Przedmowa od autora skryptu

Drogie Koleżanki Studentki i Drodzy Koledzy Studenci,

Oddaję do Waszego użytku, studentów I roku, zbiór zadań oraz odpowiedzi do zadań z
12 wydania „Logiki Dla Prawników" aut. S. Lewandowskiego, H. Machińskiej, A Malinowskiego
oraz J. Petzla.

Odpowiedzi pochodzą z różnych źródeł - z zajęć, od starszych studentów, od

poprzedniego właściciela podręcznika czy też własnego autorstwa. Mimo to - jako autor - nie
jestem w stanie zagwarantować, że wszystkie odpowiedzi są prawidłowe. W przypadku,
gdybyście znaleźli błąd, skonsultujcie go jeszcze ze swoimi znajomymi, a gdyby im również

wychodziła inna odpowiedź niż w tym pliku, to dajcie znać o pomyłce wysyłając maila na adres
uwwpia.notatki@gmail.com pomyłka zostanie rozpatrzona najprawdopodobniej
uwzględniona. Nowa wersja skryptu z poprawioną odpowiedzią zostanie przesłana na dysk.
Tym sposobem zbiór ten może zostać oczyszczony z błędów.

Na zakończenie chciałbym poruszyć również fundamentalną kwestię: jedynym

warunkiem korzystania z tego zbioru jest to, by nie przekazywać go innym osobom za
dodatkową opłatą, w celu materialnego wzbogacenia się. Edukacja jest dla każdego szansą na
lepsze życie oraz wspaniałą przygodą. Pragnę więc, by choć do znikomego kawałka edukacji,
jakim jest ten dokument, dostęp był równy.

Życzę Wam owocnej nauki!

Wiktor Michałowski

Wersja 1.22
 Aneks

Zbiór pytań kontrolnych

Rozdział I. Zagadnienia wstępne

Rozdział li. Znak, język, kategorie syntaktyczne

1. Semantyka:
A. jest działem ogólnej nauki o znakach nb 19

B. jest naukąo stosunkach między znakami językowymi a tym, do czego te znaki

się odnoszą nb 19

C. jest nauką o stosunkach między znakami językowymi a wypowiadającym czy też

odbierającym wypowiedzi człowiekiem nb 19

D. nie jest działem ogólnej metodologii nauk nb 19

2. Pragmatyka:
A. jest działem logiki formalnej lub jest działem semiotyki nb 19

B. nie jest działem syntaktyki, ale jest działem semantyki nb 19

C. zajmuje się stosunkami między znakami językowymi a tymi, którzy te znaki

nadają lub odbierają nb 19

D. zajmuje się metodami uzasadniania twierdzeń nb 19

3. Przykładem wypowiedzi pełniącej funkcję performatywną jest:

A. sentencja wyroku sądowego, na mocy którego oddalono ~owództwo Lecha
przeciwko Januszowi o zapłatę nb 30-35

B. dokonany przez Jana w jego własnoręcznym testamencie zapis kolekcji monet

na rzecz jego jedynego brata nb 30-35

C. zamieszczona w komentarzu do kodeksu karnego analiza orzecznictwa

dotyczącego obrony koniecznej nb 30-35

D. opis przyrody w Nad Niemnem Elizy Orzeszkowej nb 30-35

4. Zdanie: ,,Studia na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego są

prowadzone w systemie ECTS" jest zdaniem:
A. analitycznym nb 56

B. którego wartość logiczna jest uzależniona jedynie od składni i znaczenia użytych

w nim słów nb 56
2
 C. syntetycznym nb 57

D. którego wartość logiczną określa się na podstawie obserwacji faktów, o

którYCh zdanie orzeka nb 57

5. ,,Każdy poseł do Sejmu RP jest osobą pełnoletnią" jest zdaniem:

A. ani prostym, ani analitycznym nb 71, 64, 56

B. subsumpcyjnym nb 59

C. wewnętrznie kontradyktorycznym nb 56

D. ogólnotwierdzącym nb 264

6. ,,Każda liczba podzielna przez dwa jest podzielną przez trzy". Jest to zdanie:
A. proste nb 71

B. złożone nb 71

C. wewnętrznie kontradyktoryczne nb 56

D. ogólnotwierdzące nb 264

7. Zasada dwuwartościowości dotyczy:

A. metody uznawania zdań za prawdziwe nb 55

B. liczby wartości logicznych, które może przyjąć zdanie w sensie logicznym

nb 55

C. podziału zdań kategorycznych na ogólne i szczegółowe nb 264

D. podziału dychotomicznego nb 362

8. O wyrażeniu: ,,Egzamin z logiki na WPiA UW w roku akademickim 2018/2019

odbył się w dniu 1.02.2019 r." można powiedzieć, że:

A. pełni funkcję opisową lub performatywną nb 31, 33

B. pełni funkcję stwierdzania nb 31

C. jest wyrażeniem w języku I stopnia nb 45

D. jest zdaniem złożonym nb 71

3
9. Wypowiedź: ,,W lipcu 1993 r. ukoronowany został 37-letni Ronald Muwenda
Mutebi li na 36. władcę Bugandy" pełni funkcję:
A. opisową nb 31

B. ekspresywną nb 34

C. sugestywną nb 32

D. performatywną nb 33

1O. Którego stopnia językowego jest następująca wypowiedź: ,,Jan powiedział, że

jego córka stwierdziła, iż wyraz «szczeżuja» składa się z dziewięciu liter"?
A. pierwszego nb 45-47

B. drugiego nb 45-47

C. trzeciego nb 45-47

D. czwartego nb 45-47

11. W zdaniu: ,,Jan jest studentem i sportowcem" słowa „i" użyto w znaczeniu:
A. enumeracyjnym nb 69

B. koniunkcyjnym nb 68

C. syntetyzującym nb 70

D. jako funktor nazwotwórczy nb 68

12. W zdaniu: ,,Flip i Flap stanowią zgraną parę bohaterów komedii filmowych" słowo
,,i" użyte jest:
A. w znaczeniu koniunkcyjnym nb 68

B. jako funktor prawdziwościowy nb 65

C. w znaczeniu syntetyzującym nb 70

D. jako funktor nazwotwórczy nb 70

13. W którym znaczeniu słowo „i" jest użyte w zdaniu stwierdzającym, że „A i B są

C", jeżeli mamy na myśli to, że przedmiot A należy do Coraz przedmiot B należy do
C?
A. syntetyzującym nb 70

4
 B. enumeracyjnym nb 69

C. koniunkcyjnym nb 68

D. jako funktor zdaniotwórczy nb 65, 69

14. W którym z poniższych zdań mamy do czynienia z funktorem „i" w znaczeniu

enumeracyjnym?
A. Jan jest studentem wieczorowym i praktykantem w kancelarii notarialnej nb
68,69

B. Adwokaci i radcowie prawni tworzą własne korporacje zawodowe nb 69

C. Jan i Paweł są studentami nb 69

D. Sejm i Senat razem wzięte to władza ustawodawcza RP nb 69, 70

15. Wskaż z zachowaniem kolejności, w jakich znaczeniach użyte jest w zdaniu:

„Studenci Wydziału Prawa UW zameldowani w Warszawie i poza Warszawą tworzą
razem grupę studentów Wydziału Prawa UW i wraz z pracownikami stanowią
korporację Wydziału Prawa UW' słowo „i":

A. koniunkcyjnym, syntetyzującym nb 68, 70

B. syntetyzującym, syntetyzującym nb 70, 70

C. enumeracyjnym, enumeracyjnym nb 69, 69

D. enumeracyjnym, koniunkcyjnym nb 69, 68

16. Funktor charakteryzuje się tym, że:

A. służy do budowy wyrażenia złożonego nb 61

B. nie jest nazwą nb 61

C. nie jest zdaniem nb 61

D. odnosi się do jednego lub więcej argumentów nb 61

17. Słowo „bardzo" może być użyte jako funktor o następującym zapisie:
nb 61- 72 8. il nb-61- 72 C. z. nb61- 72 o. ";l nb61- 72
n n DD D

Il z 7.
n nn D

z z
nn n
z z
nn .11

5
18. Które z wymienionych niżej funktorów nie występują w zdaniu: ,,Dobrze uczący
się student zawsze otrzymuje dobre oceny"?
A- n nb 61-72 B, i nb 6 -72 C. o nb 61- 72 D i nb 61- 72
n z n Jl

n
f.l n

19. W zdaniu: ,,Ptaki fruwają z jednego drzewa na drugie" występuje funktor:

A. r. nb 61-72 B; TI nb 61- 72 C. z rtb 61- 72 D. nb 61- 72
TIIlll n z IlD

20. Która z kategorii syntaktycznych występuje w zdaniu: ,,Czytam książkę w zielonej

okładce"?
A. z nb 61- 72. B. ri nh61- 72 C. 11 nb 61- 72 D. 2 nb61- 72
nn nn 11 n

21. Który z funktorów nie występuje w zdaniu: ,,Wydział Prawa i Administracji bardzo
często organizuje konferencje naukowe"?
A. n nb 61-72 B. z nb 61 72 C. n nb 61-72 D. z nb •61 72
n .nn nn
n. z
n n.n

22. ,,Bardzo duże państwo nie zawsze rozciąga się od morza do morza". Który
funktor nie występuje w powyższym zdaniu?
A. n nb61-72 B. n nb61-72 c. z nb61~72 D. z nb 61-72
n n r.. nn
n
[I

23. Które kategorie syntaktyczne nie występują w zdaniu: ,,Dom, który kupiłam od
pośrednika handlu nieruchomościami, podarowałam córce"?
"'A. z nb 61~72 B. z np 61-72 z nb 61-72 D. :z. nb 61-72
z n z.z nn

24. W zdaniu: ,,Zosia wiła wianki i rzucała je do falującej wody" nie występuje funktor:
A. n nb 61-72 . z nb 61- 72 C. ob61- 72 D. 1, nb 61- 72
n on onn :zz BRAK
25. W zdaniu: ,,Jan nie zapomniał o imieninach Zofii i podarował jej kwiaty" występuje
funktor:
A. z nb .61-72 B. z nb61- 72 C. n nb61-72 D. z nb 61-72
z ńrifl nn

26. Który z funktorów występuje w zdaniu: ,,Jan nie śpi, nie pije i nie stoi, a także nie
śpiewa"?
A. z nb 61-72 B. z nb 61- 72 C. z nb 61- 72 D. z nb 61-72 1
z zz nn zzzz

6
27. Wskaż funktory niewystępujące w zdaniu: ,,Jeżeli Jan kupił książkę lub Piotr kupił
książkę, to jeśli Jan nie kupił książki, to Piotr kupił książkę":
A. z nb 61- 72 B. z nb 61- 72 1 C. z nbńl-72 D. z nb61- 'i2
7.Z7.Z nn 'l.

28. W zdaniu: ,,Jeżeli Jan nie je, nie pije i nie śpi, to ma wolny czas" występuje
funktor:
A. z nb 61- 72 8. z nb61- 72 C. z nb61-72 D. z nb61- ?2
z Z2 ZZZ Z2.Z2.

29. Który z podanych niżej funktorów występuje więcej niż raz w zdaniu: ,,Jeżeli Jan
był u kolegi i grał w warcaby stupolowe, to nie przygotował się do egzaminu"?
A. z nb 61- 72 B. z n,b61- 72 C. z nb61-72 D. i b 61-:72
[1 nn l z.z

30. Który z podanych niżej funktorów występuje w zdaniu: ,,Jan jest uczciwym
politykiem, autorem książek i osobą odpowiedzialną, ale Jan nie jest osobą
punktualną"?
"A. z nb 61- 72 .B. z nb 61-.-72 C. n nb 61- 72 D. z nb61-72
z nn nn nun

31. Który z wymienionych niżej funktorów występuje w zdaniu: ,,Nieprawda, że

studenci nie są bardzo uważnymi słuchaczami"?
"A. z nb 61- 72 B. .z nb 61- 72 ...C. n nb 61- 72 D. -:t. nb '61- 7.2
rm n n

32. Które funktory występują w zdaniu: ,,Jan Kowalski jest ojcem, dłużnikiem i
pośrednikiem, lecz nie jest domokrążcą"?
A. z u1J61- 72 B. z. nb 61- 72 C. z nb61- 72 D. n nb 51-?2
n.n z:z ZZZ nnn

33. Który z podanych niżej funktorów nie występuje w zdaniu: ,,Nie jest tak, że Piotr i
Marek są pilnymi studentami"?
A. n nb 61-72 B. z nb 61- 72 C. 2. nb 61- 72 D. 2. nh61 -72 BRAK
n TITI .,. z.z
34. Które kategorie syntaktyczne występują w podanym niżej zdaniu więcej niż raz:
,,Piotr i Paweł nie zawsze otrzymują dobre oceny"?
A. z nb 61-72 B. z nb 61- 72 C. n nb 61-72 D. o nb 61- 72
.ZZ z n

35. Które z podanych niżej funktorów występują w zdaniu: ,,Bardzo popularny

sportowiec, który zamieszkał w Hiszpanii, jest amatorem używek i zdecydowanym
przeciwnikiem korridy"?
B. :r. ni> 61-72 C. n nb61-72 D. r. nb 61-72 .
nn ZZZ n nn

36. Które z podanych niżej funktorów nie występują w zdaniu: ,,Ireneusz bardzo
interesuje się turystyką, często zdobywa wysokie góry i nie zniechęca się

7
zmęczeniem"?
A. z nb 61- 72 B. z nb6l- 72 C. z nb61-72 D. z nb 61- 72: BRAK
ZZZ nn nn :z
z.
nn

Rozdział Ili. Pojęcie nazwy, podziały nazw i stosunki zakresowe

1. Nazwa „Biblioteka Narodowa" to nazwa:
A. złożona, konkretna, ostra, generalna nb 75, 86, 100, 77

B. złożona, konkretna, nieostra, indywidualna nb 75, 86, 101, 76

BRAK
C. złożona, abstrakcyjna, ostra, ogólna nb 75, 87, 100, 83

D. złożona, konkretna, nieostra, jednostkowa nb 75, 86, 101, 84

2. Nazwa „naród francuski" to nazwa:

A. konkretna, generalna, ogólna, złożona nb 86, 77, 83, 75

B. konkretna, indywidualna, jednostkowa, prosta nb 86, 76, 84, 75

C. konkretna, generalna, jednostkowa, złożona nb 86, 77, 84, 75

D. abstrakcyjna, indywidualna, jednostkowa, prosta nb 87, 76, 84, 75

3. Nazwa „Organizacja Narodów Zjednoczonych" to nazwa:

A. konkretna, generalna, jednostkowa, ostra nb 86, 77, 84, 100

B. konkretna, indywidualna, ogólna, nieostra nb 86, 76, 83, 101

C. konkretna, indywidualna, jednostkowa, ostra nb 86, 76, 84, 100

D. konkretna, generalna, ogólna, nieostra nb 86, 77, 83, 101

4. Określ, jakie cechy ma nazwa "pijana":

A. abstrakcyjna, niepusta, indywidualna nb 87, 83-84, 76

B. konkretna, pusta, indywidualna nb 86, 85, 76

C. konkretna, niepusta, generalna nb 86, 83-84, 77

D. abstrakcyjna, niepusta, generalna nb 87, 83-84, 77

5. Nazwa „pracownik Najwyższej Izby Kontroli" to nazwa:

A. konkretna, ogólna, generalna, prywatywna nb 86, 83, 77, 78

8
 B. konkretna, pusta, generalna, złożona nb 86, 85, 77, 75
BRAK
C. abstrakcyjna, pusta, generalna, złożona nb 87, 85, 77, 75

D. konkretna, ogólna, indywidualna, złożona nb 86, 83, 76, 75

6. Nazwa „Trybunał Konstytucyjny" to nazwa:

A. konkretna i generalna nb 86, 77, 156-157

B. indywidualna lub pusta nb 76, 85, 159

C. ostra lub złożona nb 100, 75, 159

D. bądź indywidualna, bądź złożona nb 76, 75, 162

7. Nazwa „Karpaty" to nazwa:

A. abstrakcyjna lub generalna nb 87, 77, 159

B. konkretna i indywidualna nb 86, 76, 156-157

C. nieposiadająca treści nb 89

D. niemogąca występować w supozycji materialnej nb 82

8. Nazwa „bezczelne kłamstwo" to nazwa:

A. abstrakcyjna i złożona nb 87, 75, 157-157

B. generalna lub pusta nb 77, 85, 159

C. jednostkowa i indywidualna nb 84, 76, 156-157

D. ani generalna, ani prosta nb 77, 75, 163

9. Nazwa „Katedra Logiki i Argumentacji Prawniczej Wydziału Prawa i Administracji

Uniwersytetu Warszawskiego" to nazwa:
A. złożona i generalna nb 75, 77, 156-157

B. jednostkowa lub indywidualna nb 84, 76, 159

C. abstrakcyjna bądź nieostra nb 87, 101, 162

D. niemogąca występować w supozycji materialnej nb 82

1O. O nazwach „niepoczytalność" i „niepoczytalny" można powiedzieć, że:

A. są nazwami, których zakresy pozostają w stosunku zamienności nb 108

9
 B. są nazwami konkretnymi i generalnymi nb 86, 77

C. są nazwami złożonymi i prywatywnymi nb 75, 78

D. jedna z nich jest nazwą abstrakcyjną, a druga konkretną nb 87, 86

11. Wskaż nazwę, która jest zarazem złożona, jednostkowa i generalna:

A. taką nazwą jest dowolna deskrypcja nb 234, 235

B. książka napisana przez Henryka Sienkiewicza nb 75, 84, 77

C. Uniwersytet Warszawski nb 75, 84, 77

D. obecna stolica Polski nb 75, 84, 77

12. Która z podanych niżej nazw jest zarazem złożona, generalna, ogólna,
konkretna, ostra?
A Ukraina nb 75, 77, 83, 86, 100
B. student nb 75, 77, 83, 86, 100 BRAK
C. czarna rozpacz nb 75, 77, 83, 86, 100
D. zły pies nb 75, 77, 83, 86, 100
13. Co oznacza nazwa „metro w Szczecinie"?
A nazwę jednostkową nb 84
B. nazwę indywidualną nb 76
C. nic nie oznacza nb 99
D. nazwę abstrakcyjną nb 87
14. O nazwie „Wrocław" można stwierdzić, że:

A. nie ma treści nb 89, 76

B. nie może występować w supozycji materialnej nb 82

C. nie jest nazwą generalną nb 77

D. nie może występować w supozycji formalnej nb 81

15. Której z podanych niżej nazw możemy przypisać treść?

A pierwiastek drugiego stopnia nb 89, 77

B. Tadeusz Kościuszko nb 89, 76
C. najwyższy budynek w Warszawie nb 89, 77
D. droga przez las nb 89, 77
16. Przykładem nazwy, która coś znaczy, ale nic nie oznacza, jest:
A. człowiek mierzący ponad 3 metry wzrostu nb 89, 99, 77, 85
10
 B. Kubuś Puchatek nb 89, 99, 76, 85

C. największe miasta na Słońcu nb 89, 99, 77, 85

D. Lech Wałęsa nb 89, 99, 76, 84

17. Wyrażenie „kolejka linowa w Łodzi":

A. nic nie oznacza i nic nie znaczy nb 89, 99, 85

B. nic nie oznacza, ale posiada treść nb 89, 99, 85

C. coś znaczy, ale nic nie oznacza nb 89, 99, 85

D. nie posiada desygnatu, lecz jest nazwą konkretną nb 74, 85, 86

18. Dwie nazwy „Juliusz Słowacki" i „autor Balladyny":

A. są równoważne lub równoznaczne nb 74, 90, 159

B. są równoważne i nie są równoznaczne nb 74, 90, 157

C. nie są równoważne bądź nie są równoznaczne nb 74, 90, 162

D. są równoważne albo równoznaczne nb 74, 90, 160

19. Nazwy „Piotr Wysocki" i „bohater powstania listopadowego" są:

A. równoważne albo równoznaczne nb 74, 99, 160

B. ani równoważne, ani równoznaczne nb 74, 90, 163

C. równoważne i nie są równoznaczne nb 74, 90, 157

D. równoważne bądź równoznaczne nb 74, 90, 162

20. W zdaniu „Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej ma swoją siedzibę w

Luksemburgu" występująca w nim nazwa „Trybunał Sprawiedliwości Unii
Europejskiej" jest nazwą:
A. złożoną i indywidualną nb 85, 76, 157

B. bądź złożoną, bądź indywidualną nb 75, 76, 162

C. generalną i ogólną nb 77, 83, 157

D. ogólną albo występującą w tym zdaniu w supozycji formalnej nb 83, 81, 160

11
21. W zdaniu „Berło jest to zdobna laska będąca oznaką niektórych godności" nazwa „berło"
występujew supozycji:

A. ani prostej, ani materialnej nb 79-82, 163

B. formalnej lub materialnej nb 79-82, 159

C. prostej bądź formalnej nb 79-82, 162

D. materialnej albo prostej nb 79-82, 160

22. Jaki stosunek zakresowy zachodzi między nazwami „Płońsk" i „Polska"?

A. nadrzędności nb 109, 113

B. podrzędności nb 110, 113

C. zamienności nb 108, 113

D. przeciwieństwa nb 112, 113

23. Pomiędzy zakresami nazw „nie-bocian", ,,nie-ptak" zachodzi stosunek:
A. zamienności nb 168

B. nadrzędności nb 109

C. krzyżowania nb 111

D. wykluczania nb 112

24. Określ stosunek zakresowy między nazwami „las" i „lasy":

A. zamienności nb 108

B. podrzędności nb 11 O

C. krzyżowania nb 111

D. wykluczania nb 112

25. Stosunek zakresu nazwy „nie-ssak" do zakresu nazwy „nie-wieloryb" to:

A. podrzędność nb 110

B. krzyżowanie nb 111

C. nadrzędność nb 109

D. wykluczanie nb 112

26. W jakim stosunku zakresowym do nazwy nadrzędnej pozostaje zaprzeczona

nazwa podrzędna?
A. krzyżowania nb 111
12
 B. wykluczania nb 112

C. podrzędności nb 110

D. nadrzędności nb 109

27. Poprzez zaprzeczenie dwu nazw przeciwnych między zakresami nazw

zaprzeczonych powstanie stosunek:
A. wykluczania nb 112

B. nadrzędności nb 109

C. podrzędności nb 110

D. krzyżowania nb 111

28. Jaki stosunek zachodzi między zakresami nazw „nazwa ogólna" i „nazwa
jednostkowa"?
A. w kluczanie nb 112
B. podprzeciwieństwo nb 111

C. sprzeczność nb 112

D. krzyżowanie nb 111

29. Z zakresem której z podanych niżej nazw zakres nazwy „nie-pies" pozostaje w
stosunku takim, jaki zachodzi między zakresami nazw: ,,nie-sosna" i „nie-drzewo"?
A. nie-ssak nb 107-113
B. nie-struś nb 107-113

C. nosorożec nb 107-113

D. jamnik nb 107-113

30. Wskaż nazwy przeciwne:

A. koncesja - formacja nb 112

B. nie-karany - nie-słownik nb 111

C. student - nie-książka nb 11 O

D. nie-kujon - nie-stenotypista nb 111

31. Pomiędzy którymi z podanych niżej par nazw zachodzi stosunek zakresowy
przeciwieństwa?

A. Uniwersytet Warszawski - Senat Uniwersytetu Warszawskiego nb 112-113

B. całość obszaru Polski - całość obszaru Unii Europejskiej nb 112-113
C. student Uniwersytetu Warszawskiego- student nb 110
D. nie-uniwersytet - nie-liceum nb 111
13
32. Pomiędzy którymi z podanych niżej par nazw nie zachodzi zakresowy stosunek
krzyżowania?

A. nie-żyrafa - nie-ssak nb 109

B. nie-prawnik - adwokat nb 112
C. nie-książka - nie-ławka nb 111
D. nie-sędzia-sędzia nb 112
33. Pomiędzy którymi z podanych niżej par nazw zachodzi stosunek zakresowy
wykluczania:
A. nie-pingwin - pingwin nb 112

B. nie-ptak - pingwin nb 112

C. pingwin - dziób pingwina nb 112-113

D. nie-pingwin - nie-kangur nb 111

34. Jakie stosunki mogą zachodzić pomiędzy zakresem dowolnej nazwy ogólnej a
zakresem dowolnej nazwy jednostkowej?
A. nadrzędności lub zamienności nb 83, 84, 109, 108
B. zamienności lub krzyżowania nb 83, 84, 108, 111
C. wykluczania się lub krzyżowania nb 83, 84, 112, 111
D. podrzędności lub zamienności nb 83, 84, 110, 108
35. Czy nazwa jednostkowa może pozostawać do innej nazwy niepustej w stosunku:
A. krzyżowania lub zamienności nb 83-85, 111, 108

B. nadrzędności lub wykluczenia nb 83-85, 109, 112

C. krzyżowania lub nadrzędności nb 83-85, 111, 109

D. wykluczania lub krzyżowania nb 83-85, 112, 111

36. Między zakresem nazwy nieostrej a zakresem nazwy jednostkowej może

zachodzić stosunek:
A. podrzędności lub nadrzędności nb 84,101, 110, 109

B. zamienności lub krzyżowania nb 84,101,108,111

C. krzyżowania lub wykluczania nb 84, 101, 111, 112

D. nadrzędności lub zamienności nb 84, 101, 109, 108

37. Zakres nazwy generalnej i zakres nazwy indywidualnej mogą pozostawać do

siebie w stosunku:
A. zamienności lub niezależności nb 77, 76, 108, 111

14
 B. zamienności lub przeciwieństwa nb 77, 76, 108, 112

C. krzyżowania się zakresów lub nadrzędności nb 77, 76, 111, 109

D. wykluczania zakresowego w formie sprzeczności lub wykluczania

zakresowego w formie przeciwieństwa nb 77, 76, 112

Rozdział IV. Definicje

1. Jakie własności ma definicja: ,,Wyraz «zamek» oznacza budowlę obronną lub
urządzenie blokujące drzwi"?

A. równościowa w stylizacji semantycznej nb 124, 131

B. klasyczna i nominalna nb 127, 117
C. nominalna i nierównościowa nb 117, 133
D. sprawozdawcza lub równościowa nb 120, 124
2. Jaki to rodzaj definicji: ,,Rzeczami w rozumieniu niniejszego kodeksu są tylko
przedmioty materialne"?
A. realna nb 118
ominalna nb
legalna nb 14
D. metajęzykowa nb 117
3. W pewnym opracowaniu z zakresu budownictwa zamieszczono następującą
definicję: ,,Niech wyrażenie «wysoki dom» znaczy tyle co wyrażenie «budynek
mieszkalny liczący więcej niż sześć kondygnacji»". Ta definicja jest:
A. zdaniem w sensie logicznym nb 54, 121

B. definicją sprawozdawczą nb 120

BRAK
C. definicją realną nb 118

D. definicją metajęzykową w stylizacji przedmiotowej nb 117, 132

4. ,,Periodyk" znaczy tyle, co „czasopismo". Jest to definicja:

A. przez postulaty i równościowa nb 133, 124

B. aksjomatyczna i metajęzykowa nb 134, 117

C. realna i projektująca nb 118, 121

D. metajęzykowa i równościowa nb 117, 124

5. Definicja używana w matematyce: ,,Przeliczalnym nazywa się zbiór równoliczny ze

zbiorem liczb naturalnych" jest:
A. realną definicją przez postulaty nb 118, 134

15
 B. definicją nominalną i równościową nb 117, 124

C. zdaniem w sensie logicznym nb 54, 120

D. wyrażeniem drugiego stopnia językowego nb 46, 117

6. Słownik
wyrazów jednoznacznych stwierdza: ,,«Pedanteria» znaczy tyle co
«dokładność»". Podana definicja jest:

A. nominalna, równościowa, sprawozdawcza nb 117,124,120

B. projektująca, nierównościowa, w stylizacji słownikowej nb 121, 133, 130

C. realna, sprawozdawcza, w stylizacji semantycznej nb 118, 120, 131

D. kontekstowa, nominalna, sprawozdawcza nb 126, 117, 120

7. Definicja: ,,Wyraz «pergamin» oznacza materiał pisarski sporządzony ze

specjalnie wyprawionej skóry" jest:
A. definicją klasyczną w stylizacji przedmiotowej nb 127, 132

B. zdaniem w sensie logicznym nb 54, 120

C. definicją realną lub równościową nb 118, 124

D. definicją nierównościową lub regulującą nb 133, 123

8. ,,Abnegat" znaczy tyle co „człowiek niedbający o siebie". Podana definicja jest:

A. nominalna, równościowa, w stylizacji słownikowej nb 117, 124, 130

B. realna, równościowa, w stylizacji semantycznej nb 118, 124, 131

C. sprawozdawcza, równościowa, w stylizacji przedmiotowej nb 120, 124, 132

D. konstrukcyjna, metajęzykowa, przez postulaty nb 122, 117, 134

9. Zawarta w podręczniku z prawa międzynarodowego prywatnego definicja:

,,«Apatryda» znaczy tyle samo co «osoba fizyczna nieposiadająca obywatelstwa
żadnego państwa»" to definicja:

A. równościowa nieklasyczna, realna, w stylizacji semantycznej, sformułowana

w języku prawnym nb 128, 118, 131, 49

B. kontekstowa, nierównościowa,w stylizacji słownikowej, sformułowana w

języku prawniczym nb 126, 133, 130, 50

16
 C. równościowa klasyczna, nominalna, w stylizacji słownikowej, sformułowana
w języku prawniczym nb 124, 127, 117, 130, 50

D. równościowa klasyczna, nominalna, w stylizacji semantycznej,

sformułowana w języku prawniczym nb 124,127,131, 50

1O. Jeśli definiendum i definiens występują w supozycji materialnej, mamy do

czynienia z definicją:
A. realną nb 118

B. nominalną nb 117

C. metajęzykową nb 117

D. w stylizacji słownikowej nb 130

11. Za definicję funktora prawdziwościowego może być uznana jego matryca. Taka
definicja jest przykładem definicji:
A. równościowej i klasycznej nb 124, 127

B. równościowej i nieklasycznej nb 124, 128

C. przez postulaty nb 134

D. legalnej nb 142

12. Jaki błąd popełniono w definicji rzekomo sprawozdawczej „Wieloryb jest to ptak o
wielobarwnym upierzeniu"?
A definicja za wąska nb 141
B. definiens i definiendum krzyżują się nb 141, 111
C. błąd przesunięcia kategorialnego nb 141
D. wykluczanie się definiensa i definiendum nb 141, 112
13. Jakich kategorii dotyczy błąd przesunięcia kategorialnego?
A aksjologicznych nb 141
B. syntaktycznych nb 141
C. ontologicznych nb 141
D. semantycznych nb 141
14. W sytuacji, gdy popełniono błąd przesunięcia kategorialnego:
A. definiendum i definiens są nazwami, między którymi zachodzi stosunek
podprzeciwieństwa nb 141, 111

B. zakresy definiendum i definiensa krzyżują się nb 141, 111

17
 C. definiendum i definiens należą do różnych kategorii ontologicznych nb 141

D. definiendum i definiens są nazwami konkretnymi nb 141, 86

15. Jaką funkcję pełnią najczęściej definicje występujące w aktach normatywnych?

A konstrukcyjną nb 122, 145

B. regulującą nb 123, 145

C. informacyjną nb 120, 145

D. sprawozdawczą nb 120, 145

16. Art. 244 § 1 Kodeksu cywilnego brzmi: ,,Ograniczonymi prawami rzeczowymi są:
użytkowanie, służebność, zastaw, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu oraz
hipoteka". Postanowienie to jest przykładem:
A. definicji realnej lub definicji nominalnej w stylizacji przedmiotowej nb 118,
117,130,144

B. definicji projektującej nb 121, 145

C. definicji równościowej i nieklasycznej nb 124, 128

D. definicji legalnej nb 142

17. O definicjach legalnych można prawdziwie stwierdzić, że:

A. mają charakter definicji realnych nb 118, 144

B. uznaje się je za metanormy nb 146

C. są sformułowane w języku prawnym nb 49

D. nakazują,
aby przy wyinterpretowaniu norm prawnych nadawać
definiowanym wyrażeniom znaczenie wiernie odpowiadające definicyjnemu
ustaleniu nb 146

18. Dana jest następująca definicja: ,,Niech słowo «sześciokąt» oznacza spółkę, w
której wspólnikami jest sześć osób". Ta definicja:
A. jest definicją sprawozdawczą nb 120

B. jest definicją równościową klasyczną nb 124, 127

C. ma stylizację semantyczną nb 131

D. jest obarczona błędem błędnego koła pośredniego nb 139

18
Rozdział V. Rachunek zdań
1. Zdaniem złożonym w sensie logicznym jest następujące zdanie:

A. Flip i Flap stanowią zgraną parę nb 71, 70

B. Jan i Piotr dobrze zdali egzamin z logiki nb 71, 69

C. Paweł nie wyjechał z Warszawy nb 71, 153

D. Sąd wymierzył przestępcy karę grzywny albo karę ograniczenia wolności nb 71,
160

2. Zaznacz funkcję zdaniową:

A.[e __,,___ _,.,__,,_ 147-148,169

B. jeżeli P., to q nb 147-148

C. vp,q [(p - q) - (q - p )] nb 147-148, 240-242

dy i tylko wtedy, gdy q nb 147-148

3. Dana jest następująca funkcja zdaniowa: ,,Jeżeli X studiuje prawo na roku Y, to X

dostał z przedmiotu Z ocenę W". Zmienną X obejmujemy kwantyfikatorem ogólnym,
zmienną Z kwantyfikatorem szczegółowym, a za wyrażenie „rok Y" podstawiamy
nazwę „pierwszy rok". Otrzymane w ten sposób wyrażenie jest:

A. funkcją zdaniową nb 147-148

B. zdaniem fałszywym nb 55

C. zdaniem syntetycznym nb 57

D. zdaniem zawierającym dwa różne kwantyfikatory nb 240

4. Prawdziwe są zdania: ,,Jan zdał logikę zawsze wtedy i tylko wtedy, gdy zdał wstęp do
prawoznawstwa" oraz „Jan zdał bądź logikę, bądź wstęp do prawoznawstwa". Na
podstawie tych informacji możemy stwierdzić, że:
A. Jan zdał logikę i wstęp do prawoznawstwa nb 156-157, 166, 162

B. Jan nie zdał logiki i nie zdał wstępu do prawoznawstwa nb 156-157, 166, 162

C. Jan zdał logikę, ale nie zdał wstępu do prawoznawstwa nb 156-157, 166, 162

D. Jan zdał wstęp do prawoznawstwa, ale nie zdał logiki nb 156-157, 166, 162

19
5. Fałszywe są zdania: "Kasia gra na skrzypcach i fortepianie", "Kasia gra na skrzypcach albo
gra na fortepianie". Które z podanych niżej zdań są w związku z tym prawdziwe?
A. Bądź Kasia gra na skrzypcach, bądź Kasia gra na fortepianie nb 162, 157, 160
B. Kasia gra na skrzypcach lub na fortepianie nb 153, 157, 160
C. Kasia gra na skrzypcach wtedy i tylko wtedy, gdy gra na fortepianie nb 166, 157, 160
D. Kasia nie gra na skrzypcach i nie gra na fortepianie nb 157, 160, 152

6. Prawdziwe są następujące zdania:

1) Jan uczył się logiki lub wstępu do prawoznawstwa

2) Jeżeli Jan uczył się logiki, to uczył się wstępu do prawoznawstwa

Na podstawie tych informacji możemy stwierdzić, że:

A. Jan uczył się logiki i wstępu do prawoznawstwa nb 157, 164, 159

B. Jan uczył się

logiki, ale nie wiadomo, czy uczył się wstępu do
prawoznawstwa nb 157, 164, 159

C. Jan uczył się wstępu do prawoznawstwa, ale nie wiadomo, czy uczył się
logiki nb 157, 164, 159

D. Nie wiadomo, czy Jan uczył się

logiki, i nie wiadomo, czy uczył się wstępu
do prawoznawstwa nb 157, 164, 159

7. Czy zaprzeczeniem zdania złożonego: "Jan pisze wiersze i komponuje muzykę"

jest zdanie(a):
A. Bądź Jan pisze wiersze, bądź Jan komponuje muzykę nb 162, 157

B. Nieprawda, że Jan pisze wiersze, lub nieprawda, że Jan komponuje muzyk

nb 159, 153, 157

C. Nieprawda, że (Jan pisze wiersze i komponuje muzykę) nb 157, 153

D. Ani Jan pisze wiersze, ani Jan komponuje muzykę nb 163, 157

8. Czy zaprzeczeniem zdania złożonego: ,,Piotr jest teraz w szkole wtedy i tylko
wtedy, gdy poszedł spotkać się z kolegą" jest zdanie:
A. Piotr nie jest teraz w szkole wtedy i tylko wtedy, gdy poszedł spotkać się z
kolegg nb 166, 153

B. Nieprawda, że Piotr jest teraz w szkole, wtedy i tylko wtedy, gdy poszedł
SROtkać się z kolegą nb 166, 153

C. Albo Piotr jest teraz w szkole, albo poszedł spotkać się z kolegą nb 160, 166

D. Piotr jest teraz w szkole wtedy i tylko wtedy, gdy Piotr nie poszedł spotkać
się z kolegą nb 166, 153
20
 9. Zaprzeczenie zdania: ,,Jan zdał logikę lub zdał prawo rzymskie" jest równoważne zdaniu:
A. Jeśli nieprawda, że Jan zdał logikę, to Jan zdał prawo rzymskie nb 164, 153, 159

B. Jeśli nieprawda, że Jan zdał prawo rzymskie, to Jan zdał logikę nb 164, 153, 159

C. Nieprawda, że Jan zdał logikę, i nieprawda, że Jan zdał prawo rzymskie nb 157,
153,159

D. Ani Jan zdał logikę, ani zdał prawo rzymskie nb 163, 159

1O. Które z podanych niżej wyrażeń jest równoważne dysjunkcji (plq)?

A. ~p v ~q nb 162, 199
B. ~(p A ~q) nb 162, 199

11. Które z podanych niżej wyrażeń jest równoważne implikacji (p - q)?

A. (~p A ~q) nb 164, 199
B. ~(p v ~q) nb 164, 199
C. ~(e A ~q nb 164, 199

D. ~(~p A q) nb 164, 199

12. Wskaż funkcję, którą można zastąpić wyrażeniem (p v q):

A. ~ (p A ~q) nb 159, 199

B. (~pJ ~q) nb 159, 199

C. [(P. / p) / (q I q)] nb 159, 199

13. Wyrażenie [(p - q) v (q - r)] - (p v r):

A. jest prawem logicznym nb 172, 174-176
B. jest fałszywe przy każdym podstawieniu p, q, r nb 172

C. przy niektór,,ch podstawieniach wartości p, q, rjest prawdziwe nb 170

D. bądź jest funkcją spełnialną, bądź kontrtautologiczną nb 172, 162

14. Ze zdania: ,,Paweł był w kinie" wynika logicznie zdanie:
A. Paweł był w kinie nb 174-176, 384

B. Paweł był w kinie i Gaweł był w kinie nb 174-176, 384

C. Paweł był w kinie lub Gaweł był w kinie nb 174-176, 384

D. Jeżeli Paweł był w kinie, to Gaweł był w kinie nb 174-176, 384

21
15. Które z poniższcyh zdań wynika logicznie ze zdania: "Jeżeli wierzyciel
zwalnia dłużnika z długu i dłużnik zwolnienie z długu przyjmuje, to zobowiązanie wygasa"?
A. Jeżeli
wierzyciel zwalnia dłużnika z długu i zobowiązanie nie wygasa, to dłużnik
zwolnienia z długu nie przyjmuje nb 174-176, 384

B. Jeżeli dłużnik zwolnienie z długu przyjmuje i zobowiązanie nie wygasa, to

wierzyciel nie zwalnia dłużnika z długu nb 174-176, 384

C. Jeżeli wierzyciel zwalnia dłużnika z długu i dłużnik zwolnienia z długu nie

przyjmuje, to zobowiązanie nie wygasa nb 174-176, 384

D. Jeżeli wierzyciel nie zwalnia dłużnika z długu i dłużnik zwolnienia z długu nie
przyjmuje, to zobowiązanie nie wygasa nb 174-176, 384

16. Ze zdania: ,,Nieprawda, że zarazem zmniejsza się liczba aktów normatywnych i prawo
staje się jaśniejsze" wynika logicznie zdanie:
A. Nieprawda, że zarazem prawo staje się jaśniejsze i zmniejsza się liczba aktów
normatywnych nb 174-176, 384

B. Nieprawda, że zmniejsza się liczba aktów normatywnych, lub nieprawda, że prawo

staje się jaśniejsze nb 174-176, 384

C. Nieprawda, że zmniejsza się liczba aktów normatywnych, i nieprawda, że prawo

staje się jaśniejsze nb 174-176, 384

D. Zmniejsza się liczba aktów normatywnych i prawo staje się jaśniejsze nb

174-176,384

17. Ze zdania: ,,Nieprawda, że zarazem zwiększa się popyt i zmniejsza się podaż" wynika
logicznie zdanie:
A. Nieprawda, że zarazem zwiększa się popyt i zmniejsza się podaż nb 174-176, 384
B. Nieprawda, że zarazem zmniejsza się podaż i zwiększa się popyt nb
174-176,384

C. Nieprawda, że zwiększa się popyt, i nieprawda, że zmniejsza się podaż nb 174-

176,384

D. Nieprawda, że zwiększa się popyt, lub nieprawda, że zmniejsza się podaż nb 174-
176,384

18. Ze zdania: ,,Jeżeli oskarżony jest nieletni i nie ma obrońcy z wyboru, to ma obrońcę z
urzędu" wynika logicznie zdanie:

A. Jeżeli oskarżony jest nieletni i nie ma obrońcy z urzędu, to ma obrońcę z wyboru

nb 174-176, 384

B. Jeżeli oskarżony
nie ma obrońcy z urzędu i nie ma obrońcy z wyboru, to nie jest
nieletni nb 174-176, 384

C. Jeżeli oskarżony
nie jest nieletni i ma obrońcę z wyboru, to nie ma obrońcy z
urzędu nb 174-176, 384 22
 D. Jeżeli oskarżonyjest nieletni i ma obrońcę z wyboru, to nie ma obrońcy z
urzędu nb 174-176, 384

19. Ze zdania: ,,Jeżeli Jaś jest zdolnym uczniem i uczy się pilnie, to zdaje do
następnej klasy" wynika logicznie zdanie:
A. Jeżeli Jaś
~-
uczy się pilnie i jest zdolnym uczniem, to zdaje do następnej klasy
nb 174-176, 384

B. Jeżeli Jaś
zdaje do następnej klasy, to jest zdolnym uczniem i uczy się pilnie
nb 174-176, 384

C. Jeżeli Jaś nie jest zdolnym uczniem i nie uczy się pilnie, to nie zdaje do następnej
klasy nb 174-176, 384

D. Jeżeli Jaś jest zdolnym uczniem, to jeżeli uczy się pilnie, to zdaje do
następnej klasy nb 174-176, 384

20. Które z poniższych zdań wynika logicznie ze zdania: ,,Jeżeli był silny wiatr, to nie
odbyły się zawody narciarskie i jeżeli padał deszcz, to skocznia była nieczynna, to
jeśli był silny wiatr lub padał deszcz, to ... "?
A. nie odbyły się zawody narciarskie i skocznia była nieczynna nb 174-176, 384

B. nie odbyły się zawody narciarskie bądź skocznia była nieczynna nb 174-176, 384

C. nie odbyły się zawody narciarskie lub skocznia była nieczynna nb 174-176, 384

D. nie odbyły się zawody narciarskie albo skocznia była nieczynna nb 174-176, 384

21. Dobierz wniosek wynikający logicznie z podanych niżej przesłanek [(,,Jeżeli Piotr
jest notariuszem, to Piotr jest prawnikiem) i (Piotr nie jest notariuszem")], to:
A. jeżeli nieprawda, że Piotr jest notariuszem, to nieprawda, że Piotr jest prawnikiem
nb 174-176, 384

B. jeżeli Piotr jest notariuszem, to Piotr nie jest prawnikiem nb 174-176, 384

C. jeżeli Piotr nie jest notariuszem, to Piotr nie jest prawnikiem nb 174-176,
384

D. jeżeli Piotr nie jest prawnikiem, to Piotr jest notariuszem nb 174-176, 384

22. Co wynika logicznie według jednego ze znanych praw logicznych ze zdania:

„Jeżeli nieprawda, że Jan jest studentem, to nieprawda, że Jan zdał egzamin
wstępny"?

A. jeżeli Jan jest studentem, to Jan zdał egzamin wstępny nb 174-176, 384

B. nieprawda, że (Jan zdał egzamin wstępny i jest studentem) nb 174-176, 384

C. jeżeli Jan zdał egzamin wstępny, to jest studentem nb 174-176, 384

D. jeżeli nieprawda, że Jan zdał egzamin
23 wstępny, to nieprawda, że Jan jest
studentem nb 174-176, 384
23. Czy wymienione prawo logiczne jest zastosowane w odniesieniu do poniższego
zdania, uzupełnionego wyrażeniem w nawiasie: ,,Skoro prawnik nie jest zarazem
prokuratorem i adwokatem, to jeżeli jest prokuratorem, to ... ":
A Uest adwokatem) modus ponendo ponens nb 210
B. (nie jest adwokatem) modus tollendo to/Jens nb 211
C. Uest adwokatem) modus tollendo ponens nb 212
D. (nie jest adwokatem) modus ponendo to/Jens nb 213
24. Czy wnioskowanie: ,,Jeżeli prawdą jest, że oskarżony był bądź podżegaczem,
bądź pomocnikiem, i prawdą jest, że był podżegaczem, to wobec tego nie był
pomocnikiem" jest oparte na:
A. modus ponendo ponens lub modus tollendo ponens nb 210,212
B. albo modus ponendo ponens, albo modus ponendo to/Jens nb 21 O, 213
C. bądź modus tollendo to/Jens, bądź modus ponendo ponens nb 21 O, 211
D. bądź modus e_onendo ponens, bądź modus tollendo ponens nb 210,212
25. Zdanie: ,,Jeżeli pada deszcz, to Ueżeli grzmi, to jest burza) wtedy i tylko wtedy,
gdy jeśli grzmi, to Ueżeli pada deszcz, to jest burza)" jest:
A. wypowiedzią niezupełną nb 60

B. egzemplifikacją prawa logicznego nb 174-176

C. egzemplifikacją tautologii nb 174-176

D. zdaniem złożonym, w którym występuje alternatywa rozłączna nb 64, 160

26. Jakie prawo logiczne zostało wykorzystane w zdaniu: ,,Jeżeli samochód jedzie, to
jeżeli kierowca wciśnie środkowy pedał, to samochód hamuje, to jeżeli samochód
jedzie i kierowca wciśnie środkowy pedał, to samochód hamuje"?
A sylogizm hipotetyczny nb 224
B. prawo dylematu konstrukcyjnego prostego nb 229
C. prawo eksportacji nb 226-227
D. prawo im~ortacji nb 226-227
27. ,,Jeżeli idę na targ, to kupuję warzywa, to jeżeli nie idę na targ, to nie kupuję
warzyw". Czy rozumowanie to oparte jest na jakimś prawie logicznym, a jeżeli tak, to
na jakim?
A. modus tollendo to/Jens nb 211
B. nie jest oparte na prawie logicznym nb 174-176
C. prawo transpozycji nb 217, 225
D. prawo negacji implikacji nb 223
28. Wypowiedź: ,,Jeżeli nie jest prawdą, że jeżeli Piotr otrzymał wizę amerykańską,
to Piotr wyjechał do Stanów Zjednoczonych, to w takim razie prawdą jest, że jeżeli
Piotr nie wyjechał do Stanów Zjednoczonych, to Piotr nie otrzymał wizy

24
amerykańskiej":

A. jest rozumowaniem opartym na prawie logicznym nb 174-176

B. jest egzemplifikacją jednej z formuł prawa negowania implikacji nb 223
C. nie jest rozumowaniem opartym na prawie logicznym nb 174-176
D. jest egzemplifikacją funkcji spełnialnej nb 174-176, 172
29. Która z podanych niżej funkcji logicznych jest tautologią:
A. (P. v q) =[(P. IP.) I (q I q )] nb 174-176

B. (p - ~q) - (~q "p) nb 174-176

C. (~q "P.) - (~q - p) nb 174-176

D. [p - (~q - r)] - ~(p "~q) nb 174-176

30. Która z podanych niżej funkcji logicznych jest prawem logicznym:

A. (P. I q )] nb 174-176

v r)] - [q - (P. - r)] nb 174-176

31. Wskaż, która z podanych niżej funkcji logicznych jest kontrtautologią:

A. (plq ) - (~p v ~q) nb 172-176

B. (p - q) =(q- p) nb 172-176
C. [P. - (P. v q)] - (p" ~p) nb 172-176
D. ~(p - q) - (q- p) nb 172-176
32. Funkcja zdaniowa [~p - (q - (r)] - ~[~q - (~p v r)] po podstawieniu za p =
.1l q = O daje zdanie fałszywe. Określ, które z podanych niżej funkcji po takim
samym podstawieniu staną się zdaniami prawdziwymi:

A. [(p "r) - q] nb 148, 153-166

B. [(g / r) - fJ.] nb 148, 153-166

C. [(p - r) - q] nb 148, 153-166

r)] nb 148, 153-166

25
33. Czy na podstawie tego, że mamy do czynienia z dwiema funkcjami logicznymi:

(a) [~p v ~{q - r)],

(b) ~[~p - ~(~q A r)];

gdzie: p jest zdaniem prawdziwym, q jest zdaniem fałszywym, ar zdaniem o

nieznanej wartości logicznej, możemy stwierdzić, że:
A. koniunkcja (a) i (b) jest fałszywa nb 148, 153-166

B. alternatywa zwykła (a) i (b) jest prawdziwa nb 148, 153-166

C. implikacja jeżeli (b), to (a) jest prawdziwa nb 148, 153-166

D. równoważność (a) i (b) jest prawdziwa nb 148, 153-166

34. Wiemy, że p jest zdaniem prawdziwym, q zdaniem fałszywym, zaś wartość

logiczna r nie jest znana. Które z podanych niżej funkcji logicznych przy tych
podstawieniach staną się w tej sytuacji zawsze prawdziwe:
A. q - (p/r) nb 148, 153-166

B. (q v r) - p nb 148, 153-166

C. (p / r) - ~(q A r) nb 148, 153-166

D. [(p Ar) - q] - [~q - ~(p A r)]nb 148, 153-166

=
35. Dane jest wyrażenie W: [(r A q) - (~p v ~r)] [(p v r) A (p - q)]. Na miejsce p
podstawiamy zdanie prawdziwe, na miejsce q - zdanie fałszywe, a na miejsce r -
zdanie o nieznanej wartości logicznej. W związku z tym wyrażenie W stanie się
zdaniem:
A. prawdziwym nb 148, 153-166

B. fałszywym nb 148, 153-166

C. o niedającej się ustalić wartości logicznej nb 148, 153-166

D. o budowie sylogistycznej nb 148, 153-166

=
36. Dane jest wyrażenie W: [(p A q) - (~pt ~r)] [(p v r) A (p - q)]. Na miejsce p
podstawiamy zdanie prawdziwe, na miejsce q - zdanie fałszywe, a na miejsce r -
zdanie o nieznanej wartości logicznej. W związku z tym wyrażenie W stanie się
zdaniem:
A. prawdziwym nb 148, 153-166

B. fałszywym nb 148, 153-166

26
 C. o niedającej się ustalić wartości logicznej nb 148, 153-166

D. będącym egzemplifikacją tautologii nb 148, 153-166

37. W czasie przesłuchania zadano świadkowi następujące pytanie: ,,Czy oskarżony

zbił szybę w samochodzie i zabrał z niego radio?". Świadek odpowiedział: ,,Nie".
Formalnologiczna analiza takiej odpowiedzi (przy założeniu jej prawdziwości)
wskazuje, że możliwa jest następująca sytuacja:
A. Oskarżony zbił szybę w samochodzie i zabrał z niego radio nb 218

B. Oskarżony zbił szybę w samochodzie, ale nie zabrał z niego radia nb 218

C. Oskarżony nie zbił szyby w samochodzie, ale zabrał z niego radio nb 218

D. Oskarżony nie zbił szyby w samochodzie i nie zabrał z niego radia nb 218

38. Jacek i Placek są bliźniakami nieróżniącymi się wyglądem. Różnią się jedynie
tym, że Jacek zawsze wypowiada zdania prawdziwe, a Placek zawsze fałszywe.
Pewnego razu spotkałem jednego z tych braci i usłyszałem od niego następującą
wypowiedź: ,,Jeżeli każda funkcja logiczna jest prawem logicznym, to ja jestem
Placek". Kogo spotkałem?
A. Jacka nb 164
B. Placka nb 164
C. na podstawie tych informacji nie można określić, kogo spotkałem nb 164
D. zadanie nie ma rozwiązania, ponieważ podana wypowiedź jest kontradyktoryczna
nb 164, 56
39. Prawdziwe wyrażenie typu „p albo q" oznacza, że prawdziwa jest:
A. alternatywa zwykła łącząca p, q nb 159

B. koniunkcja łącząca p, q nb 156

C. dysjunkcja łącząca p, q nb 162

D. negacja równoważności łączącej p, q nb 153, 166, 209

40. Prawdziwe jest zdanie: ,,Nieprawda, że jeżeli Jan dokonał kradzieży z

włamaniem, to jeżeli Piotr zawsze współdziała z Janem, to Piotr nie dokonał
kradzieży z włamaniem". Na podstawie tej informacji można stwierdzić, że:

A. Jan dokonał kradzieży z włamaniem i Piotr dokonał kradzieży z włamaniem

nb 157, 164

B. Jan dokonał kradzieży z włamaniem, ale nie wiadomo, czy Piotr dokonał
kradzieży z włamaniem nb 157, 164

27
 C. Piotr dokonał kradzieży z włamaniem, ale nie wiadomo, czy Jan dokonał
kradzieży z włamaniem nb 157, 164

D. Nie wiadomo, czy Jan dokonał kradzieży z włamaniem, i nie wiadomo, czy
Piotr dokonał kradzieży z włamaniem nb 157, 164

41. W prawie redukcji do absurdu dokonano dwu przekształceń: w miejsce zmiennej

podstawiono wyrażenie (p v q) i następnie zastąpiono części tak przekształconego
wyrażenia, posługując się jednym z praw de Morgana. W wyniku otrzymano
tautologię:

A.[(~p vq)Ap]-ąnb208,198,218

B. [(R v g) - (~P, A ~g )] - (~P, A ~g) nb 208, 198, 218

C. [s - (~p v ~q) As] - ~(p A q) nb 208, 198, 218

D. [(~p A ~q) - ~s] - [s - (p v q )] nb 208, 198, 218

42. Prawo importacji zostało

poddane dwukrotnemu przekształceniu. Pierwsze
przekształcenie polegało na podstawieniu w miejsce p funkcji (q - r). Drugie na
zastąpieniu funkcji (q - r) funkcją równoważną logicznie, w której występuje
negacja i alternatywa zwykła. Następnik otrzymanej w wyniku przekształcenia
implikacji ma postać:
A. [(q v ~r) A q] - r i jest tautologią rachunku zdań nb 226-227, 199

B. [(~q v r) A q] - r i nie jest tautologią rachunku zdań nb 226-227, 199

C. [(~g v r) Ag] - r. i jest tautologią rachunku zdań nb 226-227, 199

D. [(~q v r) - (~q v r)] i jest tautologią rachunku zdań nb 226-227, 199

43. Funkcja logiczna [(p - q) A ~q] - ~p została przekształcona do postaci [(~p -

q) A ~q] - ~(~p), a następnie do postaci [(p v q) A ~q] - ~(~p) i kolejno do postaci
[(p v r) A~ r] - ~(~p) oraz do postaci [(p v r) A ~r] - p. Jakie reguły przekształceń
rachunku zdań znalazły tu w kolejności zastosowanie?
A. zastępowanie, podstawianie, podstawianie, zastępowanie nb 198-199
B. podstawianie, zastępowanie, podstawianie, podstawianie nb 198-199
C. podstawianie, zastępowanie, podstawianie, zastępowanie nb 198-199
D. zastępowanie, podstawianie, zastępowanie, podstawianie nb 198-199
44. Funkcję logiczną [(p v q) As] - [s v (p A q)] przekształcono do postaci
[(p v q) A (p A q)] - [(p A q) v (p A q)], następnie do postaci
[(~p I ~q) A (p A q)] - [(p A q) v (p A q)], a ostatecznie do postaci
[(~p I ~r) A (p A r)] - [(p A r) v (p A r)]. Jakie reguły przekształcania (reguły
dowodowe) znalazły tu w kolejności zastosowanie?

28
 A. zastępowanie, podstawianie, zastępowanie
nb 198-199
B. podstawianie, zastępowanie, podstawianie nb 198-199
C. podstawianie, podstawianie, zastępowanie nb 198-199
D. zastępowanie, zastępowanie, podstawianie nb 198-199
45. Funkcja logiczna [p - (q - r)] - [q - (p - r)] została przekształcona do
postaci
[p - (q - ~r)] - [q - (p - ~r)], następnie do postaci [p - (q Ir)] - [q - (p - ~r)],
kolejno do postaci [p - (q Ir)] - [q - (~p v ~r)] oraz do postaci [p - (~q v ~r)] - [q
- (~p v ~r)]. Jakie reguły przekształceń rachunku zdań znalazły tu w kolejności
zastosowanie?
A. podstawianie, zastępowanie, podstawianie, podstawianie nb 198-199
B. odstawianie, zastępowanie, zastępowanie, zastępowanie nb 198-199
C. zastępowanie, podstawianie, zastępowanie, podstawianie nb 198-199
D. zastępowanie, podstawianie, podstawianie, podstawianie nb 198-199

Rozdział VI. Elementy rachunku predykatów

1. Deskrypcja:
A. nie jest nazwą ogólną, ale jest nazwą generalną nb 233-235, 62

B. jest nazwą złożoną lub konkretną nb 235

C. składa się z deskrypcyjnego funktora nazwotwórczego oraz jego argumentu

nb 235

D. jest nazwą jednostkową bądź indywidualną nb 233-235

2. Wyrażenie: ,,Krajowa Rada Radców Prawnych" jest:

A. deskrypcją nb 234, 62

B. jednostkową nazwą indywidualną nb 233, 84, 76

C. termem nb 236

D. nazwą złożoną nb 75

3. Predykat dwuargumentowy służy jako:

A. funktor zdaniotwórczy od argumentów zdaniowych nb 61-63

B. funktor zdaniotwórczy od argumentów nazwowych nb 61-63

C. funktor nazwotwórczy nb 61-63

D. funktor funktorotwórczy nb 61-63

29
4. W zdaniu: ,,Jan jedzie z Warszawy do Krakowa" wyrażenie,, ... jedzie z ... do ... "
pełni funkcję:

A. predykatu trójargumentowego nb 239

B. funktora zdaniotwórczego określonego na trzech argumentach nazwowych

nb 63

C. deskrypcyjnego funktora nazwotwórczego nb 235

D. funktora nazwotwórczego określonego na trzech argumentach nazwowych

nb 62

5. Zaznacz wyrażenia, które są deskrypcjami:

A. mistrz olimpijski w biegu na 100 m w roku 2000 nb 233-235

B. książka wydana przez Państwowe Wydawnictwo Naukowe w roku 1990 nb

233-235

C. Raoul de la Grassevie nb 233-235

D. część sarkofagu Juniusa Bassusa nb 233-235

6. Która z podanych niżej nazw jest termem?

A dziadek Adama Mickiewicza nb 236
B. Jakub Błaszczykowski nb 236
C. najwyższy bud nek w Łodzi nb 236
D. nosorożec nb 236
7. Termem niebędącym deskrypcją jest:
A. Kamil Stoch nb 233-236

B. najlepszy piłkarz Europy nb 233-236

C. zdobywca medalu olimpijskiego nb 233-236

D. wybitny polski sportowiec nb 233-236

8. O dwóch nazwach „Wisła" oraz „najdłuższa rzeka w Polsce" da się stwierdzić, że:

A. obie są nazwami jednostkowymi nb 84

B. obie są deskrypcjami nb 234

C. jedna z nich jest deskrypcją i są równoważne nb 233-234, 74

D. obie są termami i nie są równoznaczne, ale są równoważne nb 236, 90, 74

30
 9. Zaznacz poprawne wyrażenie rachunku predykatów:
A. " x P1 (x ) v S2 (x,y) nb 245

B. v x,y [A2 (x,y )] =v y,x [A2 (x )] nb 245

C. /\ X [S1

D. "x [A2 (x )] - v x [D2 (x ,y)] nb 245

1O. Zaznacz poprawne wyrażenia rachunku predykatów:

A. P1 (a) v P2 (a,b) v P3 (a,b,c) nb 245

B. v y P2 (x ) nb 245

C. " x P1 (x ) =P2 (x ,y ,z ) nb 245

D. "x v l [P2 (x ,X: ) - Z2 (x ,}'.'. )] nb 245

11. Wskaż wyrażenie, które jest formułą zdaniową (przez a, b, c oznaczono zmienne
indywiduowe, przez a', b', c' oznaczono termy, przez x, y, z oznaczono zmienne
zdaniowe):
A. x nb 246

B. P3 (a,b,c ') I W2 (a',b) nb 246

D. ~z A v cW1 (c) nb 246

12. Zaznacz wyrażenia, które są zdaniami w sensie logicznym:

A. A2 (x ,y) t S1 (x) nb 247

B.W1 (x)vvyZ1 (y)nb247

C. "x A3 (x ,a,b) - v x 81 (x) nb 247

D. v x 81 (x) - " x 81 (x) nb 247

13. Wskaż zapis w postaci formuły rachunku predykatów następującego zdania:

„Tylko niektóre spółki są rejestrowane w raju podatkowym", gdzie oznaczamy
przez S predykat „być spółką", a przez R predykat „być zarejestrowanym w raju
podatkowym":
A. v s [S(s) A R(s )] A v s [~S(s) A R(s )] nb 249

31
 B. v s [S(s) A ~R(s )] nb 249

C. v s [~S(s) A R(s )] nb 249

D. v s [S(s) A R(s )] A v s [S(s) A ~R(s )] nb 249

14. Wskaż,
która z podanych niżej formuł odpowiada logicznej strukturze wyrażenia:
„Żaden nieletni nie jest posłem" (gdzie oznaczono N 1 - jest nieletnim, P1 - jest
posłem):
,-~-
A. ~v x [N 1 (x) A P1 (x )] nb 249

B. A vx [~N 1 (x) - ~P 1 (x )] nb 249

C. A x [N 1 (x) - ~P 1 (x )] nb 249

D. v x [~N 1 (x) A ~P 1 (x )] nb 249

15. Wskaż zdanie reprezentowane przez następujące wyrażenie rachunku

predykatów:
Ax[Z 1(x) - P1(x)], gdzie: Z 1 - predykat jednoargumentowy „jest zatrudniony na
podstawie umowy o pracę", P1 - predykat jednoargumentowy „jest pracownikiem":
A. Jeżeli X jest zatrudniony na podstawie umowy o pracę, to X jest
pracownikiem nb 249

B. Każdy zatrudniony na podstawie umowy o pracę jest pracownikiem nb 249

C. Tylko zatrudniony na podstawie umowy o pracę jest pracownikiem nb 249

D. X jest zatrudniony na podstawie umowy o pracę wtedy i tylko wtedy, gdy X

jest pracownikiem nb 249

16. Zaznacz prawa logiczne rachunku predykatów:

A. A x ,Y. [A2 (x ,Y. )] =A Y. ,x [A2 (x ,Y. )] nb 253

B. v x ,Y. [A2 (x ,Y. )] =v Y. ,x [A2 (x ,Y. )] nb 254

C. A x v y [A2 (x ,y )] =v x y [A (x ,y )] nb 255
A 2

D. v x [A(x) v B(x )] =v x [A(x )] v v x [B(x )] nb 261

17. Wskaż wyrażenie niebędące tautologią rachunku predykatów:
A. A x [A(x) - B(x )] =A x [A(x )] - A x [B(x )] nb 260

B. A x [A(x) - B(x )] =v x [A(x )] - v x [B(x )] nb 260-263

32
 C. ~A x[A(x )] =v x [~A(x )] nb 256
D. A x [A(x )] - v x [A(x )] nb 251-252

18. Pierwsze prawo de Morgana będące tezą rachunku predykatów to:

A. prawo negowania kwantyfikatora szczegółowego nb 257

B. prawo negowania kwantyfikatora ogólnego nb 256

C. prawo zastępowania kwantyfikatora ogólnego przez kwantyfikator szczegółowy

nb 258

D. prawo, którego zapis formalny przedstawia się jako ~[A x A(x )] =v x ~[A(x )] nb
256

19. Zdanie: ,,Jeżeli istnieje taki student (x), który rozwiązał wszystkie zadania w teście z
logiki (y), to o każdym z zadań w teście z logiki (y) można stwierdzić, że istnieje
student (x), który je rozwiązał":
A. w rachunku predykatów da się zapisać jako v x A y A2 (x ,y) =A y v x A2 (x ,y)
nb 255

B. jest egzemplifikacją prawa przestawiania kwantyfikatora szczegółowego z

kwantyfikatorem ogólnym nb 255

C. w rachunku predykatów da się zapisać jako A y v x A2 (x ,y) - v x A y A2 (x ,y)

nb 255

D. jest egzemplifikacją prawa przestawiania kwantyfikatora ogólnego z

kwantyfikatorem szczegółowym nb 255

20. Określ związek

logiczny występujący między zdaniami reprezentowanymi przez
następujące schematy:
I. ~Vz ~A(z) li. ~ /\z. A(z)

A. przeciwieństwo nb 243
B. wynikanie I - li nb 243
C. '-"{Ynikanie li - I nb 243
D. sprzeczność nb 243

Rozdział VII. Teoria nazw

1. Który termin jest rozłożony w zdaniu: ,,Tylko prawnik jest prokuratorem"?
A. żaden
nb 294, 267
B. prokurator nb 294, 267
C. prawnik nb 294, 267
D. wszystkie nb 294, 267

33
2. Zwrot: ,,Niektóre S są P" rozumieć należy jako:
A. stwierdzenie, że niektóre S są P i niektóre S nie są P i przy tym nie jest tak,
że każde Sjest P nb 266

B. stwierdzenie, że tylko niektóre Ssą Pi tylko niektóre S nie są P nb 266

C. stwierdzenie, że niektóre S są P, i zarazem stwierdzenie, że nie jest tak, że

niektóre S nie są P nb 266

D. stwierdzenie, że niektóre S są P, i niewykluczenie tego, że każde Sjest P

nb 266

3. Określ stosunek zakresowy, w jakim mogą pozostawać do siebie zakres nazwy S

oraz zakres nazwy P w prawdziwym zdaniu S o P:
A. wykluczanie nb 266

B. przeciwieństwo nb 266

C. sprzeczność nb 266

D. krzyżowanie nb 266

4. Jaki stosunek zachodzi między zakresami nazw S oraz P, gdy prawdziwe jest
zdanie „tylko Si P"?
A yżowanie lub zamienność nb

B. rzędność lub krzyżowanie nb

C. yżowanie lub wykluczanie nb

D. ienność lub nadrzędność nb

5. W fałszywym zdaniu typu S o P między zakresem nazwy S a zakresem nazwy P

zachodzi stosunek:
A. zamienności lub podrzędności S względem P nb 266

B. podrzędności S względem P lub krzyżowania nb 266

C. nadrzędności S względem P lub wykluczania nb 266

D. krzyżowania lub wykluczania nb 266

6. Nazwa „S" pozostaje w takim stosunku do nazwy „P" jak nazwa „nie-pies" do
nazwy „nie-kot". W takiej sytuacji prawdziwe jest zdanie:
A. S o nie-P nb 266

B. nie-P o nie-S nb 266

34
 C. S o P nb 266

D. nie-S o nie-P nb 266

7. Przy jakich stosunkach zakresowych nazw P oraz S prawdziwe jest zdanie: ,,Tylko
niektórzy studenci (S) są poznaniakami (P)"?
A. krzyżowanie zakresów nb 266
B. nadrzędność P nad S nb 266
C. zamienność
S z P nb 266
D. wykluczanie nb 266
8. Na podstawie informacji, iż
zakres nazwy Skrzyżuje się z zakresem nazwy P,
można stwierdzić, że prawdziwe są zdania typu:
A. S i P - S o P nb 266

B. S a P S e P nb 266

C. S i P / ~(S a P) nb 266
D. ~(S a P v S e P) nb 266
9. Jeżeli
zakres nazwy P wyklucza się z zakresem nazwy S, to wówczas prawdziwe
jest zdanie typu:
A. S e P v S o P nb 266

B. S e P =S o P nb 266
C. S e P / S o P nb 266

D. ~(S e P v S o P) nb 266

1O. Funkcja „nieprawda, że tylko niektóre S są P" jest równoważna wyrażeniu:

A.Se P v ~(S o P) nb 266

B. ~{S i P) v ~{S o P) nb 266

C. ~(P o nie-S) v ~(nie-P i S) nb 266

D. ~{S i P) v S a P nb 266

11. Wyrażenie [(S a P - S i P) A (S e P - S o P)] - [(S a P v S e P) - (S i P v S o

P)] jest:
A. funkcją logiczną nb 147-148, 273

B. funkcją zdaniową nb 169-172, 273

35
 C. prawem logicznym nb 172-176, 273

D. wyrażeniem sylogistycznym nb 209, 281, 273

12. Wśród podanych niżej zdań wskaż zdanie (a) równoważne zdaniu: ,,Żaden
weksel nie jest czekiem":
A. Każdy weksel jest nie-czekiem nb 276

B. Niektóre nie-czeki nie są nie-wekslami nb 277

C. Każdy czek jest nie-wekslem nb 276, 274

D. Niektóre nie-weksle nie są nie-czekami nb 277

13. Zdanie: ,,Niektórzy studenci są szachistami" jest równoważne zdaniu:

A. Nieprawda, że każdy student jest nie-szachistą nb 276, 268-269

B. Niektórzy nie-szachiści nie są nie-studentami nb 277

C. Niektórzy studenci nie są nie-szachistami nb 276

D. Niektórzy szachiści nie są nie-studentami nb 276, 274

14. Podaj zdanie równoważne do zdania: ,,Tylko nie-lekkoatleci nie są sportowcami":

A. Każdy lekkoatleta jest sportowcem nb 267

B. Żaden lekkoatleta nie jest sportowcem nb 267

C. Niektórzy lekkoatleci są sportowcami nb 267

D. Niektórzy lekkoatleci nie są sportowcami nb 267

15. Czy zdaniem równoważnym do zdania: ,,Niektórzy politycy nie są posłami" jest/są
zdania:
A. Niektórzy nie-posłowie są politykami nb 274, 276

B. Nieprawda, że żaden polityk nie jest posłem nb 268-269

C. Niektórzy politycy nie są nie-posłami nb 276

D. Nieprawda, że tylko politycy są posłami nb 267, 268-269

36
16. Czy zdaniem równoważnym do zdania: ,,Niektórzy studenci nie są stypendystami" jest
zdanie:

A. Nieprawda, że żaden student nie jest stypendystą nb 268-269

B. Niektórzy nie-stypendyści nie są nie-studentami nb 277

C. Żaden nie-stypendysta nie jest studentem nb 274, 276

D. Niektórzy nie-stypendyści są studentami nb 274, 276

17. Zaznacz parę zdań równoważnych:

A. Niektórzy ludzie nie są uczciwi - Niektórzy ludzie są nie-uczciwi nb 276

B. Każdy student ma indeks - Nieprawda, że żaden student nie ma indeksu nb

268-269

C. Nieprawda, że niektórzy studenci są sportowcami - Nieprawda, że każdy

student jest sportowcem nb 268-269

D. Tylko niektórzy lekarze są doktorami medycyny- Nieprawda, że niektórzy

doktorzy medycyny nie są nie-lekarzami nb 273, 268-269, 276

18. Które z podanych niżej zdań są równoważne: 1. Niektórzy blondyni nie są

studentami. 2. Niektórzy studenci nie są blondynami. 3. Niektórzy nie-studenci są
blondynami. 4. Niektórzy nie-blondyni nie są nie-studentami. 5. Nieprawda, że
niektórzy blondyni są studentami. 6. Żaden student nie jest blondynem.
A. zdanie 1 i 2 nb 268-269, 274-280

B. zdanie 1 i 4 nb 268-269, 274-280

C. zdanie 5 i 6 nb 268-269, 274-280

D. zdanie 2 i 3 nb 268-269, 274-280

19. Zdanie: ,,Tylko niektórzy uczniowie (M) są sportowcami (S)" jest równoważne
zdaniu typu:
A. ~[~(Mi S) v ~(Mo S)] nb 267-280

B. ~[(Me S) v (Ma S)] nb 267-280

C. (Mi S) A (Mi nie-S) nb 267-280

D. (M a S) v (S e M) nb 267-280

20. Konwersją zdania „Niektórzy agenci śledzą terrorystów" jest zdanie:

A. Niektórzy terroryści śledzą agentów nb 274

37
 B. Niektórzy terroryści są śledzeni przez agentów nb 274

C. Terroryści są śledzeni przez niektórych agentów nb 274

D. Niektóre osoby śledzące terrorystów są agentami nb 274

21. Konwersją zdania „Niektórzy ornitolodzy obserwują tukany" jest zdanie:

A. Niektóre tukany obserwują ornitologów nb 274

B. Niektóre tukany są obserwowane przez ornitologów nb 274

C. Tukany są obserwowane przez niektórych ornitologów nb 274

D. Niektóre osoby obserwujące tukany są ornitologami nb 274

22. Zdaniem przeciwnym do zdania: ,,Żaden notariusz nie jest zwolennikiem indukcjonizmu"
jest zdanie:
A. Niektórzy notariusze nie są zwolennikami indukcjonizmu nb 273

B. Niektórzy zwolennicy indukcjonizmu są notariuszami nb 273

C. Tylko niektórzy notariusze są zwolennikami indukcjonizmu nb 273

D. Tylko zwolennicy indukcjonizmu są notariuszami nb 273

23. Które z podanych niżej zdań jest zdaniem przeciwnym do zdania: ,,Tylko osoby pełnoletnie
są osobami uprawnionymi do wzięcia udziału w głosowaniu"?

A. Każda osoba uprawniona do wzięcia udziału w głosowaniu jest osobą pełnoletnią nb

267,273

B. Niektóre osoby uprawnione do wzięcia udziału w głosowaniu nie są osobami

pełnoletnimi nb 267, 273

C. Niektóre osoby pełnoletnie są osobami uprawnionymi do wzięcia udziału w głosowaniu

nb 267,273

D. Żadna osoba pełnoletnia nie jest osobą uprawnioną do wzięcia udziału w głosowaniu
nb 267,273

24. Zaznacz pary zdań przeciwnych:

A. Tylko niektórzy poeci otrzymują Nagrodę Nobla - Żaden poeta nie otrzymuje Nagrody
Nobla nb 267, 273

B. Każdy prokurator jest prawnikiem - Niektórzy prawnicy są prokuratorami nb 274, 268

38
 C. Żaden magister astronomii nie jest linoskoczkiem - Każdy linoskoczek jest
magistrem astronomii nb 274, 268

D. Żaden informatyk nie jest zwolennikiem hipotetyzmu - Tylko niektórzy

informatycy nie są zwolennikami hipotetyzmu nb 274, 267, 273

25. Czy zdaniem sprzecznym do zdania: ,,Tylko niektórzy studenci zdali egzamin z
logiki" jest zdanie:
A. Niektórzy studenci nie zdali egzaminu z logiki nb 267, 273

B. Żaden student nie zdał egzaminu z logiki lub każdy student zdał egzamin z
logiki nb 267, 273

C. Tylko niektórzy studenci nie zdali egzaminu z logiki nb 267, 273

D. Bądź każdy
student zdał egzamin z logiki, bądź żaden student nie zdał
egzaminu z logiki nb 267, 273

26. Podaj kontrapozycję zdania sprzecznego do zdania: ,,Tylko prawnicy są

aplikantami notarialnymi":
A. Niektórzy nie-prawnicy nie są nie-aplikantami notarialnymi nb 267-268

B. Niektórzy prawnicy nie są aplikantami notarialnymi nb 267-268

C. Niektórzy nie-prawnicy są aplikantami notarialnymi nb 267-268

D. Niektórzy prawnicy są aplikantami notarialnymi nb 267-268

27. Wskażzdanie podprzeciwne w stosunku do zdania sprzecznego do zdania:

,,Żaden student nie jest hazardzistą":
A. Nieprawda, że każdy student jest hazardzistą nb 268-272

B. Niektórzy studenci są hazardzistami nb 268-272

C. Niektórzy studenci nie są hazardzistami nb 268-272

D. Nieprawda, że tylko hazardziści są studentami nb 267-272

28. Wskaż zdanie sprzeczne w stosunku do zdania podprzeciwnego do zdania:

,,Niektórzy prawnicy są osobami posiadającymi wyższe wykształcenie":
A. Żaden prawnik nie jest osobą posiadającą wyższe wykształcenie nb 268-
272

39
 B. Niektórzy prawnicy nie są osobami posiadającymi wyższe wykształcenie nb
268-272

C. Żaden prawnik nie jest nie-(osobą posiadającą wyższe wykształcenie) nb

268-272,276

D. nie można wskazać takiego zdania nb 268-272

29. Jakich przekształceń należy dokonać,

aby ze zdania: ,,Każdy występek jest
przestępstwem" otrzymać zdanie: ,,Niektóre nie-występki nie są przestępstwami"?
A. obwersja, konwersja, kontrapozycja nb 276, 274, 278
B. kontrapozycja, konwersja, obwersja nb 277, 275, 276
C. kontrapozycja, obwersja, konwersja nb 277, 276, 275
D. konwersja, obwersja, konwersja nb 275, 276, 274
30. Jakich przekształceń należy dokonać,
aby po dokonaniu dwukrotnego
przekształcenia ze zdania: ,,Żadne postanowienie sądu o przedterminowym
zwolnieniu nie jest wyrokiem" otrzymać zdanie „Niektóre nie-postanowienia sądu o
przedterminowym zwolnieniu nie są nie-wyrokami"?
A. obwersja, kontrapozycja nb 276, 278
B. kontrapozycja, konwersja nb 278, 274-275
C. obwersja, konwersja nb 276, 274
D. konwersja, kontrapozycja nb 274, 278
31. Jakich przekształceń należy dokonać, aby ze zdania: ,,Tylko pełnoletni uzyskują
prawo jazdy" otrzymać zdanie: ,,Żaden nie-pełnoletni nie uzyskuje prawa jazdy"?
A. kontrapozycja, konwersja, obwersja nb 267, 277, 276
B. konwersja, kontrapozycja, obwersja nb 267, 275, 277-278, 276
C. obwersja, konwersja, kontrapozycja nb 267, 276, 274, 278 BRAK
D. kontrapozycja, obwersja, konwersja nb 267, 277, 276, 274
32. Jakich przekształceń należy dokonać, aby ze zdania: ,,Żaden nie-prawnik nie jest
nie-sędzią" otrzymać zdanie: ,,Niektórzy prawnicy nie są sędziami"?
A. obwersja, konwersja, obwersja nb 276, 275, 276
B. konwersja, obwersja, konwersja nb 274, 276, 274
C. konwersja, kontrapozycja nb 274, 278
D. konwersja, obwersja, konwersja, obwersja nb 274, 276, 275, 276
33. Jakich przekształceń należy dokonać, aby zdanie: ,,Żadna ustawa nie jest nie-
aktem normatywnym" przekształcić w zdanie: ,,Niektóre ustawy są aktami
normatywnymi"?
A. konwersja, obwersja, kontrapozycja nb 27 4, 276, 277
B. kontrapozycja, konwersja, obwersja nb 278, 27 4-275, 276
C. obwersja, konwersja, kontrapozycja nb 276, 275, 277-278
BRAK
D. obwersja, konwersja, inwersja nb 276, 275, 279-280

40
34. Jakich przekształceń należy dokonać, aby po dwukrotnym przekształceniu ze
zdania: ,,Żaden adwokat nie jest sędzią" otrzymać zdanie: ,,Niektórzy nie-sędziowie
są adwokatami"?

A. obwersja, konwersja nb 276, 275

B. konwersja, obwersja nb 274, 276
C. kontrapozycja, obwersja nb 278, 276
D. obwersja, inwersja nb 276, 279
35. Fałszywe jest zdanie: ,,Tylko niektóre motyle są owadami". Które z podanych
niżej zdań są w związku z tym prawdziwe?
A. Żaden nie-owad nie jest motylem wtedy i tylko wtedy, gdy każdy motyl jest
owadem nb 267, 273, 274, 276, 166
B. Bądź niektóre owady są motylami, bądź niektóre nie-owady nie są nie-motylami
nb 267, 273, 274, 278, 162
C. Niektóre motyle nie s~ owadami lub niektóre owady nie są nie-motylami nb 267,
273,274,276,274,159
D. Żaden owad nie jest motylem albo niektóre motyle są owadami nb 267, 273, 274,
160
36. Fałszywe
jest zaprzeczenie zdania sprzecznego do zdania: ,,Każdy student jest
poetą lub żaden student nie jest poetą". Które z podanych niżej zdań są w związku z
tym prawdziwe?
A. Każdy student jest poetą wtedy i tylko wtedy, gdy żaden student nie jest poetą nb
273,157
B. Niektórzy studenci są QOetami i niektórzy studenci nie są poetami nb 273, 157
C. Niektórzy studenci są poetami wtedy i tylko wtedy, gdy niektórzy studenci nie są
poetami nb 273, 166
D. Bądź każdy student jest poet9 , bądź żaden student nie jest poetą nb 273, 162
37. Prawdziwe jest zaprzeczenie zdania sprzecznego do zdania: ,,Tylko niektóre
przestępstwa są występkami". Na podstawie tej informacji można stwierdzić, że
prawdziwe są zdania:
A. Każdy nie-występek jest nie-przestępstwem nb 267, 273, 277

B. Niektóre nie-występki są przestępstwami nb 267, 273, 274, 276

C. Niektóre przestępstwa nie są nie-występkami nb 267, 273, 276

D. Nieprawda, że każde przestępstwo jest występkiem i nieprawda, że żadne

przestępstwo nie jest występkiem nb 267, 273, 157

38. Fałszywe jest zdanie sprzeczne względem zdania: ,,Tylko niektóre orzeczenia są
wyrokami". Na podstawie tej informacji możemy stwierdzić, że prawdziwe są zdania:
A. Tylko wyroki są orzeczeniami lub niektóre nie-wyroki nie są nie-
orzeczeniami nb 267, 273, 278, 159

41
 B. Niektóre wyroki są orzeczeniami i nieprawda, że niektóre orzeczenia nie są
wyrokami nb 267,273,274, 157

C. Żaden wyrok nie jest orzeczeniem lub każde orzeczenie jest wyrokiem nb
267,273,274,159

D. Niektóre nie-wyroki są orzeczeniami i niektóre wyroki są orzeczeniami nb

267,273,274,276,157

39. Który z podanych niżej wniosków wynika logicznie z następujących przesłanek

(niezależnie od kolejności ich wypowiedzenia): ,,Żaden żołnierz nie jest posłem" i
,,Niektórzy inżynierowie są posłami":
A. Niektórzy nie-żołnierze nie są nie-inżynierami nb 278, 292-295

B. Niektórzy inżynierowie są nie-żołnierzami nb 276, 292-295

C. Niektórzy żołnierze są inżynierami nb 274, 292-295

D. Niektórzy nie-żołnierze są inżynierami nb 274, 276, 292-295

40. Co wynika z tych przesłanek (niezależnie od kolejności ich wypowiedzenia):

„Każda spółka akcyjna jest osobą prawną", ,,Żadna spółka akcyjna nie jest osobą
fizyczną":

A. Niektóre osoby fizyczne nie są osobami prawnymi nb 292-295

B. Żadna osoba fizyczna nie jest osobą prawną nb 292-295

C. Każda osoba prawna jest osobą fizyczną nb 292-295

D. Niektóre osoby prawne nie są osobami fizycznymi nb 292-295

41. Jakiego rodzaju zdaniem jest przesłanka większa w poprawnym trybie

sylogistycznym, jeżeli przesłanka mniejsza jest zdaniem szczegółowo-twierdzącym,
a wniosek jest zdaniem szczegółowo przeczącym:
A. ogólna-twierdzącym nb 292-295

B. ogólna-przeczącym nb 292-295

C. szczegółowo-przeczącym nb 292-295

D. nie ma takiej przesłanki nb 292-295

42. Uzupełnijwniosek w poprawnym trybie sylogistycznym o przesłankach

(niezależnie od kolejności ich wypowiedzenia): ,,Żaden prokurator nie jest sędzią" i
,,Niektórzy prawnicy są sędziami":

42
 A. Niektórzy prokuratorzy nie są prawnikami 292-295

B. Niektórzy prawnicy nie są prokuratorami nb 292-295

C. Tryb nie da się uzupełnić nb 292-295

D. Niektórzy prawnicy są nie-prokuratorami nb 292-295

43. Co wynika z tych przesłanek: ,,Tylko student prawa jest osobą uprawnioną do
zdawania egzaminu z logiki w dniu 31.01.2019 r. w Auditorium Maximum", ,,Żaden
student prawa nie jest osobą nieposiadającą świadectwa dojrzałości"?
A. Żadna osoba nieposiadająca świadectwa dojrzałości nie jest osobą uprawnioną
do zdawania egzaminu z logiki w dniu 31.01.2019 r. w Auditorium Maximum nb
292-295
B. Żadna osoba uprawniona do zdawania egzaminu z logiki w dniu 31.01.2019 r. w
Auditorium Maximum nie jest osob 9 nieposiadającą świadectwa dojrzałości nb
292-295
C. Niektóre osoby nieposiadające świadectwa dojrzałości nie są osobami
uprawnionymi do zdawania egzaminu z logiki w dniu 31.01.2019 r. w Auditorium
Maximum nb 292-295
D. nic nie wynika nb 292-295
44. Mamy dwie przesłanki: ,,Żaden adwokat nie jest nie-prawnikiem" i przesłankę
będącą zdaniem sprzecznym do zdania: ,,Niektórzy sędziowie są adwokatami". Co
wynika z tych przesłanek niezależnie od kolejności ich wypowiedzenia?
A. Każdy sędzia jest prawnikiem nb 268, 292-295
B. Nic nie wynika nb 268, 292-295
C. Niektórzy prawnicy są sędziami nb 268, 292-295
D. Niektórzy prawnicy nie są sędziami nb 268, 292-295
45. Uzupełnij przesłankę w następującym wnioskowaniu entymematycznym:
„Niektóre wykroczenia nie są występkami, bo żadne wykroczenie nie jest
przestępstwem":

A. Każdy występek jest przestępstwem nb 300, 292-295

B. Żaden występek nie jest przestępstwem nb 300, 292-295

C. Niektóre występki są przestępstwami nb 300, 292-295

D. Niektóre występki nie są przestępstwami nb 300, 292-295

46. Określ pierwszą (większą) przesłankę brakującą w sylogizmie, który musi być
poprawny formalnie i materialnie:

43
 ???
Każdy adwokat jest prawnikiem
Niektórzy prawnicy nie są sędziami

A. Żaden sędzia nie jest adwokatem nb 292-295

B. Żaden adwokat nie jest sędzią nb 292-295

C. Niektórzy sędziowie nie są adwokatami nb 292-295

D. Niektórzy adwokaci nie są sędziami nb 292-295

47. Które z podanych niżej zdań może być przesłanką mniejszą, we wnioskowaniu
opartym na poprawnym trybie sylogistycznym, jeżeli wiemy, że przesłanką większą
jest zdanie sprzeczne do zdania: ,,Niektórzy notariusze są sędziami", a konkluzją
zdanie: ,,Niektóre osoby z wyższym wykształceniem nie są notariuszami":
A. Niektóre osoby z wyższym wykształceniem nie są sędziami nb 268, 292-
295
B. Żaden sędzia nie jest osobą z wyższym wykształceniem nb 268, 292-295
C. Niektóre osoby z wyższym wykształceniem są sędziami nb 268, 292-295
D. Niektórzy sędziowie są osobami z wyższym wykształceniem nb 268, 292-
295
48. Jaki wniosek wynika z następujących przesłanek:

nie--M a nie•P
nie-Mi S
???
A.Si nie-P nb 277, 274, 276, 268, 292-295
B. nie-Po nie-S nb 277, 274, 276, 268, 292-295
C. S a P nb 277, 274, 276, 268, 292-295
D. Se nie-P nb 277, 274, 276, 268, 292-295
49. Jaki wniosek wynika z następujących przesłanek:

t yl.ko nie-P ,e M
-{S a M}
n?
A. ~(S a P) nb 267-278, 292-295
B. nie-P o nie-S nb 267-278, 278, 292-295
C. nie wynika żaden wniosek nb 267-278, 292-295
D. nie-PiS nb 267-278, 274, 276, 292-295
50. Które z podanych niżej wniosków mogą stanowić uzupełnienie słusznego trybu
sylogistycznego:
tylkoPa.M
Mo ni -S

A. S i P nb 267, 276, 292-295

B. S o nie-P nb 267, 276, 292-295

44
 C. PiS nb 267,276, 292-295
D. nie-P o nie-S nb 262, 276, 292-295
51. Czy poprawnym uzupełnieniem trybu sylogistycznego:
tylko n1. -M e P
nie M, S
???

jest (sR) następująca(e) konkluzja(e):

A. nie-Pa nie-S nb 267, 274, 276, 292-295
B. Se nie-P nb 267, 274, 276, 292-295
o nie-P nb 267, 274, 276, 292-2
D. Po nie-S nb 267, 274, 276, 292-295
52. Uzupełnij tryb sylogistyczny. Podaj rozwiązania:
PaM
?n
nie-Pl S

A. Ma nie-S oraz S a nie-M nb 274, 276, 292-295

B. S a M oraz Ma S nb 274,276, 292-295
C. M o S oraz S o M nb 27 4, 276, 292-295
D. nie-Mi S nb 274, 276, 292-295
53. Które z podanych niżej przesłanek mogą być przesłanką większą w słusznym
trybie sylogistycznym:
???
MaS
ip

B. Me nie-P nb 276, 292-295

C. Pi M nb 292-295

54. Wiemy, że stosunki zakresowe pomiędzy nazwami S, P, M ilustruje następujący

wykres Venna:

W powyższej sytuacji prawdziwe są zdania typu:

A.PiS nb 301
B. Pi M nb 301
C. Si M nb 30
D. Me P nb 301

45
Rozdział VIII. Elementy teorii relacji

1. Dana jest relacja „bycia sąsiadem". Jej dziedzina pozostaje do przeciwdziedziny w

stosunku:
A. zamienności nb 309, 324, 314

B. podrzędności nb 309, 324, 317

C. krzyżowania nb 309, 324, 315

D. wykluczania nb 309, 324, 313

2. Określ stosunek zakresowy dziedziny do przeciwdziedziny w relacji „być siostrą":

A. zamienność nb 309, 314

B. podrzędność nb 309, 317

C. krzyżowanie nb 309, 315

D. wykluczanie nb 309, 313

3. W dowolnej relacji symetrycznej dziedzina tej relacji pozostaje do jej

przeciwdziedziny w stosunku:
A. zamienności lub krzyżowania nb 309, 324, 314, 315

B. podrzędności lub nadrzędności nb 309, 324, 317, 316

C. zamienności lub wykluczania nb 309, 324, 314, 313

D. krzyżowania lub wykluczania nb 309, 324, 315, 313

4. O relacji „bycia córką" można stwierdzić, że jest:

A. relacją tranzytywną, zwrotną, asymetryczną, w której stosunek dziedziny do
przeciwdziedziny jest stosunkiem zamienności zakresowej nb 329, 327, 325,
314

B. relacją atranzytywną, azwrotną, nonsymetryczną,

w której stosunek
dziedziny do przeciwdziedziny jest stosunkiem krzyżowania się zakresów nb
330,328,326,315

C. relacją atranzytywną, azwrotną, asymetryczną, w której stosunek dziedziny

do przeciwdziedziny jest stosunkiem podrzędności przeciwdziedziny do
dziedziny nb 330, 328, 325, 317

46
 D. relacją atranzytywną, azwrotną, asymetryczną, w której stosunek dziedziny
do przeciwdziedziny jest stosunkiem krz żowania się zakresów nb 330, 328,
325,315

5. O relacjach „bycia potomkiem" (1) oraz „bycia dzieckiem" (2) możemy powiedzieć,
że:

A. obie relacje są przechodnie nb 329

B. obie relacje są zwrotne nb 327

C. obie relacje są asymetryczne nb 325

D. w obu relacjach ich dziedziny i przeciwdziedziny wykluczają się nb 313

6. Wskaż relację nonsymetryczną:

A. bycia urażonym przez nb 326

B. v x,y(xRy A yRx) A v x,y(xRy A ~yRx) nb 326

C. A x,y(xRy A ~yRx) nb 325

D. bycia prawnukiem nb 325

7. Czy zapis: v x,y,z(xRy A yRz A xRz) A v x,y,z(xRy A yRz A ~xRz) oznacza, że:

A. R jest stosunkiem symetrycznym nb 324

B. R jest stosunkiem nonsymetrycznym nb 326

C. R jest stosunkiem atranzytywnym nb 330

D. R jest stosunkiem nontranzytywnym nb 331

8. Cechami relacji charakteryzującej stosunek zakresowy zachodzący między

nazwami: ,,nie-prawnik" i „nie-adwokaci" są:
A. symetryczność i atranzytywność nb 111, 342

B. symetryczność i tranzytywność nb 111, 342

C. symetryczność i nontranzytywność nb 111, 342

D. nonsymetryczność i nontranzytywność nb 111, 342

9. Czy relacja, która występuje między zakresami nazw: ,,nieletni" i „nie-nieletni", jest:
A. asymetryczna i nontranzytywna nb 112,344

47
 B. nonsymetryczna i nontranzytywna nb 112, 344

C. symetryczna i nontranzytywna nb 112, 344

D. symetryczna i atranzytywna nb 112, 344

1O. Relacja, w jakiej pozostają ze sobą zakresy nazw: ,,Żoliborz" i „Warszawa", jest
relacją:

A. symetryczną, tranzytywną nb 112, 344

B. asymetryczną, nontranzytywną nb 112, 344 BRAK

C. asymetryczną, atranzytywną nb 112, 344

D. symetryczną, atranzytywną nb 112, 344

11. Relacja, w jakiej pozostają ze sobą zakresy nazw: ,,nie-adwokat" i „nie-

adwokaci", jest relacją:
A. asymetryczną, nontranzytywną nb 111, 344

B. symetryczną, tranzytywną nb 111, 344

C. symetryczną, nontranzytywną nb 111, 344

D. nonsymetryczną, nontranzytywną nb 111, 344

12. Jakie cechy przypisać możesz relacji, w jakiej pozostają ze sobą zakresy nazw:
,,dom" i „nie-domy"?
A. symetryczność, przechodniość nb 11 O, 340

B. symetryczność, nonprzechodniość nb 110,340

C. asymetryczność, przechodniość nb 110, 340

D. nonsymetryczność, aprzechodniość nb 110,340

13. Stosunek zakresowy zachodzący pomiędzy nazwami: ,,nie-akty normatywne" i

,,ustawa" jest stosunkiem:
A. symetrycznym, tranzytywnym nb 109, 340

B. asymetrycznym, nontranzytywnym nb 109, 340 BRAK

C. nonsymetrycznym, nontranzytywnym nb 109, 340

D. asymetrycznym, atranzytywnym nb 109, 340

48
14. Scharakteryzuj pod względem symetryczności, zwrotności i przechodniości
stosunek zachodzący między nazwą „notariusz" a dopełnieniem do uniwersum
nazwy „nie-prawnicy":
A. nonsymetryczny, zwrotny, aprzechodni nb 112,344

B. symetryczny, azwrotny, nonprzechodni nb 112,344

C. symetryczny, azwrotny, przechodni nb 112, 344

D. asymetryczny, azwrotny, przechodni nb 112, 344

15. Scharakteryzuj pod względem symetryczności i tranzytywności relację

zachodzącą między stosunkami zakresowymi nazwy „relacja tranzytywna" a
dopełnieniem do uniwersum nazwy „relacja porządkująca":

A. symetryczna i tranzytywna nb 111, 342

B. asymetryczna i atranzytywna nb 111, 342

C. symetryczna i nontranzytywna nb 111, 342

D. asymetryczna i tranzytywna nb 111, 342

16. Cechami relacji charakteryzującymi stosunek zakresowy między nazwą X i

nazwą Y są symetryczność i atranzytywność. Można z tego wysnuć wniosek, że:

A. nazwa X jest nadrzędna zakresowo w stosunku do nazwy Y nb 344

B. nazwa X jest zamienna zakresowo z nazwą Y nb 344

C. zakres nazwy X jest sprzeczny z zakresem nazwy Y nb 344

D. zakres nazwy X pozostaje w odniesieniu do zakresu nazwy Y w stosunku

przeciwieństwa nb 344

17. Międzyktórymi z podanych par nazw zachodzi stosunek zakresowy, będący

jednocześnie stosunkiem symetrycznym, azwrotnym i nonprzechodnim?
A. Warszawa - Paryż nb 112,344
B. prawnik- adwokat nb 109,340
C. student- nie-student nb 112,344
D. flaga - chorągiew nb 108, 339
18. Cechami relacji charakteryzującymi stosunek zakresowy między dwiema
nazwami są: azwrotność, symetryczność i nontranzytywność. Które z podanych niżej
nazw pozostają w takim stosunku zakresowym?
A. student - mieszkaniec Warszawy nb 111, 341
B. student- nie-student nb 112, 344

49
 C. nie-student - nie-drzewo nb 111, 342
D. drzewo - mieszkaniec Warszawy nb 112,344
19. Która z podanych niżej relacji jest zarazem symetryczna, nonprzechodnia i
azwrotna?
A. relacja zachodząca pomiędzy dwiema nazwami przeciwnymi nb 344
B. relacja zachodząca pomiędzy dwiema nazwami podprzeciwnymi nb 342
C. relacja zachodząca pomiędzy dwiema nazwami sprzecznymi nb 344
D. relacja zachodząca pomiędzy dwiema nazwami niezależnymi
nb 341
20. Relacja, jaka zachodzi między zakresami nazw: ,,nie-pies" i „nie-kot", ma pod
względem symetryczności i tranzytywności takie same cechy jak relacja:

A. współprawdziwości dwóch zdań nb 111, 157, 345

B. współfałszywości dwóch zdań nb 111, 163, 349

C. niewspółprawdziwości dwóch zdań nb 111, 162, 348

D. niewspółfałszywości dwóch zdań nb 111, 159, 346

21. Stosunek wynikania dwóch zdań jest stosunkiem:

A. symetrycznym nb 164, 350, 379-384

B. nonsymetrycznym nb 164, 350, 379-384

C. asymetrycznym nb 164, 350, 379-384

D. żadnym z wymienionych nb 164, 350, 379-384

22. Czy związek niewspółprawdziwości dwóch zdań jest relacją:

A. asymetryczną i atranzytywną nb 162, 348

B. symetryczną i nontranzytywną nb 162, 348

C. nonsymetryczną i nontranzytywną nb 162, 348

D. symetryczną i atranzytywną nb 162, 348

23. Relacja, która występuje między zdaniami sprzecznymi, jest relacją:

A. symetryczną i atranzytywną nb 160, 347

B. symetryczną i tranzytywną nb 160, 347

C. asymetryczną i atranzytywną nb 160, 347

D. symetryczną lub nontranzytywną nb 160, 347

50
24. Określ, jakie cechy ma relacja wyrażona w zdaniu: ,,Pójdę do kina albo odrobię
lekcje":
A. symetryczna i atranzytywna nb 160, 347

B. nonsymetryczna i tranzytywna nb 160, 347

C. asymetryczna i atranzytywna nb 160, 347

D. symetryczna i tranzytywna nb 160, 347

25. Czy funktor „ani. .. ani. .. " tworzy relację:

A. symetryczną i tranzytywną nb 163, 349

B. asymetryczną i tranzytywną nb 163, 349

C. asymetryczną i nontranzytywną nb 163, 349

D. symetryczną i atranzytywną nb 163, 349

26. Czy dysjunkcja jest relacją:

A. symetryczną i nontranzytywną nb 162, 348

B. symetryczną i tranzytywną nb 162, 348

C. asymetryczną i tranzytywną nb 162, 348

D. nonsymetryczną lub nontranzytywną nb 162, 348

27. Przykładem relacji tranzytywnej jest:

A. koniunkcja nb 157, 345

B. binegacja nb 163, 349

C. dysjunkcja nb 162, 348

D. implikacja nb 164, 350

28. Stosunek równościowy to stosunek:

A. symetryczny, przechodni, zwrotny nb 336

B. nonsymetryczny, nonprzechodni, nonzwrotny nb 336

C. asymetryczny, aprzechodni, azwrotny nb 336

D. symetryczny, przechodni, nonzwrotny nb 336

51
29. Relacja identyczności jest:
A. relacją porządkującą nb 337, 335

B. relacją tożsamości nb 337

C. relacją zachodzącą pomiędzy przedmiotem a nim samym nb 337

D. relacją zachodzącą na przykład między nazwą „auto" i nazwą „ciężarówka"

nb 337

30. Relacja zachodząca między autorem „Quo vadis" (X) a Henrykiem

Sienkiewiczem (Y) jest:
A. relacją tożsamości nb 337

B. relacją identyczności nb 337

C. relacją, w której każda własność przysługująca X przysługuje Y nb 337

D. relacją porządkującą nb 335

31. Jaka relacja może stanowić podstawę (kryterium) podziału logicznego?

A. przechodnia, asymetryczna, spójna nb 354, 336, 329, 325, 332
B. zwrotna, symetryczna, J::>rzechodnia nb 354, 336, 327, 324, 329
C. spójna, azwrotna, przechodnia nb 354, 336, 332, 328, 329
D. asymetryczna, przechodnia nb 354, 336, 325, 329
32. Wskaż relację, która jest zarazem asymetryczna i tranzytywna:
A. x jest rówieśnikiem y nb 324, 327, 329

B. x jest starszy ody nb 325, 328, 329

C. x zna się z y nb 324, 328, 331

D. x podziwia y nb 326, 328, 331

33. Która relacja wprowadza porządek w zbiorze:

A. bycie podobnym do - w zbiorze Polek nb 335

B. bycie mniejszą liczbą - w zbiorze liczb naturalnych nb 335

C. bycie rówieśnikiem - w zbiorze osób w różnym wieku nb 335

D. posiadanie lepszej oceny z egzaminu - w zbiorze 100 osób, które zdały

ten egzamin nb 335

52
34. Wskaż wśród zapisanych niżej symbolicznie cech relacji te, które pozwolą na
stwierdzenie, że relacja R nie jest w danym zbiorze relacją porządkującą:
A. A x,y(xRy - yRx) nb 324, 335

~ xRx) nb 327, 335

C. A x,y(xRy - ~yRx) nb 325, 335

D. A x,y,z[(xRy A yRz) - xRz] nb 329, 335

35. Zapis: vx,y,z(xRy A yRz - ~xRz) oznacza, że:

A. R jest relacją symetryczną nb 324

B. R jest relacją asymetryczną nb 325

C. R jest relacją nonsymetryczną nb 326

D. R jest relacją tranzytywną nb 329

36. W procesie toczącym się przed sądem sędzia wyznaczył kolejność składania
zeznań przez świadków powołanych przez strony. Relacja „bycia zeznającym
wcześniej" wyznaczona w tym zbiorze świadków jest relacją:

A. symetryczną, atranzytywną, nonspójną nb 324, 330, 334

B. asymetryczną, tranzytywną, nonspójną nb 325, 329, 334

C. asymetryczną, tranzytywną, spójną nb 325, 329, 332

D. nonsymetryczną, tranzytywną, spójną nb 326, 329, 332

37. Utworzono zbiór Z składający się z dziesięciu zdań w sensie logicznym. W

zbiorze tym spójna jest relacja niewspółfałszywości, a relacja niewspółprawdziwości
jest nonspójna. Na podstawie tych informacji możemy stwierdzić, że:
A. w zbiorze Z są co najmniej dwa zdania prawdziwe nb 332-334

B. w zbiorze Z są co najmniej dwa zdania fałszywe nb 332-334

C. w zbiorze Z relacja współprawdziwości jest nonspójna nb 332-334

D. w zbiorze Z relacja współfałszywości jest nonspójna nb 332-334

53
38. W zbiorze Z studentów Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu
Warszawskiego określona została relacja R „studiowania na tym samym roku". Na
podstawie tych informacji możemy stwierdzić, że:
A. między dziedziną a przeciwdziedziną relacji R zachodzi stosunek
krzyżowania lub wykluczania nb 315, 314

B. relacja R jest symetryczna, tranzytywna i spójna w zbiorze Z nb 324, 329,

332

C. relacja R stanowi kryterium podziału logicznego zbioru Z nb 353-359

D. relacja R jest relacją wzajemnie wieloznaczną nb 322

39. Dany jest zbiór Z składający się z siedmiu zdań w sensie logicznym, z których
każde ma wartość logiczną taką samą jak zdanie: ,,Klasyfikacja to wielostopniowy
podział logiczny". W zbiorze tym określono relację R, będącą związkiem
współprawdziwości dwu zdań. O relacji R można stwierdzić, że:

A. stwarza porządek w zbiorze Z nb 364, 157, 345, 335

B. jest relacją posiadającą

w tym zbiorze takie same cechy jak stosunek
zamienności zakresowej dwu nazw nb 364, 157, 345, 339

C. jest relacją nonsymetryczną, nontranzytywną i spójną w zbiorze Z nb 364,

157,345,326,331,332

D. między dziedziną a przeciwdziedziną zachodzi stosunek zamienności nb

364,157,345,314

40. Relacja równościowa R doprowadziła do wyłonienia w zbiorze Z dwóch klas

abstrakcji: klasy K1 i klasy K2. Na podstawie tej informacji można stwierdzić, że:
A. relacja R stworzyła porządek w zbiorze Z nb 354, 336, 335

B. relacja R ma takie same cechy jak relacja niewspółprawdziwości dwóch

zdań nb 354, 336, 348

C. między dziedziną i przeciwdziedziną relacji R zachodzi stosunek

zamienności nb 354, 336, 319

D. między K1 i K2 zachodzi stosunek krzyżowania nb 354, 336

41. Klasa abstrakcji jest to:

A. klasa przedmiotów pozostających w stosunku równościo~m do jakiegoś
przedmiotu tej klas nb 354

B. klasa przedmiotów pozostających w stosunku porządkującym do jakiegoś

54
 przedmiotu tej klasy nb 354

C. klasa nazw abstrakcyjnych nb 354

D. klasa nazw nieostrych nb 354

42. Dwie nietożsame klasy abstrakcji wyznaczone w danym zbiorze przez tę samą
relację równościową pozostają do siebie w stosunku:

A. zamienności lub podrzędności nb 353-359

B. podrzędności lub krzyżowania nb 353-359

C. krzyżowania lub wykluczania nb 353-359

D. zamienności lub wykluczania nb 353-359

43. Czy klasa abstrakcji wyłoniona przez relację R w zbiorze W złożonym z różnych
elementów zawiera:
A. element/elementy dziedziny relacji R nb 353-354, 309

B. element/elementy przeciwdziedziny relacji R nb 353-354, 309

C. elementy zbioru W nb 353-354, 309

D. podzbiór pola relacji R nb 353-354, 309

44. Podzbiór studentów, którzy otrzymali ocenę dostateczną na egzaminie z logiki,

wyłoniony w zbiorze studentów I roku WPiA jest:

A. członem podziału logicznego zbioru studentów WPiA wyłonionym przez

relację: ,,być równym pod względem oceny z egzaminu z logiki" nb 353-359

B. klasą
abstrakcji wyłonioną przez relację „być równym pod względem oceny z
egzaminu z logiki" nb 353-359

C. zbiorem w sensie kolektywnym nb 74

D. zbiorem w sensie dystrybutywnym nb 74

45. Poprawny podział logiczny jest:

A. wyczerpujący i rozłączny nb 357-358, 157

B. wyczerpujący lub rozłączny nb 357-358, 159

C. niewyczerpujący bądź nierozłączny nb 357-358, 162

55
 D. niewyczerpujący albo rozłączny nb 357-358, 160

46. Podział dychotomiczny ma następujące właściwości:

A. jest zawsze wyczerpujący nb 362, 357

B. jest zawsze rozłączny nb 362, 358

C. podstawą podziału jest cecha kontradyktoryczna nb 362

D. obejmuje dwie klasy abstrakcji wyłonione na podstawie relacji równościowej

nb 362,354

47. Czy przy prawidłowo dokonanym podziale logicznym:

A. wszystkie dane klasy abstrakcji charakteryzują się tą samą determinantą nb
363

B. podstawę podziału stanowi relacja symetryczna, zwrotna i przechodnia nb

354

C. stosujemy tylko jedną zasadę podziału nb 359

D. całością dzieloną jest zbiór w sensie dystrybutywnym nb 74, 355

48. Determinanty to:

A. konieczne do przyjęcia założenia niezbędne do przeprowadzenia
wnioskowania nb 363

B. cechy ogólne, za pomocą których dokonujemy podziałów logicznych nb 363

C. podstawowe twierdzenia rachunku zdań nb 363

D. odmiany cechy ogólnej, za pomocą której dokonujemy podziału logicznego

nb 363

49. Dana jest następująca definicja: ,,Klasyfikacja to podział logiczny". Taka definicja:
A. jest za szeroka nb 141, 364-365

B. jest za wąska nb 141, 364-365

C. zawiera błąd przesunięcia kategorialnego nb 141, 364-365

D. jest poprawna nb 141, 364-365

50. Koszty sądowe dzielą się na opłaty sądowe i zwrot wydatków, a z kolei opłaty
sądowe na wpisy i opłaty kancelaryjne. To zdanie przedstawia:

56
 A. podział logiczny nb 353-365

B. klasyfikację nb 364-365

C. partycję nb 366

D. typologię nb 367-368

51. Określony
zbiór mebli tworzą meble reprezentujące styl chippendale, meble
reprezentujące styl art dece, meble reprezentujące styl biedermeier oraz meble
eklektyczne. Mamy tutaj do czynienia z:
A. podziałem logicznym sztucznym nb 361

B. partycją nb 366

C. typologią nb 367-368

D. klasyfikacją nb 364-365

52. Kodeks cywilny składa się z księgi pierwszej zatytułowanej „Część ogólna",
księgi drugiej zatytułowanej „Własność i inne prawa rzeczowe", księgi trzeciej
zatytułowanej „Zobowiązania" oraz księgi czwartej zatytułowanej „Spadki". Jest to
przykład:

A. podziału logicznego nb 355-363

B. klasyfikacji nb 364

C. partycji nb 366

D. typologii nb 367-368

53. Partycją jest:

A. podział ludzi ze względu na posiadane wykształcenie nb 366

B. podział polityków ze względu na przynależność partyjną nb 366

C. podział książek ze względu na język nb 366

D. podział sądu na wydziały nb 366

Rozdział IX. Uzasadnianie twierdzeń

1. Postulat krytycyzmu polega na:
A. odrzucaniu przesłanek entymematycznych we wnioskowaniu dedukcyjnym
nb 369, 385

57
 B. przyjmowaniu za prawdziwe zdań należycie uzasadnionych nb 369, 206

C. przyjmowaniu wnioskowania za poprawne tylko wtedy, gdy pomiędzy

przesłanką i wnioskiem w tym wnioskowaniu zachodzi stosunek wynikania
logicznego nb 369, 384

D. odrzucaniu wnioskowań obarczonych błędem formalnym nb 369

2. Jaki związek zachodzi między zdaniami: ,,Jeżeli Jan jest starszy od Piotra, to Piotr
jest młodszy od Jana"?
A. tetyczny nb 383

B. analityczny nb 380

C. przyczynowo-skutkowy nb 381

D. żaden nb 380-384

3. Prawdziwość przesłanek przesądza o prawdziwości wniosku przy:

A. wnioskowaniu dedukcyjnym nb 393-398

B. indukcji niezupełnej nb 404

C. wnioskowaniu przez analogię nb 417

D. indukcji zupełnej nb 399

4. Dowodząc, można popełnić błąd:

A. materialny nb 395, 427

B. formalny nb 395, 428

D. ignoratio elenchi nb 395, 435

5. Ignoratio elenchi to:

A. nieznajomość tezy dowodzonej nb 435

B. błędne koło w dowodzeniu nb 437

C. inna nazwa argumentum ad hominem nb 457

D. błąd, który można popełnić, dowodząc nb 395-397

6. Które z praw wykorzystuje się w dowodzie niewprost?

A. modus ponendo ponens nb 397,210
58
 B. modus tollendo to/Jens nb 397, 211

C. modus tollendo ponens nb 397, 212

D. modus ponendo to/Jens nb 397, 213

7. Sprawdzanie jest:
A. rozumowaniem polegającym na poszukiwaniu następstw dla zdania
w 9tpliwego nb 400, 403

B. rodzajem wnioskowania przez analogię nb 400, 403

C. zawsze pewną (niezawodną) metodą rozumowania nb 400, 403

D. metodą rozumowania mającą czasami niezawodny charakter nb 400, 403

8. Sprawdzanie negatywne jest:

A. rozumowaniem o charakterze zawodnym nb 400

B. rozumowaniem wykorzystującym prawo podwójnego przeczenia nb 400

C. rozumowaniem o charakterze niezawodnym nb 400

D. rozumowaniem wykorzystującym modus tollendo to/Jens nb 400

9. Indukcja zupełna:

A. jest szczególnym przypadkiem wnioskowania przez analogię nb 399

B. jest wnioskowaniem niezawodnym nb 399

C. wykorzystuje zbiór przesłanek jednostkowych obejmujących wszystkie

jednostki danego rodzaju nb 399

D. jest wnioskowaniem zawodnym nb 399

1O. Przy wnioskowaniu przez indukcję niezupełną można popełnić błąd:

A. formalny nb 428

B. materialny nb 427

C. materialny i formalny nb 427-428

D. przesunięcia kategorialnego nb 141

59
11. ,,Skoro Warszawa liczy ponad 1 milion mieszkańców, a także Berlin, Paryż
Londyn i Rzym liczą ponad 1 milion mieszkańców, to również i Madryt liczy ponad 1
milion mieszkańców". Powyższe rozumowanie jest przykładem wnioskowania:

A. dedukcyjnego nb 393-398

B. indukcyjnego nb 399, 404-416

C. zawodnego nb 401

D. przez analogię nb 417

12. Jaka relacja zachodzi między przesłanką a wnioskiem przy wnioskowaniu przez
analogię?

A. relacja wynikania wniosku z przesłanki nb 417

B. relacja sprzeczności nb 417 BRAK

C. relacja przeciwieństwa nb 417

D. relacja wynikania przesłanki z wniosku nb 417

13. Na podstawie zbadania kilku jednostek zbiorowości stwierdzono, że każda z

badanych jednostek posiada własność „P". Na tej podstawie wysnuto wniosek, że
kolejna niezbadana jednostka posiada własność „P". Mamy tutaj do czynienia z:
A. indukcją enumeracyjną zupełną nb 399

B. indukcją enumeracyjną niezupełną nb 404

C. sprawdzaniem pozytywnym nb 403

D. wnioskowaniem przez analogię nb 417

14. Które spośród wymienionych niżej rodzajów wnioskowań są wnioskowaniami

niezawodnymi?
A. dowodzenie wprost i dowodzenie niewprost nb 395-397

C. tłumaczenie nb 402

D. sprawdzanie negatywne nb 400

15. Wskaż wnioskowania uprawdopodobniające, zawodne:
A. dowodzenie niewprost nb 397

B. indukcja niezupełna nb 404

C. indukcja statystyczna nb 405-416

D. sprawdzanie pozytywne nb 403

60
16. Wnioskowania niezawodne to:
A. wnioskowanie dedukcyjne, indukcja enumeracyjna zupełna, sprawdzanie
negat ne nb 393-398, 399, 400

B. indukcja enumeracyjna zupełna, dowodzenie, sprawdzanie negatywne nb 399,

395-397,400

C. indukcja enumeracyjna niezupełna, indukcja statystyczna, tłumaczenie nb 404,

405-416,402

D. sprawdzanie pozytywne, indukcja eliminacyjna Milla, wnioskowanie przez

analogię nb 403, 418-424, 417

17. Dane jest następujące wnioskowanie: ,,Jeżeli Jan popełnił zbrodnię lub występek, to
popełnił czyn karalny", a zatem „Jeżeli Jan nie popełnił zbrodni i nie popełnił
występku, to nie popełnił czynu karalnego". Wnioskowanie to:

A. jest oparte na prawie logicznym nb 429, 174-176

B. nie jest egzemplifikacją tautologii nb 429, 174-176

C. jest obarczone błędem zanegowania poprzednika nb 430

D. jest oparte na prawie dylematu konstrukcyjnego prostego nb 429, 229

18. Wnioskowanie poniższe: ,,Jeżeli Jan popełnił przestępstwo rozboju, to Jan został
ukarany. Jan został ukarany, zatem Jan popełnił przestępstwo rozboju":
A. przebiega zgodnie z prawem logicznym modus ponendo ponens nb 430,210

B. zawiera błąd formalny nb 430, 428

C. zawiera błąd stwierdzenia poprzednika w oparciu o następnik nb 429

D. zawiera błąd zanegowania poprzednika nb 430

19. Miarą prawdopodobieństwa aposteriorycznego jest:

A. liczba p [O, 1] nb 389

B. wartość logiczna zdania stwierdzającego wystąpienie zdarzenia nb 388, 389

C. granica ciągu liczbowego nb 389

D. liczba odzwierciedlająca siłęprzekonania, z jaką osoba uznaje twierdzenie o

wystąpieniu zdarzenia w przyszłości za prawdziwe nb 389, 390

61
20. Prawdopodobieństwo logiczne:
A. odnosi się do zdarzeń prostych nb 391

B. odnosi się do zdań nb 391

C. orzeka o prawdziwości
zdania A pod warunkiem prawdziwości zdania B prz~
założeniu, że zdanie B jest prawdziwe przynajmniej w jednym przypadku
(sytuacji) nb 391

D. jego miarą jest liczba mieszcząca się w przedziale [O, 1] nb 391

21. Stosunek zakresowy nazwy „prawdopodobieństwo psychologiczne" i nazwy

,,prawdopodobieństwo logiczne" to:

A. krzyżowanie się nb 390-391

B. nadrzędność nb 390-391

C. sprzeczność nb 390-391

D. wykluczanie nb 390-391

22. O pomiarze statystycznym możemy powiedzieć, że:

A. dotyczy określone· badanej cechy występującej u jednostek badane·

zbiorowości nb 410

B. polega na przyporządkowaniu jednostkom zbiorowości statystycznej

wielkości liczbowych ze względu na poziom badanej cechy nb 374

C. zawsze rozpoczyna badanie statystyczne nb 409

D. w jego wyniku otrzymujemy materiał statystyczny nb 412

23. Prawdopodobieństwo poprawności uogólnienia we wnioskowaniu statystycznym

zależy od:
A. liczebności próby nb 405-416

B. dokładności (precyzji) uogólnienia nb 405-416

C. stopnia zróżnicowania badanej zbiorowości pod względem badanej cechy

nb 405-416

D. przyjętego schematu losowania próby nb 405-416

Rozdział X. Przekazywanie myśli
1. Które z podanych wyrażeń mogą być podstawione za niewiadomą pytania?
A. kategoria syntaktyczna nb 445

B. zielony nb 445

62
2. Jaką rolę odgrywa funkcja zdaniowa: ,,X jest polskim laureatem Pokojowej
Nagrody Nobla" w odniesieniu do pytania: ,,Kto jest polskim laureatem Pokojowej
Nagrody Nobla?"?
A. danej pytania nb 445
B. partykuły pytania nb 440
C. założenia pozytywnego nb 446
D. założenia negatywnego nb 446
3. ,,Która z drużyn piłkarskich była mistrzem Polski w 2016 r.: Wisła Kraków czy
Legia Warszawa?" Powyższe pytanie jest pytaniem:
A. rozstrzygnięcia nb 444, 448

B. dopełnienia nb 444

C. zamkniętym nb 442

D. otwartym nb 443

4. ,,Kto jest lepszym skoczkiem narciarskim: Maciej Kot czy Kamil Stoch?" Powyższe
pytanie jest pytaniem:
A. otwartym lub rozstrzygnięcia nb 443, 444, 448, 159

B. zamkniętym i niedopełnienia nb 442,444, 448, 157

C. zamkniętym albo nierozstrzygnięcia nb 442,444, 448, 160

D. bądź otwartym, bądź dopełnienia nb 443, 444, 162

5. Jan zapytał kolegę: ,,Czy Płock, czy Warszawa, czy Radom jest obecnie miastem
wojewódzkim?". Powyższe pytanie:
A. spełnia pozytywne założenie pytania nb 446

B. spełnia negatywne założenie pytania nb 446

C. jest pytaniem dopełnienia nb 444

D. jest wieloczłonowym pytaniem rozstrzygnięcia nb 448

6. Na pytanie: ,,Które z polskich miast jest największe?" odpowiedziano: ,,Poznań jest

największym polskim miastem". Ta odpowiedź jest odpowiedzią:

A. właściwą nb 445, 447

63
 B. niewłaściwą nb 445

C. całkowitą wprost nb 449

D. całkowitą niewprost nb 449

7. Na pytanie: ,,Kto jest najlepszym polskim skoczkiem narciarskim?" udzielono

odpowiedzi: ,,Dawid Kubacki jest najlepszym polskim skoczkiem narciarskim". Jest to
odpowiedź:

A. częściowa lub właściwa nb 449, 445, 159

B. całkowita wprost i właściwa nb 449, 445, 157

C. bądź częściowa, bądź niewłaściwa nb 449, 445, 162

D. właściwa albo całkowita niewprost nb 445, 449, 160

8. Na pytanie: ,,W którym z europejskich miast odbyły się wybory Miss Świata 2006?"
udzielono odpowiedzi: ,,Wybory Miss Świata 2006 odbyły się w Warszawie". Jest to
odpowiedź:

A. całkowita niewprost bądź właściwa nb 449, 445, 162

B. niewłaściwa lub całkowita wprost nb 445, 449, 159

C. właściwa albo całkowita wprost nb 445, 449, 160

D. częściowa i całkowita niewprost nb 449, 157

9. Na pytanie „Jaką ocenę otrzymał Jan z egzaminu z logiki?" odpowiedziano: ,,Jan

nie zdał egzaminu z logiki". Taka odpowiedź jest:
A. właściwa nb 445

B. całkowita niewprost nb 449

C. częściowa nb 449

D. niewłaściwa nb 445

1O. Na pytanie: ,,Na który dzień wyznaczono termin egzaminu poprawkowego z logiki
dla studentów I roku WPiA UW?" uzyskano odpowiedź: ,,Termin egzaminu
poprawkowego wyznaczono na marzec". Taka odpowiedź jest:
A. właściwa nb 445

B. całkowita wprost nb 449

64
 C. całkowita niewprost nb 449

D. częściowa nb 449

11. Na pytanie „Ilu studentów WPiA UW mieszka w Warszawie?" udzielono fałszywej

odpowiedzi: ,,W Warszawie mieszka sześciu studentów WPiA UW'. Taka odpowiedź
jest:
A. właściwa nb 445

B. niewłaściwa nb 445

C. całkowita niewprost nb 449

D. częściowa nb 449

12. Argumentum ex concesso to:

A. funkcjonalna dyrektywa wykładni nb 457

B. powoływanie się w procesie sądowym na zeznanie świadka nb 457

C. powoływanie się w dyskusji na przesłanki uznane przez przeciwnika w celu

wykazania słuszności tez, na które przeciwnik nie chce się zgodzić nb 457

D. powoływanie się w dyskusji na opinie osób mających złe mniemanie o

prawdomówności przeciwnika nb 457

13. Argumentum ad verecundiam to chwyt erystyczny polegający na:

A. odwołaniu się do groźby użycia przemocy nb 457

B. odwołaniu się do próżności audytorium nb 457

C. odwołaniu się do czynników wywołujących litość nb 457

D. odwołaniu się do autorytetów nb 457

14. Argumentum ad personam to chwyt erystyczny, który polega na odwołaniu się

do:
A. interesów materialnych dyskutanta nb 457

B. nieśmiałości nb 457

C. próżności nb 457 BRAK

D. litości nb 457

65
15. Stosowanie argumentu ad vanitatem polega na:
A. odwołaniu się do próżności słuchaczy nb 457

B. odwołaniu się do racji merytorycznych nb 457

C. odwołaniu się do groźby użycia przemocy nb 457

D. odwołaniu się do racji przeciwnika nb 457

16. Oskarżony rozpoczął swoje końcowe wystąpienie od pochwał pod adresem

sądu, wskazując w szczególności na sprawiedliwość, inteligencję i
doświadczenie przewodniczącego składu orzekającego. Następnie podkreślił, że
występujący w tej sprawie prokurator w czasie studiów otrzymał ocenę
niedostateczną z prawa karnego i w związku z tym mogą pojawić się wątpliwości
co do jego kompetencji. Na zakończenie przedstawił swoją trudną sytuację
finansową, zawodową i zdrowotną. Zaznaczył też, że surowa kara byłaby
ogromną dolegliwością nie tylko dla niego, ale i dla jego rodziny: bezrobotnej
żony i czwórki dzieci. Wskaż, jakich chwytów erystycznych użyto w tym
wystąpieniu:

A. argumentum ex concesso nb 457

B. argumentum ad misericordiam nb 457

C. argumentum ad personam nb 457

D. argumentum ad vanitatem nb 457

17. W czasie przedwyborczej debaty politycznej odbywającej się na rynku jednego z

małych miast kandydat partii A (pan X), występując tuż po kandydacie partii B,
zasygnalizował, że jego przedmówca otrzymywał w czasie studiów gorsze od
niego oceny, co jednoznacznie wskazuje, która partia jest gorsza. Pan X w
swojej wypowiedzi ciągle podkreślał, że ludzie tak inteligentni, pracowici i
uczciwi, jak przysłuchujący się debacie, zasługują na znacznie lepsze rządy niż
te, które mieliśmy w ostatnich latach. Zadeklarował także, że po dojściu do
władzy partia A obniży podatki i równocześnie zwiększy świadczenia socjalne,
co spowoduje, że znacznemu polepszeniu ulegnie sytuacja finansowa
wszystkich obywateli. Wskaż, jakich chwytów erystycznych użyto w tym
wystąpieniu:

A. argumentum ad baculum nb 457

B. argumentum ad crumenam nb 457

C. argumentum ad vanitatem nb 457

D. argumentum ad personam nb 457

66
18. Pewien młody, rozpoczynający karierę sportowiec napisał do prezesa jednej ze
znanych spółek następujący list:
,,Wielce Szanowny Panie Prezesie,
zwracam się z uprzejmą prośbą o zawarcie ze mną umowy sponsorskiej i tym
samym udzielenie mi finansowego wsparcia, niezbędnego do rozwoju mojej kariery
sportowej. Wyrażam nadzieję, że Pan Prezes, jako osoba znana ze swej dobroci,
mądrości i hojności, zechce wspomóc mnie w ten sposób. Byłoby to też
potwierdzenie dotychczasowego obrazu kierowanej przez Pana Spółki, która
powszechnie odbierana jest jako mecenas sportu i przyjaciel młodzieży.
Pozwalam sobie także zauważyć, że zainwestowanie we mnie obecnie niewielkich
kwot może w przyszłości przynieść Spółce i Panu osobiście znaczące korzyści
finansowe. Jeżeli kiedyś zostanę mistrzem świata (co jest prawdopodobne), to
sponsor tak wybitnego sportowca z pewnością będzie mógł liczyć na pomnożenie
swoich zysków.
Wierzę, że Pan Prezes nie odrzuci mojej prośby. W przeciwnym wypadku strasznie
bym się zestresował, a nawet popadł w depresję. Na samą myśl o tym robi mi się
bardzo smutno i łzy napływają mi do oczu.
Z wyrazami szacunku
Jan Sportowiec"
Jakich argumentów użyto w tym liście?
A. argumentum ad baculum nb 457
rgumentum ad crumenam nb
rgumentum ad misericordiam
rg_umentum ad vanitatem nb 4
19. Pewien student po otrzymaniu ocen niedostatecznych z egzaminu z logiki w obu
terminach skierował do Dziekana następujące podanie:
,,Wielce Czcigodny Panie Dziekanie,
zwracam się z uniżoną prośbą o wyrażenie zgody na zdawanie przeze mnie
egzaminu komisyjnego z logiki.
Wyjaśniam, że niezdanie egzaminów z logiki odbieram jako kolejne ogniwa w
łańcuchu nieszczęść tworzących moje smutne i pechowe życie. Do matury
mieszkałem w małej wiosce położonej w nieprzyjaznej ludziom górskiej dolinie. Nie
dość, że do szkoły miałem pod górkę, to codziennością było dla mnie borykanie się z
powodziami, lawinami, niedźwiedziami czy świstakami. Miałem nadzieję, że
rozpoczęcie studiów odmieni mój żałosny los. Niestety, rzeczywistość znacząco
różniła się od moich wyobrażeń. Spośród innych studentów nikt mnie nie lubi i nie
rozumie. Również w oczach osób egzaminujących nie zauważyłem sympatii czy
litości. Jakżeż więc w takich warunkach mogłem zdać egzamin?
Wierzę jednak głęboko, że u Pana Dziekana znajdę wreszcie zrozumienie. Jestem
przekonany, że osoba, którą uważam za wzorzec sprawiedliwości, przychyli się do
mojej prośby.
Z wyrazami szacunku i podziwu

67
Jan Student"
Jakich argumentów użyto w tym podaniu?
A. argumentum ad vanitatem nb 457
B. argumentum ad invidiam nb 457
C. argumentum ad misericordiam nb 457
D. argumentum ad baculumn b 457
20. Jaki błąd popełniono w następującej wypowiedzi: "Obrońca oskarżonego odwołał się
od orzeczenia sądu, który ukarał go grzywną"?
A. błąd myślenia figuralnego nb 461
B. błąd amfibologii nb 463

C. błąd ekwiwokacji nb 459

D. błąd przesunięcia kategorialnego nb 141

21. Jakim błędem jest obciążona wypowiedź: ,,Piotr nie odróżnia dobermana i jamnika od
siebie"?
A. ekwiwokacji nb 459
B. figuralnego myślenia nb 461

C. amfibologii nb 436

D. ani ekwiwokacji, ani niedopowiedzenia kwantyfikacji nb 459, 465, 163

22. Błąd amfibologii dotyczy:

A. składni wypowiedzi nb 463

B. zwrotów wieloznacznych ze względu na składnię nb 463

C. dosłownego rozumienia zwrotów obrazowych nb 461

D. logomachii nb 455

23. Błąd myślenia figuralnego polega na:

A. stosowaniu skrótów myślowych nb 461

B. dosłownym rozumieniu zwrotów obrazowych nb 461

C. użyciu homonimu w wielu znaczeniach w jednej wypowiedzi nb 459

D. stworzeniu wypowiedzi wieloznacznej ze względu na składnię nb 463

24. Dosłowne rozumienie zwrotu obrazowego to błąd:

A. amfibologii nb 461, 463

B. materialny nb 461, 427

C. nieadekwatności nb 461, 141

D. ekwiwokacji nb 461, 459 68

25. Logomachia to:
A. jałowy spór słowny nb 455

B. koncepcja uznająca za podstawowy cel retoryki perswazję nb 454

C. ogół związków zachodzących między zdaniami z kwadratu logicznego nb

268

D. wyróżnienie części składowych całości nb 366

Rozdział XI. Wypowiedzi oceniające, normatywne i modalne

1. Zbiór zachowań adresatów norm, które regulowane są przez tę normę,
nazywamy:
A. zakresem normowania normy nb 482

B. zakresem zastosowania normy nb 480

C. zakresem normowania lub zastosowania normy nb 482, 480, 159

D. ani zakresem normowania, ani zakresem zastosowania normy nb 482, 480,

163

2. Zwrot „norma N obowiązuje" jest zdaniem prawdziwym w ujęciu

behawiorystycznym, gdy:
A. norma została ustanowiona przez prawodawcę w ramach posiadanych
kompetencji nb 486

B. norma wyznacza adresatowi postępowanie oceniane pozytywnie w świetle

przyjętego systemu ocen nb 486

C. norma jest stosowana praktycznie w istotnej liczbie przypadków nb 486

D. adresat normy został określony przy użyciu nazwy indywidualnej nb 479, 76

3. Funktory modalne charakteryzują się tym, że:

A. są funktorami intensjonalnymi nb 490, 66, 150

B. są jednoargumentowe nb 490

C. są określone na argumentach nazwowych nb 490

D. są określone na argumentach zdaniowych nb 490

69
4. O funktorach modalnych możemy stwierdzić, że:

A. są funktorami nieprawdziwościowymi nb 490, 66, 150

B. jest to rodzaj funktorów prawdziwościowych nb 490, 65, 151

C. argumentem funktora modalnego jest zdanie proste lub złożone nb 490

D. argumentem funktora modalnego może być predykat jednoargumentowy' z

odnoszącym się do niego termem nb 490

5. Wypowiedź: ,,musi być tak, że ~z" jest zdaniem prawdziwym w interpretacji

logicznej. Które z podanych wypowiedzi są w związku z tym prawdziwe?
A. może być tak, że z, i może być tak, że ~z nb 496-498

B. musi być tak, że z nb 496-498

C. może być tak, że ~z przy jednostronnym rozumieniu możliwości nb 496-498

D. może być tak, że z przy dwustronnym rozumieniu możliwości nb 496-498

6. W jednostronnej interpretacji logicznej prawdziwym zdaniem jest wypowiedź

modalna: ,,może być tak, że z". Które z podanych wypowiedzi będą w tej interpretacji
prawdziwe?
A. musi być tak, że z nb 496-497

B. może być tak, że ~z nb 496-497

C. (musi być tak, że z) v (musi być tak, że ~z) nb 496-497

D. ~(musi być tak, że ~z) nb 496-497

7. Jaka relacja zachodzi pomiędzy zdaniami: ,,musi być tak, że z" i „może być tak, że
~z" w przypadku interpretacji jednostronnej?
A. przeciwieństwa nb 496-497

B. sprzeczności nb 496-497

C. zawsze prawdziwa jest dysjunkcja tych zdań nb 496-497

D. zawsze fałszywa jest koniunkcja tych zdań nb 496-497

8. Wskaż parę zdań związanych związkiem przeciwieństwa w sytuacji, w której

wiadomo, że chodzi o jednostronne rozumienie zwrotu „może być tak, że z":
A. może być tak, że z- może być tak, że ~z nb 496-497

70
 B. musi być tak, że z- może być tak, że ~z nb 496-497

C. może być tak, że z - musi być tak, że ~z nb 496-497 BRAK

D. musi być tak, że z- może być tak, że z nb 496-497

9. W przypadku interpretacji dwustronnej zwrotu: ,,może być tak, że z" spośród trzech
zdań: ,,musi być tak, że z", ,,musi być tak, że ~z" oraz „może być tak, że z i może być
tak, że ~z":
A. tylko jedno zdanie jest prawdziwe, a pozostałe dwa fałszywe nb 498

B. dwa zdania są fałszywe i nie można określić wartości logicznej trzeciego

zdania nb 498

C. nieprawda, że tylko jedno zdanie jest prawdziwe, a pozostałe fałszywe nb

498

D. wszystkie trzy zdania są fałszywe nb 498

1O. W interpretacji logicznej dwustronnej zwrot: ,,może być tak, że z" jest zdaniem
prawdziwym. Wskaż, które z podanych niżej wyrażeń są w związku z tym również
zdaniami prawdziwymi:
A. musi być tak, że z lub musi być tak, że ~z nb 498

B. musi być tak, że z albo musi być tak, że ~z nb 498

C. bądź może być tak, że z, bądź może być tak, że ~z nb 498

D. jeżeli musi być tak, że z, to może być tak, że ~z nb 498

11. W interpretacji logicznej prawdziwa jest wypowiedź: ,,Ustanowienie hipoteki musi

być wpisane do księgi wieczystej". Jaką wartość logiczną ma wypowiedź:
„Ustanowienie hipoteki może być wpisane do księgi wieczystej" przy jednostronnym
rozumieniu możliwości, a jaką przy rozumieniu dwustronnym?
A. jest prawdziwe w obu sytuacjach nb 496-498

B. jest fałszywe w obu sytuacjach nb 496-498

C. jest prawdziwe przy jednostronnym rozumieniu możliwości, a fałszywe przy

rozumieniu dwustronnym nb 496-498

D. jest fałszywe przy jednostronnym rozumieniu możliwości, a prawdziwe przy

rozumieniu dwustronnym nb 496-498

71
12. Po dokonaniu interpretacji logicznej okazało się, iż zdanie: ,,Martyna może nie wygrać
rajdu Dakar" jest prawdziwe. Jaką wartość logiczną ma w związku z tym zdanie: ,,Martyna
musi wygrać rajd Dakar" przy jednostronnym rozumieniu możliwości, a jaką przy
rozumieniu dwustronnym?
A. jest prawdziwe w obu sytuacjach nb 496-498
B. jest fałszywe w obu sytuacjach nb 496-498
C. jest prawdziwe przy jednostronnym rozumieniu możliwości, a fałszywe przy
rozumieniu dwustronnym nb 496-498
D. jest fałszywe przy jednostronnym rozumieniu możliwości, a prawdziwe przy
rozumieniu dwustronnym nb 496-498
13. Po dokonaniu interpretacji logicznej okazało się, że wypowiedź: ,,Jan musi
pojechać do Paryża" ma taką samą wartość logiczną, jak wypowiedź: ,,Jan musi nie pojechać
do Paryża". Jaką wartość logiczną ma w związku z tym zdanie: ,,Jan może pojechać do
Paryża" przy jednostronnym rozumieniu możliwości, a jaką przy
rozumieniu dwustronnym?
A. jest prawdziwe w obu sytuacjach nb 496-498
B. jest fałszywe w obu sytuacjach nb 496-498
C. jest prawdziwe przy jednostronnym rozumieniu możliwości, a fałszywe przy
rozumieniu dwustronnym nb 496-498
D. jest fałszywe przy jednostronnym rozumieniu możliwości, a prawdziwe przy
rozumieniu dwustronnym nb 496-498
14. W interpretacji logicznej jednostronnej zdaniem prawdziwym jest wypowiedź modalna:
„Członkiem zarządu może być osoba fizyczna". Które z podanych niżej wypowiedzi są w
takiej sytuacji zawsze prawdziwe?
A. Członkiem zarządu może być osoba fizyczna nb 496-498
B. Musi być tak, że członkiem zarządu jest osoba fizyczna nb 496-498
C. Musi nie być tak, że członkiem zarządu jest osoba fizyczna nb 496-498
D. Może być tak, że członkiem zarządu jest osoba fizyczna, lub może nie być tak, że
członkiem zarządu ·est osoba fizyczna nb 496-498
15. Prawdziwe jest zdanie: ,,Bolek jest wyższy od Lolka". W związku z tym, jaką
wartość logiczną ma zdanie: ,,Lolek może być niższy od Bolka" w interpretacji
logicznej przy jednostronnym rozumieniu możliwości, a jaką przy rozumieniu dwustronnym?
A. jest prawdziwe w obu przypadkach nb 496-498

B. jest fałszywe w obu przypadkach nb 496-498

C. jest prawdziwe przy jednostronnym rozumieniu możliwości, a fałszywe przy

rozumieniu dwustronnym nb 496-498

D. jest prawdziwe przy dwustronnym rozumieniu możliwości, a fałszywe przy

rozumieniu jednostronnym nb 496-498

16. Które z podanych niżej zależności są tautologiami zarazem w jednostronnej i w

dwustronnej interpretacji logicznej wypowiedzi modalnych?
A. A(z) ~ [~M(z) A M(~z)] nb 496-498
72
B. A(z) / A (~z) nb 496-498
 C. A(z) - ~M(z) nb 496-498
D. M(z) - M(~z) nb 496-498
17. Zdaniem przeciwnym w interpretacji tetycznej do zdania typu „x musi czynić c" jest
zdanie:
A. x musi nie czynić c nb 499-508

B. x nie musi czynić c i x nie musi nie czynić c nb 499-508

C. x nie musi czynić c nb 499-508

D. x nie musi nie czynić c nb 499-508

18. Wskaż zdanie przeciwne do zdania lncx:

A. Oncx nb 499-508

B. Nncx nb 499-508

C. Fncxnb 499-508

D. Dncxnb 499-508

19. O danym czynie c wiadomo, że jest fakultatywny, ale nie jest indyferentny. Które z
podanych niżej zdań są w związku z tym prawdziwe?
A. Czyn c jest nakazany lub nie jest dozwolony nb 499-508

B. Czyn c jest przedmiotem obowiązku prawnego i nie jest nakazany nb 499-508

C. Czyn c jest dozwolony albo zakazany nb 499-508

D. Czyn c nie jest zakazany lub nie jest nakazany nb 499-508

20. O danym czynie c wiadomo, że jest fakultatywny, ale nie jest zakazany. Czy na
podstawie tej informacji można powiedzieć, że:
A. Czyn c jest nakazany lub indyferentny nb 499-508

B. Czyn c nie jest dozwolony i nie jest przedmiotem obowiązku prawnego nb

499-508

C. Czyn c nie jest indyferentny lub nie jest przedmiotem obowiązku prawnego nb
499-508

D. Czyn c jest dozwolony i indyferentny nb 499-508

21. Wiadomo, że czyn c jest nakazany albo dozwolony. Na podstawie tej informacji
możemy stwierdzić, iż:
A. Czyn c jest przedmiotem obowiązku prawnego lub jest fakultatywny nb
499-508

73
 B. Czyn c jest zakazany i nie jest nakazany nb 499-508

C. Czyn c jest dozwolony i nie jest przedmiotem obowiązku prawnego nb

499-508

D. Czyn c jest nakazany lub nie jest indyferentny nb 499-508

22. O danym czynie c wiadomo, że jest fakultatywny zawsze i tylko wtedy, gdy jest
przedmiotem obowiązku prawnego. Na podstawie tej informacji możemy stwierdzić,
że:

A. Czyn c jest dozwolony i nie jest przedmiotem obowiązku prawnego nb

499-508

B. Czyn c jest fakultatywny i nie jest dozwolony nb 499-508

C. Czyn c jest zakazany lub nie jest nakazany nb 499-508

D. Czyn c jest przedmiotem obowiązku prawnego lub nie jest indyferentny nb

499-508

23. Nie jest prawdą, że dany czyn c jest dozwolony albo fakultatywny. Na podstawie
tej informacji możemy stwierdzić, że czyn c:
A. jest zakazany lub nie jest indyferentny nb 499-508

B. jest dozwolony i nie jest przedmiotem obowiązku nb 499-508

C. bądź jest nakazany, bądź nie jest indyferentny nb 499-508

D. jest przedmiotem obowiązku albo jest fakultatywny nb 499-508

24. Wiadomo, że określony niezakazany czyn c nie jest przedmiotem obowiązku

prawnego. Na tej podstawie możemy stwierdzić, że czyn c:
A. jest nakazany i dozwolony nb 499-508

B. jest dozwolony i nie jest nakazany nb 499-508

C. jest indyferentny nb 499-508

D. jest zakazany i fakultatywny nb 499-508

25. Co można prawdziwie powiedzieć o obowiązywaniu innych norm na podstawie

informacji, iż obowiązuje norma dozwalająca poddanie oskarżonego oględzinom
zewnętrznym ciała?

A. obowiązuje norma nakazująca poddanie oskarżonego oględzinom zewnętrznym

74
ciała nb 499-508
B. nie obowiązuje norma zakazująca poddawania oskarżonego oględzinom
zewnętrznym ciała nb 499-508

C. nie obowiązuje norma czyniąca poddanie oskarżonego oględzinom zewnętrznym

ciała przedmiotem obowiązku prawnego nb 499-508

D. obowiązuje norma uznająca poddanie oskarżonego oględzinom zewnętrznym

ciała za czyn indyferentny nb 499-508

26. Co możesz powiedzieć o obowiązywaniu wiadomo, że

innych norm, jeżeli
obowiązuje norma: ,,wolno głośno mówić", a jednocześnie wiadomo, że mówienie
głośno jest przedmiotem obowiązku prawnego?

A. nie obowiązuje norma: ,,należy mówić głośno" nb 499-508

B. może obowiązywać norma: ,,wolno nie mówić głośno" nb 499-508
C. nie obowiązuje norma: ,,wolno nie mówić głośno" nb 499-508
D. może obowiązywać norma: ,,nie wolno mówić głośno" nb 499-508
27. Co możemy powiedzieć o obowiązywaniu innych norm, jeżeli wiemy, że
obowiązują normy: ,,wolno palić" i „wolno nie palić", i wiemy jednocześnie, że
obowiązuje norma określająca palenie jako czyn będący przedmiotem obowiązku
prawnego?
A. obowiązuje norma zakazująca palenia i obowiązuje norma nakazująca palenie nb
499-508
B. obowiązuje norma nakazująca palenie i nie obowiązuje norma zakazująca palenia
nb 499-508
C. nie da się nic powiedzieć, bo sytuacja taka nie może wystąpić nb 499-508
D. nie obowiązuje norma zakazująca palenia, ale obowiązuje norma nakazująca
palenie, norma dozwalająca palenie i norma dopuszczająca fakultatywność palenia
nb 499-508
28. Co można powiedzieć o obowiązywaniu innych norm, jeżeli wiadomo, że
obowiązuje norma: ,,wolno kraść", a chodzi o dozwolenie jednostronne?
A. obowiązuje norma: ,,wolno nie kraść" nb 499-508
B. obowiązuje również norma: ,,należy kraść" nb 499-508
C. nie obowiązuje norma: ,,nie kradnij" nb 499-508
D. może obowiązywać norma: ,,należy kraść" nb 499-508
29. Co można powiedzieć o obowiązywaniu innych norm, jeżeli wiadomo, że nie
obowiązuje norma określająca czyn c jako dozwolony, a jednocześnie wiadomo, że
czyn c jest przedmiotem obowiązku prawnego?
A. obowiązuje norma określająca czyn c jako nakazany nb 499-508
B. obowiązuje norma określająca czyn c jako zakazany i jednocześnie fakultatywny
nb 499-508
C. obowiązuje norma określająca czyn c jako indyferentny nb 499-508
D. obowiązuje norma określająca czyn c jako fakultatywny i nie obowiązuje norma
określająca czyn c jako zakazany nb 499-508

75
30. Wiadomo, że picie kawy z mlekiem nie jest czynem zakazanym i nie jest czynem
fakultatywnym. Które z podanych niżej zdań są w tej sytuacji prawdziwe?
A. picie kawy z mlekiem jest czynem dozwolonym i nie jest cz nem zakazanym nb
500-509
B. picie kawy z mlekiem jest czynem indyferentnym lub nie jest czynem
fakultat nym nb 499-508
C. picie kawy z mlekiem jest czynem nakazanym i nie jest czynem dozwolonym nb
499-508
D. picie kawy z mlekiem jest czynem będ 9 cym przedmiotem obowiązku prawnego
lub jest czynem zakazanym nb 499-508
31. Na podstawie informacji, iż obowiązuje norma nakazująca rozwiązywanie
krzyżówek, możemy stwierdzić, że:

A. rozwiązywanie krzyżówek jest czynem dozwolonym i nie jest czynem

fakultat~nym nb 499-508

B. rozwiązywanie krzyżówek jest cz nem nakazanym i nie jest czynem

zakazanym nb 499-508

C. rozwiązywanie krzyżówek jest czynem fakultatywnym i nie jest czynem

indyferentnym nb 499-508

D. rozwiązywanie krzyżówek jest czynem będącym przedmiotem obowiązku

J:>rawnego i nie jest czynem indyferentnym nb 499-508

32. Fałszywe jest zdanie: ,,Picie wody mineralnej bądź jest dozwolone, bądź jest
przedmiotem obowiązku". Na podstawie tej informacji można stwierdzić, że:
A. picie wody mineralnej jest czynem indyferentnym lub nie jest czynem
zakazanym nb 499-508

B. picie wody mineralnej jest czynem nakazanym i nie jest czynem

indyferentnym nb 499-508

C. picie wody mineralnej jest albo czynem dozwolonym, albo nie jest czynem
fakultatywnym nb 499-508

D. picie wody mineralnej jest czynem fakultatywnym lub jest czynem

nakazan m nb 499-508

33. Na podstawie informacji, że zbiórka pieniędzy przez Wielką Orkiestrę

Świątecznej Pomocy jest dozwolona i nie jest przedmiotem obowiązku, możemy
stwierdzić, że:

A. zbiórka pieniędzy przez Wielką Orkiestrę Świątecznej Pomocy nie jest

czynem nakazanym nb 499-508

76
 B. zbiórka pieniędzy przez Wielką Orkiestrę Świątecznej Pomocy jest czynem
ind erentnym nb 499-508

C. zbiórka pieniędzy przez Wielką Orkiestrę Świątecznej Pomocy nie jest

czynem zakazanym nb 499-508

D. zbiórka pieniędzy przez Wielką Orkiestrę Świątecznej Pomocy jest czynem

fakultatywnym nb 499-508

Rozdział XII. Logika w procesie tworzenia i stosowania prawa

Rozdział XIII. Logika w wykładni prawa i wnioskowania prawnicze
1. Stwierdzenie, że badany stan faktyczny jest objęty zakresem zastosowania danej
normy prawnej, jest:
A. etapem w procesie stosowania prawa nb 529-531

B. istotą subsumpcji nb 538

C. przykładem domniemania prawnego nb 536

D. przejawem swobodnej oceny dowodów nb 535

2. Do wykładni sensu largo zaliczamy:

A. dyrektywę głoszącą, że w tekście prawnym nie ma elementów zbędnych nb
542,549

B. argumentum a rubrica nb 542, 549

C. regułę lex posterior derogat legi priori nb 542, 556

D. argumentum a minori ad maius nb 542,564

3. Art. 154 § 1 Kodeksu cywilnego brzmi: ,,Domniemywa się, że mury, płoty, miedze,
rowy i inne urządzenia podobne, znajdujące się na granicy gruntów sąsiadujących,
służą do wspólnego użytku sąsiadów". Postanowienie to jest przykładem:

A. wypowiedzi w języku prawnym nb 48

B. wypowiedzi w języku prawniczym nb 50

C. domniemania prawnego nb 536

D. odesłania statycznego nb 527

77
4. Art. 12 ust. 5 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych brzmi: ,,Wynagrodzenie
notariusza za ogół czynności notarialnych dokonanych przy zawieraniu umowy, o
której mowa w ust. 1 wynosi ¼ minimalnego wynagrodzenia za pracę, o którym mowa
w ustawie z 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę". Przepis
ten jest przykładem odesłania:

A. statycznego nb 527

B. dynamicznego nb 527

C. wewnątrzsystemowego nb 526

D. pozasystemowego nb 528

5. Art. 379 § 1 Kodeksu postępowania karnego brzmi: ,,Gdy sąd wchodzi na salę lub
ją opuszcza, wszyscy wstają". Przepis ten:

A. jest sformułowany w języku prawnym nb 48

B. wyraża domniemanie prawne nb 536

C. jest zdaniem w sensie logicznym nb 484

D. ma postać powinnościową nb 514

6. Art. 385 Kodeksu postępowania cywilnego brzmi: ,,Sąd drugiej instancji oddala
apelację, jeżeli jest ona bezzasadna". Przepis ten:

A. jest zdaniem w sensie logicznym nb 484

B. jest wypowiedzią w języku prawnym nb 48

C. ma postać powinnościową nb 514

D. ma postać pozornie opisową nb 515

7. Luzy subsumpcji mogą być wynikiem:

A. stosowania zasady swobodnej oceny dowodów nb 538-540

B. występowania nazw nieostrych w tekstach prawnych nb 538-540

C. występowania domniemań prawnych w postępowaniu dowodowym nb 538-

540

D. stosowania językowych dyrektyw wykładni nb 538-540

78
 8. Art. 256 Kodeksu postępowania cywilnego brzmi: ,,Sąd może zażądać, aby dokument w
języku obcym był przełożony przez tłumacza przysięgłego". Postanowienie to jest
przykładem:

A. wypowiedzi w języku prawnym nb 48

B. wypowiedzi w języku prawniczym nb 50

C. domniemania prawnego nb 536

D. definicji legalnej nb 142-146

9. Sylogizm prawniczy charakteryzuje się tym, że:

A. jest uproszczonym modelem procesu stosowania prawa nb 531

B. przesłanką większą jest w nim opis ustaleń co do norm nb 531

C. przesłanką większą jest w nim opis ustaleń co do faktów nb 531

D. przesłanką mniejszą jest w nim decyzja o stosowaniu prawa nb 531

1O. Art. 115 § 5 Kodeksu karnego stwierdza: ,,Mieniem znacznej wartości jest mienie,
którego wartość w chwili popełnienia czynu zabronionego przekracza 200 OOO zł".
Postanowienie to jest przykładem:
A. reguły kolizyjnej nb 553-557

B. definicji nominalnej i równościowej nb 117, 124

C. niekonstrukcyjnej definicji projektującej nb 121-123

D. wiążącej reguły znaczeniowej w odniesieniu do języka prawnego nb 142-146

11. Art. 4 § 1 pkt 1 Kodeksu spółek handlowych brzmi: ,,Użyte w Kodeksie określenie
«spółka osobowa» oznacza spółkę jawną, spółkę partnerską, spółkę komandytową i
spółkę komandytowo akcyjną". Postanowienie to jest przykładem:
A. metaprzepisu nb 146

B. domniemania prawnego nb 536

C. definicji metajęzykowej i klasycznej nb 117, 127

D. definicji projektującej w stylizacji semantycznej nb 121, 131

12. Argumentum a rubrica to:

A. systemowa dyrektywa wykładni nb 547-549

B. reguła interpretacyjna odwołujc1ca się do systematyki wewnętrznej

interpretowanego aktu nb 549

79
 C. językowa dyrektywa wykładni nb 547, 549

D. funkcjonalna dyrektywa wykładni nb 547-551

13. Argumentum a rubrica to dyrektywa interpretacyjna odwołująca się do:

A. celu danej regulacji nb 547-551

B. aksjologicznego uzasadnienia normy nb 547-551

BRAK
C. genezy aktu normatywnego lub woli prawodawcy nb 547-551

D. związków przyczynowych między stanami rzeczy wskazywanymi przez

normy nb 547-551

14. Dyrektywą wykładni drugiego stopnia jest:

A. argumentum a rubrica nb 552,549

B. zasada stosowania wykładni ·ęzykowej w pierwszej kole·ności przed

wykładnią funkcjonalną nb 552

C. reguła domniemania języka ogólnego nb 552, 549

D. uznanie, że w tekście prawnym nie ma wyrażeń zbędnych nb 552, 549

15. W jednym z komentarzy do Kodeksu cywilnego zamieszczono następujące

stwierdzenie: ,,Art. 1O § 1 Kodeksu cywilnego głosi, iż osoba fizyczna
uzyskuje pełnoletniość z dniem ukończenia osiemnastu lat". Wypowiedź ta:
A. jest sformułowana w języku prawnym nb 48

B. jest sformułowana w języku prawniczym nb 50

C. jest prawnie narzuconą regułą inferencyjną nb 558

D. jest przykładem argumentum ex concesso nb 457

16. Norma N1 nakazuje: ,,Jutro o godz. 16.00 musisz zdawać egzamin z logiki", a
norma N2 nakazuje: ,,Jutro o godz. 16.00 musisz uczestniczyć w turnieju
brydża sportowego". W takiej sytuacji mamy do czynienia z:
A. niezgodnością formalną norm nb 554

B. sprzecznością norm nb 554

80
 C. przeciwieństwem norm nb 554

D. niezgodnością prakseologiczną norm nb 553

17. Dane są następujące normy: N1 - ,,Przyjdź jutro do Biblioteki Uniwersytetu

Warszawskiego", N2 - ,,Nie pokazuj się jutro w Krakowie". Taka para norm jest
przykładem norm:

A. przeciwnych nb 554

B. sprzecznych nb 554
BRAK
C. niezgodnych formalnie nb 554

D. niezgodnych prakseologicznie nb 553

18. Dane są następujące normy: N1 - ,,Nie jedz wołowiny", N2 - ,,Nie jedz baraniny".
Taka para norm jest przykładem norm:
A. niezgodnych prakseologicznie nb 553

B. niezgodnych formalnie nb 554

BRAK
C. przeciwnych nb 554

D. sprzecznych nb 554

19. Dwie normy mają częściowo

wspólny zakres zastosowania, lecz według
posiadanej wiedzy oczywiste jest, że skutki zrealizowania jednej z nich niweczą
skutki zrealizowania drugiej normy. Mamy do czynienia zatem z:
A. niezgodnością formalną norm nb 554

B. ze sprzecznością norm nb 554

C. przeciwieństwem norm nb 554

D. niezgodnością prakseologiczną norm nb 553

20. Jaki związekistnieje między normami: ,,Włącz komputer, jeżeli jest wyłączony",
,,Wyłącz komputer, jeżeli jest włączony"?
A. nie istnieje żaden nb 553-557

B. sprzeczności nb 554

C. niezgodności prakseologicznej nb 553

D. przeciwieństwa nb 554

81
21. Zasad lex superior derogat legi inferiori jest wyrazem następującej reguły
kolizyjnej:
A. hierarchicznej nb 555

B. chronologicznej nb 556

C. merytorycznej nb 557

D. prakseologicznej nb 553

22. Czy w związku ze zbiegiem kolizyjnej reguły merytorycznej z regułą

chronologiczną postępuje się stosownie do zasady:

A. lex posterior generalis non derogat legi priori speciali nb 557

B. lex specialis derogat legi generali nb 557

C. lex superior derogat legi inferiori nb 557

D. lex rationis determinantis sive sufficientis nb 369

23. Załóżmy, że 1 lipca 2019 r. weszła w życie ustawa, z której przepisów

wyinterpretowana była norma N1 zakazująca hodowania w Polsce wielbłądów.
Przyjmijmy też, że 1 października 2019 r. weszło w życie rozporządzenie jednego z
ministrów zawierające normę N2 zezwalającą na hodowlę w Polsce wielbłądów
dwugarbnych. Kolizja, jaka wystąpiłaby wówczas między normą N1 a normą N2,
powinna być rozstrzygnięta poprzez odwołanie się do reguły:
A. lex superior derogat legi inferiori nb 555

B. lex posterior derogat legi priori nb 556

C. lex specialis derogat legi generali nb 557

D. lex posterior genera/is non derogat legi priori speciali nb 557

24. Lex specialis derogat legi generali:

A. jest regułą umożliwiającą usuwanie niezgodności między
wyinterpretowanymi normami poprzez uznanie, że norma ogólna nie znajduje
zastosowania w zakresie regulowanym przez normę szczególną nb 557

B. jest chronologiczną regułą kolizyjną nb 556

C. jest merytoryczną regułą kolizyjną nb 557

D. wchodzi w skład funkcjonalnych reguł wykładni nb 549-551

82
25. Reguła lex posterior derogat legi priori jest:
A. dyrektywą wykładni li stopnia nb 552

B. regułą stosowaną w ramach wykładni celowościowej nb 550

C. rodzajem reguły kolizyjnej nb 553-557

D. regułą inferencyjną nb 558-564

26. Z reguł inferencyjnych korzystamy, odwołując się do:

A. argumentum a rubrica nb 549

B. analogii iuris nb 562

C. argumentum a fortiori nb 564

D. wnioskowań opartych na instrumentalnym wynikaniu norm nb 559

27. Wnioskowaniem opartym na założeniu konsekwencji ocen prawodawcy jest:

A. analogia iuris nb 562

B. argumentum a rubrica nb 549

C. argumentum a maiori ad minus nb 564

D. argumentum a minori ad maius nb 564

28. Instrumentalne wynikanie norm z norm opiera się na:

A. wnioskowaniu przez analogię nb 560-562

B. wnioskowaniu z przeciwieństwa nb 563

C. zastosowaniu reguł inferencyjnych nb 558

D. powiązaniach
przyczynowo-skutkowych zachodzących pomiędz
zachowaniami nakazanymi przez normy nb 559

29. ,,Jeżeli
anestezjolog pełniący dyżur w szpitalu ma obowiązek być gotowym do
natychmiastowego przeprowadzenia operacji, to znaczy, że nie wolno mu w
czasie dyżuru wyjść do domu". Rozumowanie to jest przykładem:
A. instrumentalnego wynikania norm z norm nb 559

B. argumentum a simili nb 560-562

C. argumentum a fortiori nb 564

D. argumentum a contrario nb 563

83
 O.argumentum a contrario nb 563

30. Obowiązuje norma: ,,Niewykorzystany bilet kolejowy powinien być zwrócony w

kasie biletowej dworca, nie później niż na dwie godziny przed odjazdem pociągu".
Wynika z niej instrumentalnie norma:
A. niewykorzystanego biletu kolejowego nie można zwrócić na jedną godzinę
przed odjazdem pociągu nb 559

B. niewykorzystany bilet kolejowy nie może być zwrócony po odjeździe pociągu

nb 559

C. na dworcu na dwie godziny przed odjazdem pociągu musi być czynna co

najmniej jedna kasa biletowa nb 559

D. osoba posiadająca bilet kolejowy, którego nie zamierza wykorzystać, nie

musi go zwrócić nb 559

31. Wnioskowanie per analogiam legis jest:

A. wnioskowaniem niezawodnym opierającym się na słusznym trybie
sylogistycznym nb 561, 291-302

B. przykładem reguły kolizyjnej nb 553-557

C. odmianą argumentum a fortiori nb 564

D. rodzajem argumentum a simili nb 560-562

32. Traktując analogię legis jako wnioskowanie niezawodne opierające się na

słusznym trybie sylogistycznym, popełnia się błąd:
A. amfibologii nb 463, 561

B. figuralnego myślenia nb 461, 561

C. czterech terminów nb 297, 561

D. przesunięcia kategorialnego nb 141, 561

33. W analogii iuris wykorzystujemy:

A. prawo transpozycji złożonej nb 225

B. jeden z kanonów indukcji eliminacyjnej nb 418-424

BRAK
C. prawo sylogizmu hipotetycznego nb 224

D. modus ponendo ponens lub modus tollendo to/Jens nb 21 O, 211

84
34. Wnioskowanie z przeciwieństwa (argumentum a contrario):
A. zawsze opiera się na wnioskowaniu przebiegającym według prawa
logicznego nb 563

B. nigdy nie opiera się na wnioskowaniu przebiegającym według prawa

logicznego nb 563

C. niekiedy może opierać się na wnioskowaniu przebiegającym według prawa

logicznego nb 563

D. może być oparte na schemacie (p - q) - (~p - ~q) nb 563

35. Załóżmy, że obowiązuje następująca norma N: ,,Podatek od posiadania psa

należy uiścić zawsze i tylko wtedy, gdy posiadany pies jest czarny". Po
zapoznaniu się z tą normą Zuzanna, będąca posiadaczem jedynie białego psa,
uznała, że nie ma ona obowiązku uiszczania podatku od posiadania psa. Jej
rozumowanie opierało się na:
A. argumentum a simili i było w tym przypadku wnioskowaniem niezawodnym
nb 560-562

B. argumentum a simili i było w tym przypadku wnioskowaniem zawodnym nb

560-562

C. argumentum a contrario i było w tym przypadku wnioskowaniem

niezawodnym nb 563

D. argumentum a contrario i było w tym przypadku wnioskowaniem zawodnym

nb 563

36. Zgodnie z art. 42 § 3 i 4 Prawa spółdzielczego członek spółdzielni lub zarząd

spółdzielni może zaskarżyć do sądu uchwałę walnego zgromadzenia z powodu
jej niezgodności z prawem lub postanowieniami statutu. W jednym z wyroków
dotyczących korzystania w praktyce z tego przepisu Sąd Najwyższy uznał, że w
drodze stosowania jednego z wnioskowań prawniczych można stwierdzić, iż nie
ma przeszkód do przyjęcia możliwości zaskarżenia części uchwały walnego
zgromadzenia. Na którym z wnioskowań prawniczych oparł się Sąd Najwyższy?

A na instrumentalnym wynikaniu norm z norm nb 559

B. na argumentum a contrario nb 563
C. na argumentum a fortiori nb 564
D. na argumentum a minori ad maius nb 564
37. Argumentuma fortiori opiera się na:
A. zasadzie podobieństwa pomiędzy sytuacjami unormowanymi nb 560-562

85
 B. ustaleniu przeciwieństwa pomiędzy sytuacjami uregulowanymi w dwóch
normach nb 563

C. założeniu konsekwencji ocen prawodawcy nb 564

D. rozumowaniu inferencyjnym nb 558, 564

38. Argumentum a maiori ad minus jest przykładem:

A. argumentum a rubrica nb 549,564

B. reguły inferencyjnej nb 558, 564

C. wnioskowania opartego na założeniu konsekwencji ocen prawodawcy nb

564

D. wnioskowania z celu na środki nb 559

39. Argumentum a minori ad maius:

A. służy do usuwania niezgodności norm nb 564, 553-557

B. jest funkcjonalną dyrektywą wykładni nb 564

C. jest wnioskowaniem opartym na założeniu konsekwencji ocen ~rawodawcy

nb 564

D. wykorzystuje modus ponendo ponens nb 564

40. Które z przytoczonych niżej wnioskowań jest przykładem wnioskowania a maiori

ad minus?
A. jeżeli
zakazane jest bez zgody właściciela gruntu wykonanie wykopu w celu
ułożenia rurociągu gazowego, to tym bardziej zakazane jest wykonanie wykopu w
celu ułożenia wodociągu nb 564

BRAK B. jeżeli dozwolone jest zatrzymanie podejrzanego bez zgody sądu na 24 godziny, to
tym bardziej dozwolone jest zatrzymanie go na 48 godzin nb 564

C. jeżeli zakazane jest zatrzymanie podejrzanego bez zgody sądu na dłużej niż 24
godziny, to tym bardziej jest zakazane zatrzymanie go na 48 godzin nb 564

D. jeżeli zakazane jest pobieranie odsetek w wysokości wyższej niż 15% rocznie, to
tym bardziej zakazane jest pobieranie odsetek w wysokości 30% rocznie nb 564

41. ,,Jeżeli oskarżonemu zakazano wyjeżdżać do innego miasta, to tym bardziej nie może
on wyjechać do innego państwa". Rozumowanie to jest przykładem:
A. argumentum a rubrica nb 549

B. argumentum a fortiori nb 564

86
 C. argumentum a maiori ad minus nb 564

D. argumentum a minori ad maius nb 564

42. Art. 466 Kodeksu postępowania cywilnego stwierdza: ,,Pracownik lub

ubezpieczony działający bez adwokata lub radcy prawnego może zgłosić w sądzie
właściwym ustnie do protokołu powództwo oraz treść środków odwoławczych i
innych pism procesowych". Sąd Najwyższy, odwołując się do tego przepisu, uznał,
że pracownik reprezentowany przez radcę prawnego nie może zgłosić ustnie do
protokołu rozprawy wniosku o doręczenie uzasadnienia wyroku sądu. Na którym z
wnioskowań prawniczych oparł się w tym przypadku Sąd Najwyższy?

A. na instrumentalnym wynikaniu norm z norm nb 559

B. na argumentum a simili nb 560-562

C. na arg_umentum a contrario nb 563

D. na argumentum a minori ad maiusnb 564

87