0,8 1,9
Neda 3,4 1,2 2,4 72
San Sadurniño 6,1 1,6 4,0
Somozas, As 11,1 2,9 7,1
Valdoviño 4,2 1,7 3,0

Segundo a elaboración do Instituto Galego de Estatística dos centros de réxime xeral en

funcionamento correspondente ao ano 2020, Mugardos conta con 4 centros educativos, sendo
3 de eles públicos e 1 privado concertado:
ENSINANZA INFANTIL E PRIMARIA 2

ENSINANZA ESO E POSTOBRIGATORIAS 1
E. PRIMARIA/ESO E POSTOBRIGATORIAS 1
TOTAL 4
Para un total de 514 alumnos/as de educación infantil ata educación postobrigatoria disponse
de 60 profesores do que resulta un ratio de 8,57 alumnos/as por profesor.
O único centro que posúe estudos de ciclos de formación profesional é o centro privado.
No que se refire ó Área sanitaria e segundo a Memoria 2012 do Sistema Público de Sanidade de
Galicia da consellería de Sanidade, Mugardos comparte centros hospitalarios públicos da
bisbarra de Ferrol con 12 quirófanos e 435 camas. O total de persoal sanitario que atende estes
centros de especialidades e hospitalización ascende a 1.187, o que supón un 5,7% sobre o total
de Galicia, un índice considerablemente baixo tendo en conta a área de cobertura.
O centro de saúde de atención primaria de Mugardos está ubicado na vila de Mugardos, e as
urxencias aténdense no Punto de atención continuada que está ubicado no concello de Fene. 73
Os recursos humanos en atención primaria do centro de saúde son 4 médicos xerais, 4
Ats/Due, 1 matrona e 2 administrativos.
Participación social e tecido asociativo.
O tecido asociativo do concello de Mugardos está formado por 34 asociacións entre as que se
encontran 4 Asociación de pais/nais de alumn@s, 12 sociedades recreativas e culturais, 7
deportivas, 1 asociación de mulleres amas de casa, 6 de veciños e 4 asistenciais:
ASOCIACIÓNS DE PAIS/NAIS DE ALUMN@S  APA C.P. “UNIÓN MUGARDESA”

 APA C.P. “SANTIAGO APÓSTOL”
 APA INST. BACHERELATO
 APA C. “LOYOLA”
SOCIEDADES RECREATIVAS E CULTURAIS  CASINO MUGARDÉS
 CASINO PROGRESO DE FRANZA
 S. RECREAT. E CULTURAL S. XOÁN
 SOCIEDADE “AMIGOS DA PAISAXE GALEGA”
 AGRUP. CULTURAL BEZOUCOS
 AGRUPACIÓN CULTURAL “ANDURIÑAS 9”
 ASOCIACIÓN ARTÍSTICA CULTURAL “RONDALLA
MUGARDESA”
 ASOCIACIÓN CULTURAL APELÓN EDUCACIÓN
 ASOCIACIÓN “PIÑABETA”
 ASOCIACIÓN “AMMI”
 ASOCIAC. CULTURAL “BELLO PIÑEIRO”
 ASOCIAC. CULTURAL “NOVILLE”
SOCIEDADES DEPORTIVAS  CLUB GALICIA
 CLUB DO MAR
 AGRUPACIÓN DE MONTAÑA I ESCALADA
BESTARRUZA
 ASOCIACIÓN DEPORTIVA BUNKAI
 CLUB MALECÓN – DOENZAS
 CLUB NÁUTICO PORTO DO SEIXO
 ESCOLA DE KÁRATE DE FRANZA
74
ASOCIACIÓN DE MULLERES  ASOCIACIÓN DE AMAS DE CASA
ASOCIACIÓNS DE VECIÑOS  AA.VV. “MONTEFARO”
 AA.VV. “BEIRAMAR”
 AA.VV. DE FRANZA
 ASOCIACIÓN PLATAFORMA DE VECIÑOS “O
CRUCEIRO DE MEHÁ”
 AA.VV. DE SAN XOÁN DE PIÑEIRO
 AA.VV. DAS CASAS BARATAS
ASOCIACIÓNS ASISTENCIAIS  CÁRITAS PARROQUIA DE SANTIAGO DE FRANZA
 CÁRITAS PARROQUIA DE SAN VICENTE DE MEHÁ
 CÁRITAS PARROQUIA DE SAN JULIÁN DE
MUGARDOS
 AGRUPACIÓN DE VOLUNTARIOS DE PROTECCIÓN
CIVIL
3.- CONCLUSIÓNS: DEBILIDADES E POTENCIALIDADES.
3.1.- PUNTOS CRÍTICOS. DEBILIDADES E AMEAZAS.

 Deficiente comunicación de transporte público, tanto a nivel comarcal como a
nivel local, o que dificulta a mobilidade da poboación pola comarca e obriga a un
maior uso do transporte privado
 Crecemento da poboación negativo. A pirámide de poboación presentase baixo
un modelo constritivo, moi estreita na súa base (baixo índice de natalidade) e
moi estreita tamén na súa cima. O crecemento vexetativo é negativo. Isto
constitúe unha ameaza para a estrutura da poboación, moi envellecida.
 Baixo número de liñas de banda ancha con respecto á media da provincia e á
comarcal (1 liña por cada 4 habitantes na provincia e na comarca, mentres que
en Mugardos é 1 liña por cada 7 habitantes)
 Non existe unha diversificación de sectores produtivos. O sector de maior 75
presenza é o sector servizos , destacando dentro del o subsector do pequeno
comercio. É necesario incrementar o tecido empresarial para poder
incrementar o índice de actividade económica.
 Non existe solo industrial dotado coas infraestruturas necesarias para poder
acoller ás posibles empresas que queiran instalarse aquí.
 Non existe unha oferta suficiente de locais comerciais, polo que moitos e moitas
emprendedores vense na obriga de levar adiante o seu proxecto noutras
localidades.
 O sector primario redúcese ó autoconsumo , sen existir ningunha empresa neste
sector,cando podía existir unha especialización en produtos de calidade .
 A pesar de ser un pobo costeiro o sector pesqueiro en Mugardos é un dos mais
baixos da provincia da Coruña. Existe unha necesidade de reestruturar o sector e
de introducir prácticas racionais para evitar o esgotamento dos recursos e

aumentar o nivel de rendas.
 Non existe unha mentalidade emprendedora e empresarial, xa que se prefire a
seguridade dun contrato laboral fronte ó risco e á aventura empresarial. Esto
dificulta a consolidación dun tecido empresarial que xenere produción e
emprego.
 O sector da hostalería non demostra unha adaptación ás necesidades do
mercado, detectándose certas reticencias á reciclaxe e introdución de novos
valores de calidade e innovación no servizo.
 Concello con nulo peso turístico. A pesares de ser unha zona moi atractiva para
a actividade turística amosa un índice turístico 0 debido á escaseza de oferta de
aloxamentos. Na actualidade existen dous proxectos de creación de prazas
hoteleiras e varias vivendas de uso turístico.
 Falta de innovación de produtos e servizos e mínimos investimentos en
76
publicidade e comunicación.
3.2.- PUNTOS FORTES: FORTALEZAS E OPORTUNIDADES.
 Mugardos ata agora posuía unha deficitaria infraestrutura viaria e unha mala
rede de comunicacións, tanto exterior como interior. Este é un dos puntos onde
avanzouse coa construción da vía de acceso á autoestrada, xa que a situación
xeográfica do concello ( pobo terminal, sito nunha península) require para o seu
desenvolvemento unha boa comunicación.
 O medio ambiente e paisaxístico de Mugardos presentase como un dos puntos
fortes do municipio. O conxunto mariño e urbano, coas casa coruñesas, coas
vistas á ría, posúen un gran interese turístico. A arquitectura civil, de grande
riqueza en edificios residenciais e construcións señoriais, tamén presenta
potenciais usos de cara ó turismo (Castelo da Palma, Casa do Alcalde Mariño
Barreira, Pazo do Baño, Cine Zárate).
 Apertura do Museo de Caldoval o que permite ampliar a oferta do turismo

cultural
 Dentro do sector turístico, outras fortalezas salientables son o recoñecemento
por parte do turista da singularidade do entorno, así como un aprecio da
gastronomía da zona, o que se reflexa no crecemento do número de visitantes.
A isto hai que engadirlle a existencia de Festas de interese turístico autonómico
o que facilita a promoción do municipio
 As características do territorio permiten un desenvolvemento das actividades
turísticas náuticas e de natureza
 Os servizos de proximidade, definidos entre os ámbitos de maior incentivo á
hora do autoemprego, poden encaixar perfectamente coa estrutura da
poboación e do territorio:
 Mugardos presenta unha poboación moi envellecida na que se
detecta a necesidade de intervencións familiares e prestación de
77
servizos.
 Así mesmo, a arquitectura popular das casas deshabitadas posúen
un gran interese urbanístico. As casas coruñesas poderían ser
restauradas baixo a constitución de novas formas e proxectos
empresariais.
 O sector do marisqueo ten un amplo potencial de produtividade sempre que se
leve a cabo unha rexeneración dos bancos marisqueiros da ría e un plan de
prevención contra o furtivismo.
 Posibilidade de creación de solo industrial para a ubicación de novas empresas.
 A proximidade de Mugardos á cidades como Ferrol e A Coruña e a mellora na
infraestrutura viaria, o converten nun centro de atracción residencial cada vez
máis importante o que pode supoñer un incremento de poboación.
Asdo.: Rosa Mª Rey Domínguez

Axente de emprego e desenvolvemento local
78

Estudo Socioeconomico 2022 1

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Estudo Socioeconomico 2022 1

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

ESTUDIO SOCIOECONÓMICO DO CONCELLO DE MUGARDOS

ROSA MARÍA REY DOMÍNGUEZ

1.1.- ENCADRAMENTO TERRITORIAL

1.2.- INFRAESTRUCTURAS, TRANSPORTES E COMUNICACIÓNS

1.2.- PEQUENO ESTUDIO DO MEDIO FÍSICO

2.- ANÁLISE SOCIOECONÓMICA

2.1.- ESTUDIO DA POBOACIÓN

2.2.- ACTIVIDADE ECONÓMICA:

2.2.1.- PRODUCIÓN E RENDA

2.2.2.- DINÁMICA EMPRESARIAL

2.3.- MERCADO DE TRABALLO

2.3.2.- TAXAS DE ACTIVIDADE, OCUPACIÓN E PARO

2.4.- INDICADORES SOCIAIS E DE CALIDADE DE VIDA: SERVICIOS E EQUIPAMENTO

3.- CONCLUSIÓNS: DEBILIDADES E POTENCIALIDADES

3.1.- PUNTOS CRÍTICOS: DEBILIDADES A AMEAZAS

3.2.- PUNTOS FORTES: FORTALEZAS E OPORTUNIDADES

1.1.- ENCADRAMENTO TERRITORIAL

O municipio de Mugardos está situado ó Nordés de Galicia, no Norte da provincia de A Coruña,

O Concello de Mugardos encontrase dividido en 4 parroquias :

PARROQUIAS SUPERFICIE KM2 PORCENTAXE DO SOLO

As características principias de cada unha das parroquias son:

Asentamentos poboacionais: os núcleos urbanos da Vila de Mugardos e O Seixo dominan os

1.2.- INFRAESTRUCTURAS, TRANSPORTE E COMUNICACIÓNS.

Mugardos posúe as seguintes estradas cun ancho de calzada de 6 metros:

Distancias entre Mugardos e as distintas cidades galegas:

1.3.- PEQUENO ESTUDIO DO MEDIO FÍSICO

A topografía de Mugardos é moi homoxénea, presentando, a maior parte do territorio, unha

2.- ANÁLISE SOCIOECONÓMICA

2.1.- ESTUDIO DA POBOACIÓN

O estudio da poboación de Mugardos ó longo do presente século revela varias características de

A estrutura actual da pirámide de idades denótase a constante diminución da taxa de

Padrón de Habitantes, xaneiro 2022

Neste momento o principal problema demográfico o constitúe a estrutura envellecida da

As pirámides de poboación amosan os dinamismos poboacionais, e si en 1980 Mugardos tiña

POBOACIÓN DO CONCELLO DE MUGARDOS

Fonte: Padrón Municipal. Xaneiro 2022

Na estrutura por idades da poboación pódese comprobar o proceso de envellecemento xa que

porcentaxe de poboación entre 20 e 64 anos mentres que o porcentaxe de poboación maior de

EVOLUCIÓN DA ESTRUCTURA POBOACIONAL

2020 9,95 60,69 29,36

Índices de envellecemento, sobreenvellecemento e dependencia global:

O índice de sobreenvellecemento é a relación entre a poboación maior de 84 anos e a poboación maior

Unha das consecuencias do envellecemento da poboación é a diminución da poboación denominada en

E o índice de dependencia global é a relación entre os grupos de poboación potencialmente dependentes

O índice de substitución da poboación activa (poboación de 20 a 24 anos / poboación de 60 a 64 anos)

MUGARDOS (SAN XULIÁN) % MEHA % FRANZA % SAN XOÁN % TOTAL MUNICIPIO

2.2.- ACTIVIDADE ECONÓMICA:

2.2.1.- PRODUCIÓN E RENDA

Imposto sobre a Renda das persoas Físicas, ano 2019:

R.M.D % do Nº declarantes p. Tramos de % de rendemtos declarados segundo

Índices de Actividade Económica

Principais indicadores comerciais do Área de Ferrol 2013

2.2.2.- DINÁMICA EMPRESARIAL

Facendo unha análise da evolución do número de empresas no Concello de Mugardos dende o

Se atendemos á evolución do número de empresas en función do seu tamaño, observase que a

Segundo estes datos do tecido empresarial existente no concello, 7 empresas pertencen ó

IGE. Explotación do directorio de empresas e unidades locais. 2020

2.2.3.- SECTORES ECONÓMICOS

SECTOR PRIMARIO: AGRICULTURA, GANDERÍA , PESCA E MARISQUEO:

Distribución de Terras. 2020

1.277 482 78 718

Nº Nº de bovinos Nº de vacas Nº de Nº de vacas Outros bovinos

2010 14 175 118 61 57 57